Vísbending - 02.12.1993, Blaðsíða 2

ISBENDING
um 15milljóniráhærragengien I.
Nokkur þrýstingur var á sölu
hlutabréfa í Flugleiðum á genginu
1,3 en alls buðust um tæpar 9 mill-
jónir króna á genginu 1,3-1,4. I
hlutabréfum Granda voru 8 sölu-
tilboð inni, 7 í Sæplasti, 6 í Marel
og 4 í Eimskipum. Fremur lítið
framboð var á hlutabréfum í Olís og
Skeljungi, einungis 4 sölutilboð í
hvoru félaginu um sig og um lágar
upphæðir að ræða. Efmiðaðervið
skráð kauptilboð í viðskiptakerfinu
þegar þetta er ritað (á þriðjudags-
morguninn 30. nóvember) virðist
eftirspurnin einkum vera eftir bréfum í
olíufélögunum, sérstaklega Olís.
Léleg ávöxtun hlutabréfa á
þessu ári
Ljóst er að þeir sem nýttu sér
skattafsláttinn í fy rra hafa almennt fengið
litla eða jafnvel neikvæða ávöxtun á
hlutabréfin það sem af er árinu eins og
sést í töflunni. Þetta á jafnt við um
fyrirtæki sem og hlutabréfasjóði. Mjög
margir hafa „tapað“ töluvert á við-
skiptunum .eins og t.d þeir sem keyptu í
íslandsbanka, Flugleiðum og fleiri fyrir-
tækjum. Hlutabréf í Sameinuðum verk-
tökum og Sjóvá-Almennum hafa hins
vegar skilað góðri arðsemi og sama á við
um bréf í íslenska útvarpsfélaginu (ekki
Raunávöxtun hlutabréfasjóða
Avöxt.
1992
Ávöxt.
1993'
Auðlindhf.
Hlutabréfasjóður VÍB hf.
ísl. hlutabréfasjóðurinn hf.
Hlutabréfasj. Norðurl. hf.
Hlutabréfasjóðurinn hf.
(8,3%) (1,4%)
(7,7%) (4,3%)
(13,6%) (26,3%)
6,4% 6,3%
(8,9%) (6,1%)
'Avöxtun 1.1-29.11 færð á ársgrundvöll
sýnd í töflunni). Af hlutabréfasjóðum
hafa einungis bréf í Hlutabréfasjóði
Norðurlands skilaðjákvæðri ávöxtun það
sem af er árinu.
Enda þólt ávöxtun hlutabréfa hafi verið
léleg að undanförnu verður að líta á tölur
um slikt með fyrirvara. Hjá flestum eru
hlutabréfakaup fjárfesting til langs tíma.
Verð hlutabréfa ræðst mjög af almennu
efnahagsástandi og horfum um efnahags-
bata á hverjum tíma en nokkurrar svart-
sýni hefur gætt hér á landi varðandi pað
að undanförnu. Vaxtalækkunin sem
orðið hefur frá því ríkisstjórnin tilkynnti
aðgerðir sínar í vaxtamálum þann 29.
október s.l. gefur þó vonir um einhvern
efnahagsbata á næstunni. Þjóðhags-
stofnun spáir því jafnframt að hagvöxtur
fari að glæðast á árinu 1995. Þessar
væntingar, ásamt því að hlutabréf eru nú
álitlegri kostur en áður vegna vaxla-
lækkuninnar, gefur vonir um að hl utabréf
Nokkur hlutafélög á Verðbréfaþingi íslands og Opna tilboðsmarkaðnum
Úr rekstri
MiUjónir króna
Islandsbanki hf.
Eimskipafél.ísl.hf.
Flugleiðirhf.
Olíufélagiðhf.
Samein. verktakarhf.
Skeljungurhf.
Olíuverzlun Islands hf.
Útgf. Akureyringahf.
Grandi hf.
Sjóvá-Almennarhf.
Hampiðjan hf.
Jarðboranirhf.
Síldarvinnslanhf.
Sæplasthf.
Tollvörugeymslan hf.
Marel hf.
