Þjóðviljinn - 25.07.1984, Blaðsíða 4

LEIÐARI
Bensínhækkunin:
Albert þá og Albert nú
Áður en Albert Guðmundsson settist í stól fjár-
málaráðherra var hann fremstur í flokki þeirra
sem gagnrýndu hið háa verð hérlendis á bensíni.
Hann var ávallt að mótmæla því að ríkið tæki til
sín vaxandi hlutfall af bensínverði. Fáir þingmenn
tóku jafn sterkt til orða og Albert Guðmundsson í
þessu efni. Hann gaf bifreiðareigendum hvað
eftir annað til kynna að þeir gætu treyst á liðsinni
hans í baráttunni gegn hinu háa bensínverði.
Nú hefur Albert Guðmundsson verið fjármála-
ráðherra í heilt ár. Bensínverðið er hærra en
nokkru sinni fyrr og eftir síðustu hækkun tekur
ríkið til sín stærri hluta en þekkst hefur í áratug.
Það er táknrænt fyrir feril fjármálaráðherra að
þegar hann fær valdið í hendur brestur hann getu
eða vilja til að efna loforðin.
Albert Guðmundsson er orðinn methafi í hópi
fjármálaráðherra hvað snertir skattinnheimtu í
gegnum bensínverðið. Indriði Pálsson forstjóri
Shell bendir á þá staðreynd í viðtali við Þjóðvilj-
ann í gær að á sama tíma og innkaupsverð á
bensíni erlendis frá hefur lækkað hefur bensín-
verð hér á landi hækkað vegna þess að Albert
fjármálaráðherra hefur krafist meiri hlutdeildar
ríkisins í bensínverðinu. Nú greiðir hver ökumað-
ur um 14 kr. til Alberts fyrir hvern bensínlítra sem
kevptur er.
í viðtali við Þjóðviljann í gær greinir Jónas
Bjarnason framkvæmdastjóri Félags íslenskra
bifreiðareigenda frá því að í vor hafi forráðamenn
félagsins átt viðræður við fjármálaráðherra um
verðlagninguna á bensíninu. Jónas Bjarnason
segir að þeim hafi verið gefin góð fyrirheit og
„þess vegna kom þessi hækkun töluvert á óvart
og olli okkur vonbrigðum." Hann segir síðan að
þessi stefna fjármálaráðherra knýji samtök bifr-
eiðareigenda til að taka upp nýjar aðferðir í bar-
áttunni.
Það er grundvallarregla í heilbrigðum lýðræði-
skerfum að fólkið geti treyst því að þingmenn og
ráðherrar efni loforð sín og breyti ekki þvert á
gefin fyrirheit. Albert Guðmundsson hefur brotið
þessa reglu og þar með lagt sitt af mörkum til að
gera lýðræði og kosningar að skrípaleik. Maður-
inn sem áður lofaði að lækka bensínverð og
minnka hlutdeild ríkisins í því er nú orðinn ís-
landsmeistari í aukinni skattheimtu á þessu sviði.
Þessi munur milli orða Alberts áður en hann
varð ráðherra og verka hans í fjármálaráðuneyt-
inu er reyndar orðinn helsta vörumerkið á ráð-
herraferli hans.
Hann lofaði einnig að minnka almenna skatta
fólksins í landinu. Þessa dagana er almenningur
lað kynnast því hvernig það loforð hefur verið
svikið. Tilkynningarnar um Albertsskattana, sem
verið er að bera heim til landsmanna, koma þeim
sem trúðu orðum ráðherrans óþyrmilega á óvart.
Bifreiðaeigendur og venjulegir skattgreiðend-
ur þurfa því að taka höndum saman gegn skatt-
heimtustefnu Alberts Guðmundssonar. Það
verður fylgst vandlega með því hvort FÍB, sem á
undanförnum árum lét hátt í baráttunni, hefur dug
til að skera upp herör gegn Albert. Fólkið í landinu
mun einnig grípa til sinna ráða þegar það sér að á
sama tíma og skattar fyrirtækjanna verða lægri
og lægri flytur skattseðillinn þá frétt að launa-
mennirnir eigi að borga meira og meira.
