Þjóðviljinn - 04.07.1968, Blaðsíða 7

\
FjWM&ueíagur 4. juti 196S — ‘ÞJÓÐVIL.TINN — SÍÐA J
★
ÆSKAN
OG SOSiAUSMINN

Ritnefnd: Guðrún Steingrímsdóttir, Leifur Jóelsson, Ólafur Ormsson, Sigurður Jón Ólafsson,
Þorsteinn Marelsson.
ÞAKKIR
Troðfnllt var út ur dyrum bæði kvöldin á Ráðstefnu ungs fólks um NATO.
Ingimar Erlendur Sigurðsson:
Hin lokuðu svæði
ræða flutt á NATO-andstæðingadansleik á Hótel Borg
Félagarí
Undanfarið höffuna við orðdð
átabairalega varir svokallaðra
lofcaðra svæða. Fyrist herstöðina
á Suðumesjum. Síðan: háskóla-
lóðina — að ógleymdum tröpiþ-
unum — Laufásveginn og tii-
heyrandi þvergötur. Síð'ast:
Austurvöll þar sem stytta af
Jóni Sigurðssyni stendur — en
andi hans horfirm úr Alþingis-
húsinu andspæn-is.
Ég -hef fyrir sa-tt að forsæt-
ifcráðherra líti aldrei upp til
þeirrar styttu — og styttan
horfir langt yfir hann — enda
m'aðurimn með afbriigðum nið-
urlútur.
-Annar þessarra mamna var
mikið gefinn fyrir mótmæii.
Hinn er ekki á móti nei-nu —
nema mótmælum. Fyri-r mót-y
mæli annars heirra erum við
s.iáifstæð fc>jóð. Sakir móbmæila-
leysis hins erum við ósjáMstæð
— í bvi sama sjálfstæði.
Sagan talar sínu máli.
Það var mjög einkenmilegt að
vera meinuð hessi svæði: eins
og að vera útlendin®ur í landi
sínu — eða eins og að vera
Grikki. Það var eins og þetta
væru allt hernum-in svæði.
Meira að segja vinnuearður-
im-n að Búrfelli var okkur lok-
aður til fundarhaida. Þar er ís-
lenzkt ósjálfstæði nú virkjað
fullum krafti. Á heim staðmega
menn ekkert gera — nema
vin-na. Millum bess hafa þeir
áklkert við að vera — sér til
betrunar. En baitnandi mönmiim
bu vera bezt að lifa(— og þess
þörfnumst við allir: að batna.
Þetta er einn slljóasti sfbaður á
lamdi í dag — fyrir utam Kefla-
víkurfluigvöM — og þvi miður
sennflega á mongun Mka.
En einkennilegast var það
með Austurvöll: Þa-rna streymdi
fólk aftir Lækjar-götummi —
mest -arftakar þessa lamds —
edms og fljót sem stelfmir að ós-
uim stniuim. Svo er það skyndi-
lega stífflað — mmð eimhvers
konar lög-grjóti. Þvi miðu-r
tókst því ekiki að mynda foss
— Öxarárföss íslenizks sjálf-
stæðis. Það rann hægt niður í
grasið f-raman við Memvfeaskól-
ann.
Öfriður sé með því.
Ösjálf-rátt vöknuðu því'h'kar
spu-ininigar: Hvers vegna meg-
um við ekfci mótmæila í skjóli
föðurímyndar íslemzkra mót-
mæla? Var ef til vill búið að
fjarttægja stytbuna af staðnum
— ei-ns ag húm væri atf þeim
velsáluga Stalín. Ekki myndi
logregluimenn skorta til þess
kralfta — svn mikið höifðum við
áður kennt þeirra og bárum
þess sumir merki: marblettir,
nefbrot, glóðaraugu o. .s. frv.
Þeir menn vita ekki aUir
krafta sirnna takmörk — og
sumir hafa vöðvaheiia að aufci.
Það aetti þó að vera skyldu-
námsgrein í lögreglusfcólum: að
kenina mönnum takmörk kraflt-
anna.
