Tíminn Sunnudagsblað - 31.05.1970, Blaðsíða 18

sýndi þarna einnig töfrabrögð og
sjónhverfingar, hurfu hlutir hjá
honum fyrir augunum á ofckur og
koma síðan fram á hinum ólíkleg-
ustu stöðum. Eitt sinn bað hann
um tveggja króna pening að láni til
að nota við töfrabrögðin. fslending-
ur rétti þá fram tvikrýning. Sá
norski leit á hann og hafði orð um,
að hann væri ekki viss um, að sér
tækist að galdra með íslenzkri
mynt, og glotti við. Fannst mér
ég kenna þar lítilsvirðingu á ís-
lenzka gjaldeyrinum. Þetta kvöld
sýndi Guðmundur Þórarinsson
kennari úr liði okkar íslenzkar lit-
skuggamyndir og þótti hinum
norsku frændum okkar að því
skemmtun góð .
3. júní: Að loknum morgunverði
var okkur ekið til Solnör, heimil-
is Quale lénsmanns, og skyldi þar
skoðaður norskur stórskógur.
Varð lénsmanni það fyrst að orði,
þegar hann hafði boðið okkur vel-
komin og litið yfir flokkinn, að
honum þætti við flest illa skóuð
til skógargöngu. Brá sér síðan inn
í hús sitt og kom aftur með fullt
fangið af gúmmistígvélum. Var þá
hafin ganga til fjalis.
Lénsmaðurinn, hár og karlmann
iegur maður, vel miðaldra, þræð-
ir stíg, er til fjalls liggur, en við
fylgjum á eftir í sporaslóð. Frem-
ur er stígurimn ógreiðfær, þegar
inn í skóginn kemur, blautur og
víða liggja trjárætur þvert yfir
hann. Nú koma sér vel stígvélin
lénsmannsins, þeim er þeirra
njóta. Áfram þokast gangan, og
brátt erum við stödd í stórskógi
— hinum mesta, er við höfum
fram að þessu séð. Skiptast hér á
greni og fura, hávaxin tré með
sprungnum og hrjúfum berki, og
eru sums staðar mosavaxnír stofn-
arnir. Á þurrlendri hæð með gisn-
um skógi staðnæmist lónsmaður
og skýrir fyrir okkur ýmislegt í
sambandi við skóginn, nytjar hans
og hirðingu. Það, sem honum var
efst f huga, var að ryðja veg um
fjallshlíðina, svo að koma mætti
við dráttarvél til að flytja hin
felldu tré niður að ströndinni.
Hann sýnir okkur hinn mikla mun
á vaxtarhraða furu og grenis. Því
til sönnunar borar hanu með þar
til gerðum nafri í gegnum trjá-
stofnana. Þegar nafarinn er dreg-
inn út, fylgir honum sívalur bor-
kjarai, en á honum má auðveld-
lega sjá árhringana í trénu.
Við sjáum það svart á hvítu, að
árhringarnir eru allt að því helm-
ingi fleiri í furunni en greninu í
jafngildum stofnum. Að athugun
þessari lokinni er borkjarnanum
aftur stungið í gatið í trjábolnum,
og grær hann fastur í því. En
gæta verður þess, að vel sé frá
berkinum gengið, svo skordýr eigi
ekki greiðan aðgang að trénu, þar
sem það hefur verið sært. Vegna
mismunandi vaxtarhraða grenis og
furu gróðursetja Norðmenn svo tU
eingöngu greni í skógum sínum.
Þarna á hæðinni gat að líta
nokkrar allstórar, brúnleitar þúf-
ur, þurrar og þokkalegar að sjá.
Virtust þær bjóða gönguþrevtta
gesti velkomna til sætis. Sem
betur fór féll þó enginn úr hópn-
um fyrir þeirri freistingu að taka
sér sæti. Þetta voru, er að var gáð,
mauraþúfur, og þó að maurar þeir,
sem þessar þúfur byggðu, séu ekki
sfcæð 'kvikindi, er víst, að fcvik-
ur hefði orðið sitjandinn á hverj-
um, sem þarna hefði leitað hvild-
ar, þegar upp hefði verið staðið.
Skógargöngunni er haldið
áfram, og lénsmaðurinn vekur at-
hygli okkar á ýmsu í sambandi við
skóginn, sem hér er ekki rúm til
að greina frá. Hann leiðir okkur
um gisinn stórskóg, þar sem út-
sýn gefur niður til sjávarins og
hlíðanna hinum megin fjarðarins.
