Nýja dagblaðið - 13.03.1938, Blaðsíða 2

2
N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
Innkaup
í framhaldi af því, sem ég
skrifaði í Nýja dagblaðið, haust-
ið 1936, vil ég nú gera nánari
grein fyrir því, sem sagt er í
niðurlagi greinarinnar.
Það hefir sem sé borið mjög
mikið á því, undanfarin ár, að
menn hafa fengið vélar í báta
til fiskiveiða og í farþegaskip,
sem ekki hafa reynzt heppileg-
ar.
Þetta er að nokkru leyti eðli-
legt, því að lánsstofnanir lands-
ins eru ófáanlegar til að lána
fé til kaupa á dýrari og vönd-
uðum vélum.
Sá, sem ætlar að kaupa vél,
verður þess vegna að snúa sér
til einhvers kaupmanns og
biðja hann að velja ódýra vél
með afborgun á mörgum árum.
Þessa lántöku verður kaupand-
inn að endurgreiða, auk hárra
vaxta, til útlanda.
Þar við bætist mikill viðhalds-
kostnaður, venjulega 1000—
4000 kr. á ári, kaupandinn
lendir svo í greiðsluþroti og
skuldin fellur á bankana.
Með þessu skapast erfiðleikar
fyrir bankana, að annast út-
lendu kröfuna. Þetta, ásamt
vitanlega mörgu fleiru, verður
til þess að ríkissjóður þarf að
fá útlent lán handa bönkunum
svo að þeir geti staðið í skilum
með skuldbindingar sínar við
útlönd.
í stað þessa ættu bankarnir
að fá ódýrt lán erlendis, og lána
aftur til útgerðarmanna og
samvinnuútgerðarfélaga, svo að
þessir aðilar geti valið vandaðar
vélar, með aðstoð innlendra
sétfræðinga.
Það er hroðalegt að sjá 4—5
ára gamlar vélar, sem keyptar
hafa verið með margra ára af-
borgun, næstum ónothæfar,
nema með gífurlegum viðhalds-
kostnaði, enda er það svo, að
þetta er að sliga útveginn hér
á landi.
Þó tekur út yfir, þegar for-
ráðamönnum útvegsins er bent
á heppilegri vélagerðir og véla-
Bloð og tímarít
Blik, blað Málfundafélags
gagnfræðaskólans í Vestmanna-
eyjum, er nýkomið út. Ritið fjall-
ar að mestu um bindindismál. Er
þar skírskotað til almennrar
skynsemdar um skaðsemi á-
fengra drykkja og tóbaks. Einn-
ig ræðir Þorsteinn Þ. Víglunds-
son húsbyggingarmál gagn-
fræðaskólans.
Febrúarblað Ægis kom út í
gær með ýmsum merkilegum
greinum. Þórður Þorbjörnsson
fiskiiðnfræðingur skrifar þar um
vinnslu á háfi og hákarli og
drepur á reynslu annarra þjóða
í þessu efni, einkum Kanadabúa.
Tilraunir, sem gerðar voru í Sól-
bakkaverksmiðjunni árið 1936,
til þess að vinna hákarlsbúka,
mistókust sem kunnugt er. Telur
Þórður það vélunum að kenna.
Hinsvegar hafi það sama vor
verið byggð verksmiðja á Pat-
reksfirði, sem muni vel hæf til
að framkvæma þessa vinnslu.
á vélu
samstæður, þá segja þeir að
ekki sé vert að sinna því, vegna
þess, að vélagerðin sé á „til-
raunaskeiði“.
Þetta kom fyrix hér í Reykja-
vík, þegar vélarnar voru vald-
ar í bæjarbátana, og þetta virð-
ist ætla að endurtaka sig um
val á vélum og vélasamstæðum
í björgunarskúturnar.
Þó eiga þetta að verða óska-
börn þjóðarinnar, og vandað til
þeirra á allan hátt.
Hvernig er hægt að búast við
góðum árangri, þegar forráða-
mennirnir leita sér engra upp-
lýsinga hjá þeim, sem mesta
reynslu hafa í þessum efnum,
svo sem hjá skipstjórunum,
stýrimönnunum og mótorstjór-
unum á strandvarnabátunum.
Þó tekur út yfir, þegar gufu-
vélstjóri, sem ekki hefir haft
nema lítilsháttar kynni af mót-
orum, gefur sig í það að veija
mótora í meiriháttar farþega-
skip.
