Vísir - 09.06.1979, Blaðsíða 16
16
Laugardagur 9. Júni, 1979
Vl&IM
,, En hvaö þiö eruð iita uppiýstir á Visi. Auðvitað hef ég gefið út bók. Þetta er
svona f jölritað kver með ieirburði. Hún heitir Flóðhestar í glugga og var fræg-
asta bókin í fyrrahaust.Meir að segjaSvarthöfði skrifaði um hana í Vísi". Það
er Jónas Friðrik skáld og textahöfundur á Raufarhöfn sem þannig tekur
hanskann upp fyrir kveðskap sinn, sem hann annars talar svo oft óvirðulega
um. Vísismenn ræddu við hann einn föstudag í vorharðindum og féllst hann fús-
lega á viðtal eftir að hafa séð svo um að Prúðuleikararnir yrðu teknir upp á
myndsegulband/ drægist viðtalið á langinn.
Jónas Friðrik vinnur hjá Skildi h.f. sem rekur útgerð og fiskvinnslu á Raufar-
höfn. Hann sagði okkur að koma á skrifstofuna eftir vinnutíma.
Við hittum hann þó ekki við skrifborðið heldur við stórt og mikið knattleiks-
borð. ,/Þetta borð var keypt i Japan um leið og togarinn"/ segir hann um leið og
hann raðar kúlunum á borðið. „Við spilum „Eightball". Hvor ætlar aö byrja?...
Lélegri en Þorsteinn
Eggerts
„Ég hef ekkert ort fyrir sjálfan
mig siöan bókin kom út.
Dreggjarnar fóru i hana. Hæfi-
leikarnir viröast vera búnir.
Annars hef ég ekki sett mig i
skáldlegar stellingar siöan. Þaö
veröur vist aö ganga aö þessu
eins og hverri annarri vinnu. Ég
hef ekki þessa andagift sem sögö
er koma yfir menn.
— Hvurslags varnarspil er
þetta?” segir hann viö ljós-
myndarann sem haföi lagt öllum
kúlum Jónasar í óútreiknanlega
flækju þannig aö engin þeirra var
i færi. —
Aldrei ort alvöru klámvísu
— Um hvaö yrkiröu?
„Söngtextarnir eru allir yfir-
leitt dulbúiöklám, — ég hef aldrei
,,Ég er sjaidan i djúpum hugsunum, risti frekar grunnt
mlnum”.
kvæöum
Ég sest bara niöur og segi: „Nú
ætla ég aö búa til kvæöi”, en þaö
gengur misjafnlega. Ég hef und-
anfariö ort eitthvert hrafl af
söngtextum. Þeir senda mér enn-
þá spólur aö sunnan en mest af
þessu sem ég yrki er ekki notaö.
Ætli ég sé ekki oröinn lélegri en
Þorsteinn Eggertsson? Þaö
siöasta sem ég geröi var fyrir
plötuna hans Helga Pé.
ort alvöru klámvisu en meiningin
er sú sama.
Þeir eru allir um fylliri og
kvennafar eöa eitthvert ástar-
vesen. Alvarlegri kveöskapur? —
þaö er um allt mögulegt, mest
klám lika og meiri nlutinn stol-
• _ »»
mn .
— Yrkiröu um eigin reynslu?
„Nei, ætli ég yrki ekki um lifiö
eins og ég vildi hafa kynnst þvi.
Textarnir eru soönir upp úr er-
lendum textum og reynt aö kom-
ast eins ódýrt frá þeim og unnt
er”.
„Ég held ég hafi byrjaö aö
yrkja af þvi aö sem barn var allt-
af veriö aö láta mig læra visur og
hafa þær yfir. Þetta er i ættinni.
Gamla kveöskaparformiö
siaöist smám saman inn i mig.
Þegar maöur veit hvernig rétt
visa er þá er afgangurinn aöeins
handavinna aö raöa inn stuölum
og rimi. Rétt eins og aö sauma út.
Ef þetta væri mér upprunalegt
ætti ég aö geta kastaö fram visu
hvenær sem er en þaö get ég
ekki”.
Prangað inn á ættingja
— Hvernig seldist bókin?
„Þaö vildi enginn kaupa þessa
blessuöu bók. Að visu seldist vel
af henni hérna á Raufarhöfn. Viö
Atli Agústsson gáfum hana út
saman þvi að enginn alvöruútgef-
andi fékkst til þess.
