Austurland - 17.12.1907, Blaðsíða 2

veturg. hrútar: 138 pd; veturg. ær:
118 pd.; dilkar (þar af fullur helmingur
tvílembingar): 76 pd. — Hinu að-
fengna fé á að halda sérstöku og láta
kynstofnana reyna sig hvern við annan.
Reyna þó jafnframt blöndum kynjanna
lítið eitt. S. F.
Oscar II.
(Svíakonungur)
er nýlega látinn. Hann var fæddur
21. janúar 1829; tók við ríki eftir
Karl XV. bróður sinn 1872. Þeir
bræður Karl og Oscar voru sonar-
synir Jean Baptiste Bernadotte, sem
var einn af herforingjum Napoleons
mikla, og varð síðan konungur Svía
og Norðmanna, og nefndist þá Karl
Jóhann. Oscar II. var talinn lærð-
astur konungur í heimi. Hann var
rithöfundur, skáld gott og mikill
mælskumaður.
Þar til 1905 varOscar ll.konungur
bæði Svía og Norðmanna, og tóku
bæði ríkin ákaflega miklum fram-
förum á stjórnarárum hans.
En svo fór hér sem oftar, að
þessum tveim ríkjum samdi illa, og
að stærra ríkið vildi ráða að ymsu
leyti fyrir því minna. Það þoldu
Norðmenn ekki, og endirinn varð
skilnaður, og að Oscar konung-
ur varð að sleppa Noregi. Þótt
sumum þætti konungur halda stund-
um fulimikið taum Svíanna með-
an á deilunum stóð, ber öllum
saman um, að hann hafi sýnt hin
mestu stjórnhyggindi, mannúð og
réttlæti gagnvart Norðmönnum, eftir
að þeir sögðu sig úr sambandinu;
endar var Oscar II. ávalt talinn mann-
vinur og stórgáfaður.
Kappsigling loftfara.
í fyrra reyndu með sér kappsiglingu
í flugbátum nokkrir helztu loftsiglinga-
menn ýmsra þjóða. Það var hin fyrsta
kappsigling af því tagi, er menn hafa
reynt, og sá atburður gerðist í París.
Þaðan sigldu lo'tförin í norðurátt og
komu sum þeirra til Englands. Sá
sem lengst komst þá, og vann verð-
launin, var Bandaríkjamaður, hann
komst norðarlega á Englandsströnd
austanverða og hafði þá siglt rúml. 400
ensk mílur. Þá var afráðið að reyna
þess háttar kappsiglingar árlega, og
ákveðið að þetta ár skyldu þeir, er
reyna vildu, sigla frá St. Louis í Banda-
ríkjunum; og þaðan flugu þeir 21.
okt. um kl. 4 síðdegis. Níu loftbátar
voru í förinni; þrír þýskir, þrír amer-
ískir, tveir franskir og einn enskur.
Einn hinna þýzku vann verðlaunin,
hann sigldi 880 mílur og kom til
jarðar í Ashbury Park í New Jersey,
er hann hafði verið 41 klst. á fluginu;
næst honum var annað franska loft-
farið, er kom niður skamt þaðan og
flaug 875 mílur á tæpum 45 klst.
Skemst fór enski loftbáturinn, hann kom
til jarðar í Ohio og hafði þá flogið
að eins 375 mílur á 24 klst. og 50
mínútum. Ameríski loftbáturinn, sá er
lengt fór, var hinn fjórði í röðinni og
flaug 730 mílur á tæpum 38 klst. Öll
komust loftför þessi af slysalaust; og
yfirleitt þykir tilraun þessi miklum tíð-
indum sæta. Loftförin komnst miklu
lengra nú en i fyrra, af því að þau
höfðu meira land yfir að fara, og þau,
sem lengst fóru, voru komin fast að
Atlantzhafi, er þau leituðu til jarðar, og
hefðu farið lengra ef þá hefði ekki
sjórinn tekið við.
Framfarir ioffrifunar.
Þann 17 okt. komst Ameríka í var-
anlegt loftskeytasamband við N o r ð-
u r á 1 f u n a. Þann dag voru fyrstu
skeytin send milli stöðva þeirra, er
Marconi-félagið hafði reist á Cape
Breton, N. S. og Marconistöðvanna í
Clifden á írlandi. Fyrsta skeytið, sem
þá var sent, var heillaósk til Breta frá
Sir W. Laurier, og svarið kom innan
lítillar stundar. Því næst var lýst yfir
því, að loftskeytasamband yfir Atlants-
haf væri nú á komið til almennra af-
nota, og allan þann dag voru skeyti
send fram og aftur yfir hafið, og um
10,000 orð voru samtals í þeim skeytum.
Hröð ferð yfir Ailantshaf.