Þar sér til býla milli skógarteig-
anna. Húsin eru máluð björtum og
skærum litum, og kringum þau
eru græn tún, en smá á mæli-
kvarða okkar íslendinga. Eftir ná-
Iega tveggja stunda göngu um skóg
inn komum við út úr honum. en
á öðrum stað en þar, sem við hóf-
um gönguna. Nú erum við allmik-
ið fróðari um norska skóga, nytj-
ar þeirra og hirðingu.
Lénsmaðurinn bíður okkar að
skoða heimili sitt. íbúðarhúsið er
vitanlega úr timbri, tveggja alda
gamalt, en vel viðhaldið. Yfir því
hvílir einhver ólýsanlegur fyrir-
mennsku- og traustleikablær. Það
stendur f litlu túni, og fyrir fram-
an það grær hæsti askur Noregs,
eitthvað hundrað og fimmtiu ára
gamall, þrjátíu og tveir metrar á
hæð.
Það leynir sér ekki, þegar inn í
húsið kemur , að hér erum við
stödd á gamalgrónu menning-
arheimili. Stofuir eru stórar og
hvarvetna blasa við augum góðir
gripir, fornlegir, vafalaust ættar»
gripir. Þarna er stórt bókasafn,
þar á meðal eitthvað nofckuð af ís-
lenzkum fornritum. Forfeðramynd
ir prýða veggi, og vopn hanga þar
á þiljum. Úr miðju lofti 1 aðal-
stofunni hangir stór klukka og
niður úr klukkunni lafiir snúra.
Þetta er miðdagsklukkan, sem
hringt er til að kalla útivinnufólk
til verðar. Einhverjum úr hópnum
varð rjálað við klukkustrenginn,
en áttaði sig í tíma, aðeins veikur
ómur barst um stofuna, og slapp
hinn handóði því við að kalía vinnu
menn lénsmannsins til borðs. Léns
maðurinn og frú hans gengu með
okkur um 'húsið, sýndu okkur það
og útskýrðu fyrir okkur marga
hluti af mikilli alúð og vinsemd-
Þegar við kvöddum frúna fyrii’
dyrum úti, stóð við hlið hennar
sjö til átta ára telpa, grannvaxin
og veiklule? með ttanosvört ."-nan.
Frúin skýrði ok'.cur frá bví. að
þetta væri tökubarn nr nótta-
mannabúðum i Þýzkalandi.
Þegar við höfðum skoðað búsið,
gekk lénsmaður með okkur stutt-
an spöl til sjávar. Á þeirri göngu
fórum við fram hjá þriggja til
fjögurra metra háum ótilhöggmim
steindrangi — bautasteini. sem
reistur hafði verið í túninu til
minningar um bróður lénsmanns-
ins. sem féll fyrir Þjóðverjum er
þeir hersátu Noreg. Var hann rnun
ar drepinn með svikum á þann
hátt, að Þjóðverjar drógu upp frið-
arveifu og báðu hann að koma tíl
viðtals úr vfgi, sem hann hafð: í
klettaskoru, þar sem hann varð
ekki sóttur. Gekk hann þá ti\ rnóts
við óvini sína með hvita veifu í
hendinni, en var samstimdis ssknt-
inn, er hann kom Þióðverjum i
augsýn. Er ég heyrði þessa sögu,
flaug mér í hug, að fögur væri
bróðurhefndin þeirra lérismrmns-
hjónanna. er þau fóstruðu nú b*rk-
an munaðarleysingia.
Niðri við sjóinn sýndi lénsmað-
ur okkur rafstöð, er hann hafði
reist, og sögunarmyllu. Setti hann
mylluna í gang og sagaði fyrir
okkur stóran trjábol. Tók það verk
ekki nema örfáar mínútur. En hátt
hvein í söginni á meðan. Að þessu
loknu kvöddum við Quale léns-
mann með virktum og þakkiæti
fyrir þá alúð og vinsemd. sem
hann hafði sýnt okkur.
Að loknum hádegisverði kvödd-
um við heimamenn í Skodja og
bjuggumst til ferðar á næsta dval-
arstað, Stordal í Liabygda. Við
tókum saman pjönkur okkar í flýti
í rauða húsinu. Þar hafði farið vel
426
T I M I N N - SUNNUDAGSBLAB