Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1988, Blaðsíða 6

6
LAUGARDAGUR 20. FEBRUAR 1988.
Útlönd »v
Segir 120 Pal
estína fallna
Palestinumaður borinn út úr húsi á vesturbakkanum í gær, skömmu eftir
að ísraelskir hermenn höfðu farið inn í bygginguna til að forða sér undan
grjóthríð. Simamynd Reuter
Æfir vegna fiskbanns
Lyf við tannskemmdum
Gísli Guömundsson, DV, Ontario:
Nei, það verður víst aldrei svo
gott að tannlæknar verði at-
vinnulausir. En tannskemmdir
eru annað' mál. Við háskólann í
Toronto hafa vísindamenn þróað
nýtt lyf gegn munnbakteríu sem
vísindamenn segja að eigi mesta
sök á tannskemmmdum.
Bakterían nefnist streptococcus
mutana eða SM. Eina leiðin til
að fá þessa bakteríu er við smit-.
un. Til dæmis er aðalsmitleið í
3-4 ára börn skeið sem þau er
mötuð með af fullorðnum, það er
að segja ef þeir fullorðnu hafa
sleikt skeiðina áður. Með þessa
vitneskju að leiðarljósi tókst
kanadískum vísindamönnum að
búa til lyf sem hefur þá einstöku
eiginleika að útrýma SM-bakter-
íunni en hefur lítil sem engin
áhrif á aðrar bakteríur.
Rannsóknir með þetta lyf lofa
einstaklega góðu og eru læknar
nú að reyna að koma þessu lyfl,
er nefnist Chlorzoin, á almennan
markað. Ef, segja læknar, hægt
væri að fá heila kynslóð til að
nota þetta lyf myndu tann-
skemmdir af völdum mataráts
heyra sögunni til.
Peningamarkaður
INNLÁNSVEXTIR (%) hæst
Innlán óverðtryggð
Sparisjóðsbækur ób. 22-23 Lb.Bb.
Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 23-25 Ab.Sb
6mán. uppsögn 24-27,5 Ab
12mán. uppsögn 24-30,5 Úb.Ab
18mán. uppsögn 34 Ib
Tékkareikningar, alm. 11-12 Sp.lb. Vb.Ab. Lb.Sb
Sértékkareikningar 12-25 Ab
Innlán verðtryggð Sparireikningar
3ja mán. uppsögn 2 Allir
6 mán. uppsögn 3,5-4 Ab.Úb. Lb.Vb. Bb.lb
Innlán með sérkjörum 18-34 Sb.Lb
Innlán gengistryggð
Bandaríkjadalir 6-7 Úb.Vb,
Ab.Sb,
Sterlingspund 7,50-8 Ab.Vb
Vestur-þýsk mörk 2-3 Ab.Vb
Danskarkrónur 8-9 Vb.Ab
ÚTLÁNSVEXTIR (%) lægst
Útlán óverðtryggð
Almennirvíxlar(forv.) 34-36 Úb
Viöskiptavíxlar(fon/.)(1) 36 eöa kaupgengi
Almennskuldabréf 37 Allir
Viðskiptaskuldabréf(l) kaupgengi Allir
Hlaupareikningar(yfirdr.) 37-39 Bb
Utlán verðtryggð
Skuldabréf 9,5-9,75 Allir nema Úb
Útlántilframleiðslu
Isl. krónur 33-36 Lb.Bb
SDR 8-8,50 Lb.Bb. Sb
Bandarikjadalir 10.25 10, Lb.Bb,
75 Sb.Sp
Sterlingspund 10,50-11, 25 Úb
Vestur-þýsk mörk 5-5,75 Úb
Húsnæðislán 3.5
Lífeyrissjóðslán 5-9
Dráttarvextir 51.6 4.3 á mán.
MEÐALVEXTIR
óverðtr, feb. 88 36,4
Verðtr. feb. 88 9.5
VÍSITÖLUR
Lánskjaravísitala feb. 1958 stig
Byggingavisitalafeb. 344 stig
Byggingavísitalafeb. 107,4 stig
Húsaleiguvísitala Hækkaði 9%1 . jan.
