Dagblaðið - 13.04.1976, Blaðsíða 10

DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 13. APRlL 1976.
"
MMBIADIB
frfálst, úháð dagblað
Útni'fandi: I)a«l>lartirt hf.
FramkvaMmiast.jóri: Svcinn K. Kyjólfsson. Kitstjóri: Jónas Kristjánsson.
Fróttastjöri: .lön Biruir i’útursson. Kitstjórnarl'ulltrúi: Iiaukur Holuason. Aöstortarfrótta-
stjöri: Atli Stuinarsson. i|»róttir: Hallur Símonarson. Hönnun: .lóhannos Koykdal. Handrit:
Asu'mniir Pálsson.
Blartamonn Anna B.jarnason. Asyoir Tómasson. Bolli Hórtinsson. Bra«i SÍKurrtsson. Erna V.
Itmolfsdóttir. (iissur Sitnirrtsson. Hallur Halisson. Iiolui Pótursson. Katrin Pálsdóttir. Olafur
Jónsson. Ómar Valdimarsson. Ljósmyndir: Bjarnloifur Bjarnloifsson. Björ«vin Pálsson.
Raynar Th. Si«urrtsson.
(i.jaldkori hráinn Porloifsson. Droifin^arstjóri: Már K.M Halldórsson.
Askriftar«jald 1000 kr. á mánurti innanlands. 1 lausasölu 50 kr. eintakirt.
Ritstjórn Sírtumúla 12. sími 83322. auKlýsinMar. áskriftir om afMreiðsla Þverholti 2. sími 27022.
SotninM umbrot: DaMblartirt hf. om Steindórsprent hf.. Ármúla 5.
Mynda-oy plötUMorrt: Hilmir hl'. Sírtumúla 12.Prontún: Arvakurhf.. Skoifunni 19.
Grípum tœkifœríð
íslendingum gefst eftir nokkra
daga tækifæri til að snúa vörn í
sókn í landhelgismálinu. Þá verða
liðnir fimm mánuðir frá því að
samkomulag var gert viö Vestur-
Þjóðverja. Flestum mun nú orðið
ljóst, að þessir samningar voru
mikil mistök. Við eigum að vera þeir menn að
viðurkenna mistökin og losa okkur hið
skjótasta undan þessum samningum.
Við gerð samningsins við Vestur-Þjóðverja
var tekið fram, að fresta mætti framkvæmd
samningsins, ef bókun númer sex við samning
íslands við Efnahagsbandalagið hefði ekki
tekið gildi innan fimm mánaða. Þessi bókun
tekur til tollfríðinda á íslenzkum sjávaraf-
urðum í löndum Efnahagsbandalagsins.
Þessum tollfríðindum, sem við höfum samið
um við bandalagið, höfum við verið svipt vegna
landhelgisdeilunnar.
íslendingar bundu miklar vonir viö samninga
við Efnahagsbandalagið í þessu efni. Menn
töldu sig sjá fyrir, að þessi stóri markaður stæði
okkur opinn á meginlandinu og í Bretlandi.
Útkoman hefur orðið önnur. Vegna
þvermóðsku Efnahagsbandalagsins hafa þar
verið reistir himinháir tollmúrar, sem hafa
útilokað íslenzkar sjávarafurðir að mestu. Við
höfum haldið áfram að fylgja samningum fram
og lækka tolla á iðnaðarvörum, innfluttum frá
löndum Efnahagsbandalagsins, en bandalagiö
hefur svaraö með tollmúrum fyrir aðalút-
flutningsvörur okkar.
Sú skoðun hefur átt sér æ fleiri fylgjendur,
að við ættum að gjalda Efnahagsbandalaginu
rauðan belg fyrir gráan og slíta þessum
samningi með öllu. Öðru máli gegndi, ef banda-
lagið sæi að sér, en til þess eru ekki vonir,
meðan við eigum í landhelgisstríðinu við Breta.
