Vísir - 29.04.1968, Blaðsíða 3

VlSIR . Mánudagur 29. aprfl 1968.
3
EF EKKI LANDSPRÓF,
HVAÐ ÞÁ?
RÆTT VIÐ TVO LANDSPRÓFSNEMENDUR Á AKRANESI
Margrét Vigfúsdóttlr.
Ásmundur Jónsson.
P1g hef hér hjá mér tvö við-
felldin ungmenni, sem eru
að búa sig undir landspróf.
Stúlkan heitir Margrét Vigfús-
dóttir og eru foreldrar hennar
Vigfús Runólfsson, verkstjóri
hjá fyrirtækinu Þorgeir&Ellert,
og kona hans Guðmunda Guð-
mundsdóttir ættuð af Vest-
fjörðum.
Pilturinn heitir Ásmundur
Jónsson og eru foreldrar hans
Jón Ásmundsson, bæjarritari
og Valgeröur Sigurðardóttir
kona hans.
Margrét er einbimi en Ás-
mundur á þrjú systkini og er
elrtur barna sinna foreldra.
Þau hafa bæði gaman af að
læra og eru mjög ánægð með
skólann sinn.
Tjegar ég spyr hvers vegna
þau hafi ákveðið að ganga
undir landspróf, segja þau aö
það sé af þeirri ástæöu, aö próf-
iö veiti þeim rétt til inngöngu
í menntaskóla, en þau hafa í
hyggju að stunda nám viö
Menntaskólann á Akureyri
næsta vetur.
— En hvers vegna endilega
á Akureyri?
— Vegna þess að þar er
heimavist og þá væntanlega
meira aðhald og agi, en það
telja þau stórt atriði í hverjum
skóla, eigi starfið aö veröa að
fullum notum, þau vilja engan
agalausan málamyndaskóla, eru
því óvön.
— Eru þið hrædd við lands-
prófið?
— Nei, alls ekki. Það út-
heimtir að vísu talsverða vinnu,
sérstaklega reglubundna, því aö
ef menn slá slöku við öðru
hverju er erfitt að ná því upp
aftur og skapar meiri óvissu
um árangur.
Margrét hefur áhuga fyrir
málum og stærðfræði. Málin vill
hún læra til að geta bjargaö sér
£ samskiptum við erlent fólk og
lesið bókmenntir annarra þjóöa.
Ásmundur hefur mestan á-
huga á stærðfræði og eölisfræði
og hyggst leggja stund á verk-
fræði eða eölis- og efnafræði i
framtíðinni.
— En þá er það landsprófið?
— Þau vilja bæði hafa það.
Próf telja þau nauðsynlegt að-
hald fyrir nemendur og auk
þess markmiö til að keppa að.
— En þá breytingar á náms-
efni og próftilhögun?
— Jú, þau vilja gjarnan að
meira valfrelsi í sambandi við
námsefni svo meiri tími gefist
til að‘ sinna þeim verkefnum
sem eru hugstæöust.
— En nú eru nokkrar náms-
greinar sem allir verða að til-
einka sér. Er þaö ekki, Margrét?
— Jú, mál og stærðfræöi, en
mér finnst að eitthvað mætti
draga úr kennslu í náttúru-
fræöi og landafræði a.m.k. hjá
peim, sem míkinn áhuga hafa
á öðru efni?
— Ásmundur. Hvað segir þú?
— Ég er á sama máli, ekki
þó þannig að ég meini aö
leggja skuli niður kennslu í
þessum námsgreinnum, heldur
aö allir nemi aðalatriðin til að
vita nokkur skil þar á, en eigi
svo valfrelsi um þessar greinar.
— Finnst ykkur námiö i
þriðja bekk — landsprófsdeild-
inni — erfiðara en í neðri
bekkjunum, Margrét?
— Já, mikið erfiöara. Mér
finnst bilið milli barnaskóla og
framhaldsskóla of mikið, ég
held að það mætti kenna tals-
vert meira, t. d. byrja á mála-
námi í 11 og 12 ára bekkjum.
Mér finnst líka að skyldunámið
sé varla í samræmi við náms-
efni í landprófsdeild.
— Hvað segir þú, Ásmundur?
— Ég er þvf sammála, að
duglegir og námsfúsir krakkar
sem líklegir eru til aö halda á-
fram aö loknu skyldunámi,
þyrftu að læra meira £ barna-
skóla.
— Þið sögðust ekki vera neitt
hrædd við landsprófið. Er mikið
að gera í sambandi við undir-
búning þess, Margrét?
— Ég les talsvert, safna frí-
merkjum og horfi stundum á
sjónvarp, auk þess er ég skáti
þótt ég starfi ekki svo teljandi
sé £ vetur.
— En þú, Margrét?
— Ég les, fer í bfó svona einu
sinni í viku. Svo á ég marga
erlenda pennavini og skrifa
mikið af bréfum.
— Hvaða mál notar þú?
— Ég skrifa mest á ensku,
dálítiö á dönsku, mér finnst ég
læra talsvert af þessu.
— Hvaða gildi teljið þið
landsprófið hafa, Ásmundur?
— Fyrst og fremst það sem
við nefndum áðan, það er tak-
mark til að stefna að, og það
veitir möguleika til inngöngu
f framhaldsskóla á leiö til há-
skólanáms. Það er próf, sem
gefur öllum jafna möguleika
og sama fyrirgjöf eða mat á
verkefnum gildir alls staðar.
— Margrét?
