Íslendingaþættir Tímans - 07.04.1979, Qupperneq 4
Hjónin í Bakkaseli
Guðný Jóhannesdóttir
Sigurður Lýðsson
Og frjófaöm
friðra dala,
græniimanda,
gióeyg kyssti.
En blómþjóöar
barna augu
grétu af gleöi
og geislann drukku.
Matth. Jochumsson.
Þetta var afmælisvisan hennar Guönýj-
ar systur minnar en hiin var fædd 12. júni
1903, dáin 3. mars, 1979. Eiginmaöur
hennar, Siguröur Lýösson, dó 4. júni 1972.
Guðný var þá búin að vera sjúklingur
lengi og annaöist hann hana meö stakri
umhyggjusemi og prýöi uns hann féll
sjálfur í valinn fyrir aldur fram.
Guöný og Siguröur bjuggu fyrst aö
Skálholtsvik í Hrútafiröi, en þar var
Guðný fædd og uppalin, en fluttu siöan aö
Bakkaseli i sömu sveit, en þar var Sigurö-
ur fæddur og uppalinn.
Guönýsystir min var mérmjög kær. Ég
var tekin i fóstur aö næsta bæ þegar ég
var 5 ára, og þegar ég fékk aö heimsækja
annars staöar leituöu þau burt til náms og
starfa. Þegar svo var komiö hættu þau
hjónin búskap og fluttu þangaö sem aö-
staöa er hægari en i einangrun eyjanna.
Þaö mun hafa veriö 1963. Eftir þaö dvöldu
þau á ýmsum stööum og seinustu árin í
Háfnarfiröi. Þaö er þó til marks um aö
Guömundi var ekki ljúft aö yfirgefa ábýli
sitt, aö hann sleppti ekki ábúö þar fyrr en
voriö 1977. Á hverju vori leitaöi hann
heimahaganna meö farfuglunum, nytjaöi
varplönd og selalagnir, og hélt þvi áfram
með aðstoö f jölskyldunnar eftir að heilsa
hans bilaöi svo að hann gekk ekki eftir
það heiil til skógar.
1 kveöju og þakklætisskyni hef ég rakið
hér I fáum oröum litinn kafla úr sögu
ágæts Breiðfiröings. Ég hef enga löngun
til aöhefja hann til skýja eöa ætla honum
annaö en ég þykist þekkja af eigin raun
frá langri samfylgd. Hann átti sér sína
mannlegu veikleika eins og við hin. E.t.v.
komst hann ekki alltaf aö réttri niður-
stöðu i'ályktunum sinum og stundum tók
hann dýpra I árinni en æskilegt var. Þaö
getur lika veriöaö hann hafi verið minn-
ugur á mótgeröir og átt erfitt meö aö
sætta sig viö slikt, en af eigin reynslu
4
foreldra og systkini i Skálholtsvik, svaf ég
hjá Guönýju. Gamla baöstofan i torfbæn-
um er mér ennþá i minningunni sem
ævintýraheimur og er það ekki sist vegna
þekkti ég lika aö hann mundi ekki siður
þaö sem honum var gert til frægöar. Og
varla hef ég öörum kynnst sem hefur
verið jafn boðinn og búinn til að koma til
hjálpar og aöstoðar hverjum sem á þvi
þurfti aö halda. Það var aöalsmark Guö-
mundar i Skáleyjum.
Guömundur fluttist burt úr eyjunum
þegar heilsu og kröftum tók að hnigna.
Eftir sem áöur var þó hugur hans þar
allur, að éghygg, og þangað leitaði hann
til sumardvalar eins og farfuglarnir. Og
þó að hann sé nú fluttur lengra burt en
áöur vet ég ekki hvort hann myndi kjósa
sér annaö umhverfi fremur á nýju til-
verustigi. Einhvern veginn vil ég helst
hugsa mér Guömund i nýjum heim-
kynnum sem glaöan starfsmann eyja-
bónda, eins og hann var i blóma lifsins.
Ég vona aö ég mæli fyrir munn allra
gamalla samsveitunga og samferða-
manna hans, þegar ég þakka samfylgd-
ina. Og ég veit aö ég geri þaö fyrir hönd
foreldra minna og systkina allra, um leið
og við sendum aðstandendum Guð-
mundar heitins okkar bestu samúðar-
kveöjur.
Eysteinn G. Gislason
hlýju og ástúðar þessarar elstu systur
minnar.
Þaö varö hennar hlutskipti aö búa i
dalnum og ala þar upp börn sin. Þau hjón-
in voru samhent i dugnaði og myndar-
skap, og man ég ekki að hafa komið i
hreinlegri og hlýlegri húsakynni en i
Bakkaseli, þó aö þröngtværi i litla húsinu.
Ég, sem kom oft heim til þeirra i sumar-
leyfum, sá ekki nema „frjófaöm friðra
dala.”
Það var ævintýri likast aö koma i dalinn
að sumri. Börnin hlaupandi til aö fagna
manniog húsfreyjan og bóndinn á hlaðinu
til aö bjóöa gesti velkomna. Eftir aö ég
gifti migog eignaöist börn, munaði hjónin
i Bakkaseli ekki um aö taka á móti heilli
fjölskyldu með sömu rausn og prýöi.
Fyrir allar þessar kæru stundir vil ég
flytja þakkir, en því miður hefi ég aldrei
launað þær sem skyldi.
En dalurinn átti sér lika aðra hliö, þaö
var einangrun vetrarins. bóndinn aö sinna
gegningum ogbörnin í skóla niöri í byggö,
konan ein i bænum. Það hafa sjálfsagt oft
verið langir dagar, og þráin eftir vori og
sól hefir veriö heit og sterk. En þegar
„blómþjóðar barna augu, grétu af gleöi
og geislann drukku,” þá glaönaði lika yfir
ibúum dalsins og þeir buðu gesti hjartan-
lega velkomna i „frjófaðm” hans. Minn-
ingarnar streyma að og ég vil færa minar
islendingaþættir