Alþýðublaðið - 21.01.1962, Blaðsíða 4

Hvenær byggium
EF LÖGUM um bæjar-
-og sveitarstjórnarkosningar
liefði ekki verið breytt fyrir
nokkru, væri þjóðin nú öll í
íkosningaham, enda mundi
gengið að kjörborði næsta
Æunnudag til að velja bæjar
:fulltrúa og hreppsnefndar-
menn víða um landið. Sam
Jkvæmt hinum breyttu lögum
-fara þessar kosningar ekki
:fram fyrr en snemma sumars,
-og er það vafalaust hentugra
fyrir alla aðila. Hins vegar
tná sjá margvísleg merki þess,
að kosningar eru ekki langt
"lindan.
Eitt þeirra mála sem skyndi
lega er tekið að ræða mikið
nxm, eru skipulagsmál. Var
Tifizt um þau á síðasta borg-
ítrstjórnarfundi í Reykjavík,
’enda er timi til kominn, að
Uiöfuðborgin ákveði skipulag
til að endurbyggja bæinn eft
ir. Hafa erlendir sérfræðing-
-ar raunar verið kallaðir til
xáða og iagt fram stórmerkar
tillögur, sem vafalaust verða
ftó mikið deilumál, þegar þær
^verða birtar.
Hinn danski prófessor, P.
IBreidsdorff, sem hefur verið
-aðalráðunautur bæjarins,
Ieggur til stórfellda breytingu
-á miðbænum, og telur, að þar
'verði aðeins hægt að byggja
brot af því, sem hingað til hef
tir verið búizt við. 'Vill hann
undantekningarlítið ekki
byggja hærri hús en gömlu
húsin, sem fyrir eru í mið-
bænum, og vill hafa miklar
lóðir fyrir bílastæði og bíla-
hús. Telur hann það óhjá-
kvæmilegt, ef miðbærinn á
ekki að verða gersamlega ó-
viðráðanleg umferðateppa í
framtíðinni. Til að bílamergð
in ekki ryðji fólkinu alveg
burt, vill hann hafa Aðal-
stræti og nýjar verzlunargöt
ur í Grjótaþorpi eingöngu
fyrir fótgangandi, — bílalaus
ar með öllu. Hann telur koma
til greina síðar að fara eins
með allt Austurstræti.
Hætt er við, að ýmsum lóða
eigendum í miðbænum og
Grjótaþorpinu bregði, þegar
þeir heyra þessar tillögur —
og þann sterka rökstuðning,
sem fram er færður fyrir
þeim.
Þá eru húgmyndir hins
danska sérfræðings um fjár-
hagshlið sk:pulagsins athygl-
isverðar. Hann vill leggja þá
kvöð á húsbyggjendur í mið
bænum, að þeir tryggi nauð
synleg bílastæði fyrir hús sín,
en geti keypt sig frá kvöðinni.
Með þeim gjöldum vill hann
svo kaupa lóðir ' fyrir hin
miklu bílastæði og torg. Er
þetta í eðli sínu svipuð tillaga
og við höfum verið með í A1
þýðublaðinu, er við höfum
mWMWWWMWMlWWW
t
FÁ leikrit hafa hlotið
betri dóm bæði hjá gagn-
rýnendum og leikhús-
gestum heldur enn Hús-
vörðurinn eftir Harold
Pinter, sem Þjóðleikhúsið
sýnir um þessar mundir.
Enda er hér um að ræða
sérstætt nýstárlegt og
stórbrotið verk, sem eng-
inn leikhúsunnandi ætti
að láta fram hiá sér fara.
Sýningin í heild er mjög
vönduð og leikur Vals,
Gunnars og Bessa í hin
um erfiðu hlutverkum
með afbrigðum góður. —
Myndin er af Gunnari og
Val. — Næsta sýning er á
kvöld.
krafizt þess, að gróðínn af
fasteignasölu í miðbænum (til
dæmis 10 milljóna lóðakaup
um Seðlabankans) rynni í
skipulagssjóð til að kaupa upp
þær lóðir sem skipulagið
krefst.
