Alþýðublaðið - 30.12.1964, Blaðsíða 10

SKUGGAHLIÐIN
Pvamhald af síðu 7.
búnað fyrir samkeppni af hálfu
helztu landbúnaðarþjóðanna. En
landbúnaðurinn verður þá að
endurgjalda þá vernd með því að
leggja allt kapp á að halda fram-
leiðslukostnaði eins lágum og
mögulegt er, jafnframt því sem
framleiðslan sé fyrst og fremst
miöuð við þarfir innanlandsmark-
aðsins. Á'hvoru tveggja er þó mik-
ill misbrestur. Landbúnaðarfram-
leiðslan vex hröðum skrefum, án
þess að þörf sé fyrir aukninguna
innanlands. Hún er þess vegna
flutt út, en útflutningsverðið á
kjöti er u. þ. b. 2/3 hlutar af því,
sem það kostar að framleiða það
hér innanlands og útflutningsverð
mjólkurafurða er ekki nema 1/3
hluti af framleiðslukostnaðinum
innanlands. Á næsta ári mun ríkis-
sjóður greiða yfir 180 millj. króna
í bætur á útfluttar landbúnaðar-
vörur og er það 10% af heildar-
Verðmæti allra landbúnaðarfram-
leiðslunnar. Miðað við það, að
bændur séu um 6 þús. að tölu, læt-
tir nærri, að útflutningsuppbæt-
tirnar 'úr ríkissjóði nemi 30 þús-
iindum króna á hvern bónda í
Iandinu. Og það er ekki aðeins að
greiða þurfi þetta mikla fé með
þeirri aukningu landbúnaðarfram
leiðslunnar, sem flutt er út, held-
þr er hátt í 200 milljónum króna
ýamhliða varið samkvæmt fjárlög-
um til þess að auka landbúnaðar-
framleiðsluna. Alla stefnuna í
landbúnaðarmálum þarf þess
vegna að endurskoða vandlega.
Gera verður skynsamlega fram-
tíðaráætlun um stækkun býla ög
aukna tækni í landbúnaðinum,
Sfm lækki framleiðslukostnaðinn,
samtímis því sem framleiðslan sé
í ríkara mæli en nú á sér stað mið-
uð við þarfir innanlandsmarkaðs-
ins, þannig að þörfin á útflutn-
ingsbótum minnki. Þá verður og
að endurskoða reghirnar, sem nú
gilda um verðlagningu landbún-
áðarafurðanna. Þær hafa verið
gallaðar frá upphafi og eru nú að
ýmsu leyti orðnar algjörlega úr-
eltar.
. Ég er mjög eindregið þeirrar
skoðunar, að stytting vinnutíma,
endurbætur í skatta- og tollamál-
um og skynsamlegar breytingar á
stefnunni í landbúnaðarmálum
mundi verða íslenzkum launþeg-
um miklu raunverulegri og varan-
egri kjarabót en óraunhæf hækk-
in kaupgjalds í krónum. Ég tel
iað fyrst og fremst vera hags-
munamál launþega sjálfra, að í
kjölfar launþegasamninganna á
miðju næsta ári sigli ekki ný verð-
bólgualda.
Ef laun hækka ekki meira en
efnahagskerfið þolir, þá eru ótví-
ræð skilyrði fyrir hendi fyrir
óframhaldandi vaxandi velmegun
þér á landi, ört vaxandi þjóðar-
Íramleiðslu samfara sterkri að-
töðu út á við. Ég sé þó enga
jástæðu til þess að draga dul á
bað, að ýmsir erfiðleikar virðast
Sframundan í íslenzku efnahags-
■yífi. Svo virðist sem hver hópur-
inn af öðrum telji nú kominn tíma
il að skara eld að sinni köku.
