Tíminn Sunnudagsblað - 13.01.1973, Blaðsíða 21

ffUEDUR
I vtáftúrurmar
Þiö hafið vafalaust einhvcrn tima séð kakkalakka
og hrollur farið um suma við þá sjón. En vitið þið,
að hann er mcðal elztu dýrategunda á jörðu?
Kakkalakkinn var á sveimi fyrir 300 milljónum ára.
Hann lifði á gullöld risaskriðdýranna og sá þau
deyja út.
Ein ástæða þess, að kakkalakkanum tókst að lifa af all-
ar brcytingaaldir í náttúrunni er sú, að hann er alæta.
Hann étur blómfræ sem tré, sápu sem skósvertu. t
ineltingarvegi hans eru efni, sent leika sér að því að leysa
sundur torveldustu sambönd sellulósu.
Sá, sem reynir að kremja kakka-
lakka til dauðs undir hæl komast að
raun um að skel hans hefur náð
furðulegri hörku. Enginn skyldi
undrast, þótt liann hlaupi brott heill
á húfi, þegar skóhælnum er lyft.
Hann hefur bjargast vegna hörku
sinnar og skjótleiks. Reynt hefur
vcriðaö frysta hann, en þegar hann
þiðnaði, tók hann til fótanna frárri
en nokkru sinni fyrr.
Tegundir kakkalakka eru dreifð-
ar um allan hnöttinn að kalla.
Menn rekast á hann jafnt i strákof-
um svertingja i Afriku scm i eski-
móasnjóhúsi á Norðaustur-Græn-
landi.
/»r vtv vtwn
%’***
t trv *.»tatÆ.

Viðkoma kakkalakka getur orðið
ótrúlega mikil. Þeir eru smitberar
og skemmdarvargar, scm verður
að herja á. t kofa einum i Suöur-
Ródesiu höfðu menn grautarkollu
sem gildru, og einn morgun voru
2500 kakkalakkar i grautnum.
Kvendýriö elur af sér eggjakerfi
með harðri skel. Sumar tegundir
bera kerfið fast við afturenda búks-
ins, en aðrar fella það, og lirfurnar
klekjast út fjarri móðurinni. Þær
tegundir dreifast mcira en hinar.
Vegna hörku sinnar og mikillar
viðkomu þykja kakkalakkar góð
tilraunadýr við hjarta- og krabba-
meinsrannsóknir. Geimvisinda-
menn leita vitncskju hjá þessu líf-
seiga dýri. Það hefur margt reynt
og þolað á 300 iniiljónum ára.
Sunnudagsblað Tímans
45