Breidsdorff prófessor telur,
að miðbærinn verði fljótlega
of lítill, enda þótt hann verði
nýttur eins og framast er
skynsamlega hægt. Hann tel-
ur, að Laugavegur og aðrar
götur í áttina að Hlemmtorgi
geti ekki orðið viðunandi nýr
miðbær til verzlunar- og skrif
stofustarfsemi, þar sem ógern
ingur sé að tryggja þolanlegar
umferðaæðar að þessum göt
um, og þegar byggt svo mikið
af varanlegum húsum, að
skipulagsstörf séu af þeim
sökum erfið. Þess vegna vill
hann reisa nýjan miðbæ fyr-
ir verzlun og viðskipti og ef
til vill einhverjar opinberar
hygg’ngar. Plann leggur til,
að þetta hverfi verði sunnan^
Miklubrautar milli EQíðahverf
is og Háaleitishverfis, þar sem
golfvöllurinn er nú. Þar munu
mætast tvær mestu umferða
æðar bæjarins, Miklabraut í
austur- og vestur, og ný breið
gata, sem á að liggja frá Suð
urlandsbraut yfir á Hafnar-
fjarðarveg. Landið er tilbúið
og hægt að byrja að byggja
upp þetla hverfi hvenær sem
er segir hinn danski sérfræð-
ingur.
Undanfarið hafa farið fram
í alþingishúsinu mikilsverðir
fundir um skipulagsmál, þar
sem þingforsetar, fulltrúar
þingflokkanna og borgar-
stjórnin í Reykjavík hafa rætt
framtíðarbyggingu fyrir al-
þingi. Árum saman hefur ver
ið leitað að stað fyrir ráðhús
og deilt um hugsanlega staði.
En allar athuganir hafa end
að í norðurenda Tjarnarinnar,
og bæjarstjórn samþykkti ein
róma fyrir nokkrum árum, að
þar skyldi ráðhús standa. En
bæjarstjórn gleymdi einu mik
ilsverðu atriði. Hún gleymdi
að lala við nágrannana og
spyrja þá álits um málið. í
þessu atviki er alþingi næsti
nágranni, og er augljóst, að
alþingi getur ekki verið á sín
um gamla stað, ef risavaxið
ráðhús verður byggt í tjarnar
endanum, og ráðhúsið getur
ekki risið nema alþingi láti
af hendi lóðir, til dæmis Góð-
templarahúslóðina, sem þing-
ið á.
Til greina koma ýmsar
framtíðarlausnir fyrir alþingi.
Hugsanlegt er að byggja við
gamla húsið og starfa áfram á
sama stað. Hugsanlegt er
einnig að byggja nýtt þinghús
meðfram Kirkjustræti til
vesturs í næsta nágrenni við
gamla húsið. Þá hefur verið
nefnd brekkan upp með Tún
götu, þannig að þingið sneri
fram að bæjarstæði Ingólfs.
Enn koma til greina aðrar
lóðir, til dæmis fegursta lóð
bæjarins, sem er í suðurenda
Tjarnarinnar.
Önnur stórbygging, sem
ætti að vera komin upp, er
nýja stjórnarráðið. Það á að
rísa milli Bankastrætis og
Menntaskólans og mun breyta
mjög svip miðbæjarins. Bygg
ingin mun vera fullteiknuð,
en alltaf eru einhverjir skugg
ar yfir efnahagslífinu, sem
hindra, að ríkisstjórnir þori
að hefja verkið. Verður það
vonandi ekki dregið lengi úr
þessu.
