Dagblaðið Vísir - DV - 15.01.1996, Blaðsíða 15

MÁNUDAGUR 15. JANÚAR 1996
15
Aukum kvótann
í krókaveiðunum
Þær fréttir berast nú af mið-
unum vestan, norðan og austan að
vart hafi orðið við miklu meiri
þorskgengd þar en verið hefur á
undanförnum árum. í fréttum,
m.a. í DV, hefur komið fram að
línubátar hafa verið að fá 300-400
kíló á bala í róðri, sem er feiki-
mikill afli, og þeir togarar, sem
ekki eru beinlínis á flótta undan
þorskinum vegna kvótakerfisins,
fá mikinn afla dýfi þeir veiðarfær-
um í sjó. - Meira aö segja Hafró,
sem að öllu jöfnu er ekki sérlega
viðbragðsfljót þó fregnir berist af
þorskinum, er komin með skip á
Vestfjarðamið til mælinga.
Ummæli áður en haldið var til
leitar gætu þó gefið til kynna að
niðurstaðan væri fyrirfram gefin.
Af þeim mátti skilja að fískunum
Kjallarinn
Sighvatur Björgvinsson
alþingismaður
„Einn alvarlegasti ágalli kerfisins er þó sá
að mikil hætta er á því að það viðurkenni
ekki stóraukna þorskgengd á miðunum
fyrr en löngu eftir að hún hefur átt sér
stað . .
hefði svo sem ekkert fjölgað í sjón-
um, þeir væru bara allir á sama
stað! Sem sé mikilvægur fundur
hjá þorskstofninum.
Kvótakerfið gallagripur
Gallar kvótakerfisins hafa þrá-
faldlega verið raktir. Einn alvar-
legasti ágalli kerfisins er þó sá að
mikil hætta er á því að það viður-
kenni ekki stóraukna þorskgengd
á miðunum fyrr en löngu eftir að
hún hefur átt sér stað og þá geta
veiðitækifærin hafa gengið' úr
'greipum manna ekki síst vegna
þess að ef æti er takmarkað snýr
þessi ránfiskur sér að smærri fisk-
um sömu tegundar í ætisleit. Ekki
síst er á því hætta ef allur stofninn
er saman kominn á einum stað!
Ólygnasti dómur allra dóma er
dómur reynslunnar. Dómur
reyiislunnar er núna sá að sjaldan
hefur verið meiri afli í öll veiðar-
færi á hefðbundnum þorskveiðim-
iðum. Sú niðurstaða er bæði vott-
fest og ljósmynduð. Það er hins
vegar haft eftir mætum þingmanni
Framsóknarflokksins frá því fyrr
á öldinni að lygi sé lygi þó hún
hafi verið ljósmynduð. Sá þing-
maður kom líka af Austurlandi þó
það hafi ekki verið hann sem fann
upp kvótakerfið. Það kom seinna.
Vistvænar veiðar
Krókaveiðar, hvort heldur sem
veitt er með handfæri oða línu,
eru vistvænar veiðar. Afskaplega
litlar líkur eru á því að slíkur
veiðiskapur geti stefnt í hættu
flskistofni eins og þorskstofnin-
um. Þessi tegund veiða er þar að
auki sá veiðiskapur sem skapar
flestum atvinnu bæði til sjós og
lands og er undirstaða undir land-
vinnslu í mörgum byggðarlögum
úti á landsbyggðinni.
Þess vegna er full ástæða til
þess að sjávarútvegsráðherra
bregðist nú við góðum tíðindum af
miðunum og dómi reynslunnar,
sem bæði er vottfest og ljósmynd-
uð, og auki aflaheimildir króka-
veiðiflotans um 15-20 þús. tonn til
þess að byrja með.
Staðfesti Hafró hins vegar með
rannsóknum sínum að um varan-
lega aukningu á veiðistofni sé að
ræða getur ráðherra endurskoðað
heildaraflahámark á yfirstandandi
fiskveiðiári og þá um leið kvótaút-
hlutun til alls þorskveiðiflotans.
