Íslendingaþættir Tímans - 31.03.1971, Blaðsíða 3

litamyndir, 10 gripir til borðskreyt
ingar og 5 ýeggskildir.
Sýningu þessari var vel tekið og
sala allgóð.
Síðla sumars sama ár sýndi hann
í Vestmannaeyjum, en var heldur
óheppinn með sýningartíma. Var
þó vinsamlega tekið. Varð fyrir von-
brigðum með sölu.
TVö málverk eftir hann voru
tekin til sýnis á Listahátíðinni í
Reykjavik 1970. Vakti þar sérstaka
athygli ýmissa manna málverkið,
sem hann nefndi: „Liðna tíð‘.
Þau ár, sem Einar Karl átti
heima í Hafnarfirði, afkastaði hann
miklu við að mála og móta. Þó
sleppti hann ekki daglaunavinnu,
sem var að fá þar, og öll sumrin
þrjú, brá hann sér norður í Fljóts-
bakka til sonar síns í heyskapinn
um tíma.
„Tízkumenn“ sumir munu hafa
Iitið fremur köldu hornauga til
þessa ötula frístundamálara, talið
hann „lærðan lítt“ og ekki í sam-
ræmi við reikulan hug „atómald-
ar“. Hann kippti sér ekki upp við
það.
IV.
1 Þó að Einar Karl væri ungur,
þegar hann fór að reyna að teikna,
var hann enn yngri, þegar hann
byrjaði að leika sér að stuðlum f
máli og að því að ríma. Varð hon-
um létt um þá list. Sumar vísur
hans, — einkum hinar meinleg-
ustu þeirra, — gengu milli manna
og skemmtu öðrum en fyrir urðu.
Hið fyrsta sem eftir hann kom út
í bundnu máli á prenti, hygg ég að
hafi verið það, sem birt var í bók-
inni „Þingeysk ljóð' 1940. Seinna
birtust oft eftir hann stökur og
kvæði í blöðum. Ennfremur kvæði
-— og kvæðabálkar — í tímaritinu
Samvinnunni.
Nokkur sýnishorn af kveðskap
Einars Karls fara hér á eftir.
Löngum mátti greina í skáld-
skap hans, bæði málarann og orð-
listarmanninn eins og þrjár næstu
stökur sanna:
Fjarhuga.
Missi að heiman hug á sveim,
hlutir gleymast, verkin falla,
er mig dreymir unaðs-heim:
órageiminn blárra fjalla.
Hólmatungur.
Lindir streyma laufga hlíð,
litfríð geymast blóm um klungur.
Aftur heima ár og síð
endurdreymast Hólmatungur.
SérstæðuF náungf.
Lætur liann upp litla hú‘u,
líkt og storki höttum manna.
Eins og fugl í fiskahrú'u
finnst mér hann á meðal granna.
Um íslenzkuna orti hann:
Bjarma leiðir um barnsins sál
og bætir oft karlegu þunga
alfagurt talað íslenzkt mál,
Egils- og Snorra-tunga.
Hann var stéttvís bóndi og gaf
stundum rímuð orð í umræður, er
snertu málefni bænda:
Minnkið búin!
Þið skuluð ekki ræktun leggja lið.
Litlar hjarðir bezt á fjalli una.
í heimi þar, sem hungur blasir við,
er hrópað: Bændur, minnkið
framleiðsluna!
Strjálbýlismenn.
Á þá leggjast örlög grá
eins og hjarn á runna.
Verða þeir nú að flýja frá
flestu, sem þeir unna.
Margoft kvaddi Einar Karl látna
nágranna sína með Ijóðum, er
hann flutti við útfarir þeirra. Þeg-
ar Sigurður Lúter Vigfússon bóndi
og veitingamaður á Fosshóli, sem
margir kannast við, var jarðsung-
inn, minntist Einar Karl hans með
eftirfarandi kvæði:
Árin fljúga, — aldir þeysa hjá.
Ein og söm er mannsins dýpsta
þrá.
' Sú að skilja lífsins leyndardóm
Drottins leitar sérhver mannleg
sál,
— svipuð bæn en ótal tungumál.
Eins og ljóssins leita jarðarblóm.
Hér við svipleg hinztu þáttaskil
hugur spyr og brjóstið finnur til:
Hví var Lúter kvaddur brott svo
skjótt?
Mun ei annað æðra, fegra svið
á hann kalla til að veita lið?
Bíður dagur bak við dauðans
nótt.
Brott er horfinn bezti granni
minn.
Barn og móðir trega ástvin
sinn.
Hér er fyrir skildi opið skarð.
Hug minn þjáir liarmur furðu-
sár.
Hjartans þakkir fyrir liðin ár,
— ótal veittan greiða í minn )
garð. I
Lengi varir minning þessa
manns |
mótuð djúpt í sálir vina hans.
Mörgum er hún mjög svo ljúf
og kær.
Gleðimaður fremst í flokki var.
Ferðamaður langt af öðrum bar.
Um hann lék oft ævintýrablær.
Leiddi hest á einnar næturís
yfir hyl þar saman krapið frýs.
Enginri honum æðruminni var.,
Yfir heiðar hélt í vetrarbyl
handa þó að varla sæust skil.
Sigur æ í svaðilförum bar. j
Beina veitti, bjó hér hröktum
skjól.
Byggðarmiðstöð reis á urðarhól.
Minnisvarði, sem mun lengi
sjásf.
Æðimargur átti hingað leið
oft í vanda, stundum fullri neyð.
Lið og greiði Lúters aldrei brást.
Sé ég land með sólksinsmerluð
fjöll,
svanavötn og hvíta jöklamjöll,
ungt og frækið ferðamannalið.
Þarna Lúter fremst í flokki er,
fákur hann á apalgangi ber
inn4á bjart og unaðsfagurt svið.
Fleygt er þetta erindi, sem hann
orti og flutti við útför gamla kenn-
arans síns, Þórhalls Björnssonar á
Ljósavatni:
Ljóma á þitt lífsstarf brá i
listaþráin ríka.
Fjallabláa eyjan á
ailtof fáa slíka.
V.
í fyrri hluta september s.l. fluttu
blöð og útvarp fréttir um að leit-
að væri að öldruðum manni, er
gert hefði för sína aleinn í Nátt-
faravíkur, sem eru eyðibyggð vest-
an Skjálfandaflóa, við rætur
Kinnarfjalla. Hefði maður þessi
ætlað að dveljast eitthvað í Víkun-
um, en ekki komið til baka á áætl-
uðum tíma og fyndist ekki.
Síðan var hermt í fréttum fjöl-
miðlanna að maðurinn væri fund-
inn, látinn, á réttri leið til manna-
byggða. Var þá upplýst, að þessi
maður var Einar Karl Sisvaldason
fyrrum bóndi að Fljótsbakka.
Einar Karl hafði brugðið sér frá
Hafnarfirði norður í Fljótsbakka til
þess að heyja túnið með syni sín-
ÍSLENDINGAÞÆTTIR
3