Vísir - 11.09.1962, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 11. september 1962.-
VISIR
Mai Zetterling
Framhald af bls. 1.
þegar ritstjórinn segir honum
að bjóða kvikmyndaleikkonu
til kvöldverðar? Hann hlýðir
vitanlega og reynir að hiigsa
ekki um það fyrr en á hólm-
inn kemur. Og svo stendur
hann hjá lyftunni á Hótel Sögu
og þíður eftir að hún komi nið-
ur. Allt f einu opnast lyftu-
dyrnar og út kemur neonskiltið
I líki fagurrar lifandi konu og
hann hæít'ir að hugsa um það
hvernig hann eigi að hegða sér,
réttir henni höndina eins og
hann sé að taka í hald á ör-
þunnum postulínsbolla og finn-
ur sér til undrunar að hann
hefur ekki stigið inn i neina
nýja geislandi veröld því það
er manneskja sem mætir hon-
um.
♦
T bílnum tölum við um landið
og þjóðina og veitingastaði
og dagblö*' og það kemur í
ljós að hún veit ótrúlega mik-
ið eftir svo stuttan tíma því
hún hefur aðeins verið hér i
nokkra daga. Hún leitast við
að kynnast landinu því hún er
hér í ákveðnum tilgangi. Henn-
ar eigin orð:
— Ég er komin hingað til að
taka heimildarkvikmynd . um
ísland fyrir brezka sjónvarpið.
Þetta á að verða 45 mínútna
mynd og myndatakan á að
Iiefjast 5. október og mun
væntanlega standa í tvær til
þrjár vikur.
— Hvers vegna ísland?
— Vegna þess að enn veit
almenningur í Bretlandi lítið
um ísland. Hann hefur ótrúleg-
ar hugmyndir um landið. Held-
ur að hér sé ekkert nema jökl-
ar og snjór. Þrátt fyrir auknar
samgöngur er Island enn fyrir
utan hinn byggilega heim í aug-
um margra Breta.
— En er ekki nokkuð seint
að taka slíka kvikmynd f októ-
ber?
— Nei, ekki get ég séð það.
Þetta á ekki að verða nein
glansmynd eða póstkort. Hún
á að sýna sannleikann um
landið eins og við sjáum hann
jafnframt því sem við reynum
að klæða hann í listrænan bún-
ing. Við þurfum ek' ' einu
sinni gott veður allan tímann.
Landið er máttugt og fallegt í
hversdagsfötunum og þannig
viljum við sýna það.
T7"ið göngum inn á barinn og
~ hún velur sér Dubonnet
með ís, strýkur hendinni yfir
hárið og hagræðir sér í stóln-
um. Ég segi henni varfærnis-
Iega að ég hafi haldið að ég
væri að bjóða út leikkonu. Hún
brosir við og segir:
— Víst er það rétt, en ég
fæst líka við töku kvikmynda.
Myndin um ísland er fjórða
heimildarkvikmyndin sem ég
tek. Hinar voru um Lappland,
Stokkhólm og Svíþjóð sem vel-
ferðarrfki og sfgaunana í Suð-
ur-Frakklandi. Og svo hef ég
einnig gert kvikmynd um tvo
litla drengi, eins konar ævin-
týri. Mér finnst meira gaman
að taka myndir en leika í þeim.
Þegar maður leikur er maður
bundinn og verður að gera
margt sem maður kærir sig
ekkert um. Og það er alltaf
skemmtilegra að gera hluti sem
mann langar til að gera, ekki
satt? Ég vildi heldur vera tón-
skáld en hljómsveitarstjóri, ég
er frjáls þegar ég tek mínar
eigin myndir og það er dásam
Ieg tilfinning að skapa eitthvaf
sjálfur, eitthvað sem mann
finnst skipta máli og stendu
ekki á sama um.