VERÐBRÉFASJÓÐIR
Gengi bréfa veröbréfasjóða
Avöxtunarbréf 1,3927
Einingabréf 1 2,660
Einingabréf 2 1,549
Einingabréf 3 1,660
Fjölþjóöabréf 1,268
Gengisbréf 1,0295
Kjarabréf 2,660
Lifeyrisbréf 1.337
Markbréf 1,374
Sjóðsbréf 1 1,253
Sjóðsbréf 2 1,173
Tekjubréf 1,363
HLUTABRÉF
Söluverð að lokinni jöfnun m.v. 100 nafnv.:
Almennartryggingar 130kr.
Eimskip 384 kr.
Flugleiöir 255 kr.
Hampiðjan 138kr.
Iðnaðarbankinn 155 kr.
Skagstrendingurhf. 189 kr.
Verslunarbankinn 135 kr.
Útgeröarf. Akure. hf. 174 kr.
(1) Við kaup á viöskiptavíxlum og við-
skiptaskuldabréfum, útgefnum af þriðja
aðila, er miðað við sérstakt kaupgengi,
kge. Búnaðarbanki og Samvinnubanki
kaukpa viðskiptavlxla gegn 31 % ársvöxt-
um og nokkrir sparisj. 30,5%.
Skammstafanir: Ab = Alþýðubankinn,
Bb= Búnaðarbankinn, lb = lðnaðar-
bankinn, Lb= Landsbankinn, Sb =
Samvinnubankinn, Úb = Útvegsbankinn,
Vb = Verslunarbankinn, Sp = Sparisjóð-
irnir.
Nénari upplýslngar um penlngamarkaö-
Inn blrtast I DV á fimmtudögum.
Yasser Arafat, leiðtogi Frelsissam-
taka Palestínu, PLO, réðst harkalega
að ísraelsmönnum á fundi um mann-
réttindi sem haldinn var á vegum
sameinuðu Þjóðanna í Genf í gær.
Sagði Arafat á fundinum að ísraels-
menn hefðu orðið um hundrað og
tuttugu Palestínumönnum að bana í
átökum þeim sem oröið hafa á her-
teknu svæðunum á Gaza og vestur-
bakkanum undanfarna mánuði.
Fulltrúar Bandaríkjanna á fundin-
um gengu af fundi þegar Arafat hóf
árásir sínar á hendur ísraelsmönn-
um. Fulltrúar annarra Vesturlanda
sátu hins vegar kyrrir og hlýddu á
mál hans.
Arafat fordæmdi aðgerðir ísraela á
herteknu svæðunum harðlega og
krafðist þess að stofnað yrði palest-
ínskt ríki með Jerúsalem sem
höfuðborg. Sagði hann að ísraels-
menn gripu til harðari og ofbeldis-
kenndari aðgerða með degi hverjum
og að þeir hefðu gefið öfgafullum
ísraelskum landnemum lausan
tauminn á herteknu svæðunum.
Fulltrúar ísraels á fundinum
mættu ekki á fundarstað í gærmorg-
Arma Bjamason, DV, Denver:
Dæmigerð kvennastörf í Banda-
ríkjunum eru betur launuð ef
karlmenn stunda þau, segir í skýrslu
sem unnin hefur verið fyrir stærsta
verkalýðssamband Bandaríkjanna.
Yfirgnæfandi meirihluti hjúkrunar-
fræðinga, ritara og kennara eru
konur en ef karlmenn stunda þessi
störf fá þeir mun hærri laun en kven-
kyns starfsfélagar þeirra.
Innan við 2 prósent af einkaritur-
um, hraðriturum og vélriturum í
Bandaríkjunum eru karlmenn en
þeir hafa 12,6 prósent hærri laun en
konur í sömu stöðum.
Sérfræðingar segja að mikil fjölgun
kvenna á vinnumarkaðnum á síð-
ustu árum sé ekki fullnægjandi
skýring á þegsum mikla launamun.
Árið 1970 fengu konur 59 prósent af
un þegar Arafat átti að ávarpa
fundarmenn. Pinhas Eliav, sendi-
herra ísraela, sagði eftir á að
launum karlmanna í sömu störfum.
Nú fá þær um 70 prósent af launum
karlmanna.
