Alþýðublaðið - 17.03.1963, Blaðsíða 8

UNGA stúlkan, sem liggur í
sjúkrarúminu á myndinni, er 20 f
ára gömul. Hún starfar við blóð- - !
banka í Cambridge, en svo kom|||l
jþað fyrir, að hún þurfti sjálf að
ganga undir hjartauppskurð, og
þá var nauðsynlegt að gefa
henni mikið blóð. Starfsfélagar
hennar buðust til að leggja
fram allt, sem nota þurfti henn-
ar vegna, og á myndinni er hún
að biðja vinkonur sinar að skila
þakklæti. ,JÉg hef tekið á
þúsundum manna, sem
blóð, en aldrei hugsað inn að
það gæti haft nokkra þýðingu
fyrir sjálfa mig“, sagði hún.
Jónas Jónsson há Hriflu:
Listafólk úr byggð Þor
MARGAR eru bújarðir fallegar
á íslandi, en fjórar þeirra eru mér
eérstaklega húgstæðar, þegar rætt
er um fegurð sveita. — Þar er:
Kirkj ubæjarklaustur, Valþj ófsstað-
ur, Reynisstaður og Ljósavatn.
Þessi fögru sveitasetur og þó
einkum eitt þeirra, hafa komið mér
í hug í sambandi við það, að nýlega
hefur listafólk úr umdæmi Þor-
geirs Ljósvetriingagoða — komið
fram á sjónarsvið í Reykjavík.
Eru þessir listamenn ýmsir fæddir
og uppfóstraðir í sveit Þorgeirs
Ljósvetningagoða eða að ættstofn
þeirra er þaðan kominn svo að
listagáfurnar má rekja til forfeðra,
sem þar áttu heima. Sýna þessi
dæmi og ótal önnur, hve mjög hið
nýja þéttbýli við Faxaflóa nýtur
góös af menningararfi margra fjar-
itegra byggða. Sá, er fyretur kom
fram á sjónarsviðið var Páll H.
Jónsson, einn af kunnustu áhrifa-
mönnum Laugaskóla í Þingeyjar-
sýslu. Um þennan Pál má eegja, að
hann sé yngsti lærisveinn Bene-
dikts á Auðnum, sem menntaði
tvær kynslóðir með því að kaupa
og lána fólki góðar bækur. Hann
hefur notið lítillar ekólagöngu, en
fjölbreytts sveitalífs og mikils boka
lestrar og ferða innanlands og ut-
an. Hann hefur nýlega gefið út
ljóðabók, sem heitir „Á 17. bekk“.
Fer vel á því, að ný skáld gangi
fram á sjónarsviðið, þar sem hin
eldri falla mjög í valinn, eök-
'um aldurs og misturs í samtíðar-
útsýninu. Eitt erindi úr bók Páls
H. Jónssonar um eld og hörmungar
í Búdapest sýnir að enn þurfa ís-
lenzk skáld hvorki að skorta yrk-
isefni eða listrænt form. Þar eegir:
Fer surtarlogi að sunnan
og svelgir nú alla jörð.
Er syndugum sökkvandi heimi
hin síðasta bálför gjörð.
Er verið að uppræta í eldi
hið illræmda nöðrukyn
sem nagar frá órofi alda
um asksins laufgaða hlyn.
Meðan skáldin varðveita lífræn-
ar hugsjónir, kunna full skil á móð
urmáli sínu og listformi íslenzkrar
tungu, mun listamennina ekki
skorta fleyg orð og djarfmannlegar
hugsjónir, þegar þeir búast her-
týgjum, sem hafa reynzt skáldum
þjóðarinnar vel frá því Egill Skalla
grímsson orti Sonartorek og til
þessa dags.
En Páll H. Jónsson hefur fleira
til síns ágætis heldur en ljóðgáfu.
