Tíminn - 24.12.1966, Blaðsíða 8

M ARTA
Á annan í jólum frumsýnir Þjóð
leiklhúsið óperuna Mörtu, eftir
Flotow. Hin heimsþekkta óperu-
söngkona Mattiwilda Dobbs syng-
ur titilhlutverkið á fyrstu sýning-
unum hér í Þjóðlei'khúsinu, en
síðan mun Svala Níelsen taka vi
hlutverkinu. Aðrir söngvarar erú:
tGuðmundur Guðjónsson, Guð-
mundur Jónsson, Kristinn Halls-
son, Sigurveig Hjaltested og
Híálmar Kjartansson. 35 félagar
úr Þjóðleikhúskómum taka þátt
í sýningunni og hljómsveitarstjóri
er Bodhan Wodiczko. Dárus Ing-
ólfsson gerir leikmynda- og bún-
ingsteikningar. Þýðing óperunn
ar er gerð af Guðmundi Jónssyni
óperusöngvara. Marta, er gaman-
ópera, í 5 atriðum. Um 50 söngv-
arar, ballettdansarar og aukaleik-
arar ta'ka þátt í sýningunni.
Leikstjóri er Eric Schack og
hljóðfæraleikarar úr Sinfóníu-
hljómsveit íslands leika. Myndin
er af Mattivilde Dobbs, Guðmundi
Guðjónssyni, Guðmundi Jónssyni
og Sigunreigu Hjaltested.
Úr Dúfnaveislunni, sem sýnd verður 2. jóladag
Leikfélag Reykjavikur:
Dúfnaveislan
og barnaieikrit
Hjá Leikféilagi Reykjavíkur verð
ur ekki sett á svið nýtt leikrit
um jólin fyrir utan barnaleikrit-
ið Kubbur og Stubbur eftir Þóri
Guðbergsson kennara, en það
verður frumsýnt í Iðnó 30. desem-
ber. Á annan jóladag verður
Dúfnaveisla. Laxness sýnd í 37.
sinn, og aftur 29. des., en 27. des-
ember verða ítölsku einþáttung-
arnir Þjófar, lík og falar konur
sýndir í 85. sinn. Fjalla-Eyvindur
eftir Jóhann Sigurjónsson verður
hátíðasýning Leikfélags Reykja-
víkur í tilefni af 70 ára afmæli
félagsins 11. janúar 1967. Leik-
stjóri er Gísli Halldórsson, Kára
leikur Helgi Skúlason, en Höllu
Iíelga Bachmann. Skömmu síðarr
verður frumsýnt pólska leikritið
Tangó eftir Slawomir Mrozek, en
þetta leikrit fer nú sigurför um
Evrópu. Leikstjóri er Sveinn Ein-
arsson.
TIMINN
LAUGARDAGUR 24. desember 1966
Johnny og „ósökkvanlega“ Molly Brown.
Gamla Bíó
Molly Brown
Nýja Bíó:
Mennirnir
minir sex
Mennirnir mínirfsex, heitir jóla
myndin í Nýja bíó. Iíún fjallar
um þetta sígilda efni, fallegu, ríku
og dáðu stúlkuna, sem þráir það
eitt að lifa einföldu lífi með
manni, sem hún elskar, en kemst
að raun um, að það er ekki svo
hlaupið að því. Móðir hennar ætl
ar að þröngva henni í hjónaband
með auðkýfingi nokkrum, en
stúlkan lætur ekki segja sér þann
ig fyrir verkum, og kvænist smá-
kaupmanni einum og letingja. Allt
fer vel í fyrstu, en skyndilega
hættir letinginn að vera latur, fer
að vinna og verður forrfkur, konu
sinni til mikillar gremju og þeirra
hluta vegna og annarra fer hjóna-
bandið út um þúfur. Hún ætlar
þó ekki að gefast upp við svo
búið og dembir sér út í hjónaband
ið á nýjan leiJk, í þetta sinn með
blásnauðum og hringavitlausum
listmálara, en allt fer á sömu leið,
hanna verður stórfrægur og for-
ríkur, og þá fer nú gamanið að
grána. Tvisvar enn giftist stúlk-
an, en í bæði skiptin fer allt for-
görðum, og vesalings stúlkan ger-
ist vitanlega uppgefin á þessu öllu
saman og ætlar að ánafna stjórn
Bandaríkjanna aillan sinn auð, seni
ekki er neitt smáræði, en emb-
ættismennirnir neita að taka
móti gjöfinni. Hrygg í bragði leit-
ar stúlkan á náðir sálfræðings og
rekur honum raunasögu sína, og
ekki er annað að sjá en hann
leysi vanda hennar á einhvern
hátt.
Aðalhlutverkið í myndinni leik-
ur hin þekkta leikkona Shirley
MacLaine, en eiginmenn hennar
og vonbiðla leika Robert Mitchum
Paul Newman, Dean Martin, Gene
Kelly, Bob Ounning og Dick Van
Dyke.
