Tíminn Sunnudagsblað - 30.06.1963, Blaðsíða 21

Randversreisa
Franihald a£ bls. 565.
í gjá eða skoru við norðurbakk-
ann og kemur svo fram í hávöð-
unum fyrir neðan, löngum og afar
stórgrýttum. Milli fossins og ham-
arsins sést lítill hellismunni, og
niður af honum er kafloðin gras-
brekka; þetta minnir á munnsvip
19. aldar bónda. Að vestan eða
suðvestan er dalurinn opinn, því
þar rennur Rangá. En til hliðar
sunnan megin er dálítil hamra-
borg, álíka stór og væn sambygg-
ing í Reykjavík. Þar mætti vel
hugsa sér dvergabyggð. Þeir gætu
lifað af því, sem þessi unaðsfagri
dalur gæfi af sér, og þyrftu að
fara í kaupstað í mesta lagi einu
sinni á ári. Á vorin dygði þeim
eitt kríuegg í máltíð, en í Rang-
árhólmum verpir mikill fjöldi af
kríu á hverju vori, og þá eru mikil
umsvif í hólmunum, og ekki frið-
legt að vera þar á gangi, hvorki
fyrir menn né skepnur, svo að
krummi þorir þangað ekki, og
þykir honum þó egg mata bezt.
Ofan við Rangárhólmakvíslina er
dálítill mýrarblettur með stör og
öðrum góðum grösum. Þar gætu
dvergarnir heyjað handa einni á,
og kjötið af lambinu hennar gæfi
þeim ársforða af kjöti, og ullin
af henni dygði þeim til fata. í
kvíslinni eða ánni veiddu þeir
siluhg bæði bleikju og urriða, svo
að þeir þyrftu ekki að sækja í
kaupstað annað en kaffilús, salt-
ögn, sykurörðu og mjölhár og
eitthvað af rauðum og bláum dúk-
um. Og þetta gætu þeir borgað
með ýmsum fallegum gripum, sem
þeir smíðuðu úr marglitum stein-
um og skógarhrislum, sem hægt
er að finna hér og þar um dalinn.
En ef við Monsi hefðum ætlað að
reisa bú í dalnum, sem okkur
þótti mjög girnilegt, hefði hann
þurft að vera næstum hundrað
sinum stærri.
við þennan hest; þetta var gæðing-
urinn Óðinn. Hann bar þess engin
merki, að hann hefði verið notað-
ur þeranan morgun.
Piltarnir litu til mín: „Varstu
að skrökva að okkur, þrjóturinn
þinn?“ sagði Lúili.
„Eg hef engu skrökvað að ykkur,
ég sagðist bara hafa orðið að taka
þennan hest, af því ég hefði ekki
haft um neitt annað að velja. En
þið létuð blekkjast, vegna þess að
Svipur gamli var orðinn svo þvæld-
ur undir mér, þegar ég kom hér að
neðan, að hann var farinn að grípa
töltspor. Nú skuluð þið mimnast
þess næst, þegar þið smalið, að
taka Svip, ef þið ætlið að vera
fljótir."
Við gengum nú allir niður í dal-
inn um breiða götu, sem þar er,
og að Rangárhólmakvíslinni. Svo
bröltum við á bak, og Randver
bar okkur yfir kvíslina. Nú var
veiðihugur kominn í okkur. Við
létum Randver á lynghæð, sem
hæst bar í hólmanum, en fórum
sjálfir að huga að berjum, þótt
það væri með hangandi hendi, því
að allur hugurinn var við veiðina.
Við urðum aðeins berjabláir, en
hlupum svo að ánni beint á móti
móbergshamrinum. Þar var djúp-
ur hylur og svo lygn, að ekki sást
vatnið hreyfast. Það var eins og
áin væri að hvíla sig eftir ferðina
um foss og hávaða. Sólin var far-
in að lækka á lofti, og hamarinn
sló skugga á hylinn. Við beittum
önglana og köstuðum út í hylinn
og biðum svo með öndina { háls-
inum. Eftir litla stund leit ég til
Monsa og sá, að eitthvað hafði
gerzt. Hann var allur á iði og
starði út í hylinn. Hann ýmist
dró færið eða slakaði á því, og
það leyndi sér ekki, að silungur
hafði bitið á öngulnn, og eftir
litla stund hafði hann dregið hann
á land, og þarna á eyrinni lá
þriggja punda bleikja, svo undur
litfögur, dökk á bakið, en rauð-
bleik á kviðnum. Það leið ekki á
löngu áður en ég fékk á krókinn,
og þarna veiddum við sjö bleikjur,
ég þrjár en Monsi fjórar. Við vor-
um lémagna og orðlausir af gleði
og horfðum hvor á annan hugs-
andi um þá hamingju að hafa far-
ið þessa ferð og veit svona vel í
Rangá, sem alfir höfðu sagt, að
ekki þýddi að væta færi í. Við lág-
um á lyngbala litla stund, því að
veðrið og kvöldkyrrðin var svo
unaðsleg. Svo fórum við að tala
um, hvað fullorðna fólkið mundi
segja, þegar það sæi veiðina, því
að það fór ekki dult, þegar við
lögðum af stað, að ferð okkar
mundi verða meira til gamans en
gagns.