Sérfræðingarnir, sem unnu að
rannsókninni, segja að enn sé tals-
verð andstaða gegn því í Bandaríkj-
unum að sömu laun séu greidd fyrir
sömu vinnu. Þeir telja litlar líkur á
því að breyting verði þar á í náinni
framtíð.
Sumir sérfræðingar telja að launa-
munurinn sé í raun enn meiri en
fram komi í nýafstaðinni könnun. í
henni hafi ekkert tillit verið tekið til
kvenna sem vinna hlutastarf í mat-
vælaiðnaði, við heimahjúkrun og við
ræstingu í heimahúsum. Mikill fjöldi
kvenna sinnir slíkum störfum tutt-
ugu til tuttugu og fimm stundir á
viku en kysu miklu fremur fullt
starf.
Niðurstöður könnunarinnar voru
nærvera Arafats væri starfl hópsins,
sem aö fundinum stendur, til háð-
ungar.
að konur gegni sex af hverjum tíu
störfum sem lægst eru launuð. Með-
alárstekjur kvenna eru um fimmtán
þúsund dollarar, segir í skýrslunni.
Þegar þess er gætt að barnagæsla
kostar fimm til sex þúsund dollara á
ári þykir ljóst að margar konur hafa
hreinlega ekki efni á því að vinna
fullan vinnudag utan heimilisins.
Benda sérfræðingamir á að bráð-
nauðsynlegt sé að endurmeta störf
kvenna og laun fyrir þau. Útrýma
þurfi þeim ranghugmyndum at-
vinnurekenda að launagreiðslur eigi
að vera í svipuöum hlutfóllum og
þær hafa verið. Vegna slíkra rang-
hugmynda séu enn í gildi launastigar
sem mótaðir voru á fimmta áratugn-
um og allir vita hvaöa skoðanir ríktu
þá varðandi vinnuframlag kvenna.
Gísli Guömundsson, DV, Ontario:
í lok siðasta árs tók gildi í
Bandarikjunum reglugerð um
fiskveiðar þar sem bannað er að
veiða ýmsar fisktegundir undir
vissum stærðarmörkum. í kjölfar
reglugeröarinnar hafa bandarísk
yfirvöld bannað innílutning á
þessum tegundum frá öðrum
löndum, ef þær eru undir þeirri
stærð sem kveðið er á um í reglu-
gerðinni. Banninu var mótmælt
í Kanada, íslandi og Noregi og
það sagt brjóta í bága við alþjóð-
leg viðskiptalög.
Þær fisktegundir, sem Banda-
ríkjamenn hafa sett innflutnings-
bann á, eru meðal annars
þorskur, ýsa, skarkoli og ýmsir
fiskar af flyðruætt.
Fram að þessu hafa fimm gám-
ar af fiski frá Kanada verið gerðir
upptækir í höfnum í Nýja-Eng-
landi og eru kanadískir fiskverk-
endur æfir. Yfirvöld í Washing-
ton segja bannið nauðsynlegt til
aö tryggja að bandarísk fisk-
vinnslufyrirtæki merki ekki
eigin framleiðslu sem innflutta
vöru. Kanadamenn saka hins
vegar Bandaríkjamenn um að
vernda sína eigin fiskvinnslu fyr-
ir erlendum keppinautum.
Kanadísk yfirvöld hafa sent
bandarískum yfirvöldum bréf
þar sem þau benda á að þetta inn-
flutningsbann veiki óformlegt
samkomulag sem þjóðimar urðu
ásáttar um að haft yrði að leiðar-
ljósi þar til samningur þjóðanna
um afnám verslunarhafta tekur
gildi árið 1989. Þetta óformlega
samkomulag átti að koma í veg
fyrir ný verslunarhöft.
í Bandaríkjunum hefur frá 1983
verið í gildi reglugerð sem bannar
innflutning á fiski undir vissri
stærð en hún hefur ekki vakið
upp eins mikil mótmæh og þessar
nýju stærðarreglur á fiski hafa
nú gert. Bandarískur lögfræðing-
ur hefur látið hafa það eftir sér
að það sé „fiflalegt" af bandarísk-
um yfirvöldum aö setja þetta
innflutningsbann á og storka
þannig alþjóðlegufn viðskiptalög-
um.
