Skólablaðið - 01.03.1920, Blaðsíða 2

30
SKÓLABLAÐIÐ
útlendar bókmentir aldrei, fullnægt okkur til andlegs viöur-
væris og þroska. Vi8 gætum aftur á móti þrifist engu síöur
af Ástralíukjöti en þingeysku. Þaö hefir rjettilega veriö bent
á þaö, hve hæpiö er aö alþýða hjer felli sig við beinar þýö-
ingar, einkum á almennum fræðiritum, og þaö þótt alþýða
erlendis hafi gleypt við þeim hinum söniu bókum, frumrit-
uðum á sínu eigin máli. Reynslan hefir sýnt þetta. Þýöingar
á góðum, erlendum fræðibókum hafa ekki selst hjer og ekki
veriö lesnar. Fyrir íslenska alþýðu verður aö skrifa með ís-
lenskum hætti, einkum þaö, sem ekki á að vera skemtilestur.
Kemur þá enn að því, að skftldrit eða bækur fagurfræðilegs
efnis mundu eiga greiðastan aðgang í þýðingum. En ]jar er
líka nóg verkefni fyrir hendi.
Sigurður Nordal leggur áherslu á það, að fyrst og fremst
væri vel frá þýðingunum gengið, og að formáli og skýrandi
athugasemdir fylgdu þeim. Þetta er öldungis rjett og mjög'
mikils vert. Þess vegna ekki hvað síst er svo nauðsynlegt, að
einhver festa og skipulag sje á útgáfu þýðinga.
Mörgum hefir orðið starsýnast á það í tillögum Sigurðar
Nordal, að ríkið taki að sjer útgáfu þýðinga — sem að vísu
væri lang-æskilegast frá fjárhagslegu sjónarmiði — og að
settur verði einvaldur maður til framkvæmdanna. Ekki þarf
nú að fjölyrða um það, að misjafnlega mundu slíkir drottin-
valdar gefast, „sumir góðir, en sumir illir“. Og þunglamalegt
og andlaust gæti þetta orðið, ekki síður en margar aðrar lög-
bundnar framkvæmdir og mentastofnanir. En mest er um þaö
vert að sinni, að þessi skipan mundi sífelt geta orðið pólitískt
heiftarmál í landinu, og það eitt gerir, að sú leið mun ófær
í bráð, hvað sem annars mætti henni til gildis telja.
Það væri líka hæpið, að ætla að hrinda slíku fyrirtæki
fram með eins konar lagaboði. Þetta verður að eiga rætur
sínar í innri hvötum, fyrst og fremst lestrarfýsn og fróðleiks-
löngun þjóðarinnar, en ei : síður i þörf hinna skriftlærðari
manna til að miðla allri ab ðu af þekkingu sinni og mentun.
Nú er það varla efamál, að þjóðin mundi taka fegins hendi