Þjóðviljinn - 05.03.1960, Síða 12
þlÓÐVIUINN
JLaugardagnr 5. marz 1960 — 25. árgangur — 54 tölublao
Arth. Lundkvist lýsir
jarðskjálfta íAgadir
Sex cxfmælistóxileikar Sinfóníu-
hljómsveitarinnar næstu vikur
Fyrstu tónleikarnir n.k. þriSjdagskvöld
Fjórum dögum fyrir jarð-
skjálftann mikla varð vart
við lítilsliáttar jarðskjálfta
í Agadir. Á mánudagskvöld,
skömmu fyrir liádegi, kom
annar nokkru snarpari jarð-
skjálftakippur. Ég hafði á-
formað að fara frá Agadir
1 ennnan dag, en breytti
samt þeirri áætlun.
Nákvæmlega tólf stundum
síðar kom jarðskjálftinn
mikli. Við hjónin vorum ný-
sofnuð þegar við köstuð-
umst fram úr rnmunum
vegna jarðskjálftans sem
var óhemjuharður. Skápur
jog önnur húsgögn ultu um
koll og múrhúðin og grjót-
mulningur hrundi yfir okk-
Jarðskjálftinn var liðinn
hjá. Dauðakyrrð ríkti, mað-
ur rankaði við sér og skynj-
aði að maður var lifandi.
Ég reyndi árangurslaust að
kveikja rafljósið. Ég hróp-
aði til konu minnar og
spurði hvort hún væri lif-
andi. Hún evaraði því ját-
andi.
Mér tókst að klöngrast
yfir brakið út að gluggan-
um en fyrir honum voru
járngluggatjöld. Ég óttaðist
að ekki væri hægt að opna
hann, en það tókst og við
hlupum út á svalirnar, þrem
hæðum fyrir ofan götuna.
Við stóðum þarna og
horfðum yfir myrkvaða
borgina. Við óttuðumst að
jarðskjálftarnir myndu hefj-
ast að nýju á hverju augna-
bliki. Neyðaróp kvað við ut-
an úr myrkrinu. Ibúi í næsta
herbergi við okkur kveikti
á eldspýtu. Við fórum inn
Arthur Lundkvist
Eins og skýrt var frá
hér í blaðinu í gær voru
sænyka skáldið Arthur
Lundkvist og kona hans,
skáldkonan Maria Wine,
stödd í Agadir þegar
jarðskjálftinn varð þar.
Hann lýsir hér hiaum
skelfilegu atbiirðum.
Fyrstu afmælistónleikar
hljómsveitarinnar verða haldn-
“ ir í Þjóðleikhúsinu n.k. þriðju-
= dagskvöld. Stjórnandi verður
um gluggann hjá honum og = þá dr Robert Abraham Ottós-
komumst þaðan út á gang, = sorl) en hann stjórnaði einnig
en inngangurinn var teppt- E fyrstu tónleikum hljómsveitar-
ur af grjóthruni. Einhver = innar fyrir réttum 10 árum.
hrópaði á frönsku að allir = Efnisskráin á þriðjudags-
skyldu snúa til herbergja = kvöLdið verður að nokkru leyti
sinna. Þá enerum við aftur s sú Sama og á fyrstu tónleik-
út á svalirnar og héldum á- = unum. Fluttur verður Egmont-
fram hinni óhugnanlegu bið, s forleikurinn eftir Beethoven,
þangað til menn úr þjón- ^ sinfónía nr. 8 í h-moll, Ófull-
ustuliði liótelsins komu = gerðasinfónían eftir Schubert
með ljósker og hjálpuðu ^ 0g Lýrísk svíta eftir dr. Pál
okkur út um glugga á balc- = _________________________________
hliðinni, en þeim megin =
hótelsins var upphlaðinn E
vegur.
Við röltum þarna um veg- =
inn ásamt nokkrum öðrum —
hótelgestum. Einhver hélt S
því fram að hinir gestirnir E
hefðu þegar farið í burtu. E
Hótelstjórinn reyndi að E
koma konu sinni og tveim S
börnum á öruggan stað. =
Einhver bað um*vatn og ég =
spurði veitingamanninn =
hvort það væri til. =
— Nei, svaraði hann, ég E
hef aðeins koníak. =
Ég fékk koníakið og =
deildi því meðal þeirra sem =
voru mest þurfandi. =
I ,tilefni þess að 9. þ.m. eru liðin rétt 10 ár síðan
Sinfóníuhljómsveit íslands hélt fyrstu tónleika sína efnir
hljómsveitin til sex afmælistónleika næstu vikurnar,
þeirra fyrstu á þriðjudagskvöld.
