Morgunblaðið - 06.09.2002, Blaðsíða 41
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. SEPTEMBER 2002 41
slíku námi og verið á förum út á land
að gegna ljósmóðurstörfum í heima-
byggð sinni. Fyrst þessi stúlka
treysti sér til slíkra hluta þá taldi Sig-
urbjörg sig einnig geta vel ráðið við
ætlunarverk sitt. Þannig notaði hún
gerðir þessarar stúlku sem hvatningu
fyrir sjálfa sig. Ekki varð þó af frek-
ari kynnum að sinni. Nokkrum árum
síðar voru þær báðar komnar á ný til
starfa á Fæðingardeild Landspítal-
ans. Þar endurnýjuðust hin fyrstu
kynni sem breyttust í ævilanga vin-
áttu.
Vinkonurnar völdu sér ekki alltaf
sama vinnustaðinn. En þótt vík yrði
milli vina héldu þær sambandi sín á
milli með bréfaskriftum. Þar kom í
ljós hversu vel Sigurbjörgu lét að tjá
hug sinn í rituðu máli. Þessi eiginleiki
kom einnig vel fram í sögu sem Sig-
urbjörg ritaði um það ævintýri vin-
kvennanna tveggja er þær áttu fótum
fjör að launa eitt sinn er þær voru á
ferðalagi austur í Skaftafellssýslu og
mættu þar mannýgu nauti. Þar kom
einnig fram sú góðlátlega glettni sem
einkenndi dagfar Sigurbjargar svo
mjög.
Vinkonan gifti sig og eignaðist
börn. Ekki breytti það neinu um vin-
áttuna. Sigurbjörg var enda sú mann-
gerð sem hvorki tranar sér fram né
heldur sig til hlés. Hún kom fram við
hvern sem var hispurslaust og án allr-
ar tilgerðar. Minnisstæð er dvöl suð-
ur á Kanaríeyjum þar sem hún deildi
íbúð með vinkonu sinni, manni henn-
ar og tveim börnum þeirra ungum.
Þar var hún bara eins og ein úr fjöl-
skyldunni, lét sér annt um börnin og
tók þátt í heimilishaldi og ferðastússi
eins og ekkert væri sjálfsagðara.
Eins og ráða má af framanrituðu
var Sigurbjörg mannkostakona. Hún
var trygglynd, ósérhlífin og sam-
viskusöm, og kom sér alls staðar vel.
Ómældur er sá tími sem hún helgaði
félagsstarfi fyrir Ljósmæðrafélag Ís-
lands bæði í stjórn félagsins og ekki
síður í ritnefnd „Ljósmæðra á Ís-
landi“. Vonandi verða aðrir til að tí-
unda þann þátt ævi hennar. Og ekki
má gleyma hversu umhugað henni
var um ættmenni sín og hversu fús
hún var til að rétta þeim hjálparhönd.
Marga ferðina fór hún upp í Borg-
arnes til að vera móður sinni stoð og
stytta síðustu ár hennar, og einnig
Magnúsi bróður sínum sem þá var
orðinn sjúklingur. Síðustu árin dvaldi
hann löngum á heimili Sigurbjargar
systur sinnar í Reykjavík.
„Sælir eru hógværir“ segir í helgri
bók. Hógværð er eitt af því sem
prýddi Sigurbjörgu. Hún var ekki að
flíka sínu. Eitt sinn buðu undirrituð
henni til sín úr Borgarnesi í sumarbú-
stað sinn í Skorradal. Atvik höguðu
því svo til að hún gisti næturlangt í
sumarbústaðnum. Undir kvöld kom
hún húsráðendum á óvart með því að
segja: „Þetta er einhver skemmtileg-
asti afmælisdagur sem ég hef átt
lengi.“ Húsráðendur urðu dálítið
vandræðalegir því að ekkert var gert
til hátíðabrigða eins og um afmæli
væri að ræða, enda mundu þeir ekki
að slíks væri þörf. En hugsun Sig-
urbjargar var ekki að benda á að hér
vantaði eitthvað. Hún hafði bara ætl-
að að láta þennan dag líða eins og
marga aðra án sérstakrar tilbreyting-
ar. Þessi stutta ferð og dvöl um dags-
stund með vinum var henni næg til-
breyting til að koma á framfæri
þakklæti.
