Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1992, Side 107
FRÁ STEPHANI GUTTORMSSYNI
107
Ég er ekkert að hrósa mér af því spori. En hins vegar þótti mér
gaman að því; það yrði laglegur dálkur af óþvegnum skömmum í
minn garð, sem talað hefur verið um mig út af þessu á bak. Ég kæri
mig kollóttan; á að standa Guði reikningsskap af gjörðum mínum,
en ekki þeim, sem þykjast vera hans erindrekar meðal mannanna,
né þeim, sem hreykja höíðinu eins og væru þeir Guði jafnir.
Auðvitað eru skoðanir mínar ekki komnar á neina fasta rás. Ég
get ekki talið mig lærisvein neins annars manns eða fóstbróður. Sú
ljósglæta sem í mér er verður að spila upp á eigin býti. Norræna
dýrðin til forna hefur sínar skuggahliðar. Við þeim hryllir mig;
helzt af því ég sé í hugskoti mínu sams konar ófreskjur. Því ætlerar
erfa einatt ókostina, en týna kostunum. Lærisveinn Krists er ég
heldur ekki; til þess er ég of vondur í eðli mínu og gjarn á að
sundurdreifa. En það vildi ég þó helzt vera, ef ég gæti tamið hinar
illu tilhneigingar hjarta míns.
Þeir sem hafa fengið góða „erfð úr kyni“, mega djarft um tala;
hinir hafa af litlu að státa. Og betra er að láta ekki hið illa liggja í
láginni en að tildra utan á sig fjöðrum. Þess vegna á þjófurinn
fegurri framtíð fyrir höndum en faríseinn. Hinn fyrrnefndi getur
kannske ekki stjórnað sjálfum sér, þó hann feginn vildi, og þarf að
fá hjálp að, kannske frá Kristi, til að sigra hið illa. Hinn er góður
fyrir sinn hatt og gortar af því, hvað hann sé siðferðisgóður og í
alla staði fullkominn.
Kristur er meira en sýnileg persónugerving allra dyggða og
kosta, er prýða mega karlmenn. I honum brýzt fram móðurástin í
sinni fúllkomnustu mynd. Hann elskar syndarann, en hatar
syndina. Hann þykist ekki vera of góður til að aga, betra, hvetja til
iðrunar og fyrirgefa. En ekki er neitt fjær skapi hans en hin
illgirnislega tilhneiging að hefna mótgjörða. Hann er eins og
móðir sem hirtir barn sitt, af því henni þykir vænt um það, ekki
eins og þrælaeigandi, er kaghýðir þræla með svipum. - Bannfær-
ingar kirkjunnar, í eldri og nýrri útgáfum, sækja auðvitað í síðara
horfið. Ríkisstjórnin hefur oft sömu aðferðina. Og ekki eru
blessaðir ritdómararnir undanþegnir, og enda ekki sum skáldin.
En það er til kraftur, sem slíkar traktéringar sigrast ekki á, en sem
sigrast á öllu öðru, lækkar dramb ljónsins, sverfur tennur úr skolti
bithunda og lætur öxina staðnæmast í höndum morðingjans.
Jú; þá er darwinska kenningin. Ég hef verið svo siðferðislega
aumur, að hún hefur leitt mig á glapstigu. Hún? Já, ég er svo
óskammfeilinn að kenna þeirri háleitu kenningu og þeim háttlof-