Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.2000, Blaðsíða 6

6
ÞRIÐJUDAGUR 18. JÚLÍ 2000
Fréttir I
Mikil ásókn ferðafólks á sýningar og þjónustubyggingar tengdar Vesturförunum:
Ný starfsemi á gamla
Plássinu á Hofsósi
Stórlíkneski gefiö frá
Salt Lake City
Á sýningunni Fyrirheitna landið
vekur athygli gríðarstór eftirgerð af
höggmynd Bertels Thorvaldsens af
Jesú Kristi sem íslendingafélagið í
Utah var svo rausnarlegt að gefa
setrinu. Líkneski sem metið er á
milljónir króna kom með flutninga-
vél alla leið til íslands frá Salt Lake
City.
Valgeir Þorvaldsson, upphafs-
maður enduruppbyggingar Plássins
á Hofsósi og framkvæmdastjóri
Vesturfarasetursins og Frændgarðs,
segir að um helgar í sumar hafi ver-
ið mjög mikil aðsókn íslenskra og
erlendra ferðamanna til þorpsins.
Þegar DV var á ferð á Hofsósi á
virkum degi var veruleg umferð
fólks á svæðinu sem eyddi talsverð-
um tíma i að skoða sýningarnar
tvær, Pakkhúsið og Plássið allt -
Vænst þykir mér um . ..
Vesturfarasetrinu bárust nýlega gjaf-
ir úr dánarbúi Vestur-íslendinga fyrir
tilstilli fólks sem er búsett hér á
landi. „ Vænst þykir manni um þegar
svona gjafir þerast hingaö á Hofsós.
Svona munir eru ómetanlegir og
munu koma að gagni hér, “ segir Val-
geir Þorvaldsson.
Bókasafn
Hér kemur vesturfara-bókasafn þar
sem hægt veröur aö grúska. Á efri
hæö Frændgarös veröur bókasafn
meö súöarstemningu í rúmgóöu fjór-
skiptu rými.
gamla þorpskjarnann. Stytta af Þor-
fmni Karlsefni - fyrsta Evrópubúan-
um sem nam land i Norður-Amer-
íku, hefur verið sett upp rétt fyrir
ofan Frændgarð. Þorfmnur var frá
bænum Höfða sem er skammt norð-
an Hofsóss.
Konungsverslunarhús og
hótel væntanlegt
En uppbyggingin á Hofsósi er í
raun bara rétt að byrja:
„Við erum farin að undirbúa
byggingu hótelsins," sagði Valgeir.
Sú bygging mun standa rétt fyrir
Kristslíkneski komið frá Salt Lake City
Þau löunn og Ari Brynjarsbörn frá Reykjavík voru lítil í samanburöi viö stytt-
una afJesú Kristi sem Vestur-íslendingar í Salt Lake City gáfu setrinu í
Frændgaröi á Hofsósi. Líkneskiö er á sýningunni Fyrirheitna landið.
Þrjár byggingar, sem hýsa sýn-
ingar og þjónustustofnanir er
tengjast íslensku Vesturförunum -
Vesturfarasetrið, Frændgarður og
Konungsverslunnarhúsið auk hót-
els í fjórum byggingum, verða
áður en langt um líður risnar á
Hofsósi í Skagafirði. Víða er farið
að ræða um þær sem sterkt að-
dráttarafl staðarins fyrir innlenda
og erlenda ferðamenn, ekki síst
fólk af íslenskum ættum er býr í
Norður-Ameríku. Tvær af framan-
greindum byggingum, Vesturfara-
setrið og Frændgarður, eru báðar
komnar í nánast fullan rekstur.
Sýning í Frændgarði ætt-
fræðisetur, bókasafn og íbúð
Sýningin Fyrirheitna landið,
sem hönnuð er af Áma Páli Jó-
hannssyni, segir á áhrifaríkan hátt
sögu íslendinganna sem fóra til
Utah í Bandaríkjunum og gerðust
mormónar. Á sýningunni eru and-
litsmyndir af 200 Utahforum sem
mun vera helmingur allra þeirra
sem fyrst fóru frá íslandi í leit að
fyrirheitna landinu. Flestir voru frá
Vestmannaeyjum og annars staðar
af Suðurlandi.
Húsið Frændgarður, sem teiknað
er af Óla Jóhanni Ásmundssyni
arkitekt, er glæsilegt tvílyft timbur-
hús sem skiptist í sýningarsal, ætt-
fræðisetur, bókasafn og ibúð fyrir
fræðimann. Á efri hæðum hússins
verður bókasafn og tölvubúnaður
þar sem gestir geta sjálfir að ein-
hverju leyti rakið ættir sínar á ein-
faldan hátt, gluggað i bækur og
myndagögn yfir kaffibolla. Þá er ver-
ið að leggja lokahönd á frágang íbúð-
ar fyrir fræðimann eða aðra sem
vilja dvelja í lengri eða skemmri
tíma og fást við málefni tengd ferð-
um íslendinga til Vesturheims.
Byggingartími Frændgarðs hefur
verið stuttur því byggingarleyfi var
ekki veitt fyrr en 22. febrúar síðast-
liðinn. Húsið stendur skammt frá
Vesturfarasetrinu handan árinnar
þar sem gamla uppgerða Pakkhúsið
frá árinu 1777 stendur en það er í
eigu Þjóðminjasafns íslands.