Unga stúlkan, og síðar vinkonan,
sem hér hefur verið nefnd til sögu er
sú sem ritar undir þennan greinar-
stúf ásamt eiginmanni sínum. Margs
mætti enn minnast, en hér verður lát-
ið staðar numið. Ólöfu systur Sigur-
bjargar eru sendar hugheilar samúð-
arkveðjur, svo og mágkonu hennar,
systkinabörnum öllum og öðrum ætt-
ingjum.
Hanna S. Antoníusdóttir og
Sigurbjörn Guðmundsson.
Allt veraldar líf er eitt vængjablak,
hins volduga Guðs
og þúsundir ára eitt andartak,
hins eilífa Guðs.
(Páll J. Árdal.)
Í dag er til moldar borin Sigur-
björg Guðmundsdóttir ljósmóðir. Til
margra ára var hún náinn samstarfs-
maður, sem að auki hélt utan um hóp-
inn minn, þegar ég brá mér af bæ.
Sigurbjörg var ekki aðeins góður og
tryggur vinnufélagi, hún var einnig
góður og tryggur vinur. Einmitt þess
vegna er tómið enn meira og skarðið
enn dýpra. Sigurbjörg lést í bílslysi
ásamt tveim öðrum starfsfélögum og
vinum. Allt bar svo brátt að. Eins og
ég hefi sagt áður, þá veit ég að það
var bros á vör og gleði í hjarta
kvennanna þiggja, þegar ferðin yfir
móðuna miklu hófst. Það var fegurð
hið ytra og innra. Sú fullvissa er
huggun í söknuðinum.
Þótt ég léti af störfum, slitnaði
sambandið ekki. Á hverju ári komu
félagarnir saman til ógleymanlegrar
og ómetanlegrar samverustundar.
Sigurbjörgu vantaði aldrei. Við hitt-
umst einnig að auki við önnur tæki-
færi, og nú síðustu vikurnar hittumst
við Sigurbjörg oftar en áður. Hún
kom við hjá mér á vinnustað og bar
með sér þessa tryggð og festu sem ég
veit að starfsfélagarnir allir eru sam-
mála um að einkenndu hana með sér-
stökum hætti. Öll þökkum við henni
samfylgdina og kveðjum með trega
og virðingu.
Fyrir örstuttu, á sólbjörtum, fögr-
um degi, kom hún yfir Skólavörðu-
stíginn á móti mér og greip poka sem
ég hélt á og bar hann út að bílnum
sem stóð við Kárastíginn. Við röbb-
uðum saman glaðar, góða stund. Ég
spurði hana hvort hún ætlaði ekki að
fara í frí á næstunni. Hún svaraði að
bragði að hún væri alltaf í fríi. Reynd-
ar var ferðalag í farvatninu. Það ljóm-
aði af henni hlýjan og lífsgleðin, meira
en oft áður. Hún naut lífsins. Við
kvöddumst glaðar, sannfærðar um að
hittast fljótt aftur. Oftast er gott að
sjá ekki fram í tímann vita ekki neitt.
Í ljóði Hallgríms Péturssonar, sem
ég leyfi mér að láta fylgja hér með,
finnst mér speglast lífssýn Sigur-
bjargar. Þvílíkur fjársjóður að eiga
slíka trú.
Ég lifi í Jesú nafni,
í Jesú nafni ég dey,
þó heilsa og líf mér hafni,
hræðist ég dauðann ei.
Dauði, ég óttast eigi
afl þitt né valdið gilt,
í Kristi krafti ég segi:
Kom þú sæll, þá þú vilt.