Vatnssala blómstrar
Gísli Guðmundsson, DV, Ontario:
Við rannsóknir fundust nýlega
krabbameinsvaldandi eiturefni i
drykkjarvatni í Gntario í Kanada.
Eiturefnin eru frá skordýra- og
illgresislyfjum sem bændur hafa
aðallega notað. Ef marka má nið-
urstöður rannsóknanna og
niðurstöður annarra rannsókna
á eiturefnum í norður-amerísku
drykkjarvatni má búast við því
að sala á óátöppuðu hreinu vatni
verði blómleg atvinnugrein á
næstu árum.
Sumir eru nú þegar farnir að
hugsa sér. til hreyfings í þessum
efnum. Kanadabúinn Margareth
Annett er ein þeirra. Fyrirtæki
hennar, Vestur-Kanadavatn, hef-
ur á undanfórnum tveimur árum
eytt 30 milljónum íslenskra króna
til að undirbúa sölu á ferskvatni
í Norður-Ameríku. Sem stendur
hefur fyrirtækið hug á að flytja
120 milljónir tonna af vatni til
Kaliforníu með tankskipi.
Að minnsta kosti tvö önnur
kanadísk fyrirtæki selja nú
drykkjarvatn til Bandaríkjanna
og Japans. Nýlega samdi eitt fyr-
irtækjanna um sölu á 30 þúsund
lítrum af vatni fyrir andvirði um
600 þúsund íslenskra króna.
Segja talsmenn fyrirtækisins að
þeir vonist til að geta selt Japön-
um 60 þúsund lítra á mánuði í
náinni framtíð.
Vestur-Kanadavatn stendur nú
í viðræðum við Sameinuðu arab-
ísku furstadæmin um flutning og
sölu á 2,3 milljöröum htra af vatni
á dag. Annett segir að það sé nú
þegar orðið fýsilegt fjárhagslega
að flytja óátappað ferskt drykkj-
arvatn milli landa og jafnvel
heimsálfa.
Asíumaurinn ógnar
hunangsflugunni
einnig töluverðar áhyggjur af Asíu-
maurnum en þeir treysta á
hunangsfluguna til að frjóvga
framleiðslu sína.
Nýlega lokuðu kanadísk yfirvöld
landamærunum fyrir allri hun-
angsflugnarækt. Vonast þau með
þessum aðgerðum til að geta hindr-
að innrás Asíumaursins. En
hunangsframleiðendur segja að
þessar aðgerðir muni ekki hafa
nein áhrif. Hunangsflugan sé nú
einu sinni þannig að hún beri ekk-
ert skynbragð á landamæri. Hún
fljúgi þangað sem hún vill hvort
sem hún hafi vegabréf til þess eða
ekki.
Konur með 70 prósent
af launum karla
Gisli Guðmundsson, DV, Ontario:
Kanadiskir hunangsframleiö-
endur og ávaxtaframleiðendur,
sem treysta á frjóvgun hunangs-
flugunnar, lifa í stöðugum ótta
þessa dagana. Stafar hræðsla
þeirra af því sem þeir nefna innrás
Asíumaursins. Hefur maur þessi
þegar lagt land undir fót í Banda-
ríkjunum og hefur hann fundist á
sex stöðum í New York-fylki sem
liggur að landamærum Kanada.
Búast sérfræðingar við því að á
næstu tveimur árum verði maur-
inn kominn í hvert einasta hun-
angsflugnabú í Bandaríkjunum.
Mestum skaða veldur Asíumaur-
inn þegar hunangsflugan er á
púpustiginú. Kemur hann sér fyrir
í púpunni og lifir á safa hunangs-
flugunnar. Þetta hefur þau áhrif á
hunangsfluguna að hún nær ekki
fullum þroska. .Kemur hún van-
sköpuð út úr púpunni og getur ekki
unnið rétt. Að auki styttist ævi
hennar um helming. Ef framleiö-
endur fylgjast ekki nægilega með
getur maurinn eyðilagt bú hun-
angsflugunnar á örskömmum
tíma.
Búast flugnabændur við því aö
framleiðslan minnki svo mikiö að
skortur verði á hunangi á næstu
árum ef maurinn leggur land undir
fót í Kanada. Framleiðendur
ávaxta, svo sem epla, tómata og
tuga annarra matarávaxta, hafa