Tölvumál - 01.03.1993, Blaðsíða 9

Mars 1993
Af tyrkjaráninu hinu síðara
(en ekki síðra)
Jóhann Haraldsson
Tilraunir Tyrkja til að hrekja
séríslenska bókstafi út úr fyrstu 8
bitum stafatöflunnar ullu tals-
verðu fjaðrafoki hérlendis á síð-
asta ári. Þegar þessi aðför rann út
í sandinn þá gufaði málið að
mestu upp og lítið var um það
rætl hvers vegna við Islendingar
höfðum forgang fram yfir Tyrki.
I ljósi þess að Tyrkir eru yfir 40
milljónir að tölu þá er þetta ekki
fráleit spurning.
Janúarhefti tímaritsins DND-Nytt,
sem erblað skýrslutæknifélagsins
í Noregi, fjallar sérstaklega um
þessa deilu Islendinga og Tyrkja
og nefnir hana bókstafsstríðið.
Hér að neðan verður gripið
lítillega niður í þessari grein.
Staðallinn sem um er að
ræða ber heitið ISO 10646,
unninn af staðlanefndinni
ISO/IEC JTC 1, sem íslend-
ingar eru reyndar ekki
fullgildir aðilar að. Síðast-
liðið vor var þessi staðall
samþykktur með íslensku
bókstöfunum innanborðs.
Breytingartillögur Tyrkja
bárust nefndinni því ekki fyrr
en eftir að samþykktin hafði
verið gerð. Þær fólust í því
að skipta út íslensku bók-
stöfunum Þ og Ð (nefndir
THORN og ETH í greininni)
fyrir tyrkneska stafi, t.d. ^
(CEDILLA). í allri undir-
búningsvinnunni höfðu full-
trúar Tyrkja aldrei ýjað að
þessum árekstri eða farið
fram á tilfæringar. Tillögur
þeirra voru hins vegar rétt-
lætanlegar að vissu leyti. Þeir
höfðu beinan atkvæðisrétt
innan nefndarinnar, þeirra
land er stærra og fjölmennara
og hefur mun meiri viðskipti
við aðrar þær þjóðir sem
staðallinn tekur til. Islend-
ingar höfðu á hinn bóginn
lagt sig mjög fram um að
starfa með norrænum þjóð-
um og ota sínum tota hvenær
sem þeir komu því við. Og
fáar þjóðir hafa að mati grein-
arhöfundar skilgreint menn-
ingu sína með jafn afgerandi
og skýrum hætti eins og
Islendingar og lagt áherslu á
nauðsyn þess að verja hana
m.t.t. staðlavinnu. Það eru
örugglega ekki margar þjóðir
sem leggja jafn mikið upp úr
því að verja einn ræfils
bókstaf eða krefjast þeirra
sérréttinda að raða mönnum
í stafrófsröð eftir fornöfnum.
Islendingar hófu mótmæli sín
strax eftir að tillögur Tyrkja
komu upp á borðið. Meðal
annars barst norska utan-
ríkisráðuneytinu skeyti þar
sem greinargóð rök voru
færð fyrir THORN og ETH.
Sérstaklega var farið fram á
stuðning allra EES landanna
og vísað til þess kostnaðar
sem af hlytist ef bókstafirnir
yrðu undir í atlögunni.
Og sakir þess hversu seint
tillögurnar bárust þá líkir
norska blaðið þeim við hug-
myndir um að breyta lykla-
setningu á lyklaborðum tölva
og ritvéla. Það má vel vera
að staðallinn Q-W-E-R-T-Y
o.s.frv. sé ekkert sérlega snið-
ugur en það er fullseint í
rassinn gripið nú og umbreyt-
ingin yrði gífurlega kostn-
aðarsöm. A þessum sömu
forsendum hafnaði staðla-
nefndin tillögum T yrkj a með
80% meirihluta. Breyting-
arnar hefðu kostað 1-2 ára
yfirlegu og samræmingu á
nýjan leik og hefðu þannig,
jafnvel burtséð frá kostnað-
inum, rýrt starf nefndarinnar
verulega.
Það er hverri þjóð hollt að sjá
hvaða augum aðrir líta hana og
hennarbrauðstrit. Hafi einhver í
fávisku sinni haldið að við
Islendingar værum á einhvern hátt
inikilvægari en Tyrkir eða
hefðum sterkari ítök í hinum
vestræna heimi þá sannaði
Tyrkjaránið það ekki á nokkurn
hátt. Hér var um um beinharða
peninga að ræða og Tyrkir voru
einfaldlega of seinir að leggja sitt
undir.
Punktar...
Hugbúnaðarhópur
um gæðastjórnun
27. janúar sl. var stofnaður
faghópur um gæðastjórnun í
hugbúnaðargerð. Áfundinn
mættu u.þ.b. 30 manns frá
ýmsum hugbúnaðarfyrir-
tækjum ásamt fulltrúum frá
Gæðastjórnunarfélagi ís-
lands. í fyrstu stjórn hópsins
voru kosnir Daði Jónsson,
Kristján Amþórsson og Pálmi
Hinriksson.
9 - Tölvumál