Pressan - 18.05.1989, Blaðsíða 19

Fimmtudagur 18. maí 1989
19
Hinn óborganlegi Cecil Adams
leitar svara við fórónlegustu
spurningum bandarískra blaðalesenda
Cecil Adams er einn af vinsælustu dálkahöfundum í Bandaríkjunum.
í 16 ár hefur hann séð um að svara lesendabréfum i vikuritinu Chicago
Reader. Sjálfur seair hann að áður en hann var uppgötvaður hafi fólk
þurft að fara í gröfina án þess að fá svör við sínum brynustu spurning-
um. Nú geti enginn lifað góðu lífi nema lesa þáttinn nans...
GREIN: ANNA KRISTINE MAGNÚSDÓTTIR - TEIKNINGAR: ÚR BÓKINNI „STRAIGHT DOPE'1
lífi fólks gildi. Ég held satt að segja
að það sé óhætt að fullyrða að eng-
inn geti lifað ánægjulegu lífi án þess
að lesa dálkinn minn í blöðunum
vikulega...“
Hluti af lesendabréfunum sem
Cecil Adams hafa borist í gegnum
árin hefur verið gefinn út á bók sem
ber sama nafn og þáttur hans,
„Straight Dope“. Undirtitili: Svörin
við spurningunum sem kvelja alla.
Við flettum upp í bókinni og birt-
um nokkur bréfanna — og svörin
við þeim.
Lesandi í Chicago spyr hvcrs
vegna við lesum frá vinstri yfir (il
hægri. „Hefur það eitthvað með
starfsemi heilans að gera?“
Svar: „Greinilega ekki, líttu bara
á kínversku og hebresku. Þetta er
bara spurning um vana. Ég þekkti
meira að segja mann sem las allt á
hvolfi. Hann var ýmist of latur eða
of drukkinn til að snúa bókunum
rétt! Einhvern tíma kom einhver
með þá kenningu að önnur hver lína
ætti að liggja „öfugt“ svo augun
gætu bara fært sig beint niður í stað
þess að renna þeim frá hægri yfir til
vinstri. Það er í rauninni mjög auð-
velt að venja sig á slíkan lestur,
nokkurra klukkustunda æfing
nægir!“
„Hvernig stendur á því að rauðu
rendurnar í hvítu tannkremi eins og
Signal og Stripe eru svona beinar?“
„Þegar tannkrem er sett á túpur
er því sprautað inn í breiðari end-
ann sem síðan er innsiglaður.
Rauðu rendurnar verða hins vegar
til þannig að við mjóa endaann á
Þegar Cecil Adams byrjaði að
svara lesendabréfum í Chicago Rea-
der árið 1973 voru útgefendur
blaðsins í vafa unt gildi slíks dálks.
Lesendum var boðið að spyrja um
hvaðeina sem þeim datt í hug og
Cecil leitaði svaranna. Spurning-
arnar voru oft á tíðum út í hött —
en það voru svörin líka. Fljótlega
kom hins vegar í ljós að tvennt var
það sem einkenndi Cecil Adams:
Hann hafði aldrei rangt fyrir sér og
virtist vita allt. Ritstíll hans var með
þeim hætti að hann fór auðveldlega
í taugarnar á fólki, en það gerði
þáttinn bara enn vinsælli.
Fyrsti ritstjórinn sem starfaði
með Cecil var Mike Lenehan sem
nú ritstýrir tímaritinu Atlantic.
Lenehan segir að kynnin af Cecil
hafi orðið sér lærdómsrík. Til að
byrja með störfuðu þeir við sama
blaðið í heilt ár, án þess að hittast
nokkurn tíma. Cecil svaraði bréf-
unum annaðhvort símleiðis eða
með því að pára svörin niður, helst
á notuð umslög, umbúðir af sam-
lokum eða notaða farseðla. Þótt
ritstjóri og prófarkalesari gerðu sitt
besta til að leiðrétta prentvillur
lentu þær oftar en ekki á síðum
blaðsins. Að lokum þraut þolin-
mæði Lenehans, sem skipaði Cecil
að láta sjá sig á skrifstofum
blaðsins.
Hann sættist á það. Mætti þó
aldrei fyrr en þremur mínútum fyrir
tímamörkin, klæddur í Bermúda-
stuttbuxur, sandala og skyrtu með
rifnum ermum. Svörin hafði hann
meðferðis á krumpuðum sneplum.
Enginn sá hann vinna, en ritstjór-
inn komst næst því er hann fór
heim til Cecils einhverju sinni.
Hann lýsti heimilinu á þann veg að
þar væru staflar af rykugum, göml-
um dagblöðum út um allt, gólf-
teppin slitin eins og gengið hefði
verið fram og aftur á sama punkti,
óhreinar kaffikrúsir á öllum borð-
um sem og umbúðir utan af tilbún-
um mat. Við skrifborð á miðju
gólfinu sat Cecil, rótaði í gegnum
óendanlegan bunka af blöðum og
muldraði: „Bíddu við, ég veit að ég
hef þetta einhvers staðar...“
Það leið ekki á löngu þar til
Chicago Reader fékk teiknarann
Slug Signorino til að myndskreyta
síður Cecils. Þeir félagar þykja hafa
líka kímnigáfu og teikningar Sig-
norinos hitta alltaf í mark. Um
þennan samstarfsmann sinn hefur
Cecil Adams sagt: „Það vill mann-
inum til happs að hann er snilling-
ur. Annars væri ég búinn að myrða
hann fyrir löngu.“
Vinsældir Cecils og Slugs urðu
með ólíkindum og þáttur þeirra,
„Straight Dope“, sem mætti þýða
sem „Beint í æð“, er nú í sex stórum
blöðum í Bandaríkjunum. Cecil
flýgur á milli borga til að svara bréf-
um, en Slug situr heima í Indíana-
fylki þar sem hann segir andrúms-
loftið henta sér best. Cecil vill sem
minnst segja um líf sitt og störf
annað en þetta:
„Áður en ég var uppgötvaður fór
fólk í gröfina án þess að fá svör við
spurningum sínum. Núna geta allir
fengið að vita allt — og það gefur
túpunni er komið fyrir stút, túpu
innan í túpunni, sem litil göt eru
stungin í. Rauða tannkremið er
fyrst sett í þessa sérstöku túpu og
síðan er hvita tannkreminu spraut-
að inn. Þegar þrýst er á túpuna
sprautast hvíta tannkremið fram og
þrýstingurinn veldur því að rauða
tannkremið spýtist út um litlu
götin.“
„Hver er sannleikurinn um hár-
þvottalög með eggjahvítuefnum?
