Þjóðviljinn - 31.10.1971, Qupperneq 9

Sun-nudagur 31. október 1971 — ÞJÓDVILJINN — SÍÐA 9
Ukamsrækt

Fólk setti að gera trimm
að daglegri venju sinni
Einn mermtaðasti íþróttakenn-
ari landsins er dr. Ingimar
Jónsson og er hann þar að
auki miikill ábugamaður um al-
menninigsíþróttir. Við leituðum
til hans með nokikrar sjmrn-
ingar varðandi þessar almenin-
ingsíþróttir eins og þær standa
hjá okikur Islendingum í dag
og ýmsar ráðleggingar til þess
fóliks er vildi byrja ástundum
almenningsíþrótta.
Við byrjuðum á að inna dr.
Lngimar eftir því hvort hann
mælti frekar með einni íþrótta-
grein en annarri fyrir það fóik
sem ætlar að iðka aimennings-
íþróttir.
—- Ég vii þá byrja á að
svara því til, að allar íþrótta-
greinar ern heppilegar; þar er
enginn utantekning. Altar í-
þróttagreinar hafa sína kosti
en hins vegar má segja að
sumar greinar hafi þann ókost
að þær eru dýrar, þau áhöld
er til þeirra þarf eru nokkuð
dýr og má í því sambandi
nefna goHið. Hlaup aftur á
móti er ódýrasta íþróttagrein
sem til er. Menn þurfa ekki
annað en skóna sína og venju-
legan klæðnað eftir ástandiveð-
urs. Svo hefur hlaup þann
kost að mjög gott er að kom-
ast að til að skokka eða hlaupa,
hvar sem er og þarf raunar
enga sérstaka aðstöðu til að
iðka hlaup.
— Er hlaup ef til vill ein
heppilegasta almenningslþrótta-
greinin?
— Já, ég hiygg það. Það hef-
ur marga kosti. Það hefurmjög
góð áhrif á líkamann það er
heppileg grein fyrir öndunina
og fleira mætti nefna. Til þess
að fólk fáist til að iðka í-
þróttir þá verðuT það að hafa
gaman af því sem það er að
gera, og í því siambandi má
nefna leiki aHskonar.
— Það gæti nú orðið dálítið
erfitt Ingimar að fá fullorðið
fólk til að iðka knattspymu
eða handknattleik?
— Jú mikil ósköp enda eru
margir leikir heppitegri en
þessar tvær greinar. Vil óg þar
nefna til að mynda blak, sem
er sérstaklega heppileg íþrótt
fyrir fólk á öllum aldri bæði
karla og konur og hefur þann
stóra kost að vera briáð-
skemmtileg.
— Er ekki ýmislegt að var-
ast fyrir þann er ætlar sér
á fuilorðinsaldri að taka til við
iðkun almonningsíþrótta?
— Jú, jú, og það sem allir
ættu að gera fyrst, er að fara
til lælcnis og láta hann segja
sér til um hvemig heppilcgast
væri fyrir hvern og einn að
fara af stað, Mesta. hættan er,
að fólk fari of geyst af stað.
Það er betra að fara hægar af
stað en auka svo jafnt og þétt
við sig, og umfram allt að æfa
sig oftar en gera minna í einu.
— Á ekki rétt öndun nokikuð
stóran þátt í þessu öllu sam-
an?
— Það eru margir á því en
ég er efcki einn af þeim. Ég
áJít að ef menn hlaupa, svo
við nefnum dasmi þá komi
þetta af sjálfu sér. Blóðrás-
in eykst og öndundn um leið
og aðalatriðið er að ná sem
mestu súrefni niður í lwngun.
— Heldurðu að ístendingar
breyfi sig nóg?
