Dagblaðið Vísir - DV - 12.07.1986, Blaðsíða 17

LAUGARDAGUR 12. JÚLÍ 1986.
17
Hestamennska
í stað háskólanáms
Einar Öder Magnússon, 24 ára Sel-
fyssingur, var stjama landsmóts
hestamanna sem stóð ó Gaddstaða-
flötum við Hellu um síðustu helgi.
Einar reið þeim hrossum sem hvað
mesta athygli vöktu, kynbótahestun-
um Otri og Kjarval frá Sauðórkróki,
Flosa frá Brunnum og góðhestinum
Júní sem dæmdur var efstur ís-
lenskra gæðinga ó landsmótinu.
Hann er í hópi fárra atvinnuknapa
á íslandi, tamningamaður og sýning-
arknapi, starfsmaður við stóðhesta-
stöðina í Gunnarsholti - í vetur,
þegar hvað mest var að gera við
tamningamar og undirbúninginn
fyrir landsmótið, var hann í hnakkn-
um fró því klukkan átta á morgnana
til miðnættis hvem dag vikunnar.
„Maður fór varla af baki nema til
þess að skipta um hest eða járna.“
Hestar hafa alla tíð verið ríkur
þáttur í lífi Einars. Faðir hans,
Magnús Hákonarson, rafvirkja-
meistari á Selfossi, er hestamaður
og kom syninum snemma á bragðið.
„Ég eignaðist hest þegar ég var kom-
ungur, reið honum hér um allar
trissur, fór með pabba um sveitir.
Mér fannst það alltaf stórkostlega
gaman. Og þannig er það með hesta-
mennskuna - hún er svo skemmtileg,
þetta er svo gaman. Mínar bestu
stundir eru þegar ég fer einn ó góðum
hesti eitthvað út í náttúruna."
Fjögurra ára áætlun
Þótt hestamennska sé vinsæl íþrótt
og tómstundagaman á íslandi em
atvinnureiðmenn ekki sérlega marg-
ir. Og flestir sem fást við tamningar
gera það aðeins hluta úr ári og hafa
annað starf meðfram. En Einar Öder
sinnir engu öðru. Og hann tók þá
alvarlegu ákvörðun eftir stúdents-
próf að gera hestamennskuna að
atvinnu sinni.
„Ég ákvað að verja fjórum árum í
þetta - til reynslu."
- Hefur verið nóg að géra?
„Já. Það er langur biðlisti af hest-
um handa mér að temja. Menn panta
hjá mér tamningu fyrir hesta sína
marga mánuði fram í tímann."
- Þannig að þú getur valið þér
hestsefni - valið folana eftir ættum
og uppeldi?
„Já. En maður heldur tryggð við
sína kúnna. Hestarnir eru mikið frá
sömu aðilunum. Ef þeir koma langt
að þó reyni ég að afla upplýsinga um
hestinn áður en ég tek við honum.“
Einar hefur í rauninni sameinað
starf og nám undangengin fjögur ár,
tamið hér á íslandi á vetuma og
vorin, þjálfað fyrir mótin yfir suma-
rið og sýnt hesta. En á haustin og
fram yfir óramót kemur hlé í tamn-
ingarnar áður en hross em tekin á
hús og þann tíma hefur Einar verið
erlendis við nám og kennslu í reið-
mennsku.