á veitingastöðum til að koma í veg
fyrir að gestir noti hnífsoddinn til
að sækja sér sinnep.“
„Nýlega var mér sagt að McDon-
alds seldi 600 milljónir hamborgara
á hverju ári. Mér er spurn: Hversu
margar kýr þurfa að deyja til að
uppfylla þörf viðskiptavinanna?“
„Meðalkýr vegur einhvers staðar
á bilinu frá 1.000 pundum upp i
1.200 pund þegar hún er tilbúin til
slátrunar. Eftir slátrun eru eftir um
Hvað segja sérfræðingar að sé besta
hreinsiefnið fyrir hár?“
„Allur hárþvottalögur á þetta
sameiginlegt: Hann rennur niður
um niðurfallið á baðkarinu þínu.
Það er hreinlega útilokað að nokk-
ur hárþvottalögur geti tekið óhrein-
indi úr hári og sett um leið önnur
efni í hárið eins og eggjahvítu eða
næringu. Þessar vörur skilja eftir
sig góðan ilm, en það er líka það
eina. Jafnvel eggjahvítunæring
sem er látin sitja í hárinu dágóða
stund hjálpar ekki meira en hvaða
næring sem er. Hárið er úr dauðum
vefjum og ekkert getur látið það
700—800 pund af ætu kjöti. Um
það bil 12—15% af því eru notuð í
hamborgara, sem þýðir að úr einni
kú fást um 100 pund af hamborg-
arakjöti.
Þér brá þegar þú heyrðir að
McDonalds seldi 600 milljónir
hamborgara á ári? Sestu þá niður
og settu höfuðið á milli hnjánna!
Sannleikurinn er nefnilega sá að
þeir selja um fimm milljarða á
hverjum 16 mánuðum. Það gildir
um alla McDonalds-staði í heimin-
um. Þetta þýðir sem sé að McDon-
alds sendir um fimm milljónir og
sexhundruð þúsund kýr i dauðann
lifna við, hvorki eggjahvituefni,
vítamín, steinefni né annað. Auk
þess á eggjahvítuefni sem notað er í
hárþvottalög og næringar ekkert
skylt við hina raunverulegu eggja-
hvítu — keratínið, sem býr hárið til.
Eina leiðin er að nota hárþvotta-
lög sem inniheldur það magn af
hreinsiefni sem hár þitt þarfnast, en
þar sem ekki er tekið fram á um-
búðunum hversu ntikið það magn
er verður hver og einn að prófa sig
áfram. Og áður en þú r^iðist auglýs-
ingafólkinu sem hefur látið þig
kaupa ákveðnar tegundir árum
saman skaltu hafa hugfast, að aug-
lýsingafólk hefur gert Ameríku að
þvi sem hún er í dag.“
„Hér færðu loksins eina
ALVÖRU spurningu. Hvers vegna
eru tómatsósuflöskur háar og mjó-
ar en sinnepsflöskur stuttar og
á .hverju ári til að fullnægja eftir-
spurninni.“
UR BRÉFUM...
Spurning:
„Getur maðurinn lifað af brauði
einu saman. Ef svo er, hversu
lengi?“
Svar: „Nógu lengi til að óska þess
að líf hans yrði styttra..."
Spurning:
„Er Ágatha Christie örugglega
dáin?“
Svar: „Þar sem hún var grafin að
viðstöddu fjölmenni í enskum
kirkjugarði árið 1976 verður maður
að álykta að svo sé. En maður veit
jú aldrei með höfunda saka-
málasagna..."
Spurning:
„Hvers vegna eru svona margar
M&M-kúlur dökkbrúnar og gular,
en fáar Ijósbrúnar og grænar. Og
breiðar?"
„Bréf þitt varð til þess að ég fékk
aftur trúna á lífið. Eftir vísindaleg-
ar rannsóknir margra ára hefur
komið í ljós að flestir setja sinnep á
matinn sinn með hnífsoddi en
hrista tómatsósuflöskuna beint yfir
matinn. Sinnep er beiskt bragðefni
sem getur orsakað krampa eða
dauða ef notað í óhófi en tómatsós-
an er mun mildari. Flöskuhálsarnir
eru hannaðir með notkun inni-
haldsins í huga. Frakkar nota hins
vegar sinnepsglös með mjóum hálsi
hvað þýðir M&M?“
Svar: „Litirnir á möndlunum eru
valdir í þeim tilgangi einum að
gleðja augað. M&M-fyrirtækið
hefur gert rannsóknir á því hvaða
litir á sælgæti seljast best og hafa
komist að þeirri niðurstöðu að eft-
irfarandi blanda sé sú besta: 60%
dökkbrúnir litir, 30% gulir og 10%
aðrir litir. M&M eru upphafsstafir
tveggja snillinga í sælgætisiðnaðin-
um, Mars og Murrie. Fyrirtækið
var stofnað árið 1928 í Minneapolis
í Minnesota."