Vísir - 14.05.1979, Blaðsíða 8

8
wmm
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davió Guómundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Hörður Einarsson
Ritst jórnarfulltruar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Edda Andrésdóttir, Halldór Reynisson, Jónína
Michaelsdóttir, Jórunn Andreasdóttir, Katrln Pálsdóttir, Kjartan Stef ánsson, Oli
Tynes, Sigurður Sigurðarson, Sigurveig Jónsdóttir, §æmundur Guðvinsson, Þor-
valdur Friðriksson. Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ljósmynd-
ir: Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. útlit og hönnun: Jón Oskar Haf-
steinsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson
Dreifingarstjóri: Sigurður R, Pétursson
Auglýsingar og skrifstofur:
Sfóumúla 8. Slmar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611.
Ritstjórn: Sföumúla 14 simi 86611 7 linur.
Askrift er kr. 3000 á mánuði
innanlands. Verð i
lausasölu kr. 150 eintakið.
;Drentun Blaðaprent h/f
1 Mánudagur 14. mal 1979
Ekki hafa umræðurnar um
launamál í þessu þjóðfélagi orðið
skynsamlegri en áður, eftir að
opinberir starfsmenn höfnuðu
því að gef a eftir 3% grunnkaups-
hækkun, sem þeir áttu að fá 1.
apríl sl.
Stjórnmálamennirnir, sem
hafa margsýnt sig óhæfa til þess
að stjórna launamálunum, eru á
nýjan leik byrjaðir að gefa yfir-
lýsingar um þessi mál.
Kommúnistar eru þegar búnir
að láta bóka eftir sér í ríkis-
stjórninni, að þeir vilji láta lög-
binda 3% kauphækkun handa öll-
um öðrum launþegum. Kratarnir
eru sármóðgaðir yfir því, að
kommarnir skyldu verða á undan
þeim að kveða upp úr um þetta.
Og forsætisráðherrann segist
telja eðlilegt, að aðrir launþegar
fái líka 3% grunnkaupshækkun,
en þeir verði að semja um hana
við vinnuveiténdur.
Hvers vegna vilja nú allir þess-
ir launamálaspekingar láta alla
launþega fá 3% launahækkun?
Er það vegna þess, að fyrirtækin
hafi bætt svo hag sinn, að þau
geti nú allt í einu tekið á sig aukin
„Af DVÍ
launaútgjöld? Enginn þeirra
heldur því fram.
Aðalatriði málsins, þ.e. hvort
atvinnulífið geti risið undir 3%
(eða einhverri annarri) launa-
hækkun, ber ekki einu sinni á
góma, þegar stjórnarherrarnir
eru að gefa yfirlýsingar um
„sjálfsagðar" launahækkanir.
Og ýmis teikn eru á lofti um það,
að skilningur stjórnarandstöð-
unnar á samhengi launamálanna
og afkomu atvinnulífsins sé ekki
öllu meiri en skilningur ríkis-
stjórnarinnar. A.m.k. ekki, ef
það er rödd stjórnarandstöðunn-
ar, sem talar í leiðara Morgun-
blaðsins sl. laugardag, þar sem
látin er í Ijós mikil undrun yfir
„ótrúlegri biðlund" launþega-
hreyfingarinnar síðan núverandi
ríkisstjórn var mynduð. Verða
ekki kröfur launþegahreyf ingar-
innar að takmarkast við
greiðslugetu atvinnulífsins? Ætti
það ekki að leiða af sjálf u sér, að
launþegar sýni „biðlund" í kaup-
kröfum sínum, þegar ástandið í
atvinnulífi landsmanna er víða
orðið þannig, að launþegarnir
mega þakka fyrir það að halda
bara”
atvinnunni og fá núverandi kaup-
gjald greitt?
Stjórnarherrum og stjórnar-
andstöðu væri það betur sæmandi
að horfast hreinskilnislega í augu
Voru Matthlas A. Mathiesen, þáverandi
Ijármálaráðherra, og Kristján Thorlaci-
us, formaöur BSRB, að skrifa þarna undir
kjarasamninga milii rlkisins og opinberra
starfsmanna — eða voru þeir aö gera
samninga fyrir alia vinnuveitendur og
alla launþega i landinu?
við launþegana í landinu og segja
þeim sem satt er, að það sé eng-
inn grundvöllur fyrir almennum
kjarabótum, eins og málum er nú
háttað, hvorki 3%, 2% né 1%. En
þetta gera þeir ekki. I þess stað
ýmistgefa þeir launþegum undir
fótinn um möguleika á kjarabót-
um eða ýta undir þá að bera
fram kauphækkunarkröfur. Og
rökin? Jú, opinberir starfsmenn
fá 3% kauphækkun, sem þeir
höfðu samið um.
