Eimreiðin - 01.09.1921, Blaðsíða 40
296
í BORGARMUSTERIMU
[EIMREIÐIN
Þetta skilur mannkynið ekki enn að fullu, þó að nú sén
19 aldir siðan meistarinn mikli boðaði beiminum þenna
sannleika. En við verðum að læra að skilja þetta til
hlítar, læra að beita þessu valdi. Við verðum öll að
læra að Ieita valdsins, það er lifsins lögmál. En ef heim-
urinn á nokkurntíma að verða sú paradís, sem hugsjóna-
mennina dreymir um og skáldin yrkja um, þá verðum
við að leita valdsins í þessari merkingu, leita þess í kær-
leikanum. — Hverjir eru það, sem hafa sigrað í þessum
ófriði? Við svörum hreyknir: Bandamenn hafa sigrað. En
slíkt er yíirborðssvar. Sigurvegararnir í þessum ófriði eru
þeir, sem hjúkruðu, líknuðu, vernduðu, veittu svölun,
þeir, sem jafnframt því að gera skyldu sína við föður-
landið, voru ætíð reiðubúnir að rétta særðum bróður
hjálparhönd, jafnvel þegar orustan stóð sem hæst og þó
að þeir stofnuðu með því sínu eigin lífi í voða, þeir sem
gleymdu því, hvort hinn hjálparþurfi var vinur eða óvinur,
en létu að eins stjórnast af lönguninni til að likna og lina
þjáningarnar.
Og nú fer ræðumaður með áheyrendurna út á vígvell-
ina. Blóði drifna seiðir hann þá fram fyrir sjónir kirkju-
fólksins með öllum þeim ógnum, sem á hafa gengið á
þeim helvegum. í þessum ægilegasta hildarleik veraldar-
sögunnar hafa verið unnin hin dásamlegustu kærleiks- og
líknarverk. Og hér segir sjónarvottur frá með snild mælsk-
upnar. Atburðunum bregður fyrir í skýrum myndum eins
og leiftrum. Frásögnin er hrífandi, innileg. Og það er eins
og ræðumanni finnist hálft í hvoru sem endurminning-
arnar um þessa hluti séu of helgar til þess að frá þeim
sé skýrt — jafnvel í kirkjunni. Hann talar nú í lágum
hljóðum og kirkjufólkið leggur enn betur við hlustirnar.
Ef til vill fær það hér fregnir af sinum eigin ástvinum,
því vísast hefir alt þetta fólk átt þá einhverja á vígvöll-
unum. Og harmar liðinna ára ýfast upp. Kona, sem situr
á næsta bekk fyrir framan mig og er klædd einkennis-
búningi hjúkrunarkvenna Rauða krossins, grætur í kyrþey.
Axlirnar kippast til af krampakendum ekka. Ef til vill er
það ekki ræðan ein, sem veldur þessum áhrifum. Ef til