Ef til vill hafa einhverjir
þeirra nú lært þá lexiu. Ekki
sízt vegna þess að reynisla-n
sannar — eins og hún hefur æ
sannað — að þ\n freksma of*
beldi — lögregiu eða ólöglegu —
sem manneskjan er beitt — því
meir fjölgar þeim sem vilja
verða fyrir því.
Það vékur nefniiega réttllæt-
iskenndina aif svefni i brjósti
hennar.
Þess vægna siigraði mann-
eskja-n mazismann. Þess
vegna geta Bandaríkjamenin
ekki unnið ofbéldiá-sityrjöld
sína í Víetmamn. Þess vegna mun
lýðræði endurrísa í Gri kkland i.
Sól í-éttlætisins tmra aiftur
skína á vöggu lýðræðisins.
Ég veit ekki. hve lenigi stybta
Jóns Siigurössonar mun standa
á AusbuírveMi. Hitt veit ég að
andi hans er horfdnn —-- lönigu
þaðan horfinn.
Siðast þegar ég fregneði af
homnm vair h-arm lokaðiw inm í
Síðumúla.
Einkennilegt var að fimma
þam-n sama anda í nokknum
Grikkj-um sem íslonzka lögregl-
an hefluir af afrausn sinni
lumlbnað á undanfarið — og
hilýtur fyrir sérstakar þakfcir
forsætisráðhenra i Morguniblað-
inu í dag. Þessir Grifcfcir ei-u
ndfnilega að berjast fyrir því
sama — fyrir si-tt liand og sina
þjóð — og hann gerði áður.
Þan-nig eru hugsjóndr frelsis
og lýöræðis ailþjóðlegar. Jón
Siigurðsson er adlt í einu farinn
að tala við okfcur grífeku —
en hikstar á isienzkunn-i og
sikiíur efciki sum orðin — svo
seei: :Nató, hersitöð, Ðfnahags-
bandalag.
Kannski við ættum að læra
Þeir töluðu herméi — við ut-
anríkisráðherra grísku . fasista-
stjómarinmar. 1 Mongrjnlblaðdnu
og sjónvarpimí brosti hann út
að eynum. Hann var svo fegimm
að hafa sdddið ailt á náðstefm-
unni. Hins vegar Skdldi hann
ekki mál landa sinna grískra
þegair þeir ætluðu að talla við
hann á (fluigvellinum.
Það gerði íslenzka lögreglan
efcki heldur. Hún þreifaðd og
þuklaði þossa lýðræðis-fflótta-
menn — en gerði honor fýrdr
honu-m. Þó hefði verið meiri á-
stasða til að kroppvísitera hann.
Það er til dasm-is ekki langt
síðan einn helzti forv-íigismaðu-r
lýðræöffls-Grifckja í úlflegð í
Danmörku íramdi sjáflfsmprð
með vi-nstri hendi — þótt hann
vséri ré'tthendur. Að ekki sé
minny.t á pyndiimgar og morð í
grískum famgelsum.
Þessum fu-lltrua grísku fas-
isbastjórnarinnar heflur' íslenzka
rífciisstjórnin sý-nt alfla þá gest-
risni og virðimtgu sem Islenddng-
um er eigin-legt að sýna heið-
arlegum útflendingum. Fulltrúa
grfsks lýðræðis sem hér eru
staddir á sama tíma heflur hún
meðhöndlað eins og óbótarnenn:
látið leita á þeim og misþy-nma
þeim.
Þesisa söTnu menn — og níu
þúsuind aðra að aulki — hafa
Arændur vorir Sviar borið á
höndum sér. Þótt þeir sóu sí-
fedlt í mótmælagöngum með
sænskum samherjum sínuan.
Ura þetta er mér pensónulegsa
kunnugt þar sem ég er nýfcom-
inn frá Svíþjóð.
Við Skuflum reyna að teena
þedta orð — demofcrati — betur
í verki. Þa skuld eigum við —
og allt mannfcyin — Grikfcjum
að gjald-a. Það voru þeir sem
gáfu okfc-ur innihaild þess.
Nú ei-ga þeir aðeins orðið.
Við skulum reyna að gefa
þeiiim eiWihvað aif in-niihald.i
þeiss tifl bafca — df viö erum
enn afflögufær.
