Vísir - 07.10.1981, Blaðsíða 5

Miðvikudagur 7. október 1981
5
VISIR
Martiu Luther King, blökku-
mannalei6togi,skotinntil bana i
Memphis 4. april 1968.
Robert Keunedy, þingmaöur
(bróðir JFK) skotinn til bana i
Los Angeles 5. júni 1968.
Luis Carrero Blance, for-
sætisráðherra Spánar, drepinn
með sprengju 20. des. 1973.
Faisal.konungur Saudi Arabiu,
skotinn til bana 25. mars 1975.
Montbatten, jarl af Burma,
drepinn með sprengju i veiði-
ferð á Irlandi 27. ágúst 1980.
Ziaur Rahman, skotinn til
bana i misheppnaðri byltinga-
tilraun i Bangladesh, 30. mai
1981.
Mohammad Ali Bahinar,
... ner Doooy Kennedy, fyrrum f°rseti Irans og Mohammes Ali
dóm sm álaráðherra, fyrir Rajai, for sæti srá ðherra,
irönskum ofstækismanni i Los drepnir með sprengju i Teheran
Angeles.
29. ágúst 1981.
Jimmy Carter, fyrrverandi forseti Bandarikjanna, og Sadat Egyptalandsforseti i viöræöum, sem þeir
áttu margarum frið í austurlöndum nær. Með þeim dx hlý vinátta.
Ætlaði sadat að segja
al sér eftir árið?
Jimmy Carter, fyrrum forseti
Bandarilcjanna, skýrði frá þvi,
þegar tiðindin bárust af tilræðinu
við Sadat, að i heimsókn Sadats
forseta til Bandarikjanna ekki
alls fyrir löngu, hefði Sadat trúað
honum fyrir þvi, að eftir ár ætlaði
hann sér að afsala sér forseta-
völdum.
„Hann ræddi við mig um nauð-
syn þess, aðhann viki úr forseta-
embætti, og sagðist hafa valið sér
traustan mann, Hosni Mubarak,
varaforseta, fyrir arftaka,” sagði
Carter viö fréttamenn.
Carter skýrði frá þvi, að Sadat
hefði i' heimsókninni til Plains i
Georgiu verið tiðrætt um þörfina
á því, að Camp David-friðar-
samningarnir héldu enn fullu
gildi, eftir að hann hyrfi frá.
Þegar Carter átti þessi viðtöl
við fréttamenn, vissi hann ekki
betur en að Sadat heföi lifað af á-
rásina, eins og fyrstu fréttir
greindu frá og voru haföar eftir
egypska hermálaráöherranum,
sem sjálfur særðist li'tillega i
árásinni.
Slýrðl Llbýa llngrinum á
Dyssugikknum?r
Friður i ausluriðndum nær pykir i alvarlegri hættu ellir
morðið á flnwar Sadat
Einn fyrrverandi samstarfs-
manna Anwar Sadats Egypta-
landsforseta er talinn hafa staðið
að baki tilræðinu við hann.
Saadeddin El-Chazli, hers-
höfðingi, yfirmaður herstjórnar-
innar egypsku i byrjun Jom Kipp-
ur-striðsins 1973 kom fram i út-
varpi í Alsir eftir frettina af til-
ræðinu og skoraði á egypska her-
inn að snúa baki við „sionisma og
heimsvaldastefnu”.
E n i sima sköm mu eftir tilræðið
var lýst ábyrgð af tilræðinu á
hendur samtökum, sem El-Chazli
stýrir úr útlegð sinni, en Sadat
forseti rak hershöfðingjann fljót-
lega eftir striðslok.
Fyrstu fréttir af tilræðinu voru
óljósar og var meira að segja
talið að Sadat hefði sloppið litið
særður. Sadat var staddur i
heiðursstúku ásamt fleiri áhrifa-
mönnum og erlendum gestum að
horfa á 'hersýningu sem áriega er
haldin 6. október i tilefni sigra
egypska hersins á fyrstu dögum
Jom Kippur-striðsins.
Fimm eða sex hermenn stukku
af herjeppa sem dcið var i
fylkingunni fyrir framan stúkuna
og hlupu iátttilheiðursgestanna,
skjótandi af hriðskotarifflum .
Lifverðir forsetans hófu skothríð
á móti og féllu þrir morðingjanna
og þrir voru handteknir.
Það er vitað um að minnsta
kosti 11 sem biðu bana i árásinni
og 25, sem særðust. Meðal hinna
fóllnu var Samuel biskup ný-
skipaður yfirmaður koptisku
kirkjunnar, fjórir hermenn og
nokkrir egypskir borgarar. Her-
málaráðherrann særðist litillega
en Mubarak varaforseta sakaði
ekki. Belgiski sendiherrann
særðistog ástralskur diplómat en
bandariska sendiherrann sakaði
ekki,og einnig sluppu þrirbanda-
riskir hernaðarráðunautar
ómeiddir.
Viðbrögð manna við þessum
tiðindum skiptust mjög i tvö horn.
Ýmsir þjóðarleiðtogar eins og i
Bandarikjunum og i V-Evrópu,
létu i ljós sorg sina og hörmuðu
Fjölskvlda Sadats
Anwar Sadat, forseti, lætur
eftir sig ekkju og fjögur uppkom-
in börn. — Jihan, eiginkona
Sadats, er starfandi bæði að
félagsmálum og pólitiskum sam-
tökum.
Tvær dætra Sadats eru giftar
sonum áhrifamanna i Egypta-
landi. Nuha, sú yngri, á fyrir
tengdafóður, Sayed Marei, einn
helsta ráðgjafa Sadats og sér-
fræöings ilandbúnaðarmálum, en
hann særðist i sömu árásinni og
varð Sadat að bana. Eldri dóttir-
in, Jihan, er gift syni Osman
Ahamed Osman, einhvers
þekktasta kaupsýslumanns
Egyptalands, ográöherra, en Os-
man var einn nánasti vina
Sadats.