— Nei alls ekki. Að vísu er
sundiðkun töluverð hjá okkur,
og þá sérstaklega hjá fullorðnu
fólki, en svo er anzi lítið um
að fólk stundi aðrar íþrótta-
greinar svo bragð sé að. Þó
vil ég taka fram að þetta er
etóki bara okkar vandamál
heldur á þetta við um flestar
þjóðir. Ég man eftir því þegar
ég var við nám í A-Þýzka-
landi að Þjóðverjarnir reyindu
rnikið að koma af stað iðkun
almenningsíþrótta. Þeir ráku
mikinn áróður fyrir almenn-
ingsíþróttum, fóru á vinnustaði
og reyndu ailt sem hægt var
að koma þessu á. Fyrst í stað
getkk þetta vel en svo minmk-
aði áhuginn þegar frá leið og
íþessu líkt mun þeitta hafa orð-
ið annarsstaðar.
— Hefur þú nokkrar sérstak-
ar hugmyndir um hvernig hægt
er að efla áhuga fólks fyrir
almenninigsíþróttum ?
— Ég veit að margt af því
sem Þjóðverjarnir voru með
væri hægt að taka upp hér
eins og leikfimi hjá starfshóp-
um, í íbúðahverfum o.s.frv.,
©n þá þarf einnig að auka að-
stöðuna fyrir það fólk sem vill
iðka íþróttir. Þá má einnig
sbipuleggja skokk og ýmsa
leiki basði í íbúðahverfum og
á vinnustöðum, þannig að það
er margt hægt að gera ef vilj-
dnn er fyrir hendi.
— En á því leikur enginn
vafi Ingimar að nauðsyn ber
til að fólk iðki einhverskonar
íþróttir eða aðra hreyfingu í
dag.
Rætt við
dr. Ingimar
Jónsson,
íþróttakennara
— Nei það leilkur enginn vafi
á því, það eru gömui samnindi ;
en því miður finnst mér ó-
trúleg'a margir vera á móti í-
þróttaiðkun hér á landi, jafn-
vel fleiri en aininars staðar, þar
sem óg hef kynnzt þessum
málum.
— Að lófcum Ingimar, hvaða
ráð viltu gefa fólki er hyggst
hefja ástundun almenninigs-
íþrótta?
— Það er þá fyrst að fara
ekki of geyst af stað, það er
eitt höfuðatriðið að fólk fari
hægt af stað og smó-auki við
sig eftir því sem þrek þess
eykst. Og eins og ég sagði áð-
an, að gera æfingarnar oftar, en
minna í hvert siinn, helzt að
gera það að daiglegri venju að
hreyfa sig eitthváð, rétt eins
og að bursta tennumar í sér.
Fólk á einfaldlega að fara út
heimanað frá sér og skokka i
hverfinu og fara svo í heitt
bað á eftir þegar það kemur
heim. — S.dór.
JÓN ÁSGEIRSSON sjúkranuddari:
Hægt er ab
fækka tíbni
atvinnu-
sjúkdóma
Þctta er eitt af þeim tækjum sem fóilk notar til afslöppunar svo k allaður „afslöppunarbekkur."
Jón Ásgeirsson, fréttamaður
hjá hljóðvarpinu er lærður
sjúkranuddari og starfaði sem
slíkur í nokkur ár en hefur
lagt það starf niður fyrirstuttu
og gegndr nú aðeins frétta-
mannsstarfihu. Við rseddum
stuttlega við Jón um ástand at-
vmnusjúkdóma hjá Islending-
um og fleira því viðkomandi og
sagði Jón ástandið í þessum
málum vera mjöig slæmt sem
stendur.
— Er engihn aðili sem starf-
ar á sama grundvelli og þú
gerðir Jón með atvinnusjúk-
dóma sem sérgrein?
— Ég hygg ég megi segja
að það sé eriginn er hefur sér-
menntun í þesisari grein, sem
rekur opinbera stofu hér.
— Er ekki hægt að koma
í veg fyrir mcgnið af þessum
atvinnusjúkdómum?
— Jú það er einmitt hægt
og þetta starf miðast auðvitað
við að koma í veg fyrir þessa
sjúkdóma. Hér á laindi eru til
sjúkranuddarar og þjálfarar en
þeir eru allir starfandi á spít-
ölunum og hafa þar með sjúkl-
inga að gera. En það er eng-
inn að ég bezt veit er rekur
eigin stofu hér í Reykjavík.
Það mun vera einn í Hafnar-
firði en aðrir munu vera starf-
andi á sjúkraihúsum eða öðrum
stofnunum.
