Dagur - 06.10.1954, Blaðsíða 1

GERIST ÁSKRIFENDUR!
Sínii U6G.
ÁSKRIFTARSÍMI
blaðsins er 1166. Gerizt
áskrifendi'r'
XXXVII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 6. októbcr 1954
43. tbl.
Smíði kiarnörkuvers hefst
Bandkríkjamenn hafa byrjað byggingu kjárnorkuyers, sem á að
framleiða raforku. Eisenhower forseli setti stórvirkar vé'ar af stað
mcð hjálp þcssa tækis, cr myitdin sýnir, 6. sept. sl,, og hófst þar með
formlega fcyggir.g kjarnorkuvcrsins. Er róðgert að raforkan úr þessu
veri nægi fyrir 100 þúsund manna borg.
Ráoherrar Sjálfslæðisflokkdns fcllu loks frá tillögum sínum
um skattlagniirgu jeppabifreiða, cn viðskiptamálaráðherrann
Iátinn leika gamlalkunnugt bragð í lokin.
Þau tíðindi gerðust á fundi rík-
;ei
egasi svip á bæmn
^Meimtaskólinn, Gagnfræðaskólinn og Bamaskól-
imi fullskipaðir - Nemendur fleiri en nokkru
sinni fvrr. - Skólarnir voru settir með viðhöfn
isstjórnarixmar á föstudag'inn var,
að SjálfstæSísráðherrarnir féllu
frá kröfum sínum um skattlagn-
ingu jeppabifreiða. Er mál það
öllum landsmönnum kunnugt af
fyrri fréttum, að ráðherrar Sjálf-
stæðisflokksins og blöð þeirra
hafa hatramlega barizt fyrir því
að bændur greiddu ca. 20 þús. kr.
skatt af hverri jeppabifreið, mið-
að við innflutning frá Ameríku.
Viðskiptamálaráðherrann sótti
þessi mál svo fast, að hann bann-
aði, í nafni embættis síns, nokkr-
um veizlunarfyrirtækjum að af-
greiða jeppa, sem komnir voru til
FVýtf blað, Laugardags-
blaðíð, hef ur göngu sína
Nýtt blað og það sjötta hér á
Akureyri, hóf göngu sína sl. laug-
ardag. Útgefandi og ábyrgðar-
maður er Árni Bjarnarson kaup-
maður. Segir í ávarpsorðum til
lesendanna að „það fylgi engum
ákveðnum stjórnmálaflokki að
málum, enda muni það kapp-
kosta að flytja állar fréttir, bæði
úr bænum og náiægum sveitum á
hlutlausan hátt.‘
Blaðið er vikub’að og prentað ;
í Prentsmiðju Björns Jóns-
sonar h.f.
lahdsins. Gekk svo vikum saman.
Ráðherrar Framsóknarflokks-
ins hafa jafnan neitað að fallast á
þennan skatt, með þeim árangri
fyrir bændur landsins, er frá var
greint.
í þessu sambandi er vert að
veita því athygli, að á umræddum
ráðherrafutidi greiddi viðskipta-
málaráðherra, Ingólfur Jónsson,
atkvæði með Framsóknarráð-
herrunum og gegn jeppaskattin-
um. Er hér um gamalkunnugt
herbrag'ð Sjálfstæ'ðisflokksins að
ræða. Enda beið Morgunblaðið
ekki lengi með að útskýra snún-
inginn. Samkvæmt ályktun þess,
hefur Ingólfur Jónsson viðskipta-
málaráðherra, með skeleggri bar-
áttu fyrir hagsmunum bænda,
tekizt að afstýra jeppaskattinum!
Kvöldskólinn
Kvöidskólinn tekur til starfa
18. þ. m. Kennslan fer fram í
Menntaskólanum á kvöldin kl.