Cíðan er gengið til borðs. Við
^ sitjum við glugga og horf-
um út á tjörnina okkar Reyk-
víkinga, þessa fallegu eign
augna okkar og rafmagnsljósin
eins og neistar frá töfrasprota
álfkonunnar. Hún kýs að borða
kalda sjávarrétti, síld og hum-
ar og rækjur og reyktan lax o.
s. frv. og drekkur hvannarrót-
arbrennivín og öl. Hún fer hrós-
yrðum um íslenzka veitinga-
staði og hótelið sem hún býr
á. Svo berst talið aftur að
leiklist.
— Ég hef leikið bæði gam-
an- og sorgarhlutverk, bæði í
kvikmyndum og á sviði, segir
hún. — Ég hef leikið alvarleg
hlutverk í leikritum eftir Ibsen
og Strindberg og Lagerkvist og
Anuil en samt er ég ekki frá
því að mér ; ykir jafnvel meira
gaman að leika gamanhlutverk.
Þau búa yfir sérkennilegum
töfrum sem erfitt er að lýsa í
orðum.
— Þér voruð að minnast á
kvikmynd um tvo litla drengi?
— Já, ég hef f smíðum kvik-
mynd um tvo litla drengi. Það
er erfitt að segja sögu mynd-
arinnar í smáatriðum en ég
skal reyna að segja yður undir-
stöðu myndarinnar í fáum orð-
um. Ég hef aldrei sagt neinum
frá henni áður. Þetta er tákn-
ræn saga um tvo átta ára gamla
drengi og veruleikinn að baki
sögunnar er pólitíska ástandið
í heiminum. Þetta er áróður
gegn styrjöldum. Drengirnir
tveir eru að leika sér f húsa-
garði og verða ósáttir út af
smáatriði. Annar drengjanna
lumar á einhverjum hlut undir
jakkanum sínum og þykist ekki
vilja sína hinum hann. Hann
stríðir honum ofurlitla stund en
missir svo hlutinn á jörðina.
Það er leikfangabyssa en lítur
út eins og raunveruleg skamm-
byssa. Hinn drengurinn hremm-
ir byssuna og hleypur burt með
hana og1 eltingaleikurinn berst
upp á þakið á átján hæða húsi.
Þeir eru að kljást þar þegar
þota flýgur rétt yfir höfðum
þeirra með miklum gný og þeir
verða hræddir og annar missir
fótanna og er næstum hrapað-
ui fram af þegar hinn grípur
ósjálfrátt f hann og bjargar
honum en um leið missir hann
byssuna og þeir fara báðir að
brosa. Þeir teygja sig báðir
niður eftir byssunni og mynd-
in endar með því að hendurnar
stoppa á miðri leið. Það kemur
ekki fram hvert framhaldið
verður. Kannski byrjar ósættin
upp á nýtt. Þannig er það með
mannkynið. Sömu afglöpin end-
urtaka sig hvað eftir annað og
enginn lærir neitt.
— Ag það veitir yður
meiri gleði að
skapa slíka mynd en leika sjálf?
— Já. Ég boða að vísu ekki
neinn nýjan sannleika með
myndinni en ég set vandamálið
fram f nýrri mynd. Mig hefur
langað til að gera þetta í mörg
ár en hef einhvern veginn ekki
átt þess kost fyrr en nú eða
ekki þótzt fær um það. Það er
eins og með aðra listamenn að
bað er sköpunarþráin sem rek-
ur mann áfram, löngunin til að
láta eitthvað í té, gefa eitthvaö
sem maður einn getur gefið og
eiSginn annar. Það er ekki endi-
lega víst að slíkir hlutir takist
en það skiptir ekki höfuðmáli
ef manni er það brýn nauðsyr
að tjá sig á þennan hátt og get
ur ekki látið vera að gera þa?