Hann hefur staðið fyrir efling
söngmenntar í heilli sýslu og átt
forstöðu við að fullgera eitt af
beztu byggðarsöfnun 'landsins á
Grenjaðarstað. Síðan flutti Páll til
Reykjavíkur, síðast liðið sumar,
hefur hann í hjáverkum látið tU
sín heyra nýja tóntegund í kór
þeirra manna, sem fylla hin miklu
dagblöð borgarinnar. Páll er ein-
dreginn samvinnumaður svo sem
vænta mátti um andlegan-fóstur-
son Benedikts frá Auðnum. Hon-
um hefur þótt nokkuð skorta á
varnir samvinnumanna í hrinding-
um og pústrum stjórnmálaflokk-
anna. Sennilega hefur honum þótt
nokkuð langt gengið, þegar það
kom í ljós, að sex frægustu for-
göngumenn samvinnufélaganna í
Eyjafirði týndust úr lestinni í höf-
uðborg Norðurlands við hátíðleg
tækifæri síðastliðið sumar. Páll
beitir nýrri varnar- og sóknarað-
ferð í skiptum samvinnumanna
við samkeppnismenn. Hann befur
birt í Tímanum margar ritgerðir,
stuttar, hver þeirra tæplega dálk
að lengd. Hann ritar uridir fullu
höfundarmerki. — í þessum smá
greinum hefur hann rakið í stuttu
! en mjög glöggu máli, aðalefni
andstæðinganna og . lætur síðan
• fylgja umgerð hnitmiðuð svör,
tæmandi málsvörn. Engin beizk-
jyrði eða kuldi fylgdi þessum leið-
réttingum í garð andstæðra höf-
unda, Rökum gagnsóknarinnar er
hágað eins og vel fer málsvöm dóm
stóla. — Andstæðingum samvinnu-
manna kom þessi nýja tækni mjög
á óvart og hafa ekki enn sem kom
ið er, fengið ráð til sigursællar
gagnsóknar.
Næsti liðsmaður úr héraði Þor-
geirs goða er Sigurður Róberts-
son, höfundur sjónleiksins Dimmu
borgir. Sigurður er fæddur og upp-
fóstraður í Ljósavatnsskarði, þar
sem er víð útsýn í margar áttir.
Þar mun Sigurður hafa gætt hjarð
ar í bröttum fjallahlíðum, likt og
Kjarval í Borgarfirði eystra og
vaxið af þeirri áreynslu. Nú er
þetta leikrit Sigurðar sýnt í Þjóð-
leikhúsinu. •— Það fær misjafna
í dóma, ekki sízt hjá sumum læri-
meistm-um í bókmenntum. En því
meiri viðurkenningu fær leikritið
hjá leikmönnum og þykir mikið
koma til þessa leikrits hins nýja
höfundar.
Þess skal fyrst getið, að Sig-
urður Róbertsson hefur hlotið lá-
mæli í leikdómum fyrir það að
stórsyndarinn í Dimmuborgum
hafi eingöngu til að bera mann-
legar ávirðingar, en enga kosti,
sem þó væri þægilegt að hafa sér
til réttlætingar á dómsdegi. Það
er rétt, að syndaselur Dimmuborga
er enginn dyggðarmaður, en því-
lík manngerð er alkunn heimsbók-
menntunum og hefur ekki fyrr ver-
ið að fundið. Má fyrst nefna Njálu
og Mörð bónda á Hofi. Þykir hann
gildur maður í sígildri bók, án
þeirra kosta, sem prýða góðan
mann. Hið sama er uppi á ten-
ingnum, ef leitað er til stórmeist-
ara alls skáldskapar, Shakespeares.
Má nefna til samanburðar við Ög-
mund í Dimmuborgum víðfrægar,
en dyggðum sneyddar persónur,
konunglegar. — Tvær af dætrum
Framh. á 13. síðu
ÞJÓNUSTA
Frönsk þjónusta
ANDLLITSBÖÐ
HANDSNYRTING
HARGREIÐSLA
Ath. Hárgreiðsla er undir
verðlagsákvæðum.
Viðskiptavinunum er leiðbeint rrteð val og notkun snyrtívöru, án endurgjalds.
8 17. marz 1963 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
LAUGAVEGI 25
II. hæð. — Sími 22138