Morgunblaðið - 03.06.2003, Blaðsíða 17

HÖFUÐBORGARSVÆÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. JÚNÍ 2003 17
Ísbúð í Reykjavík
Nú er mikil íssala framundan. Til sölu þekkt og vinsæl ísbúð með
myndbandaleigu, sælgætissölu og smurbrauðsaðstöðu. Lottó.
Stendur nálægt stórum skólum og er í vinsælu verslunarhúsi mið-
svæðis. Spennandi dæmi fyrir duglegt fólk.
Nánari upplýsingar aðeins á skrifstofunni.
fyrirtaeki.is
Öll fyrirtækjaskráin okkar er nú á netinu í mjög aðgengilegu formi.
Skoðið síðurnar okkar og hafið samband.
Nýjung:
Farið inn á síðuna atvinnutækifæri. Það gæti borgað sig.
Erum með úrval fyrirtækja á skrá hjá okkur
á hverjum tíma.
Einar Örn Reynisson, lögg. fasteignasali.
ÞEGAR horft er út um gluggann á
hinni lágreistu skólabyggingu blasa
við holt og ósnortin náttúra. Innan-
dyra sitja nemendurnir og leysa
verkefnin sín í friði og spekt. Reynd-
ar slær það mann hversu mikil kyrrð
og þögn ríkir þrátt fyrir að börnin
séu á grunnskólaaldri og búast
mætti við skvaldri innan úr stof-
unum.
Þegar betur er að gáð fara þó líf-
legar samræður fram í hverju horni.
Tungumálið er hins vegar annað en
flestir eiga að venjast enda tjáð með
höndunum. Við erum stödd undir
fæti Öskjuhlíðar, í Vesturhlíð-
arskóla, þar sem heyrnarlaus og
heyrnarskert börn á Íslandi hafa
stundað grunnskólanám síðastliðin
32 ár. Í haust verða hins vegar mikl-
ar breytingar á högum þeirra þegar
skólinn sameinast Hlíðaskóla og
flyst í húsnæði hans við Hamrahlíð.
„Við getum farið ansi langt aftur í
söguna með skóla fyrir heyrnarlausa
enda er þetta einn elsti sérskólinn á
Íslandi,“ segir Berglind Stef-
ánsdóttir, skólastjóri Vesturhlíð-
arskóla. „Við fluttum hins vegar í
þetta húsnæði árið 1971 en ákveðið
var að ráðast í bygginguna vegna
rauðuhundafaraldursins 1964. Þá
fæddust 34 heyrnarlaus börn sem
var algjör sprenging. 1974 var svo
byggð heimavist hér á lóðinni fyrir
börn utan af landsbyggðinni en hún
var lögð niður árið 1989. Síðan hafa
foreldrar heyrnarlausra barna utan
af landi haft það fyrirkomulag að
halda tvö heimili, bæði í Reykjavík
og á heimaslóðum.“
Blendnar tilfinningar
Hún segir ’64 árganginn þó al-
gjört einsdæmi og fæðingum heyrn-
arlausra barna hafi fækkað mikið
síðustu árin. „Lengi var talað um að
eitt til tvö heyrnarlaus og heyrn-
arskert börn fæddust árlega en ég
veit ekki hver þessi tala er núna.
Heyrnarskertir fara líka meira í al-
menna skóla en áður þannig að það
hefur eitthvað að segja. Staðan hjá
okkur í dag er sú að við erum með 18
heyrnarlausa og heyrnarskerta
nemendur í skólanum og foreldrar
hafa verið að horfa svolítið á fé-
lagslegu hliðina og félagslíf barna út
frá því. Þess vegna förum við í sam-
starf við Hlíðaskóla þar sem börnin
munu fá meiri félagslega mögu-
leika.“
Það má skilja á Berglindi að flutn-
ingurinn veki blendnar tilfinningar
meðal barna, starfsfólks og foreldra
enda segir hún ákveðinn söknuð
fylgja því að þurfa að kveðja hið fal-
lega umhverfi Vesturhlíðarskóla. „Á
sama tíma er líka dálítil tilhlökkun,“
segir hún. „Það hefur verið svolítið
óþægilegt að flutningurinn var
ákveðinn fyrir nokkru en svo kom
langt biðtímabil þannig að ég held að
það sé ágætt að það sé loksins komið
að þessu skrefi að flytja. Það er hins
vegar ýmislegt sem þarf að huga
sérstaklega að – við þurfum að varð-
veita táknmálsumhverfið og það
verður að gæta að því að upplýsa vel
starfsfólk og börn, sem koma til með
að starfa með heyrnarlausum, um
táknmál. En viðhorfið í Hlíðaskóla
almennt er mjög jákvætt gagnvart
þessu.“
Möguleikar á stærri vinahóp
Það er þó ljóst að breytingin verð-
ur mikil fyrir nemendurna 18 sem
nú flytjast yfir í skóla þar sem milli
500 og 600 nemendur stunda nám.
