Þjóðviljinn - 29.03.1989, Qupperneq 7
ERLENDAR FRETTIR
Sovétríkjakosningar
Stórsigrar kerf isgagnrýnenda
90% sigur Jeltsíns. Flokksleiðtogar féllu í mörgum helstu borgum
Urslit þingkosninganna í So-
vétríkjunum á páskadag,
hinna fyrstu frjálsu f sögu þeirra,
urðu þau að frambjóðendur
studdir af forustu kommúnista-
flokksins fóru víða hrakfarir en
frambjóðendur meira eða minna
Montazeri
segir af sér
Hossein Ali Montazeri aja-
tolla, sem 1985 var útnefndur eft-
irmaður Khomeinis erkiklerks í
íran, hefur sagt af sér þeirri virð-
ingarstöðu. Talið er að hann hafi
verið þvingaður til þess vegna
þess að Khomeini og aðrir ráða-
menn þarlendir telji hann of hóf-
saman. Montazeri hefur viljað
leita eftir bættum samskiptum við
Vesturlönd og sagði í s.l. mánuði
að leitt væri til þess að vita að litið
væri orðið á írani sem „þjóð
manndrápara.“
Olía mengar
innhaf
Um 42 miljónir lítra af hráoiíu
hafa runnið í sjóinn úr risatank-
skipinu Exxon Valdez, sem á
föstudaginn langa strandaði
skammt frá hafnarbænum Valdez
við Prince William Sound við
suðurströnd Alaska. Er þetta að
sögn mesta olíuslys af þessu tagi í
sögu Norður-Ameríku. Prince
William Sound, sem í raun er lítið
innhaf, er mjög auðugt af fiski og
sjávarspendýrum auk þess sem
fuglalíf er þar mikið, og er nú
óttast að þetta sé allt í bráðri
hættu vegna olíumengunar.
Valdez er við suðurenda olíu-
leiðslunnar, sem liggur þvert yfir
Alaska. í gær þakti olíubrákin
um 260 ferkílóm. svæði. Eigend-
ur olíuskipsins eru harðlega
gagnrýndir fyrir að hafa brugðið
seint við til bjargar eftir að skipið
var strandað.
15 Súlúar vegnir
15 menn voru vegnir á páska-
dag í Natal, einu fylkja Suður-
Afríku, er til bardaga kom milli
tveggja ættbálka af Súlúþjóðinni.
Ættbálkar þar eiga oft í erjum út
af akur- og haglendi og réttindum
til vatns, og hljótast ósjaldan af
manndráp. í Natal hefur einnig
verið illindasamt undanfarin ár
milli Sameinuðu lýðræðisfylking-
arinnar og Inkatha-hreyfingar-
innar, en í síðarnefndu samtöku-
num eru einkum Súlúar.
Reuter/-dþ.
ITT
Sjónvarpstæki
Qáifestíng í gæöum
[jNOH/CAP]
KÆUogFRYSTISKAPAR
Ótrúlegt verð
andstæðir flokksforustunni urðu
þeim mun sigursælli. Einna mest-
ur var sigur Borisar Jeltsín, sem
bauð sig fram í einu kjördæm-
anna í Moskvu, en þar fékk hann
um 89 af hundraði greiddra at-
kvæða.
Fyrir Jeltsín er þetta sérlega
mikill persónulegur sigur, en
honum var sem kunnugt er vikið
úr stöðu flokksleiðtoga í Moskvu
og fyrir ári úr stjórnmálaráði
kommúnistaflokksins vegna þess
að hann var of róttækur að mati
flokksforustunnar. Eftir þessi úr-
slit er líklegt talið að Jeltsín verði
leiðtogi einskonar stjórnarand-
stöðu í hinu nýja æðstaráði So-
vétríkjanna.