Ekkjan, Jihan, sem var
fimmtán ára, þegar hún giftist
Sadat, hefur mjög helgað sig bar-
áttunni fyrir takmörkun barn-
eigna. Hún hefur stofnað liknar-
félög fyrir fatlaða og sjóði til
endurreisnar egypskum forn-
minjum. Hún var lektor i bók-
menntafræðum við Kairóhá-
skóla.
Gamal, eldri sonur Sadats,
starfar i' millirikjaverslun.
fráfall mikilmennis og eins af
aðalboðberum friðarins. — 1
Beirút höfuðborg Libanons
hleyptu vinstri menn af byssum
sinum upp i loftið og óskuðu
hverjir öðrum til hamingju með
dauða „svikarans Sadats”. 1
Tripóli i Libýu föðmuðu menn
hverjir aðra af einskærum fógn-
uði.
En viðast vöktu tiðindin þungar
áhyggjur af friðarhorfum i
austurlöndum nær og framtið
friðarsamninganna við Israel,
sem að mestu leyti hafa verið
þakkaðir Sadat.
Hoshni Mubarak, varaforseti
sem Sadat hafði valið sér að arf-
taka — og mun sennilega taka
sæti Sadats strax i' næstu viku —
lýsti þvi yfir að Egyptar mundu
ekki hvika frá friðarins braut og
standa við alla millirikja-
samninga sem stjórn Sadats hafði
gert.
Ýmsargetgátur eru uppi um að
erlendir aðilar standi að baki
samsærinu til undirbúnings til-
ræðinu við Sadat. Henry Kissing-
er, fyrrum utanrikisráðherra
Bandarikjanna lét hafa eftir sér
að „afar liklega hefði Libýa haft
hönd i bagga”. — Sömu ofstækis-
raddirnar sem háum rómi til-
kynntu, þegar Sadat hóf
samningaumleitanir við Israela
að hann væri „dauðadæmdur
maður”, hafa ófeimnir látið nú
frá sér heyra það, að Numeiri,
forseti Súdans sé „næstur á
listanum”. — Sadat hafði raunar
fyrir skömmu varað Numeiri við
þvi að Libýa sæti á banaráðum
við hann.
Forseti egypska þingsins, Sofi
Abu Taleb, verður handhafi for-
setavaldsins fyrst um sinn, og
hefur hann lýst yfir neyðar-
ástandi i landinu næsta árið. Ot-
fór Sadats veröur gerö á laugar-'
daginn.
Anwar Sadat og Gaddafi, ieiötogi Libýu. Myndin var tekin, þegar
þeir undirrituðu undirbúningssamninga að sameiningu Egypta-
lands og Líbýu, sem i adat siðan hætti alveg viö. Dró til fulls fjand-
skapar með þeim S idat og Gaddafi ofursta, sem var allra araba
hatursfyllstur i gagnrýninni á „egypska svikarann”. Siðari árin
voru einatt erjur viö iandamæri Egyptalands og Lfbýu. Var morð-
tiðindunum ákaft fagnaö i Tripóli, og hefur vaknaö sú spurning,
hvort þarna sjáist saman á mynd fórnardýrið og banaráðsmaður-
Ohugnanlegur lisli
Sadat Egyptalandsforseti bætist nú á langan lista þjóðarleiðtoga
og stjórnmálamanna, sem iallið hafa fyrir morðingjahendi. — Um
40 þjóðarleiðtogar og stjórnmálafrömuðir hafa verið myrtir frá þvi i
siðari heimsstyrjöldinni og hafa þó ófáir sloppið lifs frá banatil-
ræðum, sem þeim voru sýnd.
Á þessu ári var Ziaur Rahman, forseti Bangladesh, skotinn til
bana i byltingartilraun i mai, og fjöldi stjórnmálafrömuöa Irans
hafa fallið, — páfinn og Reagen Bandarikjaforseti særðust báðir i
banatilræði, sem þeim var sýnt.
Það erufá riki.sem
geta heitiö laus við
pólitisk morö. en 1
austurlöndum nær
hefur á seinni árum
keyrtum þverbak.
— 1 Egyptalandi
var Mahmoud
Rasha íorsætisráð
herra myrtur 1948
og Gamal Nasser
forseti slapp naum
lega frá tilræði i
Mnrðineiir h^afá _ Tveir Kennedy-bræöra féllu fyrir morðingja-
“rnm hendi. Ilér JFK i Dallas, og...
iyrirkomið prinsum “
og furstum, stjórnmálamönnum, diplómötum, blaðamönnum og
verkalýðsforingjum og illvirki þeirra vakið upp styrjaldir, borgi
arastrið og fjöldamorö.
Hér er upptalning yfir helstu leiðtogamorðin frá striðslokum:
Mahmoud Nokrashy Pasha.myrtur i Kairó28.des. 1948.
Mahatma Gandhi, stunginn til bana i Nýju Delhi 30. jan 1948.
Abdullah,Jórdaniukonunur, drepinn 20. júli 1951.
Feisal.konungur lraks, Abdul Illah, krónprins og Nuri Es Said,
forsætisráðherra, allir drepnir i Bagdad 14. júli 1958.
Solomin Bandaranaike, forsætisráðherra Ceylon, drepinn 26.
sept. 1959.
John F. Kennedy, Bandarikjaforseti, skotinn til bana i Dallas i
Texas 22. nóv. 1963.
Hendrik Verwoerd, forsætisráðherra S-Afriku, stunginn til bana
6. sept. 1966.