Morgunblaðið - 18.01.2004, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 2004 25
Rannsóknarnámssjóður
Nýr umsóknafrestur er 15. febrúar
Rannís
Rannsóknamiðstöð Íslands
Laugavegi 13, 101 Reykjavík
www.rannis.is
Stjórn Rannsóknarnámssjóðs auglýsir almenna styrki úr sjóðnum 2004.
Hlutverk Rannsóknarnámssjóðs er að styrkja rannsóknatengt framhaldsnám að loknu grunn-
námi við háskóla.
Veittir eru styrkir til framfærslu nemenda í rannsóknatengdu framhaldsnámi, sem stundað er við
háskóla eða á ábyrgð hans í samvinnu við rannsóknastofnanir eða fyrirtæki. Styrkurinn til fram-
færslu miðast einungis við þann tíma sem nemendur vinna að meistara- eða doktorsverkefni
sínu. Rannsóknarverkefnið skal nema að minnsta kosti 30 einingum af náminu (60 ECTS eining-
um) og tengjast rannsóknasviði leiðbeinanda. Sé námið stundað við háskóla erlendis skal rann-
sóknarverkefnið lúta að íslensku viðfangsefni og vísindamaður með starfsaðstöðu á Íslandi taka
virkan þátt í leiðbeiningu nemandans. Framlag leiðbeinanda hér á landi þarf að vera verulegt og
vel skilgreint.
Tilhögun námsins fer eftir reglum einstakra deilda og eftir almennum reglum háskóla. Athugið
að umsóknir þurfa að áritast af aðalleiðbeinanda og forstöðumanni deildar/stofnunar. Fagráð
Rannís og vísindanefnd viðkomandi háskóla eða samsvarandi aðili metur vísindalegt gildi verk-
efna, framkvæmda- og fjárhagsáætlun og vísindalega hæfni leiðbeinenda. Umsækjendur, leið-
beinendur jafnt sem nemendur, eru hvattir til að kynna sér vandlega reglur sjóðsins og þær kröf-
ur sem gerðar eru til umsækjenda.
Sérstök athygli er vakin á nýjum umsóknafresti um almenna styrki úr Rannsóknarnámssjóði,
sem er 15. febrúar nk. Umsóknareyðublöð og leiðbeiningar fyrir umsækjendur fást á heima-
síðu Rannís www.rannis.is eða á skrifstofu Rannís, Laugavegi 13, 101 Reykjavík. Allar nánari
upplýsingar veitir Eiríkur Smári Sigurðarson, sími 515 5818, netfang eirikur@rannis.is. Um-
sóknir skal senda í þríriti til Rannís merktar ,,Rannsóknarnámssjóður“.
Auk almennra styrkja veitir Rannsóknarnámssjóður FS-styrki í samvinnu við fyrirtæki og stofnan-
ir. Sjá nánari upplýsingar um FS-styrki á heimasíðu Rannís.
Allar nánari upplýsingar og skráning í síma 544 4500 eða á www.ntv.is
G
R
A
FÍ
SK
T
N
Á
M
&
M
A
R
G
M
IÐ
LU
N
Auglýsingatækni
AutoCad & 3D Max
Umbrot & InDesign
Vefsíðugerð MX 2004
Myndbandavinnsla
Photoshop - Expert
Myndvinnsla grunnnám
Frontpage vefsíðugerð
Frumhönnun tölvuleikja
Stafrænar ljósmyndir
ST
A
R
FS
N
Á
M

O
G
Ý
M
IS
N
Á
M
SK
EI
Ð
Skrifstofu- og tölvunám
Fjármál og rekstur
Sölu- og markaðsnám
TÖK tölvunám
Tölvunám eldri borgara
Tölvunám fyrir byrjendur
Tölvu-frístund fyrir konur
Excel fyrir reynda notendur
Tölvuviðgerðir
Heimanet og tengingarSÉ
R
H
Æ
FT
N
Á
M
Delphi og ASP.net forritun
MCSA - netstjórnun
MCP XP netstjórnun
Bókhaldsnám
Tölvubókhald - Navision
Námsleiðir NTV hafa aldrei verið fleiri því á
vorönn verða yfir 30 spennandi námskeið í boði.
Sláðu á þráðinn í síma 544 4500, pantaðu
námsvísi og við sendum þér hann um hæl!
Skráning og allar nánari upplýsingar um
einstök námskeið er að finna á vefsíðu
skólans: www.ntv.is
NÁMSKEIÐ Á VORÖNN 2004
Hringdu
og pantaðu
námsvísi
- skráning er í fullum gangi.
NÝTT!
NÝTT!
NÝTT! NÝT
T!
NÝTT!
NÝTT!
NÝTT!
ÁSKRIFTARDEILD netfang: askrift@mbl.is, sími 569 1122
EFTIR að Sovétríkin hrundu og
Georgía öðlaðist sjálfstæði gerðu
Rússar kröfu um að Georgíumenn
greiddu fullt verð fyrir allt gas
sem þeir keyptu. Gasið var notað
til að hita upp húsin yfir vetr-
artímann, auk þess sem það var
mikið notað í iðnaði. Á Sovéttím-
anum var sáralítið borgað fyrir
gasið, en eftir að landið öðlaðist
sjálfstæði margfaldaðist orku-
reikningurinn. Allur almenningur,
sem ýmist vinnur fyrir lágum
launum eða hefur alls enga vinnu,
hafði engan veginn efni á að
kaupa gas lengur.
Til að bregðast við þessum
breyttu aðstæðum fóru Georgíu-
menn að hita hús sín með timbri.
Í hverju einasta húsi er lítill ofn
sem notaður er til að kynda upp.