Af háttsettum flokksleiðtogum
fór Júrí Solovjov, æðsti maður
flokksdeildar Leníngradsvæðis-
ins, hvað verst út úr kosningun-
um. Enginn bauð sig fram á móti
honum og náði hann þó ekki
kjöri, þar eð hann fékk undir
helmingi greiddra atkvæða. Leið-
togar flokksdeildanna í borgun-
um Moskvu, Leníngrad, Kíef,
Lvov, Minsk og Kísjínov náðu
ekki heldur kjöri. I Úkraínu,
öðru fjölmennasta sovétlýðveld-
inu, féllu fimm umdæmisstjóra
flokksins og í Austur-Síberíu fóru
háttsettir flokksmenn einnig
miklar hrakfarir. Andrej Vozn-
esenskíj skáld sagði í gær að úr-
slitin væru gleðilegur vottur mik-
ils pólitísks þroska og útbreidds
skilnings á lýðræði meðal sovésks
almennings. Gorbatsjov forseti
og flokksaðalritari sagði á páska-
dag að vera kynni að ekki yrðu
allir ánægðir með úrslitin. „En
við því er ekkert að gera,“ bætti
hann við. „Sá aðili sem er öllum
æðri hérlendis hefur látið álit sitt í
ljós.“
I sovéskum blöðum í gær bar
nokkuð á áhyggjum út af úrslit-
Jeltsín - hafnað af flokknum en haf-
inn til vegs og virðingar af kjósend-
um.
unum. f Vestur-Evrópu kunna
blöðin sér hinsvegar ekki læti af
fögnuði yfir þeim og sum slá því
jafnvel fram að vera kunni, að
páskadagurinn í ár muni ekki
síður marka tímamót í sögu risa-
veldisins þar eystra en bylting-
arnar 1917. Varsjárdagblaðið
Zycie Warszawy segir úrslitin
sanna að perestrojka sé enginn
sýningargripur, heldur þróun í
anda byltingar.
Þriðjungur fulltrúa á hinu ný-
stofnaða þjóðþingi Sovétríkj-
anna hafði áður verið kosinn af
fjöldasamtökum ýmsum, einkum
kommúnistaflokknum og sam-
tökum tengdum honum. En
kosningar um tvö af hverjum
þremur þingsætum, sem alls eru
2250, fóru fram á páskadag. Að-
alhlutverk hins nýkjörna þjóð-
þings verður að kjósa nýtt æðsta-
ráð, sem gagnstætt hinu gamla
fær raunverulegt vald, þar á með-
al til að hafna stjórnarfrumvörp-
um, ef því svo sýnist.
Enda þótt úrslitin séu verulegt
áfall fyrir forustu kommúnista-
flokksins er mikill meirihluti
kjörinna þingfulltrúa í flokknum
og að meira eða minna leyti
hlynntur ríkisstjórninni.
Reuter/-APN/-dþ.
Baltnesku löndin
Þrumusigrar grasrótartireyfinga
Grasrótarhreyfingar í baltn-
esku sovétlýðveldunum þremur,
Eistlandi, Lettlandi og Litháen,
unnu mikla sigra í sovésku þing-
kosningunum á páskadag. Mest-
ur var sigur Sajudis í Litháen, en
frambjóðendur þeirrar hreyfing-
ar náðu kjöri í 31 af 33 kjördæm-
um, sem í réðust úrslit í fyrstu
umferð kosninganna.
í hinum kjördæmunum
tveimur voru kjörnir þeir Algir-
das Brazauskas, aðalritari
kommúnistaflokksins í Litháen,
og Vladímír Berezov annar
flokksritari, báðir með yfir 70 af
hundraði greiddra atkvæða. Þeir
eru báðir taldir vera fremur
hlynntir Sajudis. í Lettlandi réð-
ust úrslit í 29 kjördæmum í fyrstu
Kosovo
18 drepnir
18 menn hafa beðið bana í
átökum á júgóslavneska sjálf-
stjórnarsvæðinu Kosovo s.l.
viku, að sögn þarlendra fréttam-
iðla. Átökin urðu er albanskir
íbúar svæðisins mótmæltu skerð-
ingu sjálfstjórnar þess. Tveir lög-
reglumenn eru meðal hinna
drepnu, en hinir munu hafa verið
í hópum albansks mótmælafólks.