En opinberir starfsmenn
sömdu fyrir sig og ekki aðra.
Aðrar stéttir höfðu áður gert sína
kjarasamninga og hafa nú flest-
ar lausa samninga. Það er því
auðvitað eðlilegast, að þær snúi
sér til viðsemjenda sinna, sem
eiga að borga þeim launin, en
hvorki til stjórnar né stjórnar-
andstöðu, sem hvorug er um
það bær að hafa eðlileg afskipti
af launamálum.
Rökin fyrir 3% almennri
grunnkaupshækkun nú eru sams
konar og þegar menn í rökþrot-
um svara „af því bara". Vísir
vill því enn einu sinni hvetja
stjórnvöld þessa lands til þess að
hætta af skiptum sínum af launa-
málunum. Þessi afskipti eru til
óþurftar í atvinnulífinu. Og þau
eru stjórnvöldum aðeins til
skammar og ama, því að sem
vonlegt er ráða þau ekkert við
launamálin. Launamál eru ekki
eðlilegt verkefni stjórnmála-
manna. Þau eru viðfangsefni
vinnuveitenda og launþega.
Kjdr larmanna
og annarra
Að undanförnu hefur mikið verið rætt og ritað
um yfirstandandi farmannadeilu. í blaði þessu
hefur m.a. birst grein eftir mann i samninga-
nefnd yfirmanna. Af þvi tilefni þykir rétt að geta
eftirfarandi atriða:
Yfirmenn hafa margir talið
laun sln vera of lág miöaö viö
þriggja ára nám í stýrimanna-
skóla.
Ef litiö er á taxta BHM sést,
aö hjúkrunarfræöingur, sem
veriö hefur 4 ár i menntaskóla
og 4 ár I háskóla (samtals 8 ár
samanboriö viö 3 ár stýri-
manna) hefur nú I byrjunar-
mánaöarlaun fyrir 40 stunda
vinnuviku kr. 224.609, en stýri-
maöur hefur I byrjunarlaun á
mánuöi fyrir 40 stunda vinnu-
vikufrá kr. 219.197—237.695, en
jafnframt leysir hann oftsinnis
af stýrimann á hærri launum og
fær hann þá frá kr. 239.464-
248.065. Einnig má t.d. benda á
rafvirkja, sem lokiö hefur fjög-
urra ára iönnámi, en hann fær i
byrjunarlaun kr. 204.182 á
mánuöi. Af þessum tölum sést
aö stvrimenn viröast ekki vera
hlunnfarnir miöaö viö skóla-
göngu sina, samanboriö viö
aöra launþega sem eiga aö baki
ákveöiö skólanám.
2.
Stýrimenn og vélstjórar fá
greidda aukalega yfirvinnu á
vakt eöa i vinnutlma. Hún er
fólgin I þvi, aö t.d. vélstjóri fær
tvöfalt kaup, ef hann þarf aö
annast þrif og málun vélar-
rúms. Ef stýrimaöur I vinnu-
tlma slnum þarf utan skips aö
annast annaö en eftirlit vegna
farms á bryggju eöa í vöru-
geymslu. fær hann 160% hærri
laun en hann ella heföi fengiö.
Ekki veröa hér talin upp öll
þau tilvik sem veita rétt til
greiöslu þessarar yfirvinnu, en
eitt er víst aö farmenn hafa ekki
hingaö til bent á þennan auka-
tekjuliö. Þar sem hér er um aö
ræöa atriöi, sem I sumum tilvik-
um hækkar verulega laun
þeirra, þykir rétt aö upplýsa
þetta.
Hjúkrunarfræöingurinn og
rafvirkinn hafa enga möguleika
á aö auka viö tekjur sinar vegna
yfirvinnu I vinnutima og eru
vélstjórar og stýrimenn þvl öllu
betur settir en aörir launþegar I
þessum efnum.
Þaö var ekki ætlunin aö birta
hér launaseöla frá hf. Eim-
skipafélagi íslands, sem gefur
nokkuö aöra mynd af launakjör-
um en sá seöiil, sem birtist I
blaöinu fimmtudaginn 10. mai
slöastliöinn.