— Hvað er bezta ráðið til
að Itoma í veg fyrir þessa at-
vinnusjúkdóma?
— Iðkun íþrótta eða önnur
hreyfing er örugglega bezta ráð-
ið og raunar það semhverein-
asta manneskja ætti að gera.
— Er einhver sérstök íþrótta-
grcin sem þú mælir með?
— Nei, það eru ákaflega
skiptar skoðanir um hvaða
grein er heppilegust fyrirhvern
og einn. Einhvers staðar las óg
það að badminton væri sú
íþróttagrein, sem menn fengju
hvað mest alhliða hreyfingar í.
Ég hef vanalega svarað þess-
ari spurningu á þann hátt, að
menn eigi að iðka þá íþrótta-
grein er þeir hafa mesta á-
nægju af, en elcki að láta segja
sér að fara í sund ef þeim
leiðist í sundi eða eru hræddir
við vatn, o.s.frv. Alla vega
er munurinn svo líti'll á milli
íþróttagreina að hann skiptir
ekki máli. Við vitum að fólk
hofur takmarkað gagn af í-
þróttum sem því þykir leiðin-
legar.
— Þú ert með þessar svo
kölluðu þrekmælingar Jón cru
þær ekki jafnt fyrir almenn-
ing og íþróttafólk?
— Það er enginn minnsti
vafi á því. Með því móti getur
fólk fylgzt með sér, hvort þrek-
ið er að dvína eða hvort það
stendur í stað, eða e£ það iðk-
ar einliverjar íþróttir, hvort
það eykur við þrek sitt. Fyrst
þegar fólk kemur sér það bvað
púlsinn fer hátt við þetta á-
kveðna álag. Út frá því er svo
hægt að reikna súrefnisupp-
tökuna. Með þessu getur fólk
fylgzt með sjálfu sér, en aills
ekki borið sig neitt saman við
aðra, það er alger misskilning-
ur ef fólk heldur að svo sé.
Ef vi'ð búum til dæmi, þá skul-
um við hugsa okkur mann svona
25 ára og hann vinnur ekki
erfiðísvinnu og hreyfir sig því
mjöig lítið. Ef hann lætur þrek-
mæla sig einu sinni á ári gietur
hann fylgzt með því frá ári
til árs Iwort þrek hans er að
dvína eða ekki og ef svo er,
þá getur hann í tæka tíð gert
viðeigandi ráðstafanir sem eru
auðvitað aukin hreyfing í ein-
hverri mynd.
— Koma fleiri en íþrótta-
menn í mælingar til þín Jón?
— Já, já, sem betur fer þá
er það þó noikkur hópur sem
kemur í mælingar og ég held
að það sé vaxandi skilningur
á þessu. Bæði hafa það verið
einstaklingar og eins starfshóp-
ar sem korna.
— Tekur fólk þá mark á
þessum mælingum?
— Já í flestum tilfellum er
það. Fólk gerir sér einnig ljóst
að það verður að koma oftar
( en einu sinni, því að fyrsta
maalingin segir ekki nema hálfa
söguna. Það er efcki fyrr en
það hesfuir komið tvisvar og
hefiur fengið samaniburðinn að
hægt er að ha,fa fullt gagn af
mælingunni. Að vísu má segja
að fyrsta mælinginn geri sitt
gagn, en samanburöurinn er
veigamesta atriðið í þessu.
— Heldurðu Jón að hægt
væri að komast fyrir þessa at-
vinnusjúkdóma ef fólk æfði
reglulega íþróttir?
— Það er nú ef til vill full-
mikið sagt, en hitt er stað-
reynd að hægt væri að draga
til muna úr þessum kviUum
eða að lækika tíöni þeirra veru-
lega með iðteun íþrótta. Mig
minnir að það hafi verið 1956
eða 1957 að hingað kom norsk-
ur prófessor í þessum efnum,
Hennig Seifart að nafni og
ræddi þessi mál við heilbrigð-
isyfiirvöld, fræðsluyfirvöld og
fulltrúa atvinnurekenda og
launþega líka. Honum var af-
Framh. á 10. síðu.