Fjöldinn býður hins vegar upp á
meira val fyrir börnin og foreldra
þeirra en verið hefur hingað til.
„Okkar deild mun kallast táknmáls-
svið og heyrnarskert börn geta kom-
ið til okkar t.d. í íslensku og dönsku
en verið að öðru leyti í almennum
bekk með aðstoð túlks eða eitthvað
slíkt. Foreldrar sjá líka möguleika á
stærri vinahóp með þessu og að
þarna geti börnin borið sig meira
saman við sína jafnaldra.“ Hún seg-
ist því sjá fyrir sér að heyrn-
arskertum börnum muni fjölga mjög
í skólanum með þessum breytingum.
Aðspurð segir Berglind að með
flutningnum muni hún verða yf-
irmaður táknmálssviðsins í Hlíða-
skóla og fá starfsheitið aðstoð-
arskólastjóri en lögum samkvæmt
er einungis hægt að hafa einn skóla-
stjóra í hverjum skóla. Hún muni
eftir sem áður hafa sömu forráð yfir
sínum nemendum og áður, bæði fag-
lega og fjárhagslega.
„Hvar eru
táknmálskrakkarnir?“
Berglind segist líka vonast til að
flutningurinn hafi í för með sér já-
kvæða þróun í sambandi við for-
dóma í garð heyrnarskertra. „Auð-
vitað finna börnin alltaf stöku
sinnum fyrir þessum fordómum en
þeir hafa minnkað mikið. Til dæmis
hefur fyrsti bekkur Hlíðaskóla verið
hér í húsnæðinu hjá okkur í vetur og
þar eru þrír heyrnarskertir krakkar.
Og þegar heyrandi börnin eru að
leita að þessum heyrnarskertu
spyrja þau: Hvar eru táknmáls-
krakkarnir? Þau auðkenna börnin
sumsé við málið sem þau tala en ekki
þá staðreynd að þau séu heyrnarlaus
og það finnst mér mjög jákvætt.“
Hún segir líka gríðarlega breyt-
ingu hafa orðið frá því að hún var
sjálf að alast upp sem heyrnarlaust
barn. „Leikskólar nota táknmál, Fé-
lag heyrnarlausra hefur gefið út
fræðslurit um táknmál sem heitir
Upp með hendur og fólk er orðið al-
mennt miklu opnara og jákvæðara.“
Hún útskýrir einnig að miklar
breytingar hafi orðið á áherslum og
stefnum í kennslumálum heyrn-
arskertra. „Áður var raddmáls-
aðferðinni beitt, þar sem lögð var
áhersla á að börnin lærðu að tjá sig á
íslensku og lesa af vörum. Það þró-
aðist svo út í það sem kallað er „total
communication“ og síðan yfir í tákn-
málið. Í dag er hins vegar gengið út
frá því að börnin verði tvítyngd, þ.e.
hafi táknmálið að móðurmáli en geti
lesið og skrifað á íslensku.“
Berglind dregur fram gamlar
bókhaldsskræður sem tilheyra sögu
skólans og þær sýna þetta vel en þar
er að finna ítarlegar skýrslur yfir
talþróun hjá hverjum nemenda,
hvaða hljóð hann á í erfiðleikum með
að bera fram og hvernig honum
gengur að gera sig skiljanlegan. Ým-
is heiti skólans í gegn um tíðina end-
urspegla þetta líka en fyrst var hann
kallaður Málleysingjaskólinn og svo
Heyrnleysingjaskólinn áður en hann
fékk hið hlutlausa nafn Vesturhlíð-
arskóli.
Síðustu dagarnir í skólanum
Hún segir eftir að ákveða hvað
verði um húsnæðið, sem er í eigu
menntamálaráðuneytisins, en marg-
ir hafi augastað á því, ekki síst vegna
hinnar ósnortu náttúru sem er um-
hverfis það. Hins vegar sé ljóst að
byggingin henti ekki hvaða starf-
semi sem sé.