ísólfsson. Er síðasttalda verk-
ið nú flutt í fyrsta sinni.
| Alþýöubandalags-
fólk Hafnarfirði
Alþýðubandalagið í Hafn-
arfirði efnir 4il spilakvölds
í Góðtemplarahúsinu í kvöld.
Spiluð verður félagsvist,
verðlaun veitt. Kaffivei'tin.g-
ar. Félagsvistin liefst kl.
8,30.
Verk Bruckners á efnisskrá
Næstu afmælistónleikar hljóm-
sveitarinnar verða svo mánu-
daginn 22. marz og stjórnar
dr. Róbert A. Ottósson þeim
einnig. Þessir tónleikar verða
að því leyti nýstárlegir, að
þá verður í fyrsta skipti flutt
á hljómsveitartónleikum hér
sinfóniskt verk eftir Anton
Bruckner, hið fræga austur-
ríska tónsk'áld, sem uppi var
síðari hluta aldarinnar sem
leið og samdi mörg stórfeng-
leg tónverk, einkum í sinfóníu-
formi. Verkið sem flutt verður
hér eftir Bruckner er sinfónía
hans nr. 4 í Es-dúr, róman-
tíska-sinfónían svonefnda.
Á efnisskrá tónleikanna verð-
ur auk sinfóníunnar píanókon-
sert í d-moll eftir Mozart.
Leikur Gisli Magnússon á ein-
leikshljóðfærið með hljómsveit-
inni.
Sem fyrr segir verða afmæl-
Rústir
Ég tók eftir því að hótel-
ið fyrir ofan brekkuna, Hot-
el Gautier, var ekki orðið
annað en rústahrúga, og
Drengilega sé brugiiit
við máli Njasalendinga
Áskorun stjórnar Rithöíundasambands Is-
lands til ríkisstjórnarinnar
Stjórn Rithöfundasambands íslands samþykkti á fundi
enda þótt enn væru margir = sínum sl. mánudag ályktun, þar sem skorað' er á ríkis-
eftir á lífi í rústunum | &tjórnina aö bregöast vel viö málaleitan þjóöfrelsishreyf-
heyrðist ekkert hljóð frá = ij.igar Njasalandsmanna.
þeim.
Niður á grasflötinni, sem E
veit mót hafi, fundum við E
hina Svíana, sem bjuggu á E
hótelinu. Þeir voru 12 sam- E Rithöfundasambands
tals. Við tókum okkur að- = haldinn í Reyk.iavík
á
Ályktun sambandsstjórnarinn-
ar er svohljóðandi:
„Fullskipaður stjórnarfundur
íslands,
liinn 29.
setur þarna á víðavangi. =; febrúar 1960, beinir þeirri ein-
Þar vorum við helzt óhult s dregnu áskorun til rílcisstjórn-
fyrir brunabílum. Flestir ^ arinnar, að hún bregðist drengi-
voru á náttklæðunum, marg- | le&a við máIaleitun þjóðfrelsis-
ir berfættir, og aðeins fáein =_________________________________
teppi höfðum við. Við gát- E
um ekkert annað gert en að
bíða þarna og biða dögunar.
Við urðum vör við marga
minniháttar jarðskjálfta.
Siðan byrjuðu hundar að
gelta og neyðaróp tóku að
kveða við í næturhúminu.
Annars var það merkilegt
hversu allt var kyrrt og
hljótt. Hálfnakið fólk, lim-
iest og blæðandi dreif að úr
öllum áttum eins og vofur.
Það voru flestir innfæddir
Marokkóbúar. Það var eins
og þeir hefðu gefizt upp.
Þeir kvörtuðu ekki. Taugar
þeirra höfðu orðið fyrir of
miklu áfalli, — það var eins
og þeir væru lamaðir.