Hin vinsæla bandaríska kvik-
myndaleikkona Debbie Reynolds
leikur aðalhlutverk í jólamynd
Gamla bíós, sem heitir Molly
Brown. — Við kynnumst Molly
fyrst, þegar hún er smástelpa að
alast upp hjá föður sínum og
bræðrum sínum við Missouri-
fljótið. Hún er óttalega ókvenleg
í fasi, en á sér þó þann æðsta
draum, að kvænast einhverjum
milljónamæringi í Denever í Colo
rado, og er hún hefur aldur til,
kveður hún föður sinn og bræð-
ur og heldur af stað gangandi til
Denever. Á leiðinni’ kynnist hún
ungum fátækum rnanni Johnny
Brown, en vill ekkert með hann
hafa og heldur ótrauð áfram,
kemst þó ekki alla leið, en er
ráðin sem söng- og dansmær á
krá í úthverfi borgarinnar, og
verður brátt vinsæl. Johnny
Brown er ekki af baki dottinn,
hann kemur oft til Molly, kenn-
ir henni m.a. að lesa, en enn sem
fyrr vill Molly alls ekki giftast
honum og segir honum frá óska-
draumi sínum um milljónamæring-
inn og fína húsið, sem hann átti
að eiga. En ást Johnny er heit,
og um siðir tekst honum að fá
Mollyar og uppfylla allar hennar
óskir.
Kvikmynd þessi er gerð eftir
samnefndum söngleik, er saminn
var um raunverulegar pensónur og
atburði. Molly Brown lézt 1932 og
var þá orðin fræg persóna fyrir
ævintýri sín og fleira. Hún lenti
í Titanicislysinu og kemur það
einnig fram í kvikmynd þessari.
Þá vann hún mikið mannúðarstarf'
í heimstyrjöldinni síðari og hlaut
fyrir það mörg heiðursmerki frá
frá þjóðarieiðtogum Banda-
manna. Ævi þessara konu var æv-
intýri líkust og vafalaust er mynd'
in um hana mjög skemmtileg.
FRASAGNIR HORREBOWS I
ÁGÆTRIÞÝDINGU OG ÚTGÁFU
Niels Horrebow:
Frásagnir um ísland.
Steindór Steindórsson þýddi
Bókfellsútgáfan.
íslendingar hafa lengi vitað, að
eitt ágætasta rit, sam um þá og
land þeirra var samið af erlend-
um manni á átjándu öld, var
skýrsla Niels Horrebow og frásagn
ir hans af íslandi, er komu út
í bók ári síðar. Með framlagi Horre
bows má segja, að undanhaldi sé
snúið í sókn, vonleysi í trú á það,
að unnt sé að lifa í landinu, og
þessi sókn heldur síðan áfram í
rannsóknum og ritum Eggerts og
Bjarna, og þótt síðar syrti í ál-
inn, féll þag merki aldrei alveg,
sem þessir menn reistu. Niels
Horrebow hefur ekki aðeins verið
skilgóður og glöggur maður, held-
úr og framsýnn og bjartsýnn. Á
ferðum sínum um landið sá hann
gerla meinin, vankunnáttu þjóðar
innar og vanmátt, og spillingu
danskra kaupmanna og konungs-
þræla. En hann eygði eigi síður
möguleika landsins, gæði þess og
auðlindir, og bendir hiklaust á
úrræði til betri lífskjara fyrir þjóð
ina. Hann telur að hér megi rækta
og nýta landsgæði til svipaðra
kjara og gerist í Noregi. Hann álit
ur, að fiskveiðar megi stórauka
með betri tækni, rækta megi marg
ar fleiri nytjajurtir en gert sé, jafn
vel korn ef heppilegar tegundir
fáist, ala barrskóga til nytjaviðar
og slétta túnin og rækta þau bet-
ur.
En svo bar við, er Ilorrebow
kom frá íslandi og hafði skilað
skýrslu sinni, ag hann tók sér
fyrir hendur að hnekkja ranghermi
og rógi, sem Jóhann Anderson,
borgarstjóri í Hamborg, hafði sett
fram í bók um ísland, er kom út
einum fimm árum áður. HafðS
Andersen þessi sett saman bók
af furðusögum, er þýzkir kaup-
menn sögðu honum heimkomnir
af íslandi og var þar
allt ýkt og afbakað og oft og
einatt álygar um þjóðina og lifn
aðarhætti hennar, landkosti og
náttúru. Horrebow tók nú bók
Andersons og hrakti firrur hennar
lið fyrir íig, en fræddi um leið skil
merkilega um land og þjóð. Nefnd
ist varnarrit þetta „Tilforladelige
Efterretninger om fsland med et
nyt landkort og 2 Aars Meteoro
logiske Observationer anno 1752“.
Þetta varð mikið rit og gagnmerkt
fyrir fróðleik sinn en læsilegra en
ella fyrir frásagnarháttinn, varnar
stílinn. Kom bók þessi út á ýms
um tungum, og má fullyrða, að
hún hafi breytt áliti margra á
íslandi og íslendingum og hnekkt
ýmsum söguburði, sem gekk ljós
um logum í álfunni eftir farand-
mönnum, sem kunnu betur vig að-
hafa frá nokkru ævintýralegu að.
segja ,er þeir komu norðan úr
Dumshafi.
Horrebow var fslendingum því-
einstaklega þarfur maður, og
hefði rit hans fyrr mátt vera kom
ið út á íslenzku. Nú hefur Stein-
dór úr þessu bætt bótt seint sé,'
Framhald á bls. 11.