Er hér um aö ræöa útborguö
laun fyrir aprílmánuö. Eftir á
þá aö reikna stýrimanninum til
tekna innunna frldaga fyrir
laugar- sunnu- og helgidaga.
A tveggja vakta skipi stendur
stýrimaöurinn sjóvakt 2x6 klst.
= 12 klst. á sólarhring. 1 höfn
skilar hann aftur á móti 8 klst. á
dag á tlmabilinu kl. 08—17. 1
þessu tilviki voru sjóvaktir
stabnar I 12 heila daga I
mánuðinum. 16 klst. af greiddri
yfirvinnu eru unnar I
vinnutlmanum.

HF. EIMSKIPAFÉLAG fSLANDS
REYKJAVlK
^ ^ . Nafnnr. Fœ8d.
s Mta.
L______________________________________________J______________________________________________
Tiivltun L«un»leg /Frídráttur o. II. Dig«f|óldl/Tlmal|fildl Gjsldayrlr Laun/G.no> FJárti»8 Tlm»Dil/Hðfn/Alh«.
• OAGVINNA ÍFIRVINMA A YFIRVINNA A yfirvinna b YFIRVINNA B VAKTATILLF.GG F40ISPENINGAR Sá 30 »0 24,0 26,0 7,0 38,0 30,0 3,5 MTALS LAUf 9.367 2.612 2.612 1.633 L.633 4.412 1.487 1 281.010 62.688 67.912 11.431 62.054 132.360 5.205 622•660 01/04-30/04 marz marz 01/04-30/04
SKATTAR / GJAIDH SIMAKEIKNINGUR VÖRU'jTTEKT GJALOEYP.IR GJALUEYRIR GJALDEYRIr LIFSJ. EIMSKIP STETTARFF. LAGSGJ. S 3.000 650 2.500 MTALS FRA[ 11,24 177,75 11,17 ■RATTUR 112.440 3.525 12.390 33.720 115.538 27.925 11.240 5.620 322.399 antwerpen BREMEN antwerpen
GK EITT MED i VI SUN 300.262
yp&siMA-'i iiomr á 6 <SÍAl/\IUT TAX7?1 5Æ f\L:tí'ioFA> >7/} A r. Zb/zft-
SAMTAL3 FRA ARAMðTurX
061.912 Landgfinoufé g. Faafil 1 orlofl 0 FmBlapanlnoar 24.537 fc'ðlaun CL Sumartrl
Yflrvlnns Vtlklnda oo alytáláuJ^ Frldagar Vaklatlllagg Vinnutlmaat. Frld. Ýmlalagt
8 . 523.* 05 3 0 192.610 247-072 o.
? H.lld«rl«un Oraltt ortof
1 .=—r
i Llf«yrl»4|ðfiur El Llf.yrtMj. «|6m. Skylduapamafiur OJaldayrtr
n 41.7B1 n
O •B OJ«ldfi«lmtM Úiavar Skattar Mafilðg SláttartálagaoJ. Annar frádráttur
i 4A9.7AD ■ ■ ■ P Q. a 2.0.aan 65.4B0
Yfirmenn fá ennfremur ýmis
hlunnindi umfram aöra laun-
þega I landi og má þar t.d. nefna
tollfriöindi, gjaldeyrisrétt og
skattfrádrátt. Sjómannafrá-
dráttur til skatts er kr. 12.266 pr.
viku.miöaö viö skráningu á skip
umfram 18 vikur á ári. Gjald-
eyrisréttur farmanna er 30% af
heildarlaunum (ekki feröa-
mannagengi). Tollfrlöindin eru
skv. reglugerö fólgin I heimild
til að flytja inn I landiö toll-
frjálst eina flösku af áfengi,
einn kassa af bjór, eitt karton af
vindlingum, ef feröin stendur
skemur en 20 daga, en þá tvö-
faldast framangreindur
skammtur. Auk þess hafa þeir
heimild til þess aö flytja inn toll-
frjálst annan varning fyrir kr.
7.000.-32.000 eftir lengd feröar.
4.
Meö framangreindum llnum
hefur vonandi verið hægt aö
sýna fram á aö farmenn hafa
nokkra sérstööu varöandi kjör
sin og er þvl varla kleift aö bera
þau saman viö kjör launþega I
landi.
Meö þökk fyrir birtinguna
Gunnar Guömundsson.
neöanmáls
Gunnar
Guömunds-
son, lög-
fræðin gur
VSl, skrifar.