Cunarð eimskipalínan hefir nýlega
látið smíða tvö eimskip, miklu stærri
en nokkur skip önnur, og hafa afl-
meiri vélar með öðru lagi en tíðkast
hefir til þessa. Skip þessi heita Lusitania
og Mauritania, og hefir öðru þeirra
verið áður lýst í Vínl.; en bæði eru
þau eins að allri gerð. Nú er Lusitania
fullgerð og búin að fara tvær færðir
fram og aftur yfir Atlantshaf. Á fyrstu
ferð sinni fór hún á skemmri tíma en
nokkurt skip hafði áður farið yfir hafið
frá írlandi til New York, en fór þó
ekki eins hratt og þýzku eimskipin
Deutschland og Kaiser Wilhelm II höfðu
áður farið lengri leið, frá meginlandi
Norðurálfu til New York. En aðra
ferð sína vestur um haf, frá írlandi til
New York, fór hún með meiri hraða
en nokkurt annað skip. Þá leið fór
hún á fjórum dögum nítján klst. og
fimtíu og tveim mínútum. Ekkert
skip hefir áður komist skemstu leið
yfir Atlantshaf á skemmri tíma en fimm
dögum, og þó er ráð fyrir gert að
Lusitania muni síðar meir, þegar skip-
verjar eru orðnir henni vanir, sigla
með meiri hraða en nú landa á milli.
(Vínl.)
Úr bréfi úr Reykjadal.
24. nóvbr.
Tíðin er alltaf heldur stirð. Október
var snjóasamur og kaldur. í bilnum
5 okt. fennti fé víða, og er skaði af
þeim sökum talsvert almennur, enn
þó óvíða stórkostlegur. Frá Austari-
Krókum í Hálshreppi fennti 45 kindur;
30 fundust lifandi og dauðar, en 15
vanta. Þetta er stærsti skaðinn, sem
ég hefi heyrt nefndan hér í sýslu. Víða
vantar 2—6 kindur af heimili. Nóv.
hefir verið stormasamur; lengst af
vestanátt; þýður annað slagið; snjólítið
því og jarðir nægar. í fyrra dag var
stórhriðar bylur af norðri, snarpur,
en stóð ekki nema rúml. ^/2 dægur.
Heyin eftir sumarið eru lítil enn góð.
Tún spruttu nálægt meðallagi sum-
staðar, en víða miður. Vatnsveitinga
engi spruttu sæmil., en aðrar engjar
yfirleitt illa og mun það vera talsvert
almennt að úthey séu x/4—l/H neðan
við meðallag að vöxtum. Hins vegar
þurkar hagstæðir og nýting heyjanna
hin bezta.
Fyrirspurn
frá Berufirði.
Eg er gamall sjómaður af þilskipum
og hefi oft leiðbeint skipum inn á
höfnina hér, þegar ég var í þjónustu
annara. I sumar var ég ekki á þil-
skipi og einn góðan veðurdag kom
gufuskip hér í fjörðinn og hafði hafn-
söguveifu. Hinn lögskipaði hafnsögu-
maður var ekki heima, og engum var
kunnugt um hér, að hann hefði sett
nokkurn mann í sinn stað. Umboðs-
maður sýslumanns sendi því til mín
og bað mig að leiðbeina skipinu inn,
og gjörði ég það, og líkaði skipstjóra
svo vel við mig, að hann bað mig að
fylgja sér út aftur, og þetta gjörði ég
líka; en er til borgunar kom, vísaði
hann mér á afgreiðslumann skipsins,
en er til afgreiðslumanns kom vildi
hann aðeins greiða mér sem svarar
helmingi þeirra launa, sem hafnsögu-
manni ber eftir því, sem hér er taxti.
Mér er nú spurn: Á ég ekki heimt-
ing á fullum hafnsögulaunum, úr því
ég liefi innt af hendi fullt hafnsögu-
starf? 2. Hvernig get ég bezt leitað
réttar míns gagnvart skipi eða skip-
stjóra, ef hinni 1. spurning er svarað ját-
andi? Það skal tekið fram, að útgerð-
arfélag það, sem skipið tilheyrir, hefir
verzlanir hér á landi og hefir hér um-
boðsmann eða «disponent», sem er
meðeigandi.
* *
S v a r.
Það mun lítill efi á, að fyrirspyrgj-
anda ber hæfileg borgun fyrii leiðsögu
á skipi því er hann kveðst hafa leið-
beint. Vér vitum eigi til að hafnsögu-
menn hafi lögákveðinn taxta, en þá
gildir líklega venjan sé hún ekki fjarri
sannsýni. Hætt er við, að afgreiðslu-
maður skipsins verði eigi dæmdur til
að greiða leiðsögukaupið. Heldur verði
spyrjandinn að lögsækja skipstjóra, fái
hann eigi sæmilega borgun. Því þetta
mun skipstjóri hafa átt að borga. En
sé hér um litla upphæð að ræða, getur
verið efasamt að tilvinnandi sé að fara
í mál út úr henni í öðru landi.
[Sögusafn «AusturIands >.]
Kænskubragð.
(Þýtt.)
(Niðurl.)
Þegarhún hugsaði um þennan mögu-
leika, stökk blóðið fram í andlit hennar,
brennandi heitt. Brjóst hennar þrútnaði,
og æðaslögin urðu eins og hún hefði
hitaveiki. Það væri óttalegt. Hún
niundi ekki framar geta séð hann. En
hvernig ætti hann að geta það. Nei,
nei!
