Morgunblaðið - 08.04.2003, Page 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. APRÍL 2003 11
GÖGN sem notuð voru til að meta
íslenska vatnið í skýrslu UNESCO
þar sem íslenska vatnið lenti í 19.
sæti á heimsvísu, lýstu ekki
neysluvatni á Íslandi heldur yf-
irborðsvatni í ám og vötnum. Að
auki virðist sem UNESCO hafi
ekki haft aðgang að bestu fáan-
legum gögnum frá Íslandi og ætti
íslenska vatnið því að hafa lent of-
ar á lista en það gerði. Siv Frið-
leifsdóttir umhverfisráðherra segir
að þetta verði leiðrétt í samvinnu
við Umhverfisstofnun.
Gunnar Steinn Jónsson, líffræð-
ingur hjá stofnuninni, segir að
UNESCO hafi byggt á upplýsing-
um um yfirborðsvatn, en 95% af
neysluvatni á Íslandi sé grunn-
vatn. Þá segir Gunnar að upplýs-
ingar um árvatn, sem stofnunin
hafi notað, séu sumar hverjar
mjög vafasamar og ekki í sam-
ræmi við gögn Umhverfisstofnun-
ar.
Vitleysan verður hrakin
Gaunnar segir að fjögur atriði
séu einkum notuð til að meta gæði
vatns, rafleiðni, fosfór, grugg og
súrefnisinnihald. Gunnar segir að
rafleiðni sé lág í íslensku vatni al-
mennt, nema í jarðhitavatni. Lítið
grugg sé í fersku vatni en mjög
mikið aftur á móti í jökulvatni.
Eins telji stofnunin það magn af
fosfóri sem miðað er við of hátt
fyrir íslenska vatnið auk þess sem
hún telur að súrefnisinnihald ís-
lenska vatnsins ættti að vera betra
en UNESCO gefi upp.
„Þarna virðist vera um ófull-
komnar upplýsingar og gögn af
mismunandi toga að ræða og
spurning að hve miklu leyti við
eigum að elta ólar við það. Það er
einnig spurning hvort við ættum
að efla alþjóðlegt samstarf á þessu
sviði og taka meira þátt í að senda
gögn í gagnagrunna,“ segir Gunn-
ar Steinn en það væri stjórnvalda
að ákveða slíkt.
Siv Friðleifsdóttir umhverfisráð-
herra segir engar tillögur um að
efla alþjóðlegt samstarf hafi komið
fram, en það yrði skoðað legði
Umhverfisstofnun það til. „Við er-
um með eitt besta neysluvatn sem
er að finna á jörðinni,“ segir Siv.
Hún bendir á að Ísland hafi fengið
mjög háa einkunn í samanburði á
umhverfismálum á heimsvísu og
það sé fráleitt að íslenska vatnið
lendi svo neðarlega á lista. „Við
munum láta kanna þetta til að
hrekja þessa vitleysu,“ segir Siv.
Ingólfur Gissurarson, matvæla-
fræðingur hjá Umhverfisstofnun,
segir íslenskt vatn vera mjög
hreint. Skýrslan fjalli í raun um
ferskvatn en ekki neysluvatn. Í ná-
grannaríkjunum sé yfirborðsvatn
gjarnan hreinsað og notað til
neyslu, þetta eigi eingöngu við um
4% neysluvatns hér á landi. Það sé
því erfitt að bera Ísland saman við
önnur lönd. Yfirborðsvatn á Ís-
landi sé einnig það hreint að mjög
lítið þurfi að hreinsa það til neyslu.
Neysluvatn sé í raun matvæli og
því meðhöndlað á þann hátt.
Íslenskt vatn sé rannsakað mjög
vel, t.d. þættir sem geti valdið of-
næmi, óþoli og sýkingum í fólki.
Engar bakteríur að ráði hafi
greinst í íslensku vatni. Farið sé
eftir neysluvatnsreglugerð Evr-
ópusambandsins og mælist Ísland
þar langt undir öllum mörkum.
„Varðandi alla þessa öryggisþætti
erum við í mjög góðum málum.
Svo er það bara mat neytenda
hvað þeir telja gott vatn,“ segir
Ingólfur.
Lúxusvandamál
Gunnar Steinn segir listann að-
allega notaðan til að skoða hvar í
heiminum neysluvatn sé lakast.
„Það er spurning hvort við eigum
að leggja aðaláhersluna á að hífa
okkur upp á þessum lista eða
hvort við eigum að taka þátt í því
að hafa áhyggjur af þessum þjóð-
um heims sem eru þarna neðst á
listanum og eru að nýta það sem
neysluvatn.
Þetta er lúxusvandamál að vera
að deila um í hverju af efstu sæt-
unum við erum þegar við eigum
kannski að einbeita okkur að þeim
sem eru í lægstu sætunum og
reyna að laga það,“ segir Gunnar
Steinn.
Misræmis gætti við
mat á íslensku vatni
Gögn sem
UNESCO not-
aði lýsa ekki
íslensku vatni
ENN berast fregnir af prýðilegum
gangi mála á sjóbirtingsslóðum. Holl
sem var í Tungufljóti um helgina náði
t.d. 20 fiskum og voru þó aðeins tvær
stangir af fjórum mættar til veiða.
Tveir stærstu birtingarnir voru 80
sentimetrar sem væru að hausti lík-
lega 12–15 punda. Þá sleit sig lausan
risahængur sem veiðimaðurinn, Ólaf-
ur Vigfússon í Veiðihorninu, áætlaði
metralangan.
Alls voru komnir 77 fiskar í veiði-
bók að umræddum tuttugu meðtöld-
um. Flestir eru á bilinu 50 til 70 senti-
metrar. Helgarhópurinn veiddi mest
á flugurnar Flæðarmús, appelsínu-
gulan Nobbler, Maríu, Temple Dog
og Rocket. 17 var sleppt, en þrír kok-
gleyptu og var slátrað
Enn tröll í Tungulæk
Þriðji 90 sentimetra birtingurinn
úr Tungulæk á þessu vori veiddist á
sunnudaginn. Hann var talsvert hor-
aður og erfitt að meta vigt að sögn
Þrastar Elliðasonar leigutaka. 200
fiskar voru komnir á land í gær og
helgarhollið veiddi 23 fiska á fyrstu
vakt og 10 til 20 stykki á dag eftir það.
Á fyrstu vaktinni voru sex fiskar á
bilinu 70 til 90 sentimetrar, sem sagt
stórfiskar. Þröstur taldi fiskinn rýrari
en í fyrra og kenndi um hlýjum vetri.
Sogið enn dauft
Það er lítið um að vera á Sogsbökk-
um enn sem komið er, fyrstu fiskarnir
ókomnir á land í Ásgarði og Alviðru á
sunnudagskvöld. Óljóst með Bílds-
fellið. Mjög kalt hefur verið við Sogið
þessa fyrstu daga vertíðar og bleikjan
er mun viðkvæmari fyrir slíku en sjó-
birtingur.
Einn sá flottasti í vor. Stór birtingur úr Tungulæk.
Metralangt
tröll sleit sig af
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?