Tölvumál - 01.12.1992, Blaðsíða 11

Desember 1992
sameiginlega bandbreidd, sem er
úthlutuð notendum eftir þörfum
hverju sinni og svartíminn getur
orðiðlangur. FDDIhefurmögu-
leika á 8 forgangsstigum, svo að
það er hægt að gefa mikil vægurn
sendingum forgang um netið.
Það verður að teljast ókostur
við FDDI að á þessu stigi geta
allir notendur netsins tekið við
öllum gögnum, sem send eru út á
netið.
Upphaflega var FDDI pakkasend-
ingastaðall, en til er önnur útgáfa,
FDDI-II, sem getur boðið upp á
bæði pakka- og rásaskiptar send-
ingar á sama ljósþræðinunt.
I FDDI-II er sendur rammi, sem
inniheldurm.a.96tímaraufarfyrir
16 bæti hvert, sem má nota fyrir
sendingar með fastri seinkun
(isokron) eða samfasa og ósam-
fasa sendingar. Sendingar í fast-
seinkunarhætti hafa forgang og
tímaraufar eru teknar frá fyrir þær.
I samfasa sendingum eru jafn-
langar gagnablokkir sendar með
reglulegu millibili og þar með er
fyrir fram vitað um bandbreidd
og svartíma netsins, en ósamfasa
sendingar mæta afgangi og
seinkun sendinga getur verið
mikil.
Önnurtækni,DQDB (Distributed
Queue Dual Bus), sem upprunnin
er í Astralíu, er grundvöllur
staðalsins IEEE 802.6. Eins og
nafnið gefur til kynna eru tvær
brautir í DQDB svo að gagna-
flæðið er alltaf í sömu átt og það
leiðir til þess að hægt er að
samfasa alla tengipunkta netsins
án tillits til fjariægðar. Það er
hægt að sameina tal, mynd, grafík
og gagnaflutning og staðallinn
by ggir á hvort tveggj a sendingum
með fastri seinkun og ósantfasa
sendingum. Fyrri tegundin hefur
forgang, en sendingar í ósamfasa
tímaraufum fara í biðröð. Gagna-
straumurinn í netinu er alfarið
undir stjórn netstjórans og hver
sending er skoðuð og aðeins
sendréttum viðtakanda. Þaðmá
segja að DQDB uppfylli kröf-
urnartil víðnetsins aðflestu leyti,
en starfræksla þessara neta hefur
þó sýnt þann ókost, að einstakir
notendur, sem senda með háum
bitahraða, geta náð undir sig
miklum hluta flutningsgetunnar,
þegar álag netsins er mikið, og
útilokað aðra.
ISDN
Stafræna samnetið, ISDN, hefur
verið á leiðinni í meira en áratug
og sumir hafa spáð því að það
muni aldrei ná útbreiðslu hjá
notendunr. Engu að síður eru
samnet nú komin í notkun í
mörgum löndum og kostir þeirra
eru að koma í ljós. Enn sem
komið er takmarkast flutnings-
geta stafrænu samnetanna við 2
Mb/s og hafa þau fengið heitið
mjóbands-ISDN. Reyndar er
önnurgrunnútfærslalSDNíformi
144 Kb/s, sem samanstendur af
tveimur 64 Kb/s rásum og einni
16 Kb/s rás, sem að hluta til er
notuð til að setja upp sambönd,
en má einnig nota fyrir tölvu-
samskipti, t.d. í formi pakkasend-
inga. Upphaílega var hugsunin
að baki ISDN sú að önnur 64
Kb/s rásin skyldi notast fyrir tal
en hin fyrir tölvusamskipti, en
notkun rásanna getur verið öðru-
vísi. Innan fárra ára er reiknað
með að tilraunir hefjist með
breiðbandsútgáfu af ISDN, þ.e.
B-ISDN. Reiknað er með því
að B-ISDN henti mjög vel til að
tengja saman staðarnet og jafnvel
víðnetin sjálf án fjarlægðar-
takmarkana.
Vegna þess hve miklir toppar eru
oft í tölvusamskiptum mundi
breytileg bandbreidd í samræmi
við þörf leiða til bættrar nýtni;
þessi krafa hefur leitt til hönnunar
á SONET (synchronous optical
network) samfasa ljóssendinet,
SDH (synchronous digital
hierarchy) og ATM (asyn-
chronous transfer mode).
Aðrir staðlar
SONET er bandarískur fjölrása
staðall fyrir ljósleiðara, sem
byggir á tímadeilingu bandbreidd-
ar og hefur bitahraða frá 51 Mb/
s upp í 2,5 Gb/s. Staðallinn gerir
ráð fyrir tengingu búnaðar frá
mismunandi tölvuframleiðend-
unr. Grunneining SONETs er
kölluð STS-1 (synchronous
transport signal-level 1) og er
rammi í formi 9x90 bæta matrixu,
sem er raðsendur með bitahraða
51,84 Mb/s. í hverjum ramma
eru auk gagnanna upplýsingar,
sem halda utan um sendinguna á
ljósleiðaranum. Ef nauðsyn er á
hærri bitahraða, eru margar STS-
1 einingar fléttaðar saman sam-
fasa í bætaformi. Þannig er hægt
að slá sarnan 3,6,9,12,18,24,36
eða 48 einingum og fá sam-
svarandi aukningu á bitahraða.
SDH er skilgreint í tilmælum frá
CCITT og samsvarar SONET
staðlinum. ístaðSTS-1 erSDH
með STM-1 (synchronous
transport module) og grunn-
bitahraða 155,52 Mb/s, sem er
svipaður hraði og í STS-3. Best
gengur að nota STM fyrir eina
þjónustu, t.d. tal eða safn gagna
með föstum bitahraða, þannig
nær STM ekki að fullnægja
kröfum um mjög breytilega
bandbreidd, nema bandbreidd til
ráðstöfunarsémjögmikil. í ATM
(asynchronous transfer mode) er
þörfin fyrir margs konar flutning
leyst með að deila bæði band-
breidd og tíma milli mismunandi
notkunar. I stað þess að deila
11 - Tölvumál