Síðustu frjálsu
fiskimennirnir
Krókaveiðimenn eru siðustu
frjálsu fískimennirnir við íslands-
strendur - leifarnar af því fyrir-
komulagi sem gerði þjóðina ríka.
Það eru dapurleg örlög fyrir þann
stjórnmálaflokk, sem kennir sig
við frelsi einstaklingsins og þykist
í orði kveðnu styðja einkaframtak-
ið, að vera í fararbroddi fyrir þeim
sem vilja útrýma þessum veiði-
skap. Nú gefst Sjálfstæðisflokkn-
um tækifæri til þess að bæta fyrir
brot sín gegn grundvallarsjónar-
miðum flokksins um frelsi og
framtak. Auktu nú kvóta króka-
veiðimanna, Þorsteinn Pálsson.
Þú hefur nú til þess öll rök, rök
reynslunnar.
Sighvatur Björgvinsson.
„Dómur reynslunnar er núna sá að sjaldan hefur verið meiri afli í öll veið-
arfæri á hefðbundnum þorskveiðimiðum," segir Sighvatur m.a.
Að dansa rétt
Ári umburðarlyndis er lokið, en
undir lok þess kom upp enn ein
kirkjudeilan. Prestur hafði breytt
messuauglýsingu og organistinn
neitaði að spila á jólunum og kór-
inn að syngja.
Endurkoma hins sama
Fyrir mér rifjaðist upp að fyrir
nokkrum árum bað kunningi mig
að koma með sér á fund í Alþýðu-
bandalagsfélagi Reykjavíkur, því
greiða átti atkvæði um eitthvað.
Ég sagðist ekki vera í félaginu, en
hann hafði fundið nafn mitt á ein-
hverri skrá. Forvitni mín sigraði
og ég fór.
Frá því er skemmst að segja að
á slíka samkomu hafði ég aldrei
komið fyrr. Andrúmsloftið virtist
rafmagnað af hatri og fundarmenn
jusu svívirðingum hver yfir annan
svo lá við slagsmálum.
Nokkru síðar bað annar kunn-
ingi mig að koma með sér á fund í
Rithöfundasambandinu, því þar
átti líka að greiða atkvæði, og sá
fundur var alveg eins. Eftir lát
Sveinbjarnar goða var ég beðinn
að stjórna aöalfundi Ásatrúarfé-
lagsins svo allt færi ekki í vit-
Kjallarinn
Jón Kjartansson
frá Pálmholti, form.
Leigjendasamtakanna
leysu, og svipuð erindi fékk ég frá
fleiri félögum og allt var það „eilíf
endurkoma hins sama“ svo notuð
séu orð Fr. Nietsche.
Vinnubrögð klíkunnar
Ég hef oft spurt mig um ástæð-
ur: Skoðanir, hagsmunir, skortur
á félagsþroska og vanþekking sem
veldur því að fólk þekkir ekkert
annað en vinnubrögð klíkunnar,
sem skiptir öllum í okkur og hina?
Ég hef veitt því athygli að rosk-
ið fólk tekur lítinn þátt í þessu
rugli og unga fólkið ekki. Athyglin
beinist því að „hinni sjálfumglöðu
68 kynslóð" sem nú á að heita mið-
aldra. Það fólk afneitaði fortíðinni,
sleit rætur sínar og taldi sig fyrstu
kynslóðina i heiminum, líkt og
segir í sögu Borges um gula
keisarann í Kína.
Milan Kundera skrifaði grein
m.a. um þetta og segir að allir
skrifi á sama hátt og rokk er dans-
að: „einir við sjálfa sig, uppteknir
af sjálfum sér og hrista sig þó á
sama hátt“. Guðmundur Andri
Thorsson gerði þessa grein að um-
talsefni í Alþýðublaðinu nýlega og
segir um þennan dans: „Það þarf
ekkert að læra og ekkert að kunna
til að geta verið með. Fyrir vikið
speglar dansinn ekkert annað en
kunnáttuleysið."
