Þjóðviljinn - 24.08.1991, Blaðsíða 1

Það kennir margra grasa í sorphaugnum sem bandaríski herinn skildi eftir sig á Heiðarfjalli. Spýtnabrak,
bárujárnsplötur, vélahlutar, olíuföt og rafgeymar eru meðal þess sem liggur hálfgrafið eða á yfirborðinu.
Hvað kann að leynast undir yfirborði haugsins fæst ekki skorið úr um, nema með þvi að taka úr honum
jarðvegssýni. Eitt virðist þó víst, að þar gætir nokkurrar mengunar frá olíuefnum ýmisskonar.
Jeltsín stöðvar
starf semi kommúnista
Borís Jeltsín Rússlandsfor-
seti hefur lagt bann við
starfsemi Kommúnista-
flokks Rússlands, lang-
stærstu lýðveldisdeildar Komm-
únistaflokks Sovétríkjanna, til
bráðabirgða. Með samskonar
banni hefur Jeltsín stöðvað út-
komu Pravda, málgagns Komm-
únistaflokksins, innan landa-
mæra Rússlands.
Starfsemi flokksdeildar komm-
únista í Moskvu hefur og verið
bönnuð um sinn. Kommúnista-
flokkur Litháens hefur verið lýstur
ólöglegur og blöð þar andstæð
stjómvöldum bönnuð.
Nýr forstjóri, fijálslyndur tal-
inn af íhaldsmönnum, hefur verið
settur yfir KGB og er sagður eiga
að endurskipuleggja þá stoftiun.
A Vesturlöndum gætir aukins
stuðnings við sjálfstæðisbaráttu
Eistlands, Lettlands og Litháens og
Hans-Dietrich Genscher, utanríkis-
ráðherra Þýskalands, spáir því að
þess verði ekki langt að bíða að
þau öðlist sjálfstæði í raun.
dþ.
Sjá síðu 7
Til áskrifenda Þjóðviljans
Tvö hundruð nýir áskrifendur hafa bæst í hópinn síðan Þjóð-
viljinn fékk greiðslustöðvun síðastliðinn þriðjudag. Þetta eru
sannarlega uppörvandi viðbrögð, en betur má ef duga skal.
Til að tryggja framtíð blaðsins þarf enn 1800 áskriftir til við-
bótar.
Þessa dagana er verið að skipu- vinnu og verða næstu kvöld og
leggja sjálfboðavinnu við hring- helgar notuð í því skyni.
ingar til að safna nýjum áskrifend- Askrifendur og velunnarar em
um. Margir stuðningsmenn blaðs- hvattir til að liggja ekki á liði sínu.
ins hafa þegar gefið sig ffam í þá Þeir geta m.a. stutt blaðið með því
að greiða hærra áskriftargjald eða
með gjafaáskrift til vina og kunn-
ingja og hafa nokkrir þegar gert
það. Einnig er sjálfboðavinna við
hringingar vel þegin og geta menn
skráð sig \ þá vinnu á skrifstofu
blaðsins. Áskriftarsími Þjóðviljans
er 681333 og afgreiðslan verður
opin á laugardag frá kl. 9 til 16 og
á sunnudag frá kl. 12 til 16.
áþs.
Mengun
á Heiðar-
fjalli
staðfest
Athugun á meintri
mengun á Heiðarfjalli
frá sorphaugum rat-
sjárstöðvar banda-
ríska hersins sem þar var starf-
rækt frá árinu 1954 til ársins
1970, hefur staðfest rökstuddan
grun landeigenda Eiðis á
Langanesi um að þar sé að
fínna mengandi olíuefni. Að
sögn Sigurðar Þórðarsonar,
annars landeigenda Eiðis,
benda þær mælingar sem gerð-
ar hafa verið til þess, að um
umtalsverða mengun olíuefna
kunni að vera að ræða á fjall-
inu.
Markmiðið með athugun um-
hverfisráðuneytisins var að freista
þess að afmarka haugstæðið á
fjallinu og mæla hugsanlega upp-
gufun rokgjamra efna úr haug-
stæðinu. Þrátt fyrir það að mæli-
geta gasleitartækisins sem mæl-
ingamar vom framkvæmdar með
sé takmörkuð, fengu athugnar-
menn svömn á tækið þegar farið
var með það yfir haugstæðið á
fjallinu og var svömnin þeim
mun meiri eftir því sem nær dró
miðbiki haugsins.
— Við vomm ekki mjög trúað-
ir á gagnsemi þessarar athugunar
sökum þess hve mæligeta gasleit-
artækisins er takmörkuð, sagði
Sigurður, en þess má geta að
mæligeta þess er einn á móti milj-
ón (lppm), en lífræn efni sem
eitruð em, eins og PCB, hafa eit-
urvirkni í allt að einum hluta á
móti miljarði (lppb).
- Þessar mælingar sýna þrátt
fyrir allt fram á, að við höfum
haft rétt fyrir okkur. Það er svo
allt annað mál hvaða olíur em
þarna á ferðinni, sagði Sigurður.
í ljósi þessara tíðinda era
landeigendur Eiðis loksins komn-
ir með mikilvæg gögn í hendur
sem léttir þeim róðurinn við und-
irbúning málshöfðunar fyrir
bandarískum dómstólum á hendur
þarlendum stjómvöldum vegna
þeirra búsiíja sem þeir hafa orðið
fyrir þegar þeir urðu að leggja ár-
ar í bát með bleikjueldi í Eiðis-
vatni sem er undir rótum Heiðar-
fjalls eftir að gmnsemdir höfðu
vaknað um stórfellda mengun frá
sorphaugunum á fjallinu og hætta
var talin á mengun gmnnvatns af
sömu sökum.
- Þetta gerir okkur vissulega
auðveldara um vik að sækja mál-
ið vestra. Við tókum einnig nokk-
ur jarðvegssýni í votta viðurvist,
þar með talins formanns heil-
brigðisnefndar Þórshafnarhrepps.
Einnig tókum við til handargagns
einhverja þá stærstu olíusíu sem
við höfum nokkum tímann séð og
rafgeyma sem lágu á víð og dreif
hálgrafnir í jörðu í haugstæðinu,
sagði Sigurður, en sýnunum
hyggjast þeir félagar koma til
frekari greiningar.
- Við teljum okkur vera
komna með í hendumar sönnun-
argögn sem nægi til þess að fara
af stað með málshöfðun ytra,
sagði Sigurður.
Þess má geta að þekktur
bandarískur lögfræðingur, Allan
Tanner, sem getið hefur sér gott
orð í málarekstri út af hliðstæðum
mengunarmálum í Bandarikjun-
um, hefur tekið mál þeirra Sig-
urðar og Bjöms að sér.
Athugunarmenn umhverfls-
ráðuneytisins héldu suður í gær
eftir að hafa verið við mælingar á
Heiðarfjalli síðan á þriðjudag.
Þegar suður er komið munu þeir
vinna úr mæligögnum og skila
umhverfísráðherra skýrslu um
niðurstöðumar.
-rk