Viö fengum Innkaupasamband
bóksala — þaö eru þeir sem
dreifa Andrési Ond — til aö dreifa
bókinni en viö höfum litiö heyrt
frá þeim siöan.
Ég held við sleppum sæmilega
frá þessari útgáfu. Offsetprent-
umin er tiltölulega ódýr og svo
prangar maður nokkrum eintök-
um inn á ættingjana og þar meö
er maöur búinn að gefa út bók.
Þetta gekk ósköp þegjandi og
hljóðalaust og þjóðin rumskaði
ekki”.
Ligg mest i leti
— Hefurðu skrifaö einhverjar
sögur?
„Ekki sem ég hef sýnt neinum.
Ég skrifaöi allan andskotann sem
var birtur eftir mig, þegar ég var
skólaskáld. Ég hef oft veriö aö
hugsa um að skrifa skáídsögu, en
mér skilst á öllum viðtölum sem
ég hef séö og heyrt vib rithöfunda
aö þetta sé svoddan púl áö ég þori
ekki aö leggja út i það”.
— Hvernig eyöir þú tómstund-
unum?
— „Ég ligg mest I leti. í vetur
og undanfarna vetur hef ég verið i
Tónlistarskólanum; tók upp á þvi
á gamals aldri.
Þaö er liklega heimsmet, ég er
oröinn einn eftir i iúðrasveitinni.
ÉG ER LÚÐRASVEIT
RAUFARHAFNAR. Þegar skól-
inn slúttaöi I vor voru allir hættir I
blástursdeildinni nema ég þannig
aö ég býst ekki viö þvi aö þeir
haldi uppi kennslu fyrir mig
næsta vetur.
En ég hef veriö aö sperrast
þetta meö saxófón, aðallega
baritón, til þess aö drepa timann
og aöra sem kynnu aö vera aö
þvælast i nágrenninu.
Helgarblaðið ræðir við
Friðrik skáíd á Raufarhö^
99
EG ER LU
/. Laugardagur 9. Júni, 1979
17
Texti: Kjartan Stefánsson Myndir: Gunnar V. Andrésson
Mest ovirðulegar bók
menntir.
Þar með dó leíkfélagíð
— Hafa ekki hlaðist á þig
trúnaðarstörf á staönum?
„Jú mikil ósköp, ég var geröur
aö formanni leikfélagsins og þar
meö dó þaö og hefur ekki heyrst
æmta né skræmta i þvi siöan.
Enda er ég úr Samvinnuskólan-
um og nemendur þaöan eru
annálaöir fyrir félagsmálastörf.
En merkin sýna verkin.
Svo er ég I Alþýöubandalaginu.
En ég var færður niður á listanum
viö siöustu hreppsnefndar-
kosningar.
Ekki þaö aö ég haldi aö þeir séu
eitthvað betri en aðrir. Þeir eru
eflaust jafnslæmir, ef ekki verri.
Siöasta kjörtimabil lenti ég I
þvi aö þurfa aö sitja hrepps-
nefndarfundi og var orðinn leiöur
á þvi. En þeir náöu sér niöur á
mér,þar sem ég losnaði viö
„Þetta er mest dulbúiö klám”.
„Heyröu þaö eru bara fjárkúg-
arar sem taka myndir af svona
stööu”, sagöi Jónas viö ljós-
myndarann en allar kúlurnar
hans voru komnar þétt upp viö
battann þvi aö hann haföi for-
hleypt hvaö eftir annaö.
Jónas haföi spilaö til skiptis viö
blaöamann og ljósmyndara Visis
og var einbeitni hans meiri viö
leikinn en spjalliö enda viö haröa
keppinauta að etja.
Þar kom þó aö leiknum var lok-
ið — og viðtalinu jafnframt, — og
siöasta kúlan fór á tveim böttum i
horn. Hver sigraöi skal látiö
liggja milli hluta. Þegar viö
keyrðum Jónas heim haföi hann
ennþá nokkrar minútur til þess aö
koma sér fyrir framan viö sjón-
varpið og horfa á Prúðuleikar-
ana.
—KS
VFARHAFNAR
Reykjavik. Þaö var eitthvað
svipað ástand þar og lýst er i
kvæðinu”.
Hefði orðið ógurlega gott
skáld ef...
— Hvernig byrjaði samstarfiö
viö Rió?
„Ég er búinn að segja frá þvi
svo oft i viðtölum að ég nenni
varla að endurtaka þaö.