Það er greinilegt af öllum gögn-
unum sem leynast inni á skrifstofu
Berglindar og að hún og starfsfólk
hennar eiga ærið verkefni fyrir
höndum. „Jú jú, nýja byggingin við
Hlíðaskóla á að vera tilbúin 15. ágúst
og þá flytjum við alveg uppeftir,“
segir hún. „Nú erum við að byrja að
pakka niður og fulltrúar frá Borg-
arskjalasafni er á leiðinni til okkar
að velja úr gömlum gögnum sem eru
búin að vera í skólanum í öll þessi ár
og ná alveg aftur til ársins 1946.“
Síðasti kennsludagurinn undir
fæti Öskjuhlíðar verður 5. júní þann-
ig að nemendur eru þessa dagana að
stíga sín síðustu skref í þessari sögu-
legu byggingu. Haustið bíður þeirra
síðan með ný tækifæri og möguleika
á nýjum stað. Burtséð frá því hvaða
ævintýri það mun hafa í för með sér
fyrir hvern og einn er ljóst að þar
með er brotið blað í sögu grunn-
skólakennslu heyrnarlausra og
heyrnarskertra á Íslandi.
Öskjuhlíðin kvödd
Suðurhlíðar
Berglind Stefánsdóttir skólastjóri spjallar við heyrnarskertan nemenda í
fyrsta bekk. Í vetur hefur allur fyrsti árgangur Hlíðaskóla verið til húsa í
Vesturhlíðarskóla þar sem viðbygging Hlíðaskóla er ekki að fullu tilbúin.
Þrír heyrnarskertir nemendur eru í þeim árgangi.
Morgunblaðið/Sverrir
Bekkirnir í Vesturhlíðarskóla eru fámennir enda fáir nemendur í hverri
bekkjardeild. Þetta mun breytast til muna í haust þegar skólinn sameinast
Hlíðaskóla en hann telur á sjötta hundrað nemenda.
Gamlar skræður bera breytingum í
skólanum gott vitni. Nákvæm tal-
málsskrá var haldin yfir hvern nem-
anda og bókhaldið frá árinu 1946
rúmaðist ágætlega í lítilli vasabók.
Vesturhlíðarskóli er ekki stór skóli. Þar
stunduðu 18 heyrnarskertir nemendur nám
á síðasta ári en næstkomandi haust verður
talsverð breyting á högum þeirra þegar
skólinn sameinast Hlíðaskóla. Bergþóra
Njála Guðmundsdóttir heimsótti nemend-
urna einn af síðustu dögunum þeirra undir
fæti Öskjuhlíðar.
því í tvö til þrjú ár. Á vorönninni
2003 tóku 7 grunnskólar þátt en
námskeiðin eru í umsjón tölvukenn-
ara skólanna sem skipuleggja þau.
Verkefnið er samstarfsverkefni
Fræðslumiðstöðvar Reykjavíkur og
Námsflokka Reykjavíkur og er
styrkt af Búnaðarbankanum.
skólanemendur eru. „Gildishlaðin
orð eins og þolinmæði, skilningur og
natni voru lýsandi fyrir álit þeirra
eldri á þeim yngri,“ segir þar orð-
rétt.
Verkefnið Tölvunámskeið fyrir
eldri borgara hefur staðið frá 1999
og hafa mörg barnanna tekið þátt í
RÚMLEGA 40 grunnskólanem-
endum var nýlega boðið á leikritið
Leifur heppni ásamt tölvukennurum
sínum. Leiksýningin var viðurkenn-
ing fyrir frábært sjálfboðaliðastarf
við að kenna eldri borgurum á tölv-
ur síðastliðinn vetur.
Í fréttatilkynningu frá Fræðslu-
miðstöð Reykjavíkur segir að við
þetta tækifæri hafi eldri borgarar
lýst þakklæti og hrifningu yfir
hversu góðir leiðbeinendur grunn-
40 ungum
tölvukenn-
urum boðið
í leikhús
Reykjavík
þess að fara inn á sjálfa flötina að því
er fram kemur í fréttinni. „Án efa á
þetta framtak klúbbsins eftir að
stuðla að því að gera Seltirninga að
betri golfspilurum en margir efnileg-
ir golfarar eru meðlimir Golfklúbbs-
ins Ness,“ segir þar að lokum.
GOLFKLÚBBUR Ness tók á dög-
unum í notkun nýtt æfingaskýli á
austurhluta golfvallarins á Seltjarn-
arnesi. Segir í frétt frá bænum að
framtakið hafi sannarlega „slegið í
gegn“ enda bæti það aðstöðu klúbb-
félaga til muna.
Æfingaskýli sem þessi ganga und-
ir nafninu „driving range“ og gera
mönnum kleift að æfa langskot án
Nýtt golfskýli
„slær í gegn“
Seltjarnarnes