Það kvöldað; óðum, og við urð-
um að hugsa til heimferðar. Við
settum bleikjurnar } kippur og
gortuðum af þeim mikla stærðar-
mun, sem var á þeim, og murt-
unum úr Fiská. Svo hönkuðum
við upp færin og fórum að huga
að Randver, en hann var þá allur
á bak og burt, en beizlið lá á
lyngmóanum, þar sem við höfðum
skilið við hann. Við gengum upp
á hæsta balánn á hólmanum, og
þaðan sáum við á bakið á Rand-
ver, þar sem hann var að gæða
sér á safaríkri störinni í mýrar-
blettinum handan við kvíslina. Við
fórum þvi úr sokkum og skóm
og óðum yfir kvíslina, en hún tók
okkur tæpiega í hné. Randver var
pakksaddur og j bezta skapi eins
og hann var vanur, og við létum
vel að honum, lögðum við hann
beizlið og héldum heimleiðis.
Ferðin var senn á enda og mál
að taka á sig náðir. Að morgni
mundi rísa nýr dagur bjartur og
fagur, en hann mundi færa okkur
erfiða vinnu. Á eftir kæmi sunnu-
dagur, en hann mundi ekki verða
neinn hvíldardagur fyrir okkur
Monsa, því að við áttum að fara
snemma á fætur og smala saman
hrossunum og allt fullorðna fólk-
ið ætlaði til kirkju. En að kvöldi
áttum við að sjá um, að ærnar og
kýrnar væru á stöðlinum með
réttri tölu.
En þessarar skemmtilegu ferð-
ar minntumst við oft með gleði,
og okkur kom saman um að kalla
hana Randversreisu.
Klerkurinn
Framhald af bls. 560.
mikil, og kaðallinn lafði ekki niður,
heldur var nærr láréttur. Við urðum
þess vegna að flytja okkur af eigin
ramleik eftir kaðlinum, ómögule-gt
var að nota líkamsþungann til að
renna niður. Að þessu kom-umst við,
er við tókum bækur og aðra hluti,
vöfðum þeim innan í kápu inína og
fest-um við kaðalinn til að sjá, hvort
böggullinn rynni eftir honum sjálf-
krafa. Han-n gerði það ekki. Sem betur
fer, nam ha-nn staðar, áður en hann
var úr seiHngarfæri, því að hefðum
við ekki getað náð honu-m, hefðum við
aldrei komizt niður sjálfir. Við dróg-
um böggulinn upp aftur og skildum
hann eftir.
Félagi minn breytti nú um skoðun.
Hann hafði alltaf tabð það auðveldan
hilu-t að renna sér niður, en nú sá
hann, hvert hættuspil það var.
„En ég verð án efa hengdur, ef ég
verð hér kyrr“, sagði hann. „Ef við
köstum reipinu niður núna, mun það
fa-lla í síkið, og skvampið mun koma
upp um okkur og vini okkar líka.
Ég mun fara niður, hjálpi mér Guð.
Ég vil heldur hæ-tla á flótta en vera
hér kyrr og megn-a ekkert“.
Síðan Jas hann bæn og tók kaðal-
in-n. Hann komst auðveldlega niður,
þvi að hann va-r sterkur og kaðallinn
var enn strengdur. En niðurför hans
kom sla-ka á kaðabnn og gerði mér
erfiðara fyrir. Ég tók ekki eftir því,
fyrr en ég var iagður af stað.
Ég fól mig á vald Guði og Drottni
Vorum, Jesú, Heilagri Maríu, verndar
engli mínum og einkum föður South-
wel'l, s-em hafði verið fanginn i næsta
nág-ren-ni, þar til hann v-ar leiddur
út til píslarvættis. Síða-n greip ég um
reipið hægri hendi og tók einnig um
það með vinstri. Til þess að hindra
að ég félli niður vafði ég fótunum
utan um kaðalm-n, þó þannig, að
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
573