Íslendingaþættir Tímans - 29.03.1980, Blaðsíða 6

Bjarni Bjarnason
Fæddur 29. júnf 1895
dáinn 13. febrúar 1980.
Bjarni var fæddur i Bolungavik, lést á '
sjúkrahúsinu á Akranesi. tJtför hans fór
fram frá Akraneskirkju, föstudaginn 22.
febrúar. Hann var sonur hjónanna Jónu
Jónsdóttur og Bjarna Þorlákssonar, sjó-
manns, ættuöum úr Skötufiröi í Isa-
fjaröardjúpi, en hann drukknaöi viö
þriöja menn ásamt Siguröi bróöur Jónu í
fiskiróöri 5. desember 1894. Jóna var fædd
og uppalin i „Koti”, seinna Ytri-Búöum,
en þaö er taliö fyrsta byiiö sem byggt var
utan Hólsár, þar sem nú stendur kjarni
Bolungavikurkaupstaöar.
1 móöurætt var Bjarni kominn af hinni
kunnu Hólsætt i kvenlegg frá Sæmundi
syni Ariia Gfslasonar, sýslumanns á
Hlföarenda, en sú ætt sat Hól frá því
skömmu eftir siöaskipti 1570-1580 allt
fram aö 1940.
Bjarniólst upp í Hólshreppi, meö móöur
sinni, til tiu ára aldurs, en þá lést hún,
aöeins þrjátiu og fimm ára gömul, eftir
þaö ólst hann upphjá vandalausum og án
tilsjónar ættmenna sinna.
Ariö 1915 kvæntist hann Friögeröi
Skarphéöinsdóttur, ættaöri úr Isafjaröar-
djúpi af Látraætt, hinni ágætustu konu
sem æörulaus meö bros á vör baröist meö
manni sinum viö kröpp kjör. Þau voru í
fyrstu vinnuhjú á Hóli en höföu sfna bú-
setu á ýmsum stööum i hreppnum bæöi í
Bolungavfk og Skálavfk.
Bjarni stundaöi bæöi sjómennsku og
verkamannavinnu, en haföi lengst af bú-
skap eöa skepnuhald meö og um skeiö var
hann bóndi aö áöalstarfi.
Þau Friögeröur áttu saman 11 börn, en
sjö þeirra dóu i frumbernsku, aöeins
fjögur komust til fulloröinsára og eru enn
á lifi.
Friögeröur lést 5. júli 1943, aöeins 55
ára. Hinn 20. april 1946 kvæntist Bjarni
ööru sinni eftirlifandi konu sinni Olöfu
Jónu Jónsdóttur, af Arnardalsætt, frá
Hnifsdal. Bjarni flutti þá frá Bolungavik
ogátti þangaö ekki afturkvæmt til dvalar.
f Hnifs<fal bjuggu þau til ársins 1951,
Bjarnistundaöi þar alla vinnu sem til féll,
m.a. vann hann mikiö viö hina sérstæöu
vegagerö á óshlfö, þar sem hann slasaöist
illa.
Ariö 1951 fluttu þau hjónin til Akraness,
og hafa veriö búsett þar slöan.
A Akranesi stundaöi Bjarni ýms störf,
vann viö byggingu sementsverksmiöj-
unnar, I Hvalstööinni i Hvalfiröi o.fl., en
6
lengst af og þar til hann varö aö hætta
störfum, vann hann i Hraöfrystihúsi
Heimaskaga h.f.
Áriö 1960 hætti hann öllum störfum
vegna sjóndepru, sem ekki varö ráöin bót
á þó aö leitaö væri til færuustu augn-
lækna. Hann varöþví aö sætta sig viö aö
vera blindur tuttugu siöustu ár ævi
sinnar.
Meöan sjón leyföi haföi hann kindursér,
til yndisauka og afþreyingar i tómstund
um, eftir aö hann settist aö á Akranesi, en
þaö sýnir ,,aö römm er sú taug” og þótt
hann gripi til ýmissa starfa á lifsleiöinni
sér og sinum til li'fsbjargar, þá hefur
skepnuhiröing og önnur landbúnaöarstörf
staöiö hug hans næst. Bjarni var mikill
feröamaöur og haföi yndi af feröalögum.
Orölagöur fyrir þrek og ratvisi i feröalög-
um aö vetrarlagi á heiöum Vestfjaröa,
sem ætiö voru farin fótgangandi. Oft feng-
inn sem fylgdarmaöur ef mikiö þótti viö
liggja.
Hann var snyrtimenni mikiö cg vand-
virkur viö öll störf, viö sum svo aö til ann-
arra var ekki leitaö ef til hans náöist.
Hann var bundinn svo sterkum átthaga
böndum aö i raun sætti hann sig aldrei viö
aöhverfa úr átthögum sinum. Bjarni sótti
þvi alltaf til æskustöövanna og oft eftir aö
hann var oröinn blindur, héldu honum
engin bönd hann fann einhver ráö til þess
aö komast vestur, enda kjarkmikill og
úrræöagóöur til hinstu stundar.
Meö seinni konunni átti hann eina
dóttur, Friögeröi Elínu, sem ásamt