Hitt skiptir enn meira máli, að við sömdum
mikið af okkur við Vestur-Þjóðverja. Reynt var
að láta líta svo út, að samningurinn fæli í sér
minnkun veiða þeirra, með því að birta gamlar
tölur. í rauninni fólst ekki aflaminnkun í
þessum samningum. Þeir voru til komnir af
einskærum ótta íslenzkra ráðamanna, sem
þorðu ekki að deila við Þjóðverja, meðan við
deildum við Breta. Vestur-Þjóðverjar fengu
aðgang að beztu miðunum. Við létum þá hafa
mikið en höfum í rauninni ekkert að láta.
Þess vegna verður nú að vona, að íslenzkum
ráðamönnum sé orðið ljóst, að þetta getur ekki
gengið.
Við höfum ekki átt mörg góð tækifæri til að
snúa vörn í sókn.
Við eigum ekki lengur að láta and-
spyrnulaust yfir okkur ganga óréttlæti Efna-
hagsbandalagsins.
Við eigum að kasta af okkur þýzku
samningunum.
r
W
Fílharmónían og S.I.:
w
MEÐ 0PERUBRAGDI
Sinfóníuhljomsveit íslands, 14. tónleikar í
Háskólabíói 8.4. '76.
Efnisskrá: Giuseppe Verdi: Requiem
Söngsveitin Fílharmónía
Söngstjóri: Jón Ásgeirsson
Einsöngvarar: Fröydis Klausberger, Rut L.
Magnússon, Magnús Jónsson og Guömund-
ur Jónsson.
Stjórnandi: Karsten Andersen.
Mörgum finnst ótrúlegt, að
tónskáld, sem hefur svo gott
sem alla sína ævi helgað sig
tónlist fyrir leikhús, þ.e. óper-
um, geti samið sálumessu, sem
sé eitthvað lík því sem menn
álíta að sálumessa eigi að vera.
En það tókst Verdi, og samdi
þar eitt sitt besta verk.
Reynsla hans frá óperunum
kom honum til góða, því í sálu-
messunni bregður fyrir meist-
aratækni beirri í meðferð orða
og tóna er hann hafði þar áður
beitt. Það er talsvert óperu-
bragð af sálumessunni, en
aðeins á yfirborðinu, undirtónn
verksins er mjög trúarlegs
eðlis, það er ekki dramatískt
nema þegar textinn krefst þess,
eins og til dæmis í Dies iræ, þar
verður það hádramatískt.
Hvergi veikur hlekkur
Flutningur verksins tókst
mjög vel. Fílharmóníusveitin
stóð sig með prýði, hvergi
veikur hlekkur. Sópran- og alt-
raddirnar hljómuðu fallega,
sópraninn vantaði aldrei í hæð-
ina, og altinn var hlýr og mjúk-
ur. Bassinn var stundum helst
til karlalegur, en djúpur og
góður að öðru leyti, og tenórinn
náði vel saman. Það virðast
hins vegar vera einhver álög á
samkórum, það vantar alltaf í
karlaraddirnar, það er eins og
íslenskir karlmenn geti aðeins
sungið við vissar aðstæður, og
er það ver, því hér gætu verið
mjög góðir samkórar ef fleiri
karlmenn gæfu sér tíma til að
taka þátt í kórstarfi.
Einsöngvararnir voru góðir,
þótt mismunur í raddstyrk væri
ekki eins og best gæti orðið.
Tónlist
Magnús Jónsson vildi oft á
tíðum yfirgnæfa meðsöngvara
sína, sérstaklega Guðmund og
Klausberger var Rut yfirsterk-
ari. Fröydis Klausberger hefur
fallega rödd og hljómmikla, en
því var Olöf Harðardóttir ekki
látin syngja hennar hlutverk?
Ég efa ekki, að hún hefði gert
því jafngóð skil, ef ekki betri,
fyrir utan það að gefa okkar
söngvurum tækifæri, þau eru
því miður alltof fá.
Hljómsveitin lék með af-
brigðum vel, þar var hvergi
veikur punktur. Að vísu var
ekki nægilegt öryggi yfir leik
Það vantar fleiri karlaraddir i
Fílharmóníusöngsveitina.
Um 200 manns tóku þátt í flutningi Sálumessunnar.