Þetta eru að líkindum hörðustu
átökin, sem enn hafa orðið í Kos-
ovo milli albanskra íbúa þar og
júgóslavneskra yfirvalda. Mestar
munu óeirðirnar hafa verið ann-
an í páskum. Þing Serbíu, sem
Kosovo heyrir undir, samþykkti í
gær verulega skerðingu sjálf-
stjórnar svæðisins og einnig Voj-
vódínu, annars sjálfstjórnar-
svæðis innan serbneska lýðveldis-
ins. Þýðir þessi samþykkt að m.a.
lögregla og dómstólar sjálfstjórn-
arsvæðanna verða héreftir undir
serbneskri stjórn.
Reuter/-dþ.
umferð kosninganna og náði Al-
þýðufylkingin þarlenda 24 þeirra
þingsæta. I Eistlandi náðu 30
frambjóðendur kjöri á páskadag
og að sögn talsmanna Alþýðuf-
ylkingarinnar þar eru 26 þeirra
stuðningsmenn hennar eða
hlynntir henni að einhverju
marki.
1 mörgum kjördæmum í
baltnesku löndunum og annars-
staðar í Sovétríkjunum fékk eng-
inn frambjóðandi yfir helming
greiddra atkvæða og verður sam-
kvæmt kjörreglum að kjósa í
þeim aftur, hvað líklega verður
gert innan tveggja vikna.
Reuter/-APN/-dþ.
Brazauskas - kjörinn með yfir 70 af
hundraði greiddra atkvæða.
Ný Tyrtdandsstjóm
Turgut Özal, forsætisráðherra
Tyrklands, myndaði nýja ríkis-
stjórn í snarhasti í gær eftir að
fyrri stjórn hans hafði sagt af sér á
mánudag vegna mikils ósigurs
Móðurlandsflokksins, flokks
Özals, í byggðarstjórnakosning-
um á páskadag. Flokkur þessi er
fremur lauslegt samband tiltölu-
lega frjálslyndra manna hlynntra
Vesturlöndum og íhaldssamra
múslíma. í nýju stjórninni, sem
mynduð var í þeim tilgangi að
endurheimta traust kjósenda á
flokknum, eru fleiri af þeim fyrr-
nefndu en var í fráfarandi stjórn.
Reuter/-dþ.
AÐALFUNDUR
RAUÐA KROSS
ÍSLANDS
Aöalfundur Rauða kross íslands 1989 verður
haldinn í Reykjavík 28.-29. apríl n.k.
Fundurinn verður settur á Hótel Lind, Rauðarár-
stíg 18 klukkan 20:00 föstudaginn 28. apríl.
Dagskrá samkvæmt 16. grein laga RKÍ.
Stjórn Rauða kross íslands
JAFNAR TÖLUR • ODDATÖLUR • HAPPATÖLUR
Þettaeru tölurnarsem uppkomu 25. mars. Heildarvinningsupphæð varkr. 19.987.529,-
1. Vinningur var kr. 12.081.440,- og 4 voru með fimm réttar tölur og því fær hver kr.
3.020.360,-
Bónusvinningurinn (fjórar tölur + bónustala) var kr. 1.172.598,- skiptist á 14 vinnings-
hafa og fær hver þeirra kr. 83.757,-
Fjórar tölur réttar, kr. 2.022.723,- skiptast á 379 vinningshafa, kr. 5.337,- á mann.
Þrjár tölur réttar, kr. 4.710.768,- skiptast á 12.801 vinningshafa, kr. 368,- á mann.
Sölustaðir eru opnir frá mánudegi til Iaugardags og er lokað 15 mínútum fyrir útdrátt.
Sími 685111. Upplýsingasímsvari 681511.