Þetta á sér oft stað í miklu góð-
æri. Og það er skuggahliðin á góð-
ærinu, því að hætt er við, að í
heild verði kröfurnar svo miklar,
að ekki geti allir fengið allt, sem
þeir vilja, heldur verði allir fyrir
tjóni, ef þeir reyna allir að knýja
kröfur sínar fram. Á þessu hefur
verið vaxandi skilningur á þessu
ári. Það er mjög mikilvægt að
hann verði ekki minni á næsta
ári.
Þetta eru vandamálin, sem þarf
að einbeita sér að, þegar storm-
inn, sem nú hefur verið vakinn um
söluskattshækkunina, lægir. Og
hann lægir áreiðanlega innan
skamms. En þá verða allir þeir,
sem áhuga hafa á því, að jafnvægi
haldist í íslenzku efnahagslífi að
halda vöku sinni. Ég lýk þessum
orðum mínum með einlægri ósk
um það, að sem fyrst á næsta ári
megi hefjast samstarf ríkisstjórn-
ar, launþegasamtaka og vinnu-
veitendasamtaka um það, að undir-
búa þess konar launasamninga á
miðju næsta ári, sem tryggi laun-
þegum raunverulegar kjarabætur
vegna vaxandi þjóðarframleiðslu
og sterkrar gjaldeyrisstöðu. í ís-
lenzkum efnahagsmálum yrðu ekki
meiri gæfuspor stigin á næsta ári
en þau, að áframhaldandi friður
héldist með launþegasamtökun-
um og vinnuveitendasamtökunum
á grundvelli ráðstafana til vernd-
unar jafnvægis í efnahagsmálum
og þess konar breytingar á kjör-
um, sem eru ekki verðbólgureykur
einn, heldur traust undirstaða
aukinnar velmegunar, vaxandi af-
komuöryggis og bætts menningar-
lífs.
verið mjög hröð, sagði að 4% hús gagrýnd, en gagnrýnin beindist
Ijáningafrelsi
Framh. af 5. síðu.
verða óánægju, ekki einungis með
það sem stjórnin hefur áður gert
á þessu sviði heldur einnig með
áætlanir þærf sem fyrir liggja.
Ræðumaður frá Suður-Úral,
þar sem efnahagsþróunin hefur
næðisins í héraði hans hefði ver
ið byggt á undanförnum fimm ár-
um. Engu að síður er bilið miilli
húsnæðisbygginga og opinberrar
þjónustu í bæjunum í héraðinu
Tsjeljabinsk og hinar hröðu iðn-
þróunar og fólksfjölgunar mjög
mikið. Hann lét einnig í ljós ó-
ánægju með skólabyggingar. Þrí-
setja yrði skólana á degi hverj-
um vegna skorts á húsnæði.
Samt hefði verið dregið úr
framlögum til skólaþygginga í
héraðinu samkvæmt hinni endur
skoðuðu áætlun fyrir 1965.
í Moskvu, þar sem húsnæðis-
skorturinn var og er erfiðasta
vandamálið, hefur verið dregið
úr fjárveitingum ár frá ári, sagði
annar ræðumaður. Fulltrúi frá
Grúsíu kvartaði sömu leiðis yfir
sleifarlagi í byggingu skólahúsa.
Nýjar verksmiðjur eru reistar f
Lettlandi, en ekkert er gert til
að útvega því fólki húsnæði sem
á að vinna í verksmiðjunum, sagði
annar ræðumaður.
+ „LOBBY“ -STARFSEMI
Margir aðrir hópar, sem telja
má jafn öfluga ,,skóla og hús-
næðishópnum", létu til sín heyra
á þinginu. Einn slíkur hópur lagði
áherdu á þörfina á vatnsleiðsl-
um í íbúðarhverfum, einkum á
svæðum þar sem nú verður að
bera vatnið langar leiðir frá brunn
um. Annar hópur hafði áhyggjur
af skórti á varahlutum í ökutæki
og landbúnaðarvélar, en þessi
skortur leiðir oft til þess, að sam
göngur og landbúnaðarstörf leggj
ast niður. Fulltrúi frá Kazakstan
sagði, að stjórnin hefði oft sagt
Gosplan og efnahagsráðinu að út-
vega landbúnaðinum þessa vara-
hluti, en ekkert hefði verið að-
hafst.