íg hef sett f þetta allt það f>
em mér hefur áskotnazt sen:
leikkonu og ekki dregið eyri
undan. Ef allt gengur að ósk-
um er hugsanlegt að ég fái
helming bess fjár aftur. Ég sé
Mai Zetterling og blaðamaður Vísis, Njörður P. Njarðvík, ræðast við yfir kvöldverðarborði
í Glaumbæ.
ekki eftir þessu vegna þess að
ég þurfti að gera þetta og ég
er sáttari við sjálfa mig á eftir.
♦
— TTg hvað um frægðina?
Leikkonan brosir
töfrandi brosi sem maður veit
ekki fyrir víst hvort sé æft eða
ekta, en hvenær veit maður
það? Hverju á maður að trúa
um svona fólk? Þetta er ég að
hugsa meðan ég bíð þess að
hún svari mér um frægðina.
— Mér er gefinn sá dásam-
legi hæfileiki að geta gleymt
frægðinni. Ég held það sé sá
bezti hæfileiki sem mér er gef-
inn. Það kann að hljóma barna-
lega en ég verð stundum undr-
andi á frægðinni. Ég á eigin-
lega ekki von á henni. En hún
hefur vitanlega sína kosti. Það
hefði verið erfitt fyrir mig að
koma hingað ein eins og ég
gerði ef ég hefði verið með
öllu óþekkt. Þá gengur allt
seinna. Fræg persóna hittir
strax fleira fólk og kynnist
hlutunum fljótar. Og það er
einmitt það sem ég þarf á að
halda hér, ég þarf að kynnast
öllu sem bezt áður en kvik-
myndunin hefst.
— Hvernig lízt yður á land-
ið?
— Það er of snemmt að
svara þvi strax. Ég gæti ekki
sagt nema það sem allir segja
svo sem eins og skógleysið og
nekt fjallanna. En ég hef tekið
eftir því, að íslendingar eru
miklu meiri einstaklingar en
gerist hjá öðrum þjóðum, þeir
eru sjálfstæðari í orðum og
gerðum. Kannski er það nátt-
úran sem setur þannig svip
sinn á fólkið, kannski er það
tengslin við fortíðina, ég veit
það ekki, j
— Þegar við hugsum um .
kvikmvndaleikkonur þá dettur j
okkur oftast I hug tælandi
bros, ögrandi augnaráð, haugar '
af skartgripum. Hvernig er
myndin í raun og veru?
Leikkonan horfir beint í augu !
mér fast og ákveðið eins og ‘
læknir sem er að; segja sjúk ,
iingi hvað að honum gangi.
— Þetta er oftast nær tilbú-
in vitleysa k\ ikmyndafélaganna
i skrumauglýsingaskyni og á
itanlega ekkert skylt við list.
etta kvikmyndagedduta! er
firleitt eins og hver önnur
'.ótfyndni. Að vísu eru til
vona týpur, tilbúnar stjörnur
sem ekkert geta leikið eins og
Jane Mansfield, en það heyrir
11 mdantekningum. Marilyn
Monroe gat til dæmis leikið á-
gætlega, að ég tali ekki um
Sofiu Loren sem er afbragðs
Ieikkona. Brigitte Bardot hef ég
aldrei séð svo ég get ekkert
sagt um hana.
♦
TZ* vöidið líður hjá og tjörnin
1V dekkir spegilinn sinn jafnt
og þétt eftir þvf sem húmið
leggst yfir borgina. Leikkonan
horfir fram fyrir sig fjarrænum
svip og ég horfi á hana þegj-
andi til þess að slíta ekki fyrir
henni samhengi hugsananna.
Sem snöggvast setur að mér
efa um tilveru þessa kynlega
brothætta heims frægðarinnar.
Svo lítur leikkonan upp og það
birtir yfir svip hennar.
— Listsköpun er fólgin í að
svala þrá sinni og nauðsyn.
