Lesbók Morgunblaðsins - 05.01.1941, Blaðsíða 6

6
LESBÓK MORGUNBLAÐSINTS
Jólakveðja
er dr. phil. de Fontenay sendiherra flutti í Ríkisútvarpið
á jóiadag til Dana á Grænlandi
Kæru landar!
slenska Ríkisútvarpið hefir
mælst til þess við mig, að jeg,
sem sendiherra Dana á íslandi,
flytji löndum mínum á Grænlandi
kveðju í sambandi við hina venju-
legu útvörpun jólamessunnar
dönsku á jóladaginn.
Mjer er ánægja að verða við
þessum vingjarnlegu tilmælum. Á
þeim erfiðu tímum, sem nú standa
yfir, getur ekki hjá því farið, að
vjer, Danirnir, sem lifum utau
Danmerkur, þurfum að skiftast á
skoðunum og hugsunum innbyrðis
og að oss þykir styrkur í því, að
sameinast um konung vorn og föð-
urland í hugrenningum og athöfn-
um.
Það er sjerstaklega eitt band er
tengir alla oss, sem danskir eru
og lifum dreifðir um heiminn. Það
er sameiginleg tilfinning fyrir því
að okkur vantar nú frjálst og ó-
hindrað samband við vini og
vandamenn heýna. Eins og dóttir
mín skrifaði mjer frá Kaupmanna-
höfn í haust: „Hjer sitjum við og
berum kvíðboga fyrir öllum vin-
um sem að heiman eru, og úti í
löndum sitja aðrir og óttast um
oss“. Líklega mun það þykja Dön-
um, sem að heiman eru, erfiðast að
bera að vita til alls þessa ófrelsis
og þessa öryggisleysis og svo að
bera kvíðboga fyrir ástvinunum
heima.
Við Danir erum frjáls þjóð sem
vill sjá sóma sinn, og vjer erum
stoltir með sjálfum oss yfir hinni
fornu menningu vorri og sjálf-
stæði.
Danmörk hefir verið frjálst og
sjálfstætt ríki í meir en þúsund
ár; svo langt sem sagan nær höf-
um vjer sjálfir ráðið kjörum vor-
um.
Það er því eðlilegt að danska
þjóðin eigi erfitt með að þurfa,
vegna hinna þungu atvika ófrið-
arins, að láta sjer það lynda að
geta ekki fullkomlega ráðið.yfir
atvinnu sjálfs sín og kjörum sjálfs
sín, eins og hingað til hefir verið.
En það er, eins og jeg hefi marg
sagt á þessum tíma, svo að danska
þjóðin er seig í andstreyminu og
hún hefir áður brotist fram um
erfiða tíma. Dönsk menning er
jarðgróin í danskri mold og í
hjörtum dönsku þjóðarinnar.
Menning sú, sem tekin hefir verið
að erfðum frá forfeðrunum, er
þess fullkomlega megnug að
standa undir sjer sjálf og að lifa
sínu eigin lífi áfram. Jeg segi því
altaf við landa mína: Vjer skul-
um bjóða erfiðleikunum byrginn
og allir snúa bökum saman og
gefast ekki upp, hvað sem á kann
að dynja.
Konungur vor hefir gefið oss
fagurt dæmi til eftirbreytni. Hann
hefir sýnt, að hann mun ekki
bregðast skyldu sinni hvað sem
erfiðleikum og andstreymi líður.
Öll danska þjóðin, sem nú hnapp-
ast utan um konung sinn, sem er
nú gleggri ímynd sjálfstæðisins er
nokkru sinni áður, hefir kunnað
að meta og virða karlmensku kans.
Þetta kom ljóslega á daginn, þeg-
ar Danir hyltu konung sinn á sjö-
tugsafmæli hans í september.
Öllum frjettum að heiman ber
saman um að konungur vor sje
hinn óhagganlegi miðdepill, sem
allir Danir þyrpast um, af því
að þeir vilja halda uppi þjóðlegu
sjálfstæði og menningu. Konungur
er ímynd þjóðarinnar og menn
finna að karlmenska hans er sterk-
asta vörnin, sem, eins og á stend-
ur, varnar þeim öflum, sem nú
ógna þjóðarsjálfstæði voru, að
koma sjer við.
Aðstaða Danmerkur til þess 6-
veðurs, sem nú geisar um Evrópu,
hefir oft mint mig á ævintýri H.
C. Andersens: „Bókhveitið“. Mjer
finst Danmörk hafa numið af
þeirri djúpsettu lífsspeki, sem
þessi saga hefir að geyma um
það, þegar bókhveitið af hroka
og drambsemi ekki vildi beygja
sig fyrir storminum, þegar óveðrið
geisaði um akurinn, og var fyrir
bragðið kolbrent af eldingu. En
kornið og blómin sögðu við bók-
hveitið:
„Beygðu höfuð þitt eins og við
gerum, nú þýtum engill stormsins
um og hann er með vængi sem ná
frá skýjunum alla leið til jarðar