Bílar og strætisvagnar
. tóku að aka um, og í þá
var safnað særðu og klæð-
lausu' fólki. Þeim var ekið
til iðnaðarhverfis bæjarins,
þar sem eyðileggingin var
ekki eins mikil
En við héldum kyrru fyr-
ir og brutum greinar af
trjánum, og sátum á þeim
til að draga úr næturkuld-
miinu
hafa farizt
Hassan krónprins í Mar-
okkó skýrði i gær frá því
að alls hefðu verið graíin
3.944 Hk þeirra sem fórust
í jarðskjólftanum í Agad-
ir. Ástæða væri til að ætla
að 5—6.000 menn væru
Framhald á 2. síðu
hreyfingar Nyasalandsmanna og
flytji mál hinna fangelsuðu leið-
toga hennar fyrir mannréttinda-
dómstóli Evrópu.
Stjórn Rithöfundasambands ís-
lands telur það eitt höfuðhlut-
verk íslcndinga á alþjóðlegum
vettvangi að veita frelsisbaráttu
nýlenduþjóða og ánauðugra kyn-
þátta allt það fulltingi, sem þeir
frekast mega. Slík barátta er í
fyllsta samræmi við íslenzka
mannréttindahugsjón frá fornu
fari og á enn óskiptan liljóm-
grunn með allri þjóðinni".
í stjórn Rithöfundasambands
íslands eiga nú sæti þessir
menn: Björn Th. Björnsson, Stel'-
án Júlíusson. Guðmundur Gísla-
son Hagalín. Indriði Indriðason,
Jón úr Vör Jónsson, Einar Bragi
Sigurðsson og Friðjón Stefáns-
istónleikar Sinfóniuhljómsveit-
arinnar alls 6 talsins, hinir síð-
ustu verða ha’dnir í maí.
Um Sinfóníuhljómsveitina og
starf hennar í 10 ár er nán-
ar rætt í frétt á 3. síðu blaðs-
ins í dag. «
Smetacek og
Kielland eru
vœntanlegir
Olav Kielland
son.
Vaclav Smetacelc
Áður en langt um líður mun
von hingað á tveimur erlendum
hljómsveitarstjórum á vegum
Sinfóníuhljómsveitar íslands.
Þeir eru Norðmaðurinn Olav
Kielland og Tékkóslóvakinn
Vaclav Smetacek. Hafa báðir
komið hingað áður og stjórnað
hljómsveitinni.
Smetacek mun dvelja hér
nokkurn tima, stjórnar m.a.
tónleikum hljómsveitarinnar í
Reykjavík og tónlistarflutningi
óperunnar Seldu brúðurinnar
eftir Smetana í Þjóðleikhúsinu.
Einnig er ráðgert að hann fari
í tónleikaför með hljómsveit-
ina út á land.
illllMllllllllllllllllllllllllllllMIIIIMllllllllIIIIIHIIllllHlllimimill 1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111'
anum .Nokkrir sátu þó í bif-
reið, sem hafði verið yfir-
gefin þarna með ólæstar
hurðir.
Eins og spilalílrg
Þegar sólin kom upp
gengum við í áttina að aðal-
götu borgarinnar. Við okkur
blasti liræðileg eyðilegging.
Hálf hús höfðu kastazt
þvert yfir götuna. Ekkert
hús var óskemmt. Djúpar
sprungur voru í götum og
torgum.
Einna ógurlegust var eyði-
leggingin á hinu stóra hóteli
Saada. Það hafði hrunið
saman, þannig að hver hæð-
in hafði lagzt yfir aðra, eins
og þegar spilaborg hrynur.
Ofan á hrúgunni blasti við
skilti hótelsins með stórum
járnstöfum. Við vissum að
þarna höfðu búið 100 gestir,
og það virtist óhugsandi að
nokkur hefði komizt lífs af.
Nokkru seinna hófumst
við handa um að bjarga því
sem bjargað varð af föggum
okkar. Við hættum á það að
fara inn j hálfhrunið húsið
til herbergja okkar, sem
voru orðin nær óþekkjanleg
vegna skemmda. Innfæddu
hótelþjónarnir, sem voru
hinir frábærustu í hvíventa,
veittu okkur góða aðstoð.
Flest okkar náðu því lielzta
af eigum sínum og báru það
niður á grasflötina. Við not-
uðum pálmatrén sem fata-
hengi og klæddum okkur
betur. Síðan settumst við
Framhald á 2. síðu