KLIPPT OG SKORIÐ
DV. I.AUGARDAtíl/R 21. JUlJ l9W
Kjallarinn
KJARTAN
JOHANNSSON
Jafn réttur ti\
0 læknishjálpar ^rrr
— og öryggi í ellinni eru mannréttindi
- ■ * • « ■ i I
Reynslnsaga úr
a Ivör upólitík i n ni
Ellert B. Schram
Gegn
jafnrétti
Hér í Þjóðviljanum hafa að
undanförnu verið rakin ýmisleg
dæmi af því hvernig stjórnar-
stefnan bitnar á þeim sem þurfa á
læknishjálp og lyfjum að halda
sem og á kaupmætti almenns elli-
lífeyris. Kjartan Jóhannsson for-
maður Alþýðuflokksins skrifar
um þessi mál grein í DV í gær og
segir þá meðal annars:
„Hér er verið að höggva að því
jafnrétti sem leitast hefur verið
við að byggja upp á undan-
gengnum áratugum. Hægri öflin,
einkum íhaldsflokkarnir víða um
heim, hafa einmitt á næstliðnum
árum ráðist gegn svona
jafnréttismálum þar sem þeir
hafa haft aðstöðu til. Þessi atlaga
Sjálfstæðisflokks og Framsókn-
arflokks sýnir að þeir vilja feta í
fótspor þessara íhaldsafla útí
heimi. Hún sýnir líka að þessum
flokkum verður ekki treyst fyrir
velferð sjúkra og aidraðra. Hvað
sem þeir segja fyrir kosningar,
eru þeir reiðubúnir til þess og
virðast ekki sjá neitt athugavert
við að auka greiðslubyrði van-
heilla og rýra afkomu aldraðra,
sem hafa slitið starfskröftum sfn-
um fyrir landið og þjóðina. Það
sanna gerðir þeirra núna.“
Kjartan bætir því við, að þau
dæmi sem hann rekur sýni „að
baráttan fyrir jöfnuði og jafnrétti
er sífelld og þeir árangrar sem
náðst hafa eru ekki sjálfgefnir".
Sem er ekki nema satt og rétt
Hvar er svo
fjármála-
viskan?
Hægristjórnir margskonar
hafa verið með tilburði til að
skera niður félagslega þjónustu
sem mest þær þora - eins og að
ofan var á minnst. Þær segjast
gera þetta í sparnaðarskyni. Þær
segjast vilja minni umsvif ríkis-
ins. Hægriíiðið reynir fyrst og síð-
ast að réttlæta sig með því, að það
eitt kunni með peninga að fara.
Vinstrimenn hafi allt í sukki og
óráðsíu.
Niðurskurðurinn á félagslegri
þjónustu leiðir ljóst fram innræti
íhaldsflokka, og máttu menn
ekki við öðru búast. En hvað þá
um fjármálaviskuna, sem átti að
vega upp á móti „sársaukafullum
aðgerðum" og koma endanlega
öllum framförum á góðan rek-
spöl aftur?
Hægara sagt en gert að finna
hana.
Það er talað um vissan efna-
hagsbata í Bandaríkjum Reagans
og eitthvað hefur atvinnuleysið
þar skroppið saman. En um leið
er þess getið, að ekki er allt sem
sýnist: Reagan fleytir sér áfram
með dæmalausum halla á ríkisbú-
skap og ráð er fyrir því gert, að
bandarísk skuldasöfnun skjótist
brátt framúr frægri skuldasúpu
Brasilíu, Mexíkó og fleiri
snauðari ríkja.
Fyrir nokkrum dögum féll
hægristjóm á Nýja Sjálandi og
tekur Verkamannaflokkurinn nú
við. Það verður ekki auðvelt:
mönnum ber saman um að fráfar-
andi hægristjórn Roberts Muldo-
ons hafi verið einhver hin ábyrgð-
arlausasta sem um getur; Guardi-
an segir á þessa leið:
„Undir hans leiðsögn lærði
Nýja Sjáland að lífa um efni fram
sem aldrei fyrr og það svo mjög,
að enginn virðist í rauninni vita
hve miklar hinar erlendu skuldir
eru alls, nema hvað menn vita að
þær eru gífurlegar og kannski
mestar á mannsbarn hvert í
heiminum“.