„Markmið mitt er ekki fyrst og
fremst að vera atvinnumaður heldur
bara að ná sem bestum tökum á
hestamennskunni. Ég vil temja hesta
- og ríða þeim á mótum - vil þróa
með mér tilfinningu fyrir þeim þann-
ig að maður geti laðað fram þá
eiginleika sem maður þykist vita að
búi með þeim hestum sem maður er
að fóst við hverju sinni. Og ég verð
líka að vita til hvers konar brúks
hesturinn á að vera og hvemig reið-
maður eigandinn er. Það er hægt að .
móta hest miðað við sýningar eða
almenna reið. Ég get þjálfað hest
þannig að hann henti mér sem sýn-
ingarhestur - og svo get ég þjólfað
hann þannig að hann falli að þörfum
eigandans. Þetta er tvennt ólíkt. Ég
hef gaman. af öllum eiginleikum
hestsins - og öllum hestsgerðum. Ég
ríð gjama miðlungshestum eða lak-
ari og reyni að laða fram í þeim það
sem þeir best geta.“
- Ög þú stundar ekki hrossasölu
meðfram til að drýgja tekjumar?
„Nei. Ég hef alveg verið laus við
það. Ég veit að margir hafa gott upp
úr sér með því að kaupa og selja.
En ég er ekki í þessu til að græða
peninga. Og hrossasala er líka við-
skiptasvið sem er afar ótryggt."
Tilfinningasambandið
fslendingar hafa lengi talið sig vita
af „leyniþræðinum" sem Einar Ben-
ediktsson skáld nefndi í frægu ljóði.
Einar Öder hefur verið að fiska eftir
þeim þræði.
„Ég taldi að með því að gerast at-
vinnumaður gæti ég náð bestum
tökum á þessari íþróttagrein. Þannig
kynnist maður fjölda hesta og hests-
gerðum - og fær góða yfirsýn yfir þau
vandamál sem við er að glíma í þess-
ari grein. Þetta er rétt eins og flest
annað sem menn taka sér fyrir hend-
ur og vilja kynna sér. Ég hef líka
dvalið erlendis við tamningar, nám
og kennslu. Ég var átta mánuði í
Kanada í tengslum við íslenska hesta
þar og komst í tæri við erlend hesta-
kyn. Ég hef einnig verið í Þýska-
landi, Austurríki, Hollandi og
Danmörku."
Útlendir tölthestar
Einar hefur starfað með erlendum
reiðmönnum og reiðkennurum.
„Reiðmennska í Evrópu er öguð
íþróttagrein. Þar er hún heilmikill
lærdómur og fer fjarri að hún sé eins
frjálsleg og skemmtileg og hér. En
ég tel mig hafa lært þónokkuð af
kennurum erlendis. Og um leið held
ég að útlendir reiðmenn hafi sumir
lært jafnmikið eða meira af okkur,
sérstaklega í sambandi við gangteg-
undir. Á íslaridi erum við frjálsari i
íþróttinni, við erum meiri náttúru-
böm. Ætli það séu ekki helst indíán-
ar eða Mongólar sem ríða eitthvað
i líkingu við okkur. Mér finnst að
allur só fjöldi náttúrubama í reið-
Fáðu þér
Ameriska
alerbrynju
á bilinn
* Þœgilegt og auövelt í notkun.
* Bílþvotturinn veröur leikur einn.
* Glerungurinn styrkir lakk
bílsins gegn steinkasti.
Þeim fjölgar ört sem átfa sig á yfirburöum ULTRA GLOSS
gagnvartöörum bóntegundum. ULTRAGLOSSerí raun
„fljótandi gler" og því eölilegt aö þaö endist margfalt
lengur en vax- eöa plastbön.
Sé fariö eftir leiöbeiningum um notkun, þá nœgir aö
böna bílinn 3 sinrjum á ári til þess aö tryggja örugga
vernd gegn veörun. Þetta vita þeir sem notaö hafa
ULTRA GLOSS frá byrjun. Erlendis er tekin 18 mánaöa
ábyrgö á endingu, en viö höldum okkur aö sjálfsögöu
viö hérlendar staöreyndir.
ULTRA GLOSS er ödýr langtímavörn.
Útsölustaðir: ESSO-stöðvarnar. HAGKAUP, Skeifunni
mennsku sem hér er sé hið jókvæða
við hestamennskuna hér.“
- Em íslenskir hestar mjög frá-
bmgðnir þeim erlendu sem þú hefur
prófað?
