Alþýðublaðið - 01.03.1984, Blaðsíða 2

2
Fimmtudagur 1. mars 1984
‘RITSTJÓRNARGREIN ........
Sprenging á stjórnarheimilinu
Þaö hriktir í stoöum stjórnarsamstarfsins.
Einleikuc Alberts Guðmundssonar fjármála-
ráðherra, þegar hann geröi samkomulag viö
Dagsbrúnarmenn (fyrradag, hefur hleypt öllu í
bál og brand.
Samningur Dagsbrúnar og fjármálaráöherra
um aö sömu laun verði greidd fyrir sömu vinnu
hjá ríkinu, hvort heldur launamaðurinn er fé-
lagsmaöur í Dagsbrún eöa í BSRB skapar for-
dæmi. Eðlilegt er aö svipuö samræming eigi
5ér stað hjá sveitarfélögunum. Það eru iangt
um fleiri verkalýösfélög en Dagsbrún ein, sem
eiga mikilla hagsmuna aö gæta í þessu máli.
Öll þau félög hljóta aö eiga tilkall til sams kon-
ar leiðréttingar o-g Dagsbrún hefur fengiö lof-
orö um hjá fjármálaráðherra.
En samráð'herrar Alberts Guðmundssonar
eru allt annað en ánægöir. Þeir ráöast nú aö
fjármálaráðherra aliir sem einn. Steingrimur
Hermannsson forsætisráðherra segist ekki
mæla meö þessum samningi í rlkisstjórninni,
Matthías Bjarnason samgönguráðherra og
flokksbróðir fjármálaráöherra kveðst bókstaf-
lega vera andvígur samningunum, formaður
Sjálfstæðisfiokksins hefur og sent Aibert
kaldar kveðjurog þannig mætti lengi telja þá
samstarfsmenn Alberts innan ríkisstjórnarinn-
ar, sem eru beinlínis hoppandi vegna þessa
framtaks Alberts Guðmundssonar.
Hverjar verða afleiðingarnar á ríkisstjórnar-
heimilinu? Ljóst virðist að formlegur. réttur
fjármálaráðherra til samningsgerðar af þessu
tagi er fyrir hendi. Samningnum verði því ekki
hnekkt, þótt mikill meirihluti ríkisstjórnarinnar
vilji það. Hugsanlegt er að samráðherrar Al-
berts knýi á um afsögn hans vegna þessa máls.
Litlar líkur eru hins vegar taldar á því að fjár-
málaráðherra láti undan slíkum þrýstingi.
Ýmsireru þeirrar skoðunar að þettamál geti
leitt til stjórnarslita. Framsóknarmenn séu
æfir vegna þessa tiltækis fjármálaráðherra og
fjölmargir flokksbræður Alberts Guðmunds-
sonar hafi einnig lýst því yfir, að ókieift sé að
haldaáfram ríkisstjórnarsamstarfinu við þess-
ar aðstæður. Ekki aðeins er það álit þessara
aðila, að samningur fjármálaráðherra og Dags-
brúnar skapi fordæmi um sambærilega kröfu-
gerð hjá öðrum verkalýðsfélögum og þarmeð
framlengingu á samningum um kaup og kjör í
landinu, heldur og að það sé óþolandi að ein-
stakir ráðherrar taki af skarið (stórmálum sem
þessum án þess að tala við kóng eða prest; án
samráðs við aðra innan ríkisstjórnarinnar.
n vað sem öllum vangaveltum líður, þá er það
fyrirliggjandi að heitir dagar eru framundan á
stjórnarheimilinu og lítið máút af beratil að sá
neisti sem fjármálaráðherra hefur blásið lífi f
verði ekki að stórbáli innan ríkisstjórnarinnar.
Og þá eru lífdagar rlkisstjórnar Sjálfstæðis-
flokksins og Framsóknar á enda runnir. GÁS
Kerfiskarl 4
hangendanna litu til ríkisvaldsins í
þessu sambandi, aðrir til vísind-
anna og enn aðrir því miður til þess
háttar stjórnmála sem nefnast hug-
myndafræði. Afleiðingar þessa
grundvallarmisskilnings mátti svo
sjá í Moskvu 13. febrúar.
Hver sem er og sem ekki er á-
hangandi þessara kenninga, sem
ýttu Lenin úr vör, getur skýrt hvað
er vitlaust við eins flokka kerfi.