Gagnrýndi hann stjórnina eða
Gosplan? Svo að segja hver ein-
asti ræðumaður hafði yfir ein-
hverju að kvarta. En kvörtunum
var ekki beinlínis beint gegn
stjórninni. Stefna stjórnarinnar á
ýmsum sviðum var heldur ekki
Bmnatryggiragar
Ábyrgðar
Vöru
Heimilis
Innbus
Afla
Veiðarfa
Glertrygglngar
Helmlstrygglng
hentar yður
TRYGGINGAFELAGIÐ HEIMIR”
UNDARGATA 9 REYK3AVIK SlMI 21260 SlMNEFNI i SURETY
gegn einstökum athöfnum eða
skorti á athöfnum. Þeir sem gagn
rýna mynda heldur ekki ,,lobby“
í vestrænum skilningi, því að
munu tæplega hafa getað sam-
ræmt árásir sínar eða ræður til
að leggja hart að stjórninni. En
ógnarstjórn lögreglunnar sem
Stalín beitti til að koma í veg
fyrir slíka samræmingu hópa,
sem hafa sameginlegra hagsmuna
að gæta, er ekki lengur til. Hinir
sameiginlegu hagsmunir hafa kom
ið æ greinilegar fram í ræðum
þeim, sem haldnar voru. Sameigin
legar aðgerðir og eitthvað í lík-
ingu við pólitískan leik getur
ekki verið langt undan.
Viutor Zorza.
Samvinnutrygging
Framhald úr opnu.
Þetta skipulag hafa Samvinnu-
tryggingar nú tekið upp. Það stefn-
ir að skýrari verkaskiptingu og
setur nákvæmari línur um vald-
svið og ábyrgð starfsmannanna.
Það er álit forráðamanna félags-
ins, að með þessu nýja skipu-
lagi sé stefnt að hagkvæmari
rekstri og betri þjónustu.'
Líftryggingafélagið ANDVAKA
lýtur sömu stjórn og Samvinnu-
tryggingar, en er rekið sem sjálf-
stætt félag bókhaldslega séð. Hins
vegar hefur verið ákveðið, að
starfsemi þess verði felld undir
hið nýja skipulag, eftir því sem
tilefni gefst til.
Hin nýja deildaskipting verð-
ur þannig, að annars vegar eru
framkvæmdadeildir og hins vegar
þjónustudeildir:
i
I. Framkvæmdadeildir:
A. Söludeild: Deildin sér um sölu
á öllum tryggingum, hefur á hendi
yfirstjórn og eftirlit með umboð-
um félaganna, auglýsingar, funda-
höld og önnur tengsl við almenn-
ing, sýningar, útstillingar, sölu-
áætlanir o. fl. Deildarstjóri: Björn
Vilmundarson.
B. Tjónadeild: Deildin sér um
uppgjör allra tjóna, nema tjóna af
endurtryggingum, gerir tjóna-
áætlanir, sér um endurkröfur á
önnur tryggingafélög o. fl. Deild-
arstjóri: Jón Rafn Guðmundsson.
Deildarfulltrúi: Bruno Hjaltesteð.
Deildarstjóri slysatjóna: Ólafur
Kristjánsson.
C. Áhættudeild: Deildin sér um
ö!l endurtryggingaviðskipti félag-
anna, tjónavarnir og áhættueftir-
lit. Auk þess falla undir þessa
deild afgreiðsla sjótrygginga, flug-
vélatrj'gginga og sjaldgæfar og
afbrigðilegra trygginga, sem háð-
ar eru beinum endurtryggingum,
o. fl. Deildarstjóri: Valur Arnþórs-
son.
II. Þjónustudeildir:
A. Bókhald og Skýrsluvélar: Aðal-
bókari: Þorsteinn Stefánsson.
B. Skrifstofuumsjón: Forstöðumað
ur: Helgi Sigurðsson.
