Dagblaðið Vísir - DV - 07.05.1991, Blaðsíða 15
ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 1991.
15
Nýtt landnám
Byggðastefnan er brostin og höf-
undar hennar geta ekki annað en
viöurkennt það. Þeir ætla sér samt
blygðunarlaust að verða for-
sprakkar nýrrar byggðastefnu á
nákvæmlega sömu forsendum,
ölmusugjöfum úr atkvæðatrygg-
ingasjóðum og ábyrgðarlausri rík-
isforsjá að albönskum hætti, KGB
en ekki EB.
Það er ömurleg upplifun að sækja
stjómmálafundi úti á landi og
horfa upp á feimni og hjárænu
byggðafólks sem svipt hefur verið
frumkvæði og sjálfsvirðingu. Það
klappar þegar því er ætlað að
klappa og flissar þegar því er ætlað
að flissa en hímir þess á milli mál-
laust eins og hross í gaddi. Póh-
tískir fulltrúar þessa fólks eru í
fullu samræmi við það sjálft. Þeir
fælast rökræður, standa í eilífri
brandarakeppni, tala í alhæfing-
um, höíða til þjóðemis-, kynþátta-
og menningarhroka, kljást við and-
stæðinga með dylgjum og útúr-
snúningum. - Aðrar baráttuað-
ferðir em ekki á valdi þeirra.
Bændur gieyptu á sínum tíma
hinn eitraða ávöxt, niðurgreiðsl-
una, og standa nú úrræðalausir,
nánast lotningarfullir gagnvart
lokum sauðfjárræktar í mörgum
ef ekki öllum sveitum landsins og
byggðaeyðingu sem þessu mun
fylgja. Dagar koma en það munu
ekki verða dagar þeirra sem svo
einfaldlega létu blekkjast, svo auð-
veldlega létu kúga sig og svo bar-
áttulaust gáfust upp. Þeirra bíða
mölin, leigukompur, færibönd, fé-
lagsmálastofnun og flaskan.
Öskubuska falin
En byggðaeyðingin mun ekki
verða varanleg, hvort sem mönn-
um líkar framhaldið eða ekki.
Landið verður numið aftur af þol-
góðu fólki sem hefur það sem okk-
ur skortir svo átakanlega: áræði,
framkvæmdavilja og samtakamátt.
íslendingar framtíðarinnar eru
þegar hér, þó að við viljum ekki
kannast við veru þeirra þegar at-
vinnuleysistölur eru ræddar né
KjaHaiinn
Jón Hjálmar Sveinsson
landbúnaðarverkamaður
heldur sé þeirra getið í kynningum
útbreiðslunefndar forsætisráð-
herra. Systurnar fela öskubusku
ennþá. Þetta eru Pólveijamir í
beitingaskúrunum, Nýsjálending-
arnir í frystihúsunum og Víetnam-
arnir í veitingaþjónustunni.
Nýlega voru tveir ítalir á ferð í
Reykhólasveit í leit að jörð með
jarðvarma til kaups. Þeir höfðu
ætlað að rækta tómata allt árið. Þó
mönnum kunni að þykja svona fyr-
irspurnir broslegar þá á þeim eftir
að flölga. Við erum hvorki í sið-
ferðilegri né þjóðréttarlegri að-
stöðu til að neita öðram um það
land sem við eram að leggja í eyði,
og þó við vildum það þá eigum við
engin meðul valdbeitingar sem til
lengdar myndu duga til að hindra
nýtt landnám. Okkur er því nær
að greina möguleikana sem felast
í þvi að ísland er að verða alþjóð-
legra, vinna með þróuninni í stað
þess að streitast í vanhugsun og
þröngsýni gegn henni.
„ ... ofan komu af fjöllun-
um“
í Tokyo kaupir og selur Chris
nokkur Dawson það sem hann kall-
ar sjávargrænmeti og notað er í
Miso-súpur og Sushi-rétti úti um
allan heim. „Þangið“ hans Chris
er selt í neytendaumbúðum m.a. í
Reykjavík. Smásöluverð algengrar
ræktaðrar tegundar „nori“ um 16
kr. grammið. Japana nokkrum
bauðst fyrir tilviljun að bragða á
þurrkuðum breiðfirskum sjávar-
gróðri. Meö sýnilegri ánægju sagði
hann að bragð og áferð einnar teg-
undar væri fyllilega sambærilegt
við nori. Chris vill kynnast íslensk-
um sjávargróðri. Hann fær ekkert
svar.
Norðmenn selja á Evrópumark-
aði dvöl í því sem við myndum
kalla sumarhús, en réttara væri aö
kalla heilsársbústaði þar sem dvöl
er seld allt áriö. Verðið fer eftir
árstíma. Þessir bústaðir eru, líkt
og íslenskar laxveiðiár, komnir
upp fyrir kaupgetu heimamanna. í
verölista fyrir ’91 má m.a. sjá bú-
stað þar sem dvöl páskavikuna er
verðlögð á sem svarar 112.000 ísl.
kr. og vart flnnst bústaður sem
ekki er leigður á tugi þúsunda vik-
an. Bústaðimir era margir á svæð-
um þar sem landslag og gi*óðurfar
er sambærilegt við íslenskt kjarr-
lendi.