Fólk sem fær völd er nefnilega væg-
ast sagt mjög hætt að nota þau
sjálfu sér til framdráttar. Þeir, sem
skipuleggja svo einokun á völdum
fyrir sjálfa sig búaað sjálfsögðu við
stöðuga freistingu að þessu leyti.
Góðar áætlanir og dyggur ásetning-
ur að nota völdin einungis fyrir
fólkið hjálpar því miður ekki. Góði
ásetningurinn bara fölnar og hverf-
ur. Eins flokka kerfi verður einka-
fyrirtæki þeirra manna og kvenna,
sem hafa það eitt að keppikefli að
hanga í þeim góðu hlutum og að-
stöðu sem þau sjálf hafa skapað sér.
Þau einangrast frá nýjum hug-
myndum og horfa stjörfum augum
á allar umbætur. Andropov var alls
ekki byrjaður að breyta miklu, en
þar sem hann lá banaleguna, þá
uppgötvaði hann að flokkurinn var
á góðri leið með að eyðileggja það
litla í framfaraátt, sem hann var
byrjaður á.
Auðvitað er freistandi fyrir Vest-
urlönd að halda því fram í sjálfs-
ánægju að tilraunir Andropovs og
meðferð þeirra í Rússlandi sanni
kenningar andstæðinga Lenins.
Meginspurningin um völd er
nefnilega ekki eins og Lenin hélt,
hvort valdhafarnir séu með „réttar
hugmyndir" eða ekki, heldur að
gengið sé úr skugga um það, að eng-
inn smá klíka hafi of rnikil völd.
Hin lokaða klíka Rússneskra valda-
manna einangraði Andropov útí
kuldann, jafnvel þótt hann væri
hluti hennar.
Á hinn bóginn getur Chernenko
orðið á margan hátt þægilegur Ieið-
togi Sovétríkjanna fyrir Vestur-
lönd. Hann er augljóslega enginn
auglýsing fyrir Sovétríkin út á við,
þar sem hann skortir hvort tveggja
hina gildu snilli Brezhnevs eða hinn
greinilega vilja Andropovs að taka
af skarið. Hann getur svo sem reynt
að herma eftir Andropov og sett af
stað einhverjar minni háttar til-
raunir til þess að hressa uppá hag-
kerfi Sovétríkjanna. Verkamönn-
unum verður einfaldlega sagt, að
það sé skylda þeirra sem kommún-
ista að vinna betur. Hann hefur þó
ábyggilega engan hug á því að nota
áhrifaríkari aðferðina, sem var sú
að leita að leiðum til þess að
þröngva fólkinu að vinna betur.
Þessi værukærð hans gæti svo sem
allt eins passað Vesturlöndunum,
því að aukin framleiðni í Rússlandi
gæti auðvitað þýtt einnig að fleiri
byssur yrðu framleiddar. Við skul-
um þá bara vona að utanríkisstefna
hans verði annað eins hálfkák eins
og stefna hans í efnahagsmálum.
Sjálfsánægja Vesturlanda í þess-
um efnum hefur þó ekkert uppá sig.
Ekki einungis það, að Rússland
með efnahaginn á hausnum, getur
verið nokkuð óáreiðanlegt og að
Chernenko getur verið þannig
náungi, sem reynir að komast út úr
vandræðum heima fyrir með ævin-
týramennsku erlendis. Þarna er
sjálfsagt viss hætta en almennt tal-
að þá er slappt Rússland alls enginn
skrautfjöður fyrir Vesturlönd.
Allra síst þegar það er haft í huga að
landið er mikilvægur viðskiptavin-
ur Vesturlanda í mörgu tilliti og
Vesturlönd hugsa auðvitað um eig-
in hagsmumi. Öll sjálfumgleði i
þessu sambandi er þannig útí hött,
einnig vegna þess að íbúar Sovét-
ríkjanna sjálfir skipta miklu máli.
Rússland er allt of stórt land og
sögulega allt of tengt Vesturlönd-
um, til þess að við megum með
neinu jafnaðargeði horfa uppá
ástandið þar.
Yuri Andropov uppgötvaði hvar
vandamálin lágu, þótt hinsvegar
léti hann sig aldrei einu sinni
dreyma um að ráðast gegn eins
flokka kerfinu. Það eru fleiri í
Rússlandi sem vita þetta, jafnvel
innan flokksins, og þeir vona vissu-
lega að tími Chernenko verði bara
millispil. Eftir hlé er svo aftur hægt
að byrja á tiiraunum Andropovs og
útfæra þær frekar. Þetta fólk held-
ur því auðvitað fram að það séu
góðir og gildir kommúnistar og það
kemur einungis til með að vinna
innan flokkskerfisins, þess kerfis
sem veslings Rússarnir hafa þjáðst
svo mikið undan allt síðan 1917.