Húsin í landinu eru hins vegar
mörg hver stór og því hafa menn
ekki efni á að hita upp öll her-
bergin. Fólk situr því gjarnan sam-
an í eldhúsinu yfir daginn. Svefn-
herbergin eru oftast nær
óupphituð.
Augljóst er að þessi aðferð við
að hita upp húsin er ekki mjög
umhverfisvæn. Reykjarsvæla er
yfir bæjunum, en það versta er þó
að skógar landsins eru miskunn-
arlaust sagaðir niður. Sums stað-
ar reyna landsmenn að gróð-
ursetja ný tré, en ekki alls staðar.
Brenna skógana sér til hita
Morgunblaðið/Egill
Fólk í Georgíu kyndir upp hús sín með timbri í sérstökum ofnum. Slíkir
ofnar voru ekki til á tímum Sovétríkjanna en eru nú í hverju húsi.
ÞAÐ er hægt að venj-
ast öllu, en þar með er
ekki sagt að maður
sætti sig við ástandið.
Það geri ég ekki.“
Þetta segir Keti Gzir-
ishvili sem kennir
ensku við háskólann í
Telavi, sem er um
25.000 manna bær
austur af Tibilisi. Hún
er 36 ára gömul og
hugsar með söknuði
til þess tíma þegar
Sovétríkin voru og
hétu.
„Fólk hafði það al-
mennt gott. Allir
höfðu vinnu og launin
voru allgóð. Við þurft-
um að borga sáralítið fyrir rafmagn
og gas. Ferðir innan Sovétríkjanna
voru mjög ódýrar. Ég gat t.d. farið
með flugvél til Moskvu fyrir smápen-
inga.“
Teti viðurkennir að ekki hafi allt
verið gott á tímum Sovétríkjanna.
Vöruframboð í verslunum hafi verið
lítið og fólk hafi ekki verið frjálst til að
tjá sig. „Áður átti fólk nóg af pen-
ingum en gat lítið keypt. Nú er nóg
framboð af alls kyns vörum en fólk á
enga peninga.“
80% fólks hafa enga vinnu
Teti segir að breytingin sem fylgdi
hruni Sovétríkjanna hafi verið mjög
mikil. „Fyrst fór rafmagnið, svo var
skrúfað fyrir gasið. Síðan var verk-
smiðjunum lokað einni af annarri og
fólk missti vinnuna. Á tiltölulega
skömmum tíma breyttist ástandið úr
því að allir höfðu vinnu í að 80% fólks
var án vinnu.“
Teti segir að ástandið hafi í reynd
ekki mikið batnað frá því að Sov-
étríkin hrundu. Rafmagn sé mjög
ótraust og í sumum bæjum sé ekkert
rafmagn svo vikum skipti. Verð á gasi
sé svo hátt að almenningur hafi alls
ekki ráð á að kaupa það. Atvinnuleysi
sé enn mjög mikið. Mjög víða sé það
um 80%, en annars staðar talsvert
minna. Hún segir að fólk sem ekki hafi
vinnu reyni með öllum ráðum að hafa
í sig og á. Allir rækti grænmeti og
ávexti í görðum sínum. Mikið sé um
vöruskipti og fólk reyni að búa sér til
vinnu með ýmsum
hætti. Engar atvinnu-
leysisbætur séu
greiddar í landinu og
því verði allir að
bjarga sér án stuðn-
ings frá ríkinu.
Eftirlaunin um
600 kr. á mánuði
Þeir sem orðnir eru
65 ára gamlir eiga
rétt á eftirlaunum, en
þau eru reyndar
stundum ekki greidd á
réttum tíma. Eft-
irlaunin eru um 600
krónur á mánuði. Keti
segir að enginn geti
lifað af svo lágum líf-
eyri. Þetta leiði til þess að allt full-
orðið fólk sem hafi vinnu haldi áfram
að vinna eftir að eftirlaunaaldri er
náð. Haldi fólk áfram að vinna séu
eftirlaunin ekki greidd.
Keti segir að mánaðarlaun sín séu
innan við 3.000 kr. á mánuði. Hún
segir að erfitt væri fyrir sig að kom-
ast af ef eiginmaður sinn hefði ekki
vinnu. Þá tæki hún alla aukavinnu
sem gæfist.
Keti segist sakna þess lífs sem hún
lifði á tímum Sovétríkjanna. „Við höfð-
um allt til alls á þessum tíma. Það er
erfitt að missa þetta allt.“
18 ár í Síberíu
Keti segist gera sér vel grein fyrir
að sá kostur sé ekki fyrir hendi að
snúa til baka til fyrra lífs. Það hafi líka
ekki allt verið gott á tímum Sovétríkj-
anna. Hún segir frá kunningja sínum,
Giorgi Simashvili, en afi hans barðist í
seinni heimsstyrjöldinni og var í tvö ár
í fangelsi hjá nasistum við illan kost.
Eftir stríð fór hann að vinna á sam-
yrkjubúi, en var gerður ábyrgur fyrir
mistökum við kornrækt sem gerð
voru á búinu. Hann var sendur í Gú-
lagið í Síberíu og var þar í 18 ár við af-
ar vondar aðstæður. Í útlegðinni
kynntist hann konu og eignaðist með
henni barn, sem er faðir Giorgi. Eftir
hrun Sovétríkjanna ákváðu nýir vald-
hafar að greiða þeim sem máttu þola
vist í Gúlaginu bætur og nú fær faðir
Giorgi 1.400 krónur á mánuði í bætur
frá Rússum.
Háskólakennari með um
3.000 kr. í laun á mánuði
Keti Gzirishvili kennir ensku
við Háskólann í Telavi.
Ekki hægt að sætta
sig við ástandið