Þeir lásu texta eftir mig I Sam-
vinnunni og sáu strax að þarna
var efnilegur maður á ferö og
höföu samband við mig.
Ég hef alltaf haldiö þvi fram aö
ég heföi oröiö ógurlega gott skáld,
ef þeir heföu ekki eyðilagt mig á
þessum dægurtextum, en þeir
segja aö ég hefði bara legiö i leti
og ekkert orðið úr mér heföu þeir
ekki fundiö mig”.
Missti ekki af Prúðuleikur-
unum.
— „Hvernig gat ég klúörað
þessu skoti? Ég sé ekkert fyrir
hárinu. Ég verð aö labba inn ein-
hvers staöar og láta klippa mig.
Það er enginn rakari hér á
Raufarhöfn, þú ferð bara inn I
næsta hús og spyrö hvort einhver
vilji klippa þig.
Þjónustan I dreifbýlinu er ekki
upp á þaö albesta, en viö kom-
umst fljótt aö þvi að allir hlutir
eru óþarfir, ef þeir eru ekki til. Ég
er meira aö segja farinn aö nota
salta vatniö okkar til aö hella upp
á könnuna. Þaö var helviti vont
fyrst, en svo má illu venjast aö
gott þyki”. —
„1 tómstundum”, heldur hann
áfram. „Maöur er alltaf aö lesa
eitthvaö. En þaö er mest óvirðu-
legar bókmenntir, útlend biöö
meö myndum af kvenfólki,
glæpasögur og þjóösögur.
Ég er ákaflega lélegur viö
skáldsögur og meiri háttar speki.
Ég hef aldrei veriö fyrir djúpar
hugsanir enda risti ég ákaflega
grunnt i minu andlega starfi.
Myndsegulbandið er helsta
leiktækiö mitt um þessar mundir
og einnig fer alltaf talsveröur
timi I þetta textakvabb.
Ég veit nú ekki hvort ég á aö
trúa ykkur fyrir þvi en ég sauma
út og er meö virtari saumakonum
i plássinu. Kellingarnar koma I
hópum til min aö sýna mér hann-
yröir sinar og fá ráö hjá mér”.!
Hefði orðið borðstokkssjó-
maður
Jónas spilaöi viö biaöamann og Ijósmyndara til skiptis.
Jónas Friörik er alinn upp á
Raufarhöfn. Eftir námsárin bjó
hann i Reykjavik og orti söng-
texta fyrir Rió trió eins og alþjóð
veit. En hvers vegna settist hann
aftur að á Raufarhöfn?
„Þaö er yfirleitt ósköp rólegt og
gott hér og það á vel viö mig, þvi
ég er svo óhemju latur. Ég er hér
á kontórnum og fæ að kalla mig
skrifstofustjóra.
Flest atvinnutækifærin eru viö
sjómennsku hér en þaö átti ekki
viö mig. Ég prófaði að fara á sjó-
inn þegar ég var strákur en mag-
inn I mér varð eitthvað skritinn.
Ég heföi oröiö boröstokkssjó-
maður.
Textinn „Til fjandans meö kall-
inn” er nokkurs konar andhetju-
kvæöi um sjómanninn”.
— Hefuröu ort eitthvaö um
bæjarbraginn á Raufarhöfn?
„Ekki mér vitandi. En það skin
kannski i gegn. Ég þarf ekki aö
yrkja niö um nágrannana eins
og Bólu-Hjálmar til aö afla mér
óvinsælda —. persónan sjálf er
nógu andstyggileg til þess”.
hreppsnefndarfundina^neö þvi aö
troða mér i skólanefnd og tón-
listarnefnd”.
Táfýlan í kvistherberginu
— Eru einhver af kvæðum þin-
um i sérstöku uppáhaldi hjá þér?
„Nei, þaö er þá helst eitthvaö af
þessum gömlu til dæmis „Strákur
fyrir vestan”. Annars er ég búinn
aö gleyma mörgum af þessum
gömlu textum. Ég hef samið svo
marga aö ég hef ekki tölu á þeim
lengur”.
— Hvernig með táfýluna I kvist-
herberginu?
„Verst af öllu? — Lagiö heitir
það og platan lika. Sú plata er þaö
jafnbesta sem við gerðum i Rió.
Helgi Pétursson stakk upp á efni
textans. Ég held aö hann hafi
fengið hugmyndina frá 'herberg-
inu sem ég bjó i þegar ég var i