C. Afgreiðsla: Forstöðumaður:
Bjarni Pétursson.
D. Fjármál: Féhirðir: Friðjón Guð-
röðarson.
E. Stærðfræðileg þjónusta og stat-
istik: Aktúar: Kristján Sturlaugs-
son.
Stjórn Samvinnutrygginga og
10 30. des. 1964 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
Andvöku skipa nú: Erlendur Ein-
arsson, forstjóri formaður, ísleifur
Högnason, framkvæmdastjóri,
Reykjavík, Jakob Frímannsson,
kaupfélagsstjóri, Akureyri, Karvel
Ögmundsson, útgerðarmaður, Ytri-
Njarðvík og Ragnar Guðleifsson,
kennari, Keflavík.
Framkvæmdastjórar félaganna
hafa verið: Erlendur Einarsson til
ársloka 1954, Jón Ólafsson, hrl.
frá ársbyrjun 1955 til 1. ágúst
1958 og síðan Ásgeir Magniisson,
lögfræðingur.
EINING
Framhald af 7. síðu.
þufrka má út, nema «f vtara
skyldi að lækka mætti útgjöld til
landvama, en von Hassel land-
varnaráðherra hefur oft kvartað
yfir of litlum framlögum.
★ VERBA BÆNDUR NÝNAZ-
ISTAR.
Ekki hefur gremja bænda
minrikað við þetta. Atkvæði
þeirrá í kosningunum eru tvær
milljónir eða 6% greiddra at-
kvæða. Talið er öruggt, að Er-
hard muni missa hundruð þús-
unda atkvæða vegna hinnar óvin-
sælu ákvörðunar sinnar, enda
þótt vestur - þýzkir bændur hafi
hingað til verið íhaldsamur kosn-
ingahópur. Hverjir munu þá
græða á þessu?.
Jafnaðarmenn búast við tals-
Verðri fylgisaukningu, ekki að-
eins vegna atburðanna í Briissel
heldur einnig vegna hinnar al-
mennu fylgisaukningar jafnaðar-
manna í landinu, sem fyrst varð
vart í þingkosningunum 1961 og
í fylkiskosningunum í ár.
En til eru aðrir flokkar, sem
áhuga hafa á bændunum. Um
skeið leit út fyrir, að Frjálsi
demókrataflokkurinn (FDP) ætl-
aði sér að gerast bændaflokkur^
en þessi hugmynd hefur að mestu
verið lögð á hilluna.
Fyrir nokkrum vikum var
stofnaður mjög íhaldsamur flokk
ur, þjóðielrnidlegi lýðræðisflokk-
urinn. Þetta er samsteypa öfga-
sinnaðra hægri afla og hálfnaz-
istiskra flokka og hópa, og þeir
eru mjög andvíkir Efnahagsbanda
laginu í rtefnu sinni. Það er ekki
með öllu óhugsandi, að þess-
um fíokki takizt að fá tilskilin
5% greiddra atkvæða og fá þar
með fulltrúa á þing í haust.
Og auk þess ’ telja sérfræð-
ingar í Bonn? að enn fleiri bænd
ur muni sitja lieima í þessum
kosningum en í fyiri kosningum.
Eftir síðustu atburðina í Briiss
el hefur efnahagsleg eining Efna
hagsbandalagsins hvað sem öðru
líður eflazt verulega, og viðleitn
in til að koma á pólitískri ein-
ingu er ef til vilj komin úr ó-
göngunum.
Samt sem áður er irangt að
ætla, að allir erfiðleikar hafi ver-
ið yfirstíganlegir, og engir erfið-
leikar bíði hinna sex aðildarríkja
í framtíðinni. Fvrstu, nvju vanda
málin hafa þegar gert boð á und-
an sér. Fyrir 1. aDríl 1965 á að
samræma fjármálakerfi Efna
hagsbandalagslandanna. Ágrein-
ingur aðildarríkjanna í þessu.
máli er ekki minni en í deilunni
um kornverðið.
Stein Viksveen.