„Islendingar framtíðarinnar eru þegar
hér þó að við viljum ekki kannast við
veru þeirra... Systurnar fela ösku-
busku ennþá. Þetta eru Pólverjarnir í
beitingaskúrunum, Nýsj álendingarnir
1 frystihúsunum og Víetnamarnir í
veitingaþj ónustinni. ‘ ‘
Byggðaþingmenn koma nú út í sveit, sleppa alveg að ræða landbúnaðar-
mál við bændur en tala eins og guðir með boðskap um þorskeldi í fjörð-
um og sjóskíðaleigur.
í Þýskalandi eiga böð í lindar-
vatni langa hefð að baki og þetta
er iðnaður með arði þrátt fyrir að
þar í landi fyrirfinnist ekki jarð-
varmi. Á Suðumesjum og fleiri
jarðhitasvæðum hérlendis mætti
flnna kjöraðstæður heilsumið-
stöðva fyrir þýskumælandi Evr-
ópubúa. Það vantar peninga kynni
einhver að segja. Greinilega ekki
þar sem ríkissjónvarpið skýrði í
fyrravor frá því að Hong Kong auð-
jöfram í leit að nýju heimalandi
hafi af viðskipta- og utanríkisráöu-
neytum verið snúið frá landinu.
Hardy, ólaunaður ræðismaður ís-
lands í Hong Kong, telur að þar-
lendum sé Island ófýsilegur fjár-
festingarkostur, þeir telji óvíst að
þeir myndu fá ríkisborgararétt hér.
Jafnvel hinum hlédrægu Finnum
hefur tekist að gera gufubað að
vörumerki ferðamannaiðnaðar
síns jarðvarmalausa lands. Þá hafa
þeir með góðum árangri aukið
ferðamannastraum til nyrstu hér-
aða Finnlands að vetrinum með því
að auglýsa þau sem heimkynni
jólasveina og það þrátt fyrir að jóla-
sveinar séu ekld til í fmnskum
þjóðsögum. Við íslendingar vitum
betur, það búa ekki bara jólasvein-
ar á íslandi, heldur eru þeir hér
líka í forastu.
Minjagripasali á sjóskíðum
Landsbyggðarfólk skammast yfir
því að peningamir skuli leita til
þéttbýlisins á suðvesturhorninu og
telur að þetta sé ailt illgjörnum
gróðapvmgum í Reykjavík aö
kenna. Grunnhyggnir og tækifær-
issinnaðir stjórnmálamenn reyna
að hagnast á því að taka undir þetta
sjónarmið. Málið er að í bænum
era þeir sem hafa áræði til að
standa í utanríkisverslun og marg-
háttaðri þjónustu í nokkurn veginn
frjálsri samkeppni. Sjálft samfélag
þeirra og borgin styrkja þá en reyni
slíkur maður fyrir sér úti á landi
en næsta víst að samfélagið snúist
gegn honum undir kjörorðunum:
Hvað heldurðu að þú sért?
Allir aðrir eiga að vera framtaks-
lausir af því að við eigum ekki
frumkvæði sjálf. Þessi þröngsýni
birtist í kröfu landsbyggðarfólks
um að stjómmálamenn fjölgi at-
vinnutækifærum úti á landi. Þrátt
fyrir að þetta sé ekki þeirra mál
heldur fólksins sjáifs koma byggða-
þingmenn nú út í sveit, sleppa al-
veg að ræða landbúnaðarmál við
bændur en tala eins og guðir með
boðskap til dauðlegra um þorskeldi
í íjörðum og sjóskíðaleigur.
Steininn tekur úr þegar Byggða-
stofnun er farin að beita sér fyrir
minjagripagerð úti á landi og
Kvennaiistinn hvetur til að þar
verði komið upp fjarvinnslustof-
um. Fyrirmyndimar eru báðar
bandarískar. Umkomulausir indí-
ánar í þjóðgörðum pranga plast-
perlufestum og fjarvinnslustofur
fyrir hugsunarlausa rútínuvinnu
bandarískra stórfyrirtækja eru
reknar í láglaunalöndum eins og
Indlandi þar sem tölvuskjárinn er
að taka við af vefstólnum.
Jón Hjálmar Sveinsson
Glötuð tækifæri
Hefur félagshyggjufólk látiö blekkjast af Alþýðuflokknum æ oni æ? -
Nýr þingflokkur Alþýðuflokksins.
Nú hafa íslenskir kjósendur
fengið sitt tækifæri til að ráða
miklu um það hvemig landinu
verður stjórnað næstu fjögur árin. .