Og er þá langt gengið. Helsti.
keppinautur um mestu skulda-
söfnun á mannsbarn hafa verið
ísraelar. Og aldrei hefur sú
skuldasöfnun gengið eins hratt og
á undanförnum valdaárum hæg-
ristjórnar Likúdbandalagsins, en
það bandalag beið nokkum skell
í kosningum nú á mánudaginn -
án þess þó að stærsta stjómar-
andstöðublokkin ynni á að sama
skapi. En semsagt: fjármálasukk-
ið hjá Líkudstjórninni hefur ver-
ið gegndarlaust og fáar eru þær
stjórnir sem hafa jafn blygðunar-
laust reynt að halda sér á floti
með því að stinga dúsu upp í kjós-
endur rétt fyrir kosningar. Fræg
eru dæmi frá næstsíðustu kosn-
ingum, þegar stjórnin stórlækk-
aði aðflutningsgjöld á litsjón-
varpstækjum, bílum og annarri
slíkri vöru, sem og skatta af víni
rétt fyrir kosningar. Gott ef það
var ekki vitað að sumar þessar
álögur, a.m.k. á vín, myndu
hækka aftur daginn eftir kosning-
ar!
Reynslusaga
ritstjórans
Hægristjórnin hér er svosem
enginn eftirbátur bræðra sinna,
hvorki að því er varðar innræti í
garð verferðarkefa né heldur úr-
ræðaleysi í þeim sparnaðarmál-
um sem hún hefur á oddi. Ellert
B. Schram segir skemmtilega
„reynslusögu“ af því í DV, hvern-
ig hann var með öðrum þing-
mönnum úr Sjálfstæðisflokki og
Framsóknarflokki til þess kvadd-
ur að gera tillögur um endur-
skoðun á lögum um Fram-
kvæmdastofnun ríkisins. Þar átti
að spara og hagræða og gera
margt merkilegt. Nefnd sú, sem
Ellert sat í, sat á átján fundum í
marga mánuði og velti vöngum
yfir þessu stórmáli. Niðurstaðan
af þessu erfiði öllu var sú, að sögn
DV-ritstjórans, að 28. grein lag-
anna um Framkvæmdastofnun
skyldi breytt þannig að í stað orð-
anna „með hliðsjón af byggðaá-
ætlunum“ komi „með hliðsjón af
áætlunum“. Önnur var endur-
skoðunin ekki , segir Ellert.
Dýr myndi lagabálkurinn allur
ef svo erfitt er að fella niður hálft
orð úr einni grein. Enda ætlar
okkar röggsama hægristjórn að
setja nýja nefnd í málið. ÁB
DJÚÐVIUINN
Málgagn sósíalisma, þjóðfrelsis
og verkalýðshreyfingar
Útgcfandi: Útgáfufólag Þjóðviljans.
Ritstjórar: Ámi Bergmann, Einar Karl Haraldsson.
Fróttastjórar: óskar Guömundsson. Valþór Hlööversson.
Blaöamann: Áffheiöur Ingadóttir, Guöjón Friöriksson, Halldóra Sigurdórs*
dóttir, Jóna Pélsdóttir, Lúövík Geirsson, Magnús H. Gíslpson, Möröur
Ámason, Súsanna Svavarsdóttir.Víöir Sigurösson (i'þróttir). össur Skarp-
hóöinsson-
Ljósmyndir: Atli Arason, Einar Karlsson.
Útlit: Bjöm Brynjúffur Bjömsson, Svava Sigursveinsdóttir, Þröstur
Haraldsson. ,
Handrita* og prófarkaieatur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Framkvæmdastjóri: Guðrún Guömundsdóttir.
Skrifstofustjóri: Jóhannes Haröarson.
Skrifstofa: Guörún Guövaröardóttir.
Auglýsingastjóri: Ólafur Þ. Jónsson.
Auglýslngar: Margrét Guðmundsdóttir, Ragnheiöur Óladóttir, Anna
Guðjónsdóttir.
Afgreiösiustjóri: Baldur Jónasson.
Afgreiösia: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Sknavarala: Ásdís Kristinsdóttir. Sigríöur Kristjánsdóttir.
Húsmóöir: Ðergljót Guöjónsdóttir.
Ðílstjóri: Ólöf Siguröardóttir.
Innheimtumaöur: Brynjólfur Vilhjálmsson, Ólafur Bjömsson.
Útkeyrsla, afgreiösla, auglýsingar, ritstjórn:
Síöumúia 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prentsmiöja Þjóöviljans hf.
Prentun: Blaöaprent hf.
Verð í lausasölu: 22 kr.
Sunnudagsverö: 25 kr.
Áskriftarverö á mánuöi: 275 kr.
4 SÍÐA - ÞJÓÐVILJINN Mlðvlkudagur 25. júlf 1984