DV-MYNDIR PJETUR
Frændgarður verður m.a. ættfræðisetur
Valgeir Þorvaldsson viö Frændgarö þar sem nýlega var opnuð sýning. Þar veröur einnig veg-
legt bókasafn á efri hæö auk sýningar um fyrstu vesturfarana og íbúö fyrir fræöimenn.
ofan Vesturfarasetrið og
Frændgarð og verður hún
í byggingarstíl frá upphafi
20. aldarinnar og mun
skiptast i fjóra hluta. Gert
er ráð fyrir að eignarhald
hótelsins verði í höndum
íslendinga og Norður-Am-
eríkumanna.
Á næstu misserum er
einnig fyrirhugað að end-
urbyggja Konungsverslun-
arhúsið sem stóð á sínum
tíma á Plássinu skammt
frá Pakkhúsinu. I Kon-
ungsverslunarhúsinu
verður sett upp sýning
sem tengist landnámi Is-
lendinga í Norður-Dakóta.
Með hliðsjón af þessu má
segja að allir íslendingar
eigi einhver bein ættar-
tengsl við Frændgarð,
Vesturfarasetrið og hið
væntanlega Konungsversl-
unarhús. -Ótt
Sýningin Fyrirheitna landlð
Mjög margir af fyrstu vesturförunum voru frá Vestmannaeyjum og annars
staöar af Suöurlandi. Myndir af helmingi þessa fótks eru á sýningunni i
Frændgaröi og munir tengdir þessu fólki þegar þaö kom vestur um haf.
Fyrirhuguð byggð í Plássinu á Hofsósi
Vesturfarasetriö fyrir miöri mynd og Frændgaröur vinstra megin viö brúna eru
þegar komin í rekstur. Hótelbyggingarnar munu standa ofanvert i plássinu (á
móts viö framhandlegg Valgeirs).
Unisjon:
Reynir Traustsson
netfang: sandkorn@ff.is
Samkeppnin á
símamarkaði tekur
á sig hinar
skemmtilegustu
myndir. Auk þess
að berjast um
kúnnana með
kostaboðum um
betri þjónustu og
lægra verð berjast
símafyrirtækin hart um kúnnana.
Þannig mátti á dögunum sjá ný-
breytni á auglýsingaskiltum
Reykjavíkur sem staðsett eru víðs
vegar um borgina, m.a. fyrir fram-
an höfuðstöðvar Landssímans og
Þórarins V. Þórarinssonar við
Austurvöll og Ármúla. Þar gat að
líta atvinnuauglýsingar frá einum
keppinautnum, Íslandssíma, þar
sem óskað var eftir tæknimennt-
uðu starfsfólki. Heyrst hefur af titr-
ingi innan yfirstjómar Landssím-
ans með þetta trójubragð keppi-
nautarins, sérstaklega þar sem fyr-
irtækið hefur átt fullt í fangi með
að koma í veg fyrir að starfsmenn-
imir fari yfir til keppinauta á fjar-
skiptasviðinu...
Lax fyrir 2,5 milljónir
Margir
hafa farið
fisklausir úr
laxveiðián-
um í sumar
og enn fleiri
með einn
eða smá-
laxa, Út-
lendingar
sem voru héma fyrir fáum dögum
veiddu einn lax og greiddu fyrir
það með öllu 2,5 milljónir. Þeir
komu á einkaflugvél sem beið á
meðan þeir renndu fyrir lax í
þekktri laxveiðiá norðanlands. Af-
raksturinn varð einn lax sem vó 5
pund. Rétt áður en þeir fóru heim
fóru þeir með laxinn í reyk og
gættu hans sem gull væri. Ætluðu
þeir að skipta fiskinum á milli sín
þegar hann yrði sendur heim til
þeirra reyktur. Þess má geta að
hvert kíló af laxinum hefur sam-
kvæmt þessu kostað sem nemur
einni milljón króna...
Fyndiö illmenni
Hið nýja samein-
aða Leikfélag ís-
lands ætlar sér
stóra hluti á næst-
unni. Einn vinsæl-
asti söngleikur
allra tíma, Oliver
Twist, verður sett-
ur upp i haust.
Leitað er að barni
sem getur bæði sungið og leikið.
Líklegt að stórleikararinn Stefán
Karl Stefánsson taki að sér hlut-
verk Fagins. Hann þykir fara ein-
staklega vel með hlutverk fyndinna
illmenna. Þetta er þó allt óákveðið
enn sem komið er. Reiknað er með
frumsýningu um jólin. Hermt er að
léttur hrollur fari nú um stjórnend-
ur Þjóðleikhússins og Borgarleik-
hússins og alvöru samkeppni er
skollin á...
Þjóðhetja
Mikið var um
dýrðir í Brattahlíð
á Grænlandi um
helgina. Þjóðhöfð-
ingjar íslands,
Grænlands og
Danmerkur
mættu til hátíðar
þar sem minnst I
var 1000 ára af-8
mælis landafunda og kristni. Af
þessu tilefni voru Þjóðhildarkirkja
og skáli Eiríks rauða vígð. Manna
kátastur var alþingismaðurinn
Ámi Johnsen sem átti hugmynd-
ina og stjórnaði uppbyggingu. Svo
þekktur er Ámi á Grænlandi að
sagt er að fleiri Grænlendingar viti
á honum deili en Ólafi Ragnari
Grímssyni forseta sem reyndar
var einnig í Brattahlíð, en konu-
laus. Nærvera Áma í Brattahlíð
vakti athygli og þurfti fjöldi manns
að heilsa honum og þakka upp-
bygginguna...