Eitt vita þeir samt, að hvorki rúss-
neska hagkerfið eða þjóðir Ráð-
stjórnaríkjanna eiga skilið að búa
við féiaga Chernenko og það sem af
honum leiðir um aldur og ævi.
Þessu fólki ættu Vesturlöndin
að óska velfarnaðar, næst þegar
það reynir að losa um hengilásinn.
Snarað úr The Economist: G.T.K.
Lyfsöluleyfi
er forseti ísiands veitir
Lyfsöluleyfi Apóteks Austurbæjar er auglýst
laust til umsóknar.
Fráfarandi lyfsali hefur óskað að neyta ákvæða 2.
málsgr. 11. gr. laga um lyfjadreifingu nr. 76/1982
varðandi húsnæði lyfjabúöarinnar.
Verðandi lyfsaii skal hefja rekstur lyfjabúðarinnar
1. júlí 1984.
Lyfsöluleyfi Garðs Apóteks í Reykjavík er auglýst
laust til umsóknar.
Fráfarandi lyfsali hefur óskað að neyta ákvæða 2.
málsgr. 11. gr. laga um lyfjadreifingu nr. 76/1982
varðandi húsnæði lyfjabúðarinnar.
Verðandi lyfsali skal hefja rekstur lyfjabúðarinnar
1. janúar 1985.
Lyfsöluleyfi Hafnarfjarðar Apóteks, Hafnarfirði,
er auglýst laust til umsóknar.
Fráfarandi lyfsali hefur óskað að neyta ákvæða 2.
málsgr. 11. gr. laga um lyfjadreifingu nr. 76/1982.
Verðandi lyfsali skal hefja rekstur lyfjabúðarinnar
1. janúar 1985.
Lyfsöluleyfi Garðabæjarumdæmis er auglýst
laust til umsóknar.
Starfsemi væntanlegrar lyfjabúðar skal hafin eigi
síðar en 1. mars 1985.
Umsóknir um ofangreind lyfsöluleyfi sendist
heiIbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu fyrir
29. mars 1984.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið.
28. febrúar 1984.
Lausar stöður
í heilbrigðisþjónustunni
Lausar stöður heilsugæslulækna:
1. Fossvogur H 2, Reykjavík, staða eins læknis af
þremur frá 1. júni 1984.
2. Reykjalundur H 2, staða eins læknis af þremur
frá 1. júní 1984.
3. Seltjarnarnes H 2, staða eins læknis af þremur
frá 1. júní 1984.
4. Þingeyri H 1, staða læknis frá 1. apríl 1984.
5. Kópasker H 1,staða læknis frá 1. október 1984.
6. Egilsstaðir H 2, staðaeins læknis af þremur frá
1. júní 1984.
7. Vestmannaeyjar H 2, staðaeins læknis af þrem-
ur.
Lausar stöður heilsugæsluhjúkrunarfræðinga:
1. Miðbær, Reykjavík, ein staða frá 1. júní 1984.
2. Þingeyri .H 1, ein staða frá 1. júni 1984.
3. ísafjörður H 2, ein staða frá 1. júní 1984.
Umsóknir ásamt ítarlegum upplýsingum um
læknismenntun og læknisstörf/hjúkurnarmennt-
un og hjúkrunarstörf, skulu hafa borist ráðuneyt-
inu fyrir 30. mars 1984. Umsóknir um stöður
heilsugæslulækna berist á þar til gerðum eyðu-
blöðum, sem fást í ráðuneytinu og hjá landlækni.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið
29. febrúar 1984.
RAFMAGNS
VEFTA
REYKJAVlKUR
Tilkynning um
vanskilavexti
Frá og með mánudeginum 5. mars 1984 verða reiknaðir
vanskilavextir á öll vanskil við Rafmagnsveitu og Hita-
veitu Reykjavíkur. Gjalddagi er við útgáfu orkureikn-
ings. Eindagi er 15 dögum síðar og er hann tilgreindur
á orkureikningi. Ef eindagi er á laugardegi, sunnudegi
eða á öðrum frídögum flyst eindagi yfir á næsta virka
dag á eftir. Sé orkureikningur greiddur eftir eindaga
falla á hann vanskilavextir samkvæmt vaxtaákvörðun
Seðlabanka íslands.
Rafmagnsveita Reykjavíkur