Stóð ég við öxairá,
árroða á f jiillin brá,
kátt tók að klingja ng fast
klukkan sem áður brast,
alskærum ómi sló
útyfir -vatn og skóg.
Mín klukka, klukkan þín,
kallar oss hcim til sín.
Sá bjarti íslenzki foss — öx-
arárfosB — er ekkii hættur að
renna. En sjállfstseði þjóðarinn-
Frammi í aiuldyrinu var -jafnan þéttskipað og koma þurfti upp há-
talara fyrir utan húsið.
nokk-ur grísk orð — þó etoki
væri nema eitt: demokrati. Ég
veit að það er mjög erfitt að
bera þetta orð rétt fram. Ann-
álaðir tunigumálamenn á nýaf-
sta-ðdinini Naibó-ráðstefnu, í R-
vík forðuðust að taka sér það
. í miunin — tdl að verða ek-ki
hlaagdflagir.
Hvaða mál töluðu þeir þá?
ar ren-nur en» óvirkjað ofan
Almanna-gjá. Rómur fossdns bdð-
u-r -þess að vdrkjast til handa
íslenzku og grísfcu lýðræðd.
Sdðar mun hann syngja um
sósdaliismann.
Féllaigair!
Okkar er að opna
hin lokuðu svæði.
honum
Hinir landflótta Grikkir ásamt fulltrúum |
Æskulýðsfylkingarinnar og Ingimar Erlendi Sig- :
urðssyni, rithöfundi, færa þeim Kristjáni skáldi [
frá Djúpalæk, og Jóni Ingimarssyni, formanni ■
Iðju, alpðarþakkir fyrir meinta þátttöku í :
Grikklandsfundi á Akureyri. Bimi Jónssyni, for-
manni verkalyðsfélagsins Einingar, þökkum við j
góðan hug og fyrirgreiðslu. Við þökkum Elísa- :
betu og Ingibjörgu Eiríksdætrum fyrir húsa- :
skjól og hvatningu. Þá viljum við einnig færa
tveim utanbæjarmönnum, Siglfirðingi og Húsvík- ;
ingi, þakkir fyxir að leggja á sig að mæta á :
boðaðan fund, og Siglfirðingnum fyrir fjárstyrk j
til suðurfarar. Forráðamanni Alþýðuhússins á j
Akureyri þökkum við ókeypis húsnæði.
Einnig þökkum við þeim Akureyringi sem :
mætti fyrir hönd þeirra allra.
■
Grikkland og
Akureyri
Undamfarið hafa dvalið hér
noktoriir e'rískir fflóititamenn í
samiband-i við ráðstefmu Naitó,
sem haidin var í Reykj-avík
d'a-gain-a 24.-25., jún,í. Þes-sir,
menn v-aru hér á vegum
Æsfcuilýðsflyfikdinigariinnair. Þeir
eru úr hinium s-tóra hóipi
Grikkja, sem flúið bafa núver-
and-i ógnarstjóm í Grikklandi
og fengið griðasibað í Svííþjóð.
Menn þessiir eru fyrst og
fremst flubtrúar grísks lýðræð-
is og hafla sem sflítoir orðið að
fflýja föðuriand sitt. Þeir voru
mjög fúsdr hinigiaðfcomu. Ekki
sízt vegna N-atóráðstefnunniar.
En það er orðið opinbert leynd-
armól að án Nató hefðj valda-
tafca grísku herforinigj ann-a
efcki faanið f-ram.
Gríski-r úftilagair hafia verið
óþreytandi að kynna málstað
sdnn — málstað lýðræðisins — '
um al-l-an hinn menntaða heim.
Máli þeirra heifiur hvarve-t.n-a
verið iekið af skilningi og vi-rð-
inigu. Sum þau lönd, scm hvað
lengst haíia náð í lýðræðdshátt-
um, bafa veitit þeim bein-an og
óbein-an stuðning, efcki sízt
Norðuriönd — nem-a ísfliaipd.
Það var þvf sízt vamlþörf á
bmigtaðkomu þei.rra. Við eigum
ekki siður skuid að gjalda
Grifckjum en aðrar lýðræðis-
þjóðir: sfculd lýðræðisins.