7,30 tii 9,30. Kennarar verða þeir
Friðrik Þorvaldsson, Gísli Jóns-
son, Jón Árni Jónsson og Ottó
Jónsson, sem kominn er heim frá
Bandaríkjunum, eftir ársdvöl þar
við framhaldsnám. Kennslugjald-
ið er kr. 50 á mánuði. Er þetta
þriðji veturinn, sem kvöldskólinn
starfar.
íitgerðarfélag Akur-
eyringa h,f. eykur
hlutaíé sitt
Samkvæmt heimild síðasta
aSalfundar hefur stjórn Út-
g’rðarígéíags Akureyringa li.f.
ákveðið að auka hiutafé félags-
ins um IV2 milljón króna, vegna
væníanlcgrar hraðfrystihúss-
byggingar.
Bæjarráð hefur þegar sam-
þykkt að bærinn auki hlutafé
sitt eftir sömu rcglum og úður.
Á bæjarstjórnarfundi, sem
haidinn var í gær, mun hafa
verið gengið formlega frá
hlutafjáraukningu bæjarins á
þann hátt, að bærinn kaupi
helming hlutafjárins, eða 750
þús. krónur.
Er þá hlutur einstaklinganna
eftir. En þeira eiga þess kost að
kaupa hinn helming hlutafjár-
ins. Þurfa þeir að láta skrá sig
sem fyrst á skrifstofu félagsins.
Jörundiir landar í
[íriðja siim um belgina
Togarinn Jörundur frá Akur-
eyri er enn á veiðum í Norður-
sjó og larxdar hann væntanlega í
þriðja sinn um næstu helgi.
Veiðin 23 fyrstu dagana seldist
fyrir 105 þús. mörk.
Nýtt öryggistæki vegna
flugumferðarimiar
Unnið er þessa dagana að upp-
setningu flugratsjár hér á Akur-
eyri. Er honni komið fyrir á þaki
húsakynna Tómasar Björnssonar
kaupmanns, er hann léði til þess
af sérstakri góðvild til flugmál-
anna.
Flugratsjá þessi er brezk, frá
Ðeccaverksmiðjunum svonefndu.
Búizt er við að niðursetningu rat-
sjárinnar muni Ijúka innan
skamms og verður hún þá reynd
ýtarlega. Mun það sennilega
verða gert í næstu viku. Verður
þá endanlega ákveðið, hvort tæki
þetta vei'ður keypt og verður það
vafalaust gert, ef sýnt þykir að
það auki öryggi umferðar í lofti.
Brezkur sérfræðingur vinnur að
niðursetningunni og með honum
Ingólfur Bjargmundsson í-affræð-
ingur.
Akureyri er nú þriðja mesta
flugumfer'ðastöð landsins og ört
vaxandi. Með nýju flugratsjánni,
sem vonandi reynist vel, vex ör-
yggi flugferðanna innanlands til
I muna.
Menntaskólinn.
Menntaskólnin ó Akureyri var
settur klukkan 2 sl. sunnudag. —
Þær breytingar verða nú á kenn-
araliði skólans, a'ð Brynleifur To-
biasson, yfirkennari, lætur af
störfum, en hann hefur kénnt
lengst allra kennara við skólann,
þeirra er þa'ðan hafa horfið, eða
36 ár. Hann var aðalsögukennari
skólans, en kenndi einnig um hríð
íslenzku og fyrstur manna latínu
í endurreistum menntaskóla á
Norðurlandi. Jóhann Lárus Jó-
hannesson hverfur einnig frá
skólanum og sezt að búi sínu á
Þórarinn Björnsson,
skólameistari.
Silfrastöðum, en í hans stað er
ráðinn Skarphéðinn Pálmason
candidat í stærðfraeoi frá Kaup-
mannahöfn. Oltó Jónsson, sem
var í orlofi í Ameríku og kynnti
sér málakennsiu og kennsluað-
ferðir, tekur hann á ný við starfi.
