Tíminn Sunnudagsblað - 24.04.1966, Blaðsíða 10

vil ég ekki bíða lengur, — ef þér
þykir ennþá vænt um mig.
Við fórum í gönguferð og leituðum
á fornar slóðir. Langt uppi á heiði
hvíldumst við í lyngivöxnum bolla.
Yfir okkur hvelfdist himinninn, blár
og tær, og umihverfis okkar angaði
jörðin af frjósemi vorsins.
— Það er gott að vera kominn
heim, sagði Tom og þrýsti mér að
sér. Svo færði hann sig neðar í brekk
una og lagði höfuðið í kjöltu mér.
Eftir nokkra þögn hélt hann
áfram:
— Marý, ég er ekki eins stálhertur
og ég vil sýnast. Ógnir vígvallarins
ásækja mig í vöku og svefni.
Hann hafði tekið ofan húfuna, og
þegar ég renndi fingrunum gegnum
hár hans, fann ég móta fyrir illa
grónu öri. Hann lá kyrr um stund,
virtist njóta atlota minna, en reis
svo snögglega upp til hálfs og hróp-
aði í uppnámi:
— Ég hata stríðið! Fyrir hvað er-
um við eiginlega að berjast? Ó, af
hverju tökum við ekki höndum sam-
an og stöðvum þessa vitfirringu, í
stað þess að láta leiða okkur til slátr
unar eins og sauði. . .
Fáum dögum síðar vorum við gef-
in saman. Tom fékk leyfið fram-
lengt, og við nutum sérhvers dags
eins og við værum að vinna upp þessi
fjögur ár,' sem við höfðum verið að-
skilin. Við þóttumst viss um, að þetta
væri lokaþátturinn og fórum að gera
framtíðaráætlanir.
— Ég fer ekki í námuna aftur,
sagði Tom. — Ég ætla að gerast
foóndi.
— Við gætum búið með mömmu
til að byrja með, lagði ég til mál-
anna.
— Og aukið búpeninginn og hag-
nýtt jörðina.
— Og eignazt börn, sagði ég og
roðnaði. — Svo hlógum við bæði af
einskærri hamingju.
Eina nóttina vaknaði ég við, að
Tom talaði í suefni.
— Aktion Station! Go! hrópaði
hann hvað eftir annað. — Ég get
það ekki, muldraði hann svo. — Guð
hjálpi mér, ég get það ekki.
Daginn eftir var hann þungbúinn
og fór einförum. Þetta endurtók sig
þó nokkrum sinnum . .
Þegar leyfi hans var lokið, fylgdist
ég með honum til Suður-Englands.
Hann kom mér fyrir í yndislegu
þorpi í Wiltshire, nálægt þjálfunar-
stöð sinni, sem var dulbúnar tjald-
búðir, dreifðar yfir víðlenda lág-
sléttu með skóg á allar hliðar. Þar
var einnig flugvöllur með urmul af
hernaðarflugvélum, sem faldar voru í
skógarj aðrinum
Tom dvaldist hjá mér um nætur,
þ«gar hann gat koimið þvj við, því
að ég átti örðugt um svefn, ef hann
var fjarverandi. Einkum hræddisrt ég
m
fallhlífaæfingarnar, sem þeir voru
vanir að framkvæma í dagbirí-
ingu. En Tom sagði, að fallhlífarnar
væru nær hundrað prósent öruggar.
★
Hustið kom snemma. Gulnað lauf
trjánna fyllti götutroðninga skóg-
arins og stíga trjágarðanna, sölnaði
og varð að dufti. Farfuglarnir flokk-
uðu sig á bleikri grundinni og hófu
viðbúnað til suðurferðar. — Kvöld
nokkurt kom Tom ekki.
Ég hafði búizt við honum og beið
hans langt fram á nótt. Undir morg
un heyrði ég ákafan vélaþyt. Hver
flugvélin af annarri hóf sig til flugs.
Ég reyndi að telja sjálfri mér trú um,
að þetta væri bara venjuleg æfing.
En þegar leið og beið án þess að flug
vélarnar sneru aftur, fór ég að verða
óróleg. Ég fór snemma á fætur og
hélt mig að mestu við gluggann, og
allt í einu sá ég rauðu alpahúfunni
hans bregða fyrir á mil'li trjágrein-
anna við hliðið.
Ég flýtti mér að setja ketilinn yíir.
fékk aðeins tíma til að líta sem
snöggvast í spegil, áður en barið var
að dyrum. Ég tyllti mér á tá, reiðu-
búin að taka við kossi Toms um leið
og ég lauk upp hurðinni. En það var
framandi hermaður, sem stóð fyrir ut
an dyrnar. Hann færði mér bréf.
Ég tók við því með skjálfandi hönd
um og braut það upp. Það var skrif-
að með blýanti. Stafirnir voru hlykkj
óttir og báru vott um hugaræsing.
Elsku Marý min.
Þegar þú færð þessar línur, er-
um við staddir einhvers staðar á
meginlandinu, guð má vita hvar.