Fröydis Klausberger hefur
fallega rödd, en því var Ólöf
Harðardóttir ekki fengin til að
syngja sópranhlutverkið?
Ljósmyndir frá æfingu J.K.C.
trompetanna í Tuba mirum, og
slagverksmennirnir voru full
hlédrægir í annars öruggum
leik sínum.
Karsten Andersen hélt verk-
inu saman með styrkri stjórn,
þannig að úr varð einn áheyri-
legasti flutningur kórverks á
sviði Háskólabíós í langan tíma.
Ekki má gleyma Jóns þætti
Ásgeirssonar, söngstjóra, en
hann æfði Fílharmóníusöng-
sveitina til flutnings á þessu
fallega verki og skilaði því í
hendur Karstens Andersen.
t
Skot til alþingísmanna
Framsýni — sparsemi —
hagsýni.
Varla er hægt að segja að
þessi orð séu fremur einkenni
nútímans en fyrri stunda, því
að allar kynslóðir, ekki síst í
harðbýlu landi, hafa þurft að
horfa fram í tímann. Ekki ætti
okkur að vera vandara um það
en fyrri tíðar mönnum, en ef
við lítum á upphafsorð greinar-
innar sjáum við sennilega að
oftast verður um nokkra
baráttu að ræða, annars vegar
er það nútíðin — hvers hún
þarfnast — og hins vegar fram-
tiðin, sem hlýtur alltaf að sækja
afl sitt í nútíðina.
Sum mál eru þann veg vaxin
að við þurfum engu eöa litlu að
fórna úr nútíðinni til þess að
létta okkur framtíðina og þetta
átti vist við um þátt í sjónvarp-
inu i mars sl. þar sem talað var
m.a. við ráðherra urn betri
nýtni á brennsluefni á tækjum
sem olíu nota. Og þá sagði ráð-
herra (og þetta segja þeir allir
og það er ágætt): ,,Við þurfum
að spara.” Eg er sammála.
Og nú ætla ég að drepa hér á
ntál sem er fyrst og fremst
skipulagsatriði, en verður ekki
lagt ríki til gjalda á neinn hátt
og þetta mál verður af minni
hálfu prófsteinn á sparnaðar-
tal alþingismanna og ráðherra.
Hvað er það þá sem maður-
inn hefur fram að færa? spyr
lesandinn líklega.
Lítum fyrst á örfá atriði eins
og ævinlega verður að gera
þegar rætt er um líf rnanna og
þjóðfélag.
A síðustu árum hefur orðið
gjörbreyting á vinnutíma fólks
og eru unnar stundir á viku
færri en áður var. Til þess
mátti vissulega koma. Laugar-
dagur er að miklu leyti horfinn
sém almennur vinnudagur; hjá
þó nokkrúm er hann enn sem
hálfur verkdagur. Þetta er gott
á flestan veg. En ef menn taka
sér meira frí í skjöli ríkisvalds
er illa farið.
Getur annað og þvílíkt gerst
hjá mönnum sem tala um
sparnað í eyrum alþjóðar?
Jú. þetta getur gerst, jafnvel
þótt öllum verði augljóst mis-
ræmið í orðum og gerðum al-
þingismanna.
Það sem ég á við hér er ein-
faldlega sú ósvinna að
kosningar til alþingis og
sveitarstjórna skuli fara fram á
sunnudegi. Þetta þýðir bókstaf-
lega það að mikill þorri manna
(og þá ekki síst hjá ríki og
sveitarfélögum) vinnur ekkert
verk (eða sumir í mesta lagi
hálft verk) næsta dag, mánu-
daginn eftir kosningar, endá
verið vakað lengi. Allt þetta er
vel skiljanlegt. eins og í pottinn
er búið, en þó skal játað að þeir
sem vinna ýmiss konar þjón-
ustustörf sinna að sjálfsögðu
verkurn sínum. — Þarna kemur
líka fram misrétti, þeir sem
geta velt verkinu fram á næsta
dag, gera það. en hinir sem ekki
geta það verða að vinna (og það
ntá oft heyra í litlum útvarps-
tækjum á bak við tjald).