Vissulega fóra þessar kosningar
miklu betur en skoðanakannanir
bentu til rétt fyrir kosningar. - En
óneitanlega hefðu þær þurft að fara
enn betur þá hefði verið erfiðara
um vik fyrir svikara að rjúfa
áframhaldandi vinstra samstarf.
Ég fæ aldrei skihð að félags-
hyggjufólk skuh æ oní æ láta
blekkjast af Alþýðuflokki sem hef-
ur verið mesti skaðvaldur á vinstri
væng í áratugi.
Þó að Jón Baldvin sjái sér leik á
borði að ganga til stjómarsam-
starfs við íhaldið nú kann svo að
fara að það verði þá til þess að
vinstrisinnað fólk átti sig loks á því
hvar krataforinginn stendur í hinu
pólitíska htrófi.
Allt bendir til þess að meirihluti
kjósenda hafi vhjaö áframhaldandi
samstarf stjómarflokkanna og th
þess fengu þeir nægan styrk þar
sem þingið verður ein málstofa.
Auðvitað máttu allir vita að Jón
Baldvin sviki ht ef flokkur hans
yrði nógu stór th stjómarsamstarfs
við íhaldið. Þó að það vhdi svo til
vegna frægrar „rýtingsstungu í
bak“ aö hann hrökklaðist fram úr
íhaldssænginni rétt áður en þetta
kjörtímabh var hálfnað og gengi th
þess stjómarsamstarfs sem nú er
lokið.
Kjállaiinn
Aðalheiður Jónsdóttir
verslunarmaður
Eyðimerkurgangan
Kannski eiga kratar eftir svipaða
eyðimerkurgöngu og þeir þreyttu
árum saman efdr hækjuhlutverk
sitt hjá íhaldinu um 12 ára skeið,
þegar þúsundir flúöu land og fá-
tækt var meiri en nokkra sinni
áður. Eftir þetta urðu kratar svo
hthr að í einum kosningum fengu
þeir aðeins einn mann kjördæma-
kjörinn. Ég verð að játa að á þeim
tíma óskaði ég þess að sá flokkur
fengi að geispa golunni - og ég er
sama sinnis enn. - Ég met stöðuna
þannig að það hefði verið mikh
hamingja fyrir land og þjóð.
Hins vegar verður það ekki fortíð
þessa vesalings flokks, sem hér
verður krufin, enda væri það ekki
geðslegt verkefni, heldur vh ég
benda á þá dapurlegu staðreynd að
það eru ahtaf verstu menn flokks-
ins sem leiddir eru til forystuhlut-
verks og það segir sína sögu.
Skemmdarstarfsemi krata
Ólafur Ragnar Grímsson sagði
það sögulegt slys ef Jón Baldvin
myndaði nú ríkisstjóm með Sjálf-
stæðisflokki. - Það hygg ég að sé
líka skoðun ahs raunverulegs fé-
lagshyggjufólks. Hitt, að hann
undrast það að sonur Hannibals
skuh fara svona að, fæ ég síður
skhið. - En nóg um það, pólitískur
ferill Hannibals heyrir nú sögunni
th. En maður kemur í manns stað.
Nú hefur Jón Baldvin fundið það
út að þar sem aht sé komiö í svo
gott horf í þjóðfélaginu sé tímabært
að ganga th samstarfs við íhaldið
og rústa öllu á ný. - Það er með
óhkindum hvað þessi maður kem-
ur svíviröhega fram við samstarfs-
flokka sína með þessu framferði,
reyndar er óhætt aö hafa Jón hinn
með. Það sýnist þó næsta nóg fyrir
htinn flokk að hafa einn slíkan
Jón. - Og ef hann lifír af þessa
skemmdarstarfsemi þeirra félaga
þá er hann ekki bráðfeigur.
Undanfarið hefur verið að heyra
að mörgum sé heitt í hamsi og
ýmsir hafa sagt að kratar fái að sjá
hvað þeir hafa gert þegar tahð
verður upp úr kjörkössunum næst.
Bara að fólk verði þá ekki búið að
gleyma!
„Hitt dótið“
Síðan um kosningar hefur Jón
Baldvin gengið um með makt og
,miklu veldi, rétt eins og hann hafi
eignast háifan heiminn. Og þessa
dagana var Davíð úti í Viðey með
„hitt dótið“ th að mynda ríkis-
stjórn. Reyndar var sagt aö þeir
hafi verið þar tveir einir, Davíð og
Jón. Baldvin. „Hitt dótið“ myndi
bíöa á ströndinni th aö taka á móti
konungssnekkjunni þegar hún
skriði aö landi.
Aðalheiður Jónsdóttir
„Kannski eiga kratar eftir svipaða
eyðimerkurgöngu og þeir þreyttu árum
saman eftir hækjuhlutverk sitt hjá
íhaldinu um 12 ára skeið, þegar þús-
undir flúðu land..