6-mánaðauppgjör
8- mánaðauppgjör
9- mánaða uppgjör
Útreikningar Ottars
Eigiðfé
1992
5.172
4.258
4.137
3.048
2.481
2.259
1.691
1.576
1.467
726
634
551
328
239
201
150
28.918
Hagn.
1992
(177)
(41)
(134)
197
38
91
61
10
(156)
160
40
21
79
11
7
22
229
Hagn.
1993
(221 )2
(12)'
3022
1442
703
853
28'
52'
71'
37'
32
362
132
4'
8'
475
Kennitölur
Raunáv. Q- V/H- Beta-
10-mán.5 hlutf.6 hlutf.6 gildi4
(43%) 0,7 (19,9) 1,0
(6%) 1,2 (141,6) 1,1
(36%) 0,6 (19,2) 1,0
7% 0,9 16,0 0,6
15% 0,8 52,8 0,3
4% 0,9 23,2 0,6
(21%) 0,8 21,3 1,5
(17%) 1,1 175,2 0,7
(21%) 1,3 (12,6) 2,8
87,2% 2,1 11,4 0,1
(2%) 0,8 12,1 2,1
1% 0,8 21,1 0,0
(5%) 1,5 6,2 0,0
(8%) 1,2 26,3 -0,5
(22%) 0,9 26,1 0,8
1% 2,0 13,5 0,3
(4%) 1,1 13,2 0,8
1.7 '92-30.9 '93. Sum gildi byggja á litlum fjölda
viðskipta og því gefur taflan einungis vísbendingu um áhættugildi hlutabréfa í einstökum félögum.
5 Tímabilið 31.10 '92-31.10. '93.
6 Miðað við gengi hlutabréfa þann 29.11 '93 óg efnahag í árslok 1992 (Q-gildi).
Heimild: Kaupþing hf.
geti aftur farið að skila jákvæðum arði á
næstu misserum.
Valið milli arðsemi og
áhættu
Margir velta því eflaust fyrir sér um
þessar mundir hvaða hlutabréfakaup séu
hagstæðust. Þótt 100-200 þúsundkrónur
sé í sj álfu sér ekki mikið áhættufé réttlætir
það samt ekki óskynsamleg hlutabréfa-
kaup. Raunveruleg áhætta þeirra sem
kaupa hlutabréf í þeim tilgangi að hljóta
skattafslátt er þó fremur lítil þar sem gengi
hlutabréfa þarf að falla verulega svo
andvirði afsláttarins tapist.
Það er í raun ekki til neitt ,,rétt“ svar
við því hvaða hlutabréfakaup séu
hagkvæmust. Astæðan er einfaldlega sú
að hlutabréfakaup byggja ávallt á spá um
rekstur og rekstrarskilyrði fyrirlækja í
framtíðinni og þróun á hlutabréfa-
markaði. Einnig ræður miklu hversu
mikla áhællu fjárfestar eru tilbúnir að
taka.
Fyrir fjárfesta sem eiga eitthvert safn
hlutabréfa er þó almenna reglan sú að
velja hlutabréf þannig saman að
afkomusveiflur í viðkomandi félögum
eða atvinnugreinum sem þau eru í fylgist
sem minnst að og þær vegi helst hver
aðra upp. Svokallað þ-gildi, sem Ottar
Guðjónssonhagfræðingurhefurreiknað
út og birt er í meðfylgjandi töfiu, gefur
vísbendingu um hvers-
konar verðsveifina
megi vænta á hluta-
bréfum einstakra
hlutafélaga þegar
meðalávöxtun mark-
aðarins breytist (vegin
ávöxtun allra hluta-
bréfa á markaðnum).
Þannig má t.d. búast
við því að ávöxtun
hlutabréfa í Olís falli
um l,5%þegarmeðal-
ávöxtun markaðarins
lækkar um 1%. Því
hærra sem þ-gildið er
því meiri sveillureru í
ávöxtun viðkomandi
bréfs. Þá er staðreynd
aðmestarsveiflureruí
ávöxtun hlutabréfa
sjávarútvegslýrirtækja
og einkabanka en
minnstar í hlutabréfa-
sjóðum. Þetta ætti að
gefa tilvonandi fjár-
festum einhverja hug-
mynd um valið milli
arðsemi og áhættu
íslenskra hlutabréfa.
2