Blessuð sé minning mætrar og
traustrar konu, sem sýndi mér og
mínum bjargfasta tryggð, vináttu og
kærleik til hinstu stundar. Guð styrki
ástvini hennar. Þeim votta ég samúð
mína og bið alls hins besta.
Hulda Jensdóttir.
Kveðja frá skólasystrum
Enginn veit sitt skapadægur, slys
gera ekki boð á undan sér eins og
kom berlega í ljós þegar Sigurbjörg
Guðmundsdóttir ljósmóðir og tvær
vinkonur hennar létust í hörmulegu
bílslysi 21. ágúst. Við stöndum agn-
dofa við svona tíðindi.
Þegar við skólasystur hennar úr
Ljósmæðraskólanum minnumst
hennar kemur okkur einna fyrst í hug
þegar hún hélt hnitmiðaða þakkar-
ræðu fyrir okkar hönd við útskrift í
lok sept. 1960. Það gerði hún með
þeim sóma sem var einkennandi fyrir
hana og hennar störf alla tíð.
Við vorum 12 ljósmæðranemar á
þeim tíma héðan og þaðan af landinu.
Aldursbreidd nokkur, sú yngsta
tæplega tvítug en þær elztu höfðu náð
þrítugsaldri. Sigurbjörg var með
þeim eldri, hafði starfsreynslu og
þroska sem við hinar yngri gerðum
okkur ekki grein fyrir þá, en sáum
betur síðar.
Að námi loknu dreifðumst við um
landið þótt fáeinar ynnu saman um
nokkurn tíma á fæðingardeildinni.
Tengsl hópsins teygðust en rofnuðu
aldrei.
Lengstan starfsaldur átti Sigur-
björg á Fæðingarheimili Reykjavík-
ur, en þegar starfsemin þar hætti fyr-
ir rúmum áratug kom hún til starfa á
sængurkvennadeild Lsp. Trúlega
voru þessi vistaskipti ekki sársauka-
laus, starfsvettvangur nokkuð ólíkur,
en Sigurbjörg tók þessu af æðruleysi.
Við þessa breytingu fengum við
nokkrar skólasystur að njóta sam-
vinnu hennar.
Sigurbjörg fór aldrei mikinn, en
vannst vel, glögg á þarfir skjólstæð-
inga sinna og næm á tilfinningar ann-
arra. Það var gott að vinna með henni
og finna trausta nærveru hennar.
Gagnlegar athugasemdir setti hún
fram á hógværan hátt og miðlaði af
reynslu sinni án þess að hreykja sér.
Sigurbjörg átti langan og farsælan
starfsferil sem ljósmóðir. Fjölmargir
hafa notið færni hennar gegnum árin.
Við skólasystur minnumst hennar
með væntumþykju og virðingu, þakk-
látar fyrir góðar samverustundir.
Sérstaklega verður okkur hugsað til
ánægjulegra samfunda sem við áttum
með Sigurbjörgu tvö undanfarin
haust, þegar stór hluti hópsins dvaldi
saman yfir helgi.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
Öllum ástvinum Sigurbjargar
sendum við innilegar samúðarkveðj-
ur og biðjum þeim guðs blessunar.
Ljósmæður frá LMSÍ 1960.
Vini geturðu tjáð hug þinn allan og veitt
honum fyllsta trúnað.
Kveðjustundin um Sigurbjörgu
Guðmundsdóttir er sár. Söknuðurinn
minningarnar og þakklætið býr innra
með mér þó tímar líði – minningar um
trausta vininn – góðu konuna sem
alltaf var mætt ef á móti blés til þess
að gleðja, greiða veginn og hjálpa –
hljóðlát og hlý. Síðustu samfundir
okkar voru er við sátum sama á ferð
um Borgarfjörð fyrir nokkru með
góðvini. Sól skein í heiði, landið skart-
aði sínu fegursta, við nutum hlýju og
þjóðlegrar viðtöku hjá vinafólki – það
voru gleðistundir. Brosið hennar Sig-
urbjargar er greypt í huga minn er
hún veifaði og þakkaði yndislegan
dag og við höfðum orð á því að end-
urtaka svona ferð – en fljótt skipast
veður í lofti, nú hefur Sigurbjörg
gengið sína lífsbraut á meðal okkar.