„Já. Mér finnst íslensku hestamir
eðlisbetri. Ef ég ber þá saman við
Tennesy Walker, sem töltir líka - þá
þarf sá hestur helst að vera mjög
þjólfaður til að hann haldist í réttum
takti.“
- Er íslenski hesturinn viljameiri?
„Já. En það stafar nú kannski
meira af uppeldi en eðli. Erlendis em
hestar meira aldir upp undir hand-
arjaðn mannsins. Hér njóta hestar
frelsis náttúmnnar í uppeldinu. Ætli
það hafi ekki sín áhrif. Maður veit
ekki alveg hvað veldur. Ég hef líka
prófað tvö tölthestakyn frá Perú.
Þeir hestar heita Paso Fino og Pem
Paso. Það em áhugaverðir hestar -
en mér finnst nú í raun að enginn
þessara hesta komist með tæmar þar
sem okkar hestar hafa hælana. En
þeir hafa stærðina fram yfir okkar
hesta. Smæð íslenska hestsins er
mörgum þymir í augum, sérstaklega
erlendis.
I Austurríki var ég á hestahóteli.
Það er rekið á sama hátt og skíðahót-
el nema að þar fara menn á hestbak
í stað þess að renna sér ó skíðum.
Þar vom mestanpart íslenskir hestar
en einnig einir fjöratíu stórir. Þar fór
ég í reiðtíma hjá þeim sem sá um
stóm hestana. Evrópska
reiðmennskan er öguð - enda sprott-
in fyrst og fremst af hernaðarlegum
gmnni.“
ísiensk reiðmennska að
breytast
íslensk reiðmennska og hestahald
hefur verið að breytast síðastliðin
ár. Nú sækir fólk reiðnámskeið í
stórum stíl. Áður var almennt ekki
álitið að fólk þyrfti að læra öðmvísi
en hoppa á bak einhverjum hesti og
læra þannig sjólfur að sitja. Hesta-
mennskan er orðin almennari,
hestamótin fleiri og íþróttagreinarn-
ar fjölbreytilegri - verðum við
kannski á endanum jafriskipulagðir
Einar öder: „Það er frelsið i hestamennskunni sem laðar fólkið að.“
DV-mynd GVA
og agaðir reiðmenn og annars staðar^
tíðkast?
„Ætli það ekki. En við höldum
auðvitað okkar sérstöðu. Hér er
hestamennskan með ýmsu móti.
Flestir stunda bara frjálsar útreiðar.
Svo em atvinnumennimir í smáat-
riðunum. Mér finnst það eigi að vera
þannig. Það er einmitt frelsið í þessu
sem laðar fólk að. Ég gæti kannski
nefnt okkur bræðuma sem dæmi. Ég
komst á bragðið með því að fara
bara á bak og þeysa hér út um allar
gmndir berbakt og skipulagslaust.
Yngri bróðir minn byrjaði á þessu
þegar meira skipulag var komið á
hlutina. Hann fór á reiðnámskeið og
svo var farið að láta hann taka þátt
í keppni í unglingaflokki - og svo
missti hann áhugann og hætti.
Kannski var það ekki þessu skipu-
lagi að kenna - en þó getur það
verið. Áður þeystu menn um með
gúmmískó ó fótunum og sperrtu
tærnar út í loftið og vissu ekki hvað
reiðbuxur eða hjálmur var. Nú er
þetta meira að verða sérstök íþrótt
- það fer til dæmis enginn inn á
landsmót og ríður þar hestum til
efstu sæta án þess að hafa áður lagt
á sig mjög mikla vinnu.“
-GG
Góð mynd verður betri stækkuð
50% AFSLÁTTUR Á STÆKKUNUM
yfir 60 móttökustaðir á landinu
lyndsýn
Athugið! Afsláttarmiðar
fylgja í framköllunar-
pokunum frá okkur.