Bókasafnið - 01.03.1982, Blaðsíða 16

4. Stœkkanlegt.
Til að mæta eðlilegum vexti þannig, að sem
minnst truflun verði á starfseminni.
5. Fjölbreytt.
Bókum skal koma fyrir á fjölbreyttan hátt til
að auðvelda notendum að velja bækur.
6. Skipulegt.
Til þess að safngestir eigi sem greiðastan
aðgang að bókum.
7. Þægilegt.
Til þess að safnkostur nýtist betur.
8. Með jafnrí upphitun.
í jöfnum hita og jöfnu rakastigi varðveitist
safnkostur betur.
9. Með eftirliti og vörslu.
Til þess að fylgjast með safngestum og koma
í veg fyrir skemmdir á bókum.
10. Hagkvœmt.
Til þess að bygging og viðhald húsa og
starfsmannahald kosti ekki meira en
nauðsynlegt er.
Þegar innrétta skal bókasafn og þróa út-
búnað fyrir það, skiptir samráð við starfs-
fólk safnsins miklu máli, því að það er
starfsfólkið, sem best veit, hver þörfin er, og
í samráði við arkitekta reynum við að
tryggja umhverfi sem er í samræmi við hin
ýmsu hlutverk bókasafnsins og þarfir not-
enda. Taka þarf fullt tillit til þarfa eldra
fólks og fatlaðra, til þess að þessir hópar geti
nýtt sér bókasafnið. Það eru einnig mörg
atriði, sem taka þarf tillit til, þegar um er að
ræða aðstöðu fyrir yngsta notendahópinn,
börnin.
Til þess að gera bókasöfn starfhæf og að-
laðandi, hefur verið hannaður margvíslegur
bókasafnabúnaður á kerfisbundinn hátt.
Það þarf að vera hægt að nýta safnkostinn á
árangursríkan hátt og slíkt má tryggja á
marga vegu. Nýjar bækur og efni á auðvitað
að skrá jafnóðum í skráningardeild, sem sér
einnig um viðhald spjaldskránna. Stafrófs-
skrá og jafnframt efnisskrá fyrir fagbækur
eru skilyrði fyrir því að hægt sé að nýta
bækur safnsins. Spjaldskrárbúnaður verður
því að vera þannig hannaður, að innihald
hans sjáist vel og aðgangur sé auðveldur.
Þess vegna verður spjaldskráin að vera
miðsvæðis í útlánasal og jafnframt hreyfan-
leg eining.
Frá spjaldskránni liggur leiðin að hillun-
um. Sá hillubúnaður, sem valinn er, verður
að vera sveigjanlegur, með mörgum hillu-
breiddum og lengdum, og geta geymt mis-
munandi gerðir safnefnis. Honum verður að
fylgja nægur aukabúnaður, s.s. tímaritahill-
ur, skápar, útdregnar hillur, o.fl., og ekki síst
verður hann að geta vaxið með bókasöfn-
unum. Fríttstandandi hillur verða að vera
stöðugar, en þannig útbúnar, að hægt sé að
setja undir þær hjól, svo að auðveldlega
megi færa þær úr stað.
Sumir hafa tilhneigingu til að gera of lítið
úr að afgreiðsluborð sé hentugt og aðlað-
andi. En ekki má gleyma því, að í fyrsta lagi
er afgreiðsluborðið andlit safnsins, og í öðru
lagi er það vinnusvæði, þar sem margvísleg
verkefni eru unnin. Hér eru aðeins nefnd
nokkur þeirra, svo sem útlán, skil á safnkosti
og frátekning hans. Þess vegna er mikilvægt
að hafa afgreiðsluborð sem er hentugt. Hér
skiptir hönnunin miklu máli.
Ef til vill gleymist líka, hversu miklir
flutningar fara fram innan bókasafns á degi
hverjum, þess vegna er mikilvægt að hafa
hentuga bókavagna.
Oft gleymist eitt atriði, en það er merking.
Skýrar leiðbeiningar til lánþega auðvelda
aðgang að bókum og létta vinnuálagi af
starfsfólki, þannig að það getur beitt kröft-
um sínum við önnur verkefni.
Á síðustu árum hafa komið fram margar
16