Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1955, Blaðsíða 2
LESBÖK MORGUNBLAÐSINS
r 518
álmunnar, en þar hefur verið kom-
ið fyrir til bráðabirgða vatnsböð-
um.
Næsta verkefnið er að byggja
viðbótarálmu, sem rúmi minnst 40
sjúklinga og fullkomna baðstofu
fyrir vatns- og leirböð og ef til vill
fleiri tegundir baða. Er mikill
áhugi fyrir að koma þessum fram-
kvæmdum í gang hið allra fyrsta,
en fjárskortur mun verða Þrándur
í götu, — í bili, en ábyggilega ekki
nema í bili, því N.L.F.Í. á fjöl-
marga velunnara, sem munu ýta
málinu fast fram til sigurs fyrr en
varir.
ÞARNA GLTL R ÖLLUM
I IÐFÐ VE-L
Hælið tók til starfa 24. júlí s.l.
og var þá þegar fullsetið. Það var
og þá að undirritaður ásamt konu
sinni fluttist þar austur til nokk-
urra vikna gistingar. Dvölin varð í
bili 5 vikur fullar og varð hún
okkur hjónum engin vonbrigði.
Menn hafa margsinnis spurt mig
hvort hægt sé að lifa á þessu fæði
eingöngu, sem þarna er á boðstól-
um, og hvort menn séu ekki alltaf
svangir.
Það er rétt, að fyrir þann, sem
ekki er vanur þessu fæði, hlýtur
það að kosta nokkurt erfiði og
sjálfsafneitun að neyta þessa ein-
göngu, en það held ég taki ekki
nema nokkra daga að „læra átið“,
eins og sagt er um lömbin. Ég
hafði nokkra reynslu af grænmet-
ísáti og þurfti því enga sjálfsafneit-
un að sýna. Og mér fannst ég aldrei
wa virkilega svangur mílli mál-
tíða. Þarna er ekkert kjötmeti, eng-
inn fiskur, ekkert kaffi. Vínnotkun
í hverri mynd sem er, er stranglega
bönnuð. Einnig eru tóbaksreyking-
ar bannaðar bæði inni og á stétt-
um utan við hælisbygginguna.
Þessar vxkur, sem ég var þarna,
var þessum reglum vel fylgt.
Þarna getur Öllum Ixðdð vel, sem
heilbrigðir eru. En þangað leita að-
eins þeir, sem þurfa bót meina
sinna, og mörgum mun sjálfsagt
finnast batinn hægfara, en gleyma
oft að þolinmæðin þrautir vinnur
allar.
Hinn landskunni læknir Jónas
Kristjánsson er þarna hælislæknir,
enda faðir náttúrulækningastarf-
seminnar á íslandi. Býr hann nú
þarna í hælinu hálf níræður og
getur hlaupið eins og ungur maður
ennþá, enda þótt hann hafi yfir
hálfa öld stundað læknisstarfið og
lengi i erfiðum læknishéruðum úti
á landsbyggðinni.
Það vildf svo óheppilega til, að
emmitt þettá sumar, sem hælið hóf
starfsemi sína þarna austurfrá, er
sjálfsagt það rigningasamasta,
sem menn muna. Gerði það dvöl-
ina ekki eins ánægjulega sem
skyldi. Velflestir dvalargestirnir
voru það rólfærir, að þeir hefðu
getað gengið úti sér til hressingar,
en tíðin bannaði það allajafna.
Þarna dvaldist fólk víðsvegar af
landinu, en flest þó úr Reykjavík,
og kvillarnir margvíslegir, gigtin
almennust. Mér virtist að flestir
hefðu þarna of skamma dvöl, og
af þeim orsökum minni árangur en
ella. En ég hygg að meginástæða
fyrir of skammri dvöl þama, hafi
verið sú, að sjúkrasamlög taka ekki
þátt í kostnaði sjúklinga á hæli
þessu. Þetta verður að breytast og
er Trvggingarstofnun ríkisins til
vansæmdar. Má henni ekki haldast
það uppi, að neita afdráttarlaust
öllum um fyrirgreiðslu á hæHnu.
Veit ég um 2 sjúkrasamlög, sem
munu hafa tekið þátt i kostnað-
inum.
Þá mætti ætla að ríkið styrkti
þessa byggingu sem hvert annað
sjúkrahús, en svo hefur ekki verið
ennþá, en ég veit að forráðamenn-
irnir rnunu treysta á skilmng hátt-
virts Alþingis, og eigi muni langt
að bíða að rétt hjartalag þeirra
ráði, góðu máli til gagns. Lítils
háttar hjálp mun Alþingi hafa
veitt til að koma byggingunni upp,
en meira skal til, ef rétt á að vera.
FRÓÐLEGUR FYRIRLESTUR
Til þess að gera dvalargestum
eitthvað til dægrastyttingar eða
tilbreytingar, er haldin kvöldvaka
á hverju föstudagskvöldi. Er hún
borin upp af lækninum fyrst og
fremst, dvalargestum sjálfum
stundum, eða fengnir góðir gestir
úr nágrenninu, þvi í Hveragerði
búa nokkrir andans menn, saman-
ber nefnið „Skáldabraut“, sem
fékk nafnið af viðbygg.jendum
gotunnar. En merkilegasta erindi
á kvöldvöku þau kvöld er ég var,
var flutt af dönskum bónda, sem
dvaldist nokkra daga i Hveragerði
í tjaldi, ég held alla dagana í slag-
viðrisregni, en sem þó hafði fengið
ást a gamla Fróni, og ætlar að
koma aftur á sömu slóðir næsta
ár. Hann er mikíll talsmaður nátt-
úrulækningastefnunnar, og þá
einnig að rækta bæði jurtir og
ávexti til eldis bæði mönnum og
húsdýrum á réttan hátt. Hann er
hræddur við ofnotkun hins tilbúna
áburðar og sagði skemmtilega sögu
af rannsóknum, sem gerðar voru
fyrir nokkru í Danmörku. Tilrauna
-maðurinn sóði í 3 reiti bæði kál-
plöntum og ávöxtum. Notaðar voru
3 tegundir áburðar, ein var venju-
legur réttblandaður tilbúinn áburð
-ur, önnur var húsdýraaburður,
þriðji var heimalagaður, svonefnd-
ur „Kompost“-áburður. sem nu er
viða framleiddur i sveitum erlend-
is. Hann samanstendur af jurta-
leifum, alls konar úrgangi frá bú-
unum o. m. fl., er látinn verða órs-
gamall og er, ef rétt er á haldið,
talinn hinn bezti áburður, sem völ
er á.
Uppskera úr reitum þessum varð
misjöfn að gæðuœ. Fyrst er þess
að geta, að kvikxndx þau, er