Tíminn Sunnudagsblað - 28.06.1964, Blaðsíða 12

Básar í Grímsey eru nyrzti bær
á íslaudi. Þar býr oddviti þcirra
Grímseyinga, Alfre'ð Jónsson, ásamt
Ragnhildi, konu sinni, og nokkrum
börnum þeirra hjóna. Þegar ég var
staddur í Grímsey ekki alls fyrir
löngu, sótti cg Alfreð heirn til að
spjaila örlítið við hann um málefni
byggðarlagsins og Grímseyinga.
Básar eru spölkorn norðan við
Sandvíkina, höfn Grímseyinga, og
ég er ekki alveg óttalaus, þegar ég
geng þangað norður. Þarna eru
nefnilega alveg fádæma ósköp af
kríu, og hún gargar og'lætur öllum
illum látum yfir höfði mér, og ég
er berhöfðaður. En hún lætur sér
nægja að garga, og ég slepp óskadd-
aður, enda mun ekki nógu áliðið
til þess, að krían ráðist á menn af
fullri hörku. Það gerir hún helzt
um það leyti, sem ungarnir eru að
komast á kreik, en enn er hún ekki
nema rétt farin að verpa.
Alfreð oddviti á Básum tekur al-
úðlega á móti mér og leiðir mig
inn í skrifstofu sína, Ég bið hann að
segja mér og lesendum Sunnudags-
blaðsins eitthvað um líf manna í
AfreS Jónssors, oddviti í Grímsey.
Grímsey, þessu fjarlæga eylandi,
sem margir hafa áreiðanlega ranga
eða enga hugmynd um, að minnsta
kosti Sunnlendingar.
— Hvað eru íbúar margir í Gríms-
ey, Alfreð?
— Þeir eru 73 eins og er, en eft-
ir því, sem ég veit bezt, mun þeim
■fjölga um 5 nú á næstunni.
— Fólki fer þá hér ekki fækk-
andi?
— Nei, það þokast heldur upp á
við. Þegar ég kom hingað, voru íbú-
arnir um 60, nú eru þeir komnir
yfir 70 og fleiri í vændum. Um og
fyrir 1950 var hins vegar talað um,
að allir færu héðan, þá fór mikið af
ungu fólki burt, en margt af því
hefur komið aftur á síðustu árum.
Og það er mesta firra, sem margir
halda, að hér sé aðallega gamalt
fólk. Á flestum heimilum hér eru
ung hjón og með börn á skólaaldri.
Hér voru 14 skólaskyld börn í fyrra
og verða 16 að ári.
— Hér er sem sagt gott að vera?
— Menn lifa hér að mörgu leyti
góðu lífi. Hér eru menn algerlega
lausir við allan taugaóstyrk og æs-
ing, sem fylgir hraðanum í þéttbýli
nútímans. Hitt er svo annað mál, að
hér verður enginn ríkur á þann
mælikvarða, sem nú er farið að
leggja á þá hluti. En menn lifa hér
heHbrigðu og góðu lífi, það yrði víst
talið fremur áhyggjulítið líf, en að
jafnaði hefur hver það eins og hann
leggur á sig. Einar djálkni mundi
orða það þannig, að menn uppskeri
eins og þeir sái. En afkoman er hér
yfirleitt mjög sæmileg.
— Ilvað eru margir bæir í Gríms-
ey?
— Jarðirnar munu vera 10 eða
11, og heimilin eru 14. Sumar þess-
ar jarðir eru litlar, en þeim hefur
verið skipt út úr eldri jörðum. Básar
eru ein af þeim fáu, sem ekki hefur
verið skipt.
— Og menn stunda hér einhvern
búskap?
— Það eru flestir með búskap,
og allir eru sjálfum sér nógir með
mjólk og kjöt og slíka vöru. Menn
hafa þetfá 20—30 kindur, og það
mun láta nærri, að í eynni sé ein
kýr á heimili að meðaltali. Það verð-
588
9 ! M I N N — SUNNUDAGSBLAD