Trú hennar, trúrækni og góðvild varð
öllum lærdómur er henni kynntust og
vinátta hennar gulls ígildi. Mikil var
gæfa mín að eignast hana að vini. Það
var ljúft og skemmtilegt í meðbyr –
kærleiksríkt í mótbyr. Hjartað mitt
er fullt af þakklæti. Blessuð sé henn-
ar minning.
Sigurbjörg var ljósmóðir af bestu
gerð. Hún lauk námi frá Ljósmæðra-
skóla Íslands árið 1960 og helgaði sig
ljósmæðrastörfum allan sinn starfs-
tíma að námi loknu – einkar farsæl í
starfi – naut mikils trausts og virð-
ingar innan ljósmæðrastéttarinnar
og sat í stjórn Ljósmæðrafélags Ís-
lands um árabil.
Ljósubörn hennar urðu mörg –
hún naut þess yndis sem það er að
fara höndum um þessa nýfæddu ljúf-
linga og sjá þau opna litlu augun sín
og horfa út í heiminn. Velferð barna
var henni mikið áhugamál. Systkina-
börnin voru henni einkar kær og
henni ljúft að leggja þeim lið og var
vakandi yfir velferð þeirra. Öll börn
komu henni við. Hún hafði margar
leiðir til þess að styðja hvers konar
barnahjálp. Mikið var unnið fyrir
Rauðakross Íslands til að styrkja
starf hans svo og Barnahjálp ABC
svo eitthvað sé nefnt. Í gegnum ABC-
samtökin sá hún fyrir lítilli foreldra-
lausri stúlku sem nú er orðin 16 ára,
vel á sig komin og skólagengin og far-
in að vera í bréfaskiptum við stuðn-
ingsmömmuna sem duldi ekki gleði
sína er hún frétti velgengni stúlkunn-
ar sinnar í náminu. Öllum ættingjum
og vinum Sigurbjargar sendi ég inni-
legar samúðarkveðjur og ekki síst
litlu stúlkunni hennar sem nú hefur
misst meira en hún getur gert sér
grein fyrir.
Í ljóðum hafa margar ljósmæður
lofgjörð fengið. Einar Benediktsson
orti svo til Þorbjargar Sveinsdóttur
ljósmóður, frænku sinnar.
Heita eining huga og máls
hjarta gulls og vilji stáls
ljósið trúar, ljósið vona
lífs þíns minning yfir brenni.
Þú sem unnir ei til hálfs
auðnu landsins dætra og sona,
blómsveig kærleiks bjart um enni
berðu hátt. Nú ertu frjáls.
Dyggð og tryggð þitt dæmi kenni
Dána; Þú varst íslensk kona.
Steinunn Finnbogadóttir.
!" #$
% & "'
! "
#$#
"
% &
"
'
& "&(
$& )
*
+++,-,
&
$
#
(
" ."
( ) %*
*( ) + ' ,
-./0 )1( ) %) ,!))
( ) /0 )1( )
"
. .2 *
%34%-*5-6%
7 ! ,8
!"
&!
)
!
/-
( 0 ! "
#$#
9, ,
!" ,,!)) *
1
4:4
+;7
3<
%
3" 9 2=
2&(
"( 3
4 . 2 > ,' ,!))
?. ,!)) * .
'. ,!)) 5 *5 2
%" ,!))
9, *5 2
. .2 . . .2 *
'
(<%*
4:+433<
%
=), @
% & "'
!
4 (! -.
-. . 2 5 ,,,!))
" ,!))
. .2 . . .2
. . . .2 *
1
%?:4%5-%3<
%
" ) AB
% & "'
2
4 ( "
5 ( *
)
44%
%C
D>3<
%
4 !9$E
% & "'
"
4 -!%! 15 2
%!
F-!,!))
9, G -!
+)) , -!,!))
) ,.2 . .2
. . .2 *