Það er skömm fyrir fsland
inga hversu vesældarlega þeir
hýsa ríkisvald sitt, og ber það
ekki vott um, að þeim þyki
vænt um lýðveldið eða beri
virðingu fyrir því. Af hverju
rísa ekki alþingi, stjórnarráð
og hæstiréttur, byggingar fyr
ir þrjá máttarstólpa þjóðfé-
lagsins, eins og hér spretta
upp bíó, happdrættishallir og
bændahótel? Er ekki kominn
tími til að draga fastar Hnur
í skipulag höfuðborgarinnar,
r.vðja til fyrir þessum húsum
ef þess er börf, og sýna örlitla
reisn í því, sem við eigum öll!
saman?
Grasafræði
Geirs Gigju
NÝLEGA er komin út á veg-
um Ríkisútgáfu námsbóka
GRASAFRÆÐI eftir Geir
Gígju. Bókin er ætluð til
notkunar í framhaldsskólum.
Hún skiptist í 14 aðalkafla,
sem nefnast: Túngrösin, Kál-
garðurinn, Gróðurreitir og
gróðurhús, Skrúðgarðurinn,
Náttúruvernd, Um holt og
hlíðar, í skóginum, í mýrinni,
Á berjamó, Á heiðum og há-
fjöllum, Við sjóinn, Vatna-
og sægróður, Sveppir og gerl
ar og Erlendar nytjajurtir. —.
Þá er einnig í bókinni kafli
um grasasöfnun og sérstakar
leiðbeiningar við að þekkja
nokkrar algenguslu jurtirn-
ar.
í Grasafræðinni eru 62 lit-
myndir. Þær eru af algeng
ustu íslenzkum jurtum, sem
greint er frá í bókinni og
nokkrum erlendum nytjajurt
um. Ennfremur eru í bókinni
um 200 svarthvítar myndir af
jurlum, jurtahlutum og at
vinnuháttum landsmanna
fyrr og nú, einkm í sambandi
við grasrækt og uppskeru
garðávaxta.
Bjarni Jónsson teiknaði
myndirnar í samráði við höf
und bókarinnar að undan
skildum myndum af grasa
fræðingunum Helga Jóns
syni og Stefáni Stefánssyni,
sem gerðar voru eftir ljós
myndum. Bókin er 126 bls. í
Skirnisbroti. Setningu annað
ist ísafoldarprentsmiðja hf. en
Offsetprentsmiðjan Litbrá hf.
prentaði.
ASV telur
fiskverðið
aðalatriðið
Ísafirði, 15. janúar
í gærdag hélt stjórn ASV
fund hér á ísafirði. Til fundar
ins voru boðaðir fulltrúar frá
eftirgreindum félögum: Sjó
mannafélagi ísfirðinga, Vél
stjórafélagi ísafjarðar, Verka
lýðsf. Bolungavíkur, Verkalýðs
félagí Hnífsdælinga og Verka
lýðsf. Álftfirðinga.
Tilefni fundarins var það að
ræða um bátakjarasamningana
°g þá fyrst og fremst um til-
kynningu ASÍ. — Samanber
símskeyti til félaganna dags.
10. þ. m. — um að lokið sé til
raunum til heildarsamnings
um kjör bátasjómanna og þar
sem málinu er vísað heim til
hinna einstöku félaga.
Eftirfarandi samþykkt var
ger með samhljóða atkvæðum
fundarmanna:
„Þar sem meirihluti sam
bandsfélaga ASV — þ. e. um
% félaganna — sagði ekki upp
bátakjarasamninginum og jafn
framt með tilvísun til þess, að
þau félög, sem sögðu samningn
um upp, gerðu það fyrst og
fremst til að tryggja örugga að
ild jómannasamtakanna að á
kvörðun um fiskverð til sjó
manna, en það mál hefur verið
leyst með sérstakri löggjöf, tel
ur stjórn ASV og þeir fulltrúar,
sem á fundi þessum eru mælt
ir, að ekki sé grundvöllur fyrir
því að hefja samninga um báta
Framhald á 15. síðu.
21. jan. 1962 — Alþýðublaðið