Móttökur hins opinber-a, ríkis-
vaids oig lögreglu, h-afa verið
til skamm-ar íslenzku lýðræði.
Ekkert var eðiilegr-a en þessir
menn tækju þátt í mó-tmæla-
aðgerðtwn þeim, sem fram fóru
hér vegna Natóráðstefwunnar.
Það virðist hafa fardð mjög í
taugaimar á yfirvöldunum.
Þa-u hafa efcki reynt að setja
sig í spor þessara laodfflótta
mnnnia, *em vita um sök Nató
á atburðunum i Grikklandi.
Með framkomu sinni við þessa
fuiflitrúia grískra útlaga og
smjaðri við utanníkisráðherra
grísku faisistastjómiairinnar hef-
ur íslenzka rfkisstjómin tekið
afsböðu í þessu máli ;— og jafn-
framt gerzt meðsek.
Þetta gerir hún í niafnd okk-
ar. Því höfum við viljað og
reynt »ð mótmæla — með mis-
jöflnum áranigri. Viijann má þó
taká fyriir vetrkið. Einhver
mesbu vonbrigði, sem við höflum
orðið fyrir í þessari viðleitni
okkar, var fundur sá er við boð-
uðum tfl i höfluðsbað Norður-
1-ands — Afcureyrii. Þedm fundi
varð að afflýsa, vegna þess að
aðedns eionm. Afcureyringur
rrraet.ti tdl hans. Vonhrigði
Grifckjanna vorn þó mest og
sárust. Það er sárt fyrir þá
sem h-afa misst ailt það sem
iwmtiiH 4 ttowj i tnu itmm n ui
I WHÍiMiilti Iinu ial.Ln.mil> , í.rítll.-mifi 1’» j
Í-H.illimi íþji> H.lmr.-IMI í,| biKlími. |
1) \h>K 11 t, ;,j
K.i'iJ.. t'.imir.H.i. fr.i lljf.jH.Li-K.
í Mj
lt:. ->ur ÍU ija: :
rilíáíí.:
>at.ifi. T-I[m*- fnl l.riKWl.m.lL :
!-'.tf,.|.if-ljiirí: t ,j
ti*M li,rlm.-.r.K'ti. íurnuiiW Pijif. AK.
................
> .Kiili-Vfi IK ju,it,, •dmtÓM4 ifiif ra Hmi.ii.riii
Þcssu vfundarboði> var dreift
í 2000 eintökum á Akureyri sl.
fimmtudag.'
þeim er kærast að vera vitai
að því hve þeir sem allt sitt
eiga á þurru sýna þeian og mál-
stað þeirra mikið tómlæti.
Við höfðum saitit að sej»ja ékki
heldur búizt við þvi, að þetta
þrifalega fólk í bessum f-a.gr-a
bae mæti svo lítils það sem það
sjálft á.
Við fórum að vísu þess-a ferð
út í óvissuna, staddir við Öx-ar-
árfoss í glaðasól og bjartsýnir.
Okkur hafðí xærið meinað að
halda fund að vinnugarðinum
við Búrfell. Hvað var þá eðþ-
legra en við héldum rioróur
þar gerði hann stuttan stanz..,
stefndi til Norðurlands...
tdl afkomenda Jóns Arason-
ar. —
Við boðuðum fundinn með
dreifimiðum í naer hvert hús
á Akureyri, auk þess sem ■ við
auglýstum h-ann í hádegis- og
kvöldútvarpi. Við fengum val-
inkunnia, Akureyringa til að
flytja ávarp og stjórn-a fund-
inum: Kristján skáld frá
Djúpalæk og Jón Ingimarsson,
formann Iðju. Auk þess áttj
einn Grikki, sem v-ar með í
förum, að skýra ástandið í
Grikkl-andi, sem er eitt þairra
mála sem eflst er á baugi í heim-
inum í dag, og In'gim'ar E.r-
lendur Sigurðsson, rithöfundur
skyfldi eirmig fflytja hvataimgar-
ræðu.
Þetba hefði átt að vera nógu
* Frambald á 9. síðu.