— Já, ég vildi ekki missa
prófin, mér finnst þau nauð-
synleg. Ég veit heldur ekki
annan réttlátari mælikvarða til
að fara eftir en t.d. landsprófið,
ef inntökuskilyrði á að setja.
— Já, talsvert, en það gerir
svo sem ekkert til. Ég lít á þetta
eins og hvert annað nauðsynlegt
starf, og það hafa allir gott af
þvf að læra að leggja sig fram.
— Ásmundur?
— Já, það er mikið aö gera,
en þó ekki meira en svo; að ég
hef dálitlar tómstundir og nógan
svefn.
— Hvernig notar þú tóm-
stundirnar, Ásmundur?
Landspróf í Hagaskóla.
Ef kennarar gæfu einkunnir
hver i sinni námsgrein gæci
myndazt talsvert misræmi milli
hinna mörgu skóia f landinu.
Því aö sjónarmið og mat kenn-
ara getur oitiö á ýmsu.
— Nú hafiö þið séð að marg-
ir komast vel áfram í lífinu án
þess að sitja lengi á skólabekk.
Ásmundur?
— Já, en ég álit þó nauð-
synlegt aö læra, ég get vel
unnið hvaða vinnu sem er þótt
ég hafi lært, þurfi ég þess með,
en ég hef fleiri leiðir um að
velja í starfi, ef ég hef eitthvað
lært.
— Margrét? Heldurðu að þú
verðir betri eiginkona og móðir,
eftir að þú ert búin að ganga
f gegnum menntaskólann og
kannski eitthvað meira?
— Ég ætti a. m. k. ekki að
vera neitt lakari, og ekki ætti
það að vera neitt verra fyrir
börnin mín, vildu þau læra,
þótt ég þekki af eigin raun þá
braut.
— Hvað segja foreldrar ykk-
ar um þá ákvörðun að fara f
menntaskóla?
— Þau segja allt ágætt um
það.
— Þið vinniö á sumrin. Hvað
gerir þú, Ásmundur?
— Ég vann við rörsteypu
síðastliðið sumar og vonast eft-
ir að fá sömu vinnu aftur í
sumar.
— En þú, Margrét?
— Ég vann hjá Sláturfélagi
Suðurlands og dálítið f frysti-
húsi, ennþá er óvfst um at-
vinnu í sumar.
— Nú er í þinginu frumvarp
um þegnskylduvinnu fólks á
aldrinum 14—18 ára. Hvað
segið þið um það, Ásmundur?
— Ég veit ekki vel, held þó
að ég sé fremur meö því að
það verði að lögum.
— Margrét?
— Mér finnst að ungt fólk
geti vel sætt sig við að vinna
fyrir landið á þann hátt 4—6
mánuöi á þessu tímabili. Ann-
ars veit ég ekki vel hvernig
þetta mál er vaxiö.
— Það er nú heldur ekki um-
ræðuefni okkar nú, mér datt
bara í hug að vekja athygli
ykkar á þessu ef þiö vilduð
hugleiða það. Hlustið þið á
spurningakeppni skólanna í út-
varpinu?
— Já, já.
— Þið hafið tekiö eftir því
aö ýmsar spurningar eru þann-
ig, að svör viö þeim verða tæp-
lega fundin í venjulegum náms-
bókum.
— Já, en ef menn lesa blöð
og fylgjast með fréttum þá er
þar fróðleik að fá sem getur
orðið gagnlegur í því tilviki.
— Lesið þið blöðin, Ásmund-
ur?
— Já, og hlusta oft á fréttir
og fræðsluþætti í sjónvarpinu.
— Þú líka, Margrét?
— Já, stundum.
— Þið eruö hrifin af sjón-
varpinu. Truflar það ekki
námið?
— Okkur finnst oft gaman en
við látum það alls ekki svíkja af
okkur.
Um þetta eru þau alveg sam-
mála.
— Hvernig er svo félagslifið
í skólanum?
— Þaö er bindindis- og
íþróttafélag en þeirra bekkur
hefur ekki tekið mikinn þátt í
starfseminni í vetur. — 14
stúlkur og 9 eða 10 piltar ætla
að þreyta landspróf. Það mark-
mið er aðaláhugamálið i vetur.
— Að síðustu langar mig svo
til að bera upp eina spurningu?
— Hafið þið reynt að kynna
ykkur hina mörgu starfsgreinar
sem um er að velja í ísienzku
nútfma þjóðfélagi, Margrét?
— Dálítið f gegnum starfs-
fræðsluna en hún þyrfti þó að
vera meiri.
— Ásmundur?
— Mér finnst nauösynlegt að
fá fræðslu um þessi efni, annars
var ég ekki eldri en 11 ára
þegar mér fannst ég vera á-
kveðinn í að læra, en hvað ég
kann svo að starfa að loknu
námi er víst allt óráðið, og
verður sjálfsagt fyrst um sinn.
Þetta hefur verið ánægjuleg
dagstund. Þessi geðþekku ung-
menni hafa yljað mér og gert
mig bjartsýnni en áöur.
Flestir sem maður hittir á
förnum vegi og á orðaskipti
við tala helzt um haröindi'í fisk-
leysi, dýrtíð og lélega atvinnu.
Alit hefur þetta fjarlægzt um
stund, þegar vorhugur og
framaþrá birtist i athöfn og
orðum vaxandi æsku, sem tjáir
sig fúsa til að þreyta erfiöa
prófraun og óskar alls ekki eft-
ir neinum afdrætti í þvf efni, og
óttast enga þá þegnskyldu sem
stuðlað gæti að betri og batn-
andi þjóðfélagsháttum.
Þ. M.