Það lítur út fyrir, að það sé alvara
í þetta sinn. Við renndum grun í
að eitthvað væri á seyði, þegar okk
ur var synjað um útgönguleyfi í
gærkvöldi. — Vertu hughraust, ást-
in mín. Þetta mun allt fara vel, og
við sjáumst bráðlega aftur. — Ég
hlýt að koma aftur . .
Ég stóð lengi með bréfið í hend-
inni, án þess að gera mér fulla grein
fyrir efni þess. Þegar ég loks leit upp,
var bréfberinn horfinn. Ég reikaði
inn í herbergi mitt og opnaði útvarp-
ið. Með stuttu millibili voru sagðar
fréttir frá innrásinni í Holland. — Ég
sat við útvarpið, það sem eftir var
dagsins.
Um nóttina lá ég andvaka. Hugs-
anir mínar snerust um viðburði dags
ins. Ég heyrði vélaþytinn á ný og sá
fallhlífaliðana sitja samanþjanpaða í
þröngum klefunum með fallhlífar
ólarnar girtar í kross yfir brjóstið.
Andlit þeirra virtust svo undarlega
stirðnuð í daufri rafmagnsbirtunni.
Skyndilega var flugið lækkað.
Hendur þeirra fálmuðu ósjálfrátt
eftir útiausnansnúrunni. Rautt ljós
var krveikt framen á -fíugvélunum,
sem fylgdust mi þétt að. Liðþjálíarn-
ir risu úr sætum sínum og þrumandi
rödd þeirra yfirgnæfði vélarhljóð-
ið og hvininn í loftstraumnum, sem
þyrlaðist inn í klefan um leið og
hlerinn í gólfinu var opnaður.
— Aktion! Station!
Fallhlífaliðarnir þokuðust nær gín-
andi opinu í botni flugvélanna.
— Go!
Og þeir hurfu niður um opið í
skipulagðri röð með ofsahraða í fall-
inu, unz skermurinn þandist út. •
Himininn var þakinn hvítum depl-
um, sem svifu dúnléttir á öldum lofts
ins, þegar fyrsta vélbyssan lét til sín
heyra. Fleiri og fleiri tóku undir.
Dreifðir blossar kviknuðu og slokkn
uðu í rökkurskímunni niðri á jörð-
unni og lýsandi kúlnaraðir stigu í
boglínum til móts við fallhlífarnar.
Sumar þeirra féllu saman, urðu pylsu
laga og steyptust til jarðar. En flest
ar náðu niður heilu og höldnu.
Byggðin vaknaði af svefni við ýlfur
loftvarnaflautunnar og skothríð, sem
æstist við, að fallhlífaliðarnir náðu
fótfestu og fengu tangarhald á byss-
um og skotfærum úr renniflaugunum,
sem þeir höfðu flutt með sér til að
birgja sig upp að vopnum, og sleppt
yfir staðnum. Þeir leituðu saman og
reyndu að halda hópinn, enda þótt
aðstæður væru slæmar. Vegirnir urðu
krökkir af hálfnöktu, hræðslubrjái-
uðu fólki, sem flúði í ofboði frá bar-
áttusvæðinu. Börn týndu mæðrum
sínum, og mæður grétu börn sín.
Rúður brustu, og veggir sundruðust.
Hróp og stunur deyjandi og særðra
manna drukknuðu í trylltu orgi morð
tækjanna. . .
Dag eftir dag sat ég sinnulaus við
útvarpið með landabréf fyrir fram-
an mig. Fallhlífaliðinu við Eindhov-
en og Nijmegen hafði tekizt að ná
sambandi við aðalherinn, en liðið við
Arnhern var umsetið á Rinarbrúnni.
Ég reyndi að telja mér trú um, að
Tom hlyti að vera við aðra hvora her
deildina, sem tekizt hafði að brjótasí
í gegn. En hugur minn hvarflaði allt
af til liðsins við Arnhem. Ég sá sýn
ir, sem aldrei létu mig í friði: Þeir
sneru baki saman á brúnni og vörð-
ust ofureflinu, örmagna og þreytu,
sulti og vosbúð. Og regnið streymdi
niður frá dumbgráum himninum,
meðan augu þeirra skjfpuðu eftir
hjálp. Augu, sem sljóvguðust því
meir, sem vonin dapraðist.
★
í útjaðri landamæraskógarins vest
an við Rín standa þeir í löngum,
skipulögðum röðum á umgirtu, grasi
grónu svæði — litlu, hvítu krossarn
ir á leiðum fallhlífaliðsins, sem féll
við Arnhem. Jarðvegurinn er gljúpur
og grasið safaríkt og iðgrænt, og það
teygir ræturnar djúpt niður I svarta
moldina. Á leiðunum eru ræktuð
skrautblóm, sem skólabörn undir um
sjón kennara sinna hlúa að. — Seytj-
T t M 1 N N — SVNNVÐáOBBUð