Það er vel til fundið að nefna
dans í þessu sambandi og minnir á
annan frægan dans, dansinn í
Hruna. Nema þetta sé nýjasta af-
brigðið af dansinum kringum gull-
kálfinn.
Jón Kjartansson
„Ég hef veitt því athygli að roskið fólk
tekur lítinn þátt í þessu rugli og unga
fólkið ekki. Athyglin beinist því að „hinni
sjálfumglöðu 68 kynslóð“ sem nú á að
heita miðaldra.“
Meö og
á móti
íslenskir eftirlitsmenn
á Flæmska hattinum
Arl Edwald, að-
stoðarmaður ráð-
herra.
Ekki að
óþörfu
„Það er alls
ekki stefna
sjávarútvegs-
ráðuneytisins
að koma á
óþörfu eftirliti.
Eftirlit með
fiskveiðum hér
við land er
miklu einfald-
ara og ódýrara
en alls staðar í
kringumn okkur og ráðuneytið
hefur beitt sér fyrir því innan
þeirra alþjóðastofnana sem við
eigum aðild að að eftirliti sé
haldið í skefjum. Við höfum til
dæmis náð þeim árangi innan
NAFO að hætt var við að skylda
veiðiþjóðirnar til að hafa varð-
skip á svæðinu og ákvæði um
eftirlitsmenn er nú tímabundið.
Við munum vinna á þessum nót-
um áfram, en það er hætt við því
að niðurstöður um eftirlit á al-
þjóðlegum svæðum verði oft um
meira eftirlit en við erum vanir
frá heimamiðum. Því eftirliti
getum við þurft að hlíta ef við á
annað borð ætlum að að fá að
veiða á slíkum svæðum og það
mun innan skamms verða við-
fangsefni lagasetningar á Al-
þingi hvemig eigi að fara með
kostnað af því eftirliti. Það tíma-
bundna fyrirkomulag sem nú er
í gildi, að úthafsútgerðir hafi
ekki annan kostnað af eftirlits-
manninum en að skapa honum
aðstöðu um borð, gefur ekki til-
efni til mikils upphlaups, en ég
skil vel að menn velti fyrir sér
efni boðaðrar löggjafar á þessu
sviði. Einhver stjórnmálaöfl hafa
verið að tala um að gera veiði-
gjöld að mikilli tekjulind fyrir
ríkissjóð."
Ekkert
að skoða
„Ég er and-
vígur því að
verið sé að
setja íslenska
eftirlitsmenn
um borð í ís-
lensku rækju-
togarana á
Flæmska hatt-
inum,.^ Ástæð-
an fyrir því er gerðarmaður.
afar einfóld,
það er ekki eftir neinu að líta og
því er hér bara um tilgangslausa
sóun á almannafé að ræða og
óþarfa kostnað. Þarna er fyrir
prýðiseftirlit, sennilega betra en
á nokkru öðru svæði islenskra
fiskiskipa utan eða innan land-
helgi. Það eru alveg hreinar lín-
ur. Þama eru eftirlitsskip á ferð-
inni frá NAFO með mjög reglu-
legt eftirlit og reglulegar heim-
sóknir um borð í skipin. Þeir
fylgjast nákvæmlega með veiðar-
færum, aflamagni og telja
stöðugt aflann í lestum skip-
anna, sem er í kössum og pok-
um. Og svo má ekki gleyma því,
en það hefur ekki komið fram í
umræðunni að undanförnu, að
þarna eru öll rækjuskipin með
seiðaskiljur. Það þýðir að í troll-
in getur ekkert komið nema
rækja. Annar fiskur kemst ekki
inn í trollið. Þessar skfljur eru
þarna ekki bara vegna þess sem
menn hafa komið sér saman um
varðandi eftirlitið eða veiðarnar
almennt, heldur er brýn nauð-
syn fyrir áhöfnina að hafa seiöa-
skiljur. Væru þær ekki myndi
áhöfnin, sem er að vinna rækju,
kafna í alls konar aukafiskdóti.
Seiðaskiljurnar voru því komn-
ar um borð í rækjuskipin áður
en skyldan bauð að svo skuli
vera.