Ég vil þess vegna, með línum
þessum, skora alvarlega á þá,
sem eiga að ráða í þessum efn-
um, að velja það eitt, sem get-
ur verið til frambúðar í mörg
ár.
Ólafur Einarsson,
skipaskoðunarmaður.
Mínnmg sr. Haralds
Níelssonar
Á dánardegi séra Haralds Ní-
elssonar, 10 árum eftir andlát
hans, ákvað Háskóli íslands að
beita sér fyrir því, að minning
hins mikla kennimanns og guð-
fræðings verði veglega heiðruð,
og væntir almennrar þátttöku
íslenzku þjóðarinnar til þess, að
minning eins af hennar mestu
andans mönnum megi varðveit-
ast um ókomnar aldir.
Háskólaráðið hefir stofnað
sjóð, sem beri nafn Haraldar Ní-
elssonar, og verði tekjum hans
varið til að kosta einn mann á
ári, til að flytja fyrirlestra við
Háskóla íslands. Vonast há-
skólaráðið til þess, að nægilegt
fé safnist í sjóðinn til þess að
völ verði á ágætum mennta-
mönnum, erlendum og innlend-
um, til fyrirlestrahalds hér við
háskólann og að unnt verði að
gefa fyrirlestrana út, svo að öll
þjóðin geti notið þeiTra.
Svo er til ætlazt, að efni fyrir-
lestranna sé ekki einskorðað við
ákveðnar fræðigreinar, heldur
verði boðið þeim mönnum, sem
líklegastir þykja til að vekja og
efla holla, andlega strauma og
flytja margvíslegan fróðleik. —
Væntum vér, að undirtektir
þjóðarinnar verði svo góðar, að
sjóðurinn geti tekið til starfa á
70 ára afmælisdegi Haralds Ní-
elssonar, 30. nóv. næstkomandi.
Háskólaritari, hr. Pétur Sig-
urðsson, tekur á móti framlögum
til sjóðsins og annast fjárreiður
hans fyrir háskólans hönd, unz
skipulagsskrá verður samin. Úr
Sáttmálasjóði hefir háskólaráð
Hárvötzi og' ilmvötra frá Áfeng'is-
verzlura ríkisins eru mjög hent-
ugar tækifærisgjafir.
„Gnllf oss“#
fer á þriöjudagskvöld 15. marz
um Vestmannaeyjar til Leith og
Kaupmannahafnar.
Farseðlar óskast sóttir fyrir
hádegi sama dag.
„Goðafoss"
fer frá Kaupmannahöfn 19.
marz (iaugardag).
Reykjavíkurannáll h.f.:
REVYAN
Fon dyisiir
10. sýning í Iðnó í dag kl.
2 eftir hádegi.
11. sýning í Iðnó á morgun,
mánudag 14. þ. m. kl. 8 e. h.
Aðgöngum. seldir í dag kl.
1-7 og eftir kl. 1 á morgun.
12. sýning í Iðnó þriðjudag
15. þ. m. kl. 8 e. h. Aðgöngu-
miðar seldir á morgun, frá
4-7 og eftir kl. 1 á þriðjud.
Venjulegt leikhúsverð eftir
kl. 3 daginn sem leikið er.
PRENTMYN DASTOFAN
LEIFTUR
Hafnarsfræti 17, (uppi),
býr til 1. flokks prentmyndir.
Sími 3334
tw$5ET>
mSeihs Loftur.
KAEJPIB
LÉREFTSTfJSKUR
hreinar og heillegar,
(mega vera mislitar),
kaupir Prentsmiðjan
EDDA h.f„ Lindar-
götu 1D.
.... og svo umfram allt að senda
mér 1 stykki SAVON DE PARIS,
hún er svo ljómandi góð.
— Já, með ánægju, kæra frö-
ken, enda seljum við langmest
af þeirri handsápu.
Gula bandið
er bezta og ódýrasta smjörlíkið.
í heildsölu hjá
lagt fram 1000 krónur sem stofn-
fé. —
Samband fsl. samvínnufélaga
Sími 1080.
Reykjavík, 11. marz 1938.
Niels Dungal.
Ásmundur Guðmundsson.
Guðmundur Thoroddsen.
Ólafur Lárusson.
Sigurður Nordal.
iiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii„iiliiiiliilii„„il,ii,iiil„,ii„
► Borgið Nýja dagblaðíð!
iiii i„ii„„i„„„„,,,i,,„,i„ „, ,„„ii„„,„ „,„ ii,,,,„,,„„i„, „„„ „ii,i„„„„i„„„ „„„„i„„,i„„„„