Og Anna settist að hljóðfærinu til
þess að flýja undan þessum hveljandi
ímyndunum. En hún undi samt ekki
við það mjög lengi. Hún spratt brátt
upp aftur. Hálf fjögur! Nú lilaut
hann að hafa fengið bréfið. Drottinn
minn! Hún gekk fram og aftur um
herbergið og neri saman höndunum.
Hvað mundi hann taka til bragðs?
Ef til vill læsi hann alls ekki bréfið,
þegar hann sæi fyrirsögn þess, að það
væri ekk ætlað honum.
Fyrst í stað glaðnaða yfir Önnu við
þessa hugsun, en brátt hreyfði sér veik
— mjög veikbyggð kvörtun, sem smám-
saman varð öflugri, því lengur sem
hún athugaði þenna möguleika.
Og ef hann nú læsi bréfið — hann
mundi áreiðanlega lesa það — hvað
mundi hann þá gera? Mundi hann
senda henni það aftur? Eða mundi
hann sjálfur færa henni það? Nei, það
gat naumast komið til álita; hann hafði
allt of mikið að gera til þess. En
hver vissi, nema hann kynni að fá
lausn litla stund og koma og-----------
I ósjálfráðu eirðarleysi studdi hún
hægri hendinni að hjarta sínu, sem
barðist mjög ótt. Því næst gekk hún
hratt að glugganum og leit út. Það
var aðeins fátt fólk á götunni.
Hún andvarpaði, gekk aftur að borð-
inu og tók skáldsögu, sem hafði verið
mælt með við hana, vegna þess hve vekj-
andi hún væri. Þegar hún hafði lesið
nokkrar setningar, fleygði hún áhuga-
laust bókinni frá sér.
Þegar óeirð hennar náði hita, sneri
hún aftur að glugganum og horfði
áfjáð út á götuna. Þá — henni fannst
hjartað hætta að slá — sá hún hann
Frits Krause koma hröðum fetum að
húsinu. Lömuð af ótta, hljóp hún inn
í næstu stofu, stóð þar nokkrarsekúndur
án þess að hreyfa sig og dró andan
erfiðlega, um leið og hver tilfinning
og hugsun rak aðra. Hvernig átti hún
að haga sér? Átti hún að tala við
hann? Nei, nei! Hún mundi blygðast
sín fyrir honum. Hann mætti hringja
eins lengi eins og honum sýndist, hún
hreyfði sig ekki. Ef enginn opnaði,
mundi hann halda, að hún væri ekki
heima. Og þá; mundi það ekki vera
barnalegt og illa hugsað? Hvaða
ánægju mundi hún þá hafa af kænsku-
brögðum sínum? «Drottinn minn! nú
er þegar hringt.» Og hún gekk til
dyra til að opna.
Athugandi gekk hún fram í ganginn.
Enn þá einu sinni stansaði hún, and-
varpaði, gekk því næst ákveðin til
dyranna og á næsta augnabliki stóð
Frits Krause hjá henni.
Án þess að segja neitt, leiddi hún
hann inn í stofu. Þegar henni tókst
að gjóta til hans auga, komst hún að
því, að hann varsömuleiðis gagntekinn.
Andlit hans var dökkrautt og augna-
tillitið var óstöðugt.
Þegar Anna hafði hvatt gest sinn til
að setjast, settist hún gagnvart honum,
en hvorugt sagði eitt orð. Það mundi
vera erfitt að skera úr því, hvort þeirra
var feimnara. En samt var það hún,
sem fyrst tók til máls.
«Ég skrifaði yður í dag, eftir til-
mælum pabba þér hafið víst fengið
bréf mitt.»
Um leið leit hún alveg ófeimin í
augu hans. Hún var frá æsku sinni
vanin að hafa stjórn á sér og láta
ekki hinar sönnu tilfinningar brjótast
út í orðatiltækjum og nú beitti hún
öllu afli viljans til þess að hafa hemil
á óeirð sinni.
Það var ekki auðvelt fyrir unga
manninn að átta sig. Hann ræskti sig
nokkrum sinnum og einblíndi á gólfið
á meðan hann svaraði stamandi: «Já,
ég hefi fengið bréf frá yður, ungfrú
Anna það er að segja — ekki það,
sem var ætlað mér — heldur annað —»
Hann þagnaði og leit feiminn til
hennar. En hún lék mjög eðlilega
óvæntan átta.
«Ekki það, sem var ætlað yður?
Ég skil yður ekki, herra Krause.»
Það leit fyrst út fyrir, að það stæði
í hálsinum á honum, en svo spurði
hann: «Hafið þérekki í morgun skrifað
annað bréf?»
«JÚ, til vinkonu minnar í Dresden.
En hver hefir getað sagt yður —?»
«Og þér eru vissar um, að þér
hafið sent vinkonu yðar bréfið, sem
henni var ætlað?»
«Auðvitað.»