Steingrímur Sigurðsson hefur
verið ráðinn stundákennari. Jón
Iiafsteinn Jónsson og Árni Krist-
jánsson, er settir hafa verið, eru
nú skipaðir í embætti. Skólinn
starfar í vetur í 12 deildum í sta'ð
11 sl. vetur, 9 deildir í mennta-
deild, 3 í miðskóladeild. Nem-
endur verða um 270, en það er 25
fleira en í fyi-ra, og er fjölgunin
öll í menntadeild. Heimavistar-
rúm er enn aukið, og búa nú 158
nemendur í heimavist, og er það
tæpum 30 fleiri en í fyrra. —
Breyting á námsskrá er sú, að
enskukennsla er aukin í stærð-
fræðideild. Þórarinn Björnsson
ávarpaði gesti, kennara og nem-
endur með ræðu. Hann gat þess,
að sú skoðun, að sem allra mest
frjálsræði ætti að ríkja í uppeld-
ismálum, ætti nú færri og hljóð-
ari formælendur en áður. „Agi er
nauðsynlegur," mælti hann, „agi,
sem temur, en ekki kúgar, agi,
sem beinir orkunni braut, en
stöðvar hana ekki. Frelsi og agi
verða a'ð haldast í hendur, frelsi
til að skapa möguleika og agi til
að gera eitthvað úr þeim. Sam-
stilling þessa tvenns, frelsis og
aga væri hinn mikli vandi alls
uppeldis." Þá ræddi skólameistari
um hlutverk menntaskólanna og
taldi, að ekki mætti gera námið
of einhæft eða verða við kröfum
þ'eirra, er sífellt heimta hagnýtt
nám. „Bókvitið hefur verið sómi
íslenzku þjóðarinnar, sverð henn-
ar og skjöldur í aldalangri bar-
áttu. Þar sem gagninn sleppir,
hefjast hinar raunverulegu
menntir. Óeigingjörn, andleg for-
vitni, er a'ðall hins sannmenntaða
manns. Hann kvaðst vona, að
nemcndum sínum þætti gaman að
skilja og vita margt, vildu læra
og þjálfa hugann fyrir þá nautn,
er bað veitir, án þess að hyggja
til launa. Hann óskaði nemendum
sínum, að þeir mættu í vetur,
sem endranær, verða drengir
góðir, það er vaskir menn og
batnandi. Að svo mæltu sagði
hann skólann settan.
Gagnfræðaskólinn.
Gagnfræðaskóli Akureyrar var
settur föstudaginn 1. október í
25. sinn.
Þorsteinn M. Jónsson, skóla-
stjóri s,kýrði frá því, að um 340
nemendur yrðu í skólanum á
komandi vetri í 14 deildum, 8
bóknámsdeildum og 6 verknáms-
deildum. Breytingar á kennara-
liði eru ekki miklar. Jón Norð-
fjörð, bæjargjaldkeri, lætur af
vélritunarkennslu vegna aukinna
anna við embætti sitt. Bragi Sig-
urjónsson, ritstjóri, og Ásgeir
V aldemarsson, slökkviliðsst j óri,
starfa ekki við skólann í vetur.
Þá mun séra Friðrik J. Rafnar
hverfa frá kennslu í kristinfræði,
þegar nýr sóknarprestur hefur
verið kjörinn í hans stað. Skóla-
stjóri þakkaði öllum þessum
(Framhald á 8. síðu).
Fimm prestar sækja um
Akureyri
Fresturinn til að sækja um Ak-
ureyrarprestakall er útrunninn.
Fimm prestar sækja um brauðið
og eru þeir þessir: Séra Birgir
Snæbjörnsson, prestur að Æsu-
stöðum, séra Jóhann Hlíðar,
þjónandi prestur í Vestmannaeyj-
um, séra Kristján Róbetrsson,
prestur á Siglufirði, séra Stefán
Eggertsson, prestur á Þingeyri,
og séra Þórarinn Þór, prestur í
Reykhólum.