Það er kjami málsins. Sá sem
skrifar, málar, myndar, semur
tónlist er að birta öðrum
reynslu sem þeir lifa ekki sjálf-
ir en geta orðið partur af fyrir
tilstilli listamannsins. En utan
um allan kjarna er hismi. Og
það er þetta hismi sem fólki er
birt f skrumi. Ég hef sem betur
fer alltaf getað komizt hjá þvf.
Nokkru seinna stend ég aft-
ur í anddyrinu á Hótel Sögu og
horfi á hana ganga inn í lyft-
una. Er hún aftur horfin inn í
ljóma hinnar fjarlægu frægðar?
Steig hún aðeins niður f hvers-
dagsleikann þessa einu kvöld-
stund? Hver veit það? Hitt
veit ég að þarna fór kona sem
stefnir að settu marki og veit
hvað hún vill.
N. P. N.
Laxveiði
Framh. af 16. síðu:
veiddust nú 1013 laxar, en í
fyrra 978.
Góð veiði var í Miðfjarðará
Voru dregnir þar á Iand alls
1826 laxar og er það eitt hundr
að löxum meira en í fyrra.
Veiðin f Víðidalsánum var
svipuð og fyrra, þó nokkuð
betri. Þar voru dregnir á land
um 1300 laxar, en í fyrra sumar
1227.
í Vatnsdalsá hefur verið góð
veiði og voru dregnir þar yfir
þúsund laxar.
Enginn hnúðlax
sést enn þá.
I sumar voru taldir góðar lík
ur fyrir þvi að veiðast myndu
nokkrir hnúðlaxar. í fyrra sunf
ar veiddust mjög fáir hnúðlax-
ar og Voru því taldar betri líkur
fyrir því að fleiri myndu veið-
ast í sumar.
Veiðimálastjóri kvaðst hafa
orðið nokkuð undrandi, því
enn sem komið væri hefði eng
inn hnúðlaxNveiðzt.
Séndihcrrnnn
Framhald af bls. 1
af að vera fulltrúi lands míns hér
á islandi. Norðmenn eru f sterk-
um tengslum við ykkur islend-
inga bæði að fornu og nýju og ég
bíð með tilhlökkun dvalar minnar
hér.
F.g kom í fyrri viku svo ég hcf
ekki séð mig mikið um ennþá,
sagði Cappelen, en þó hef ég haft
tækifæri til að koma til Þingvalla
og Hveragerðis og þótti mér mikið
til beggja staðanna koma.
Ég finn það strax að það er
margt líkt með landi og þjóð með
okkur Norðmönnum.
— Hvað er álit yðar á norrænni
samvinnu, herra Cappelen?
— Ég er eindreginn stuðnings-
maður þeirrar samvinnu og legg
mikla áherzlu á að auka hana sem
mest.
— Hafið þér verið lengi f utan-
ríkisþjónustunni?
— Frá árinu 1950. Ég var lengi
sem fastafulltrúi Noregs í Genf, en
síðustu tvö árin hef ég. verið
sendiherra Noregs f Brasilíu. Það
eru vissulega snöggar breytingar
að koma þaðan og hingað.
„Contrastarnir" sannarlega miklir.
Herra Cappelen er 48 ára gamall.
Hann er kvæntur og á tvær dætur.
— Þess má geta að þær hafa
aldrei komið í norska skóla.
Hmferðarkönnuii •••
Framh. af 16. síðu:
lagt hönd á plóginn og nokkrar
miklu smærri kannanir verið
gerðar m. a. talríing á því
hversu margar bifreiðar aka að
jafnaði um aðalumferðargötur
bæjarins og sýndi sú talning þá
staðreynd sem hvergi þekkist í
annarri höfuðborg, en Reykja-
vílc, að umferðin sé mest um
eina aðalgötu borgarinnar,
Lækjargötu kl. 11 að kvöldi og
gerir það ári efa hin svokallaða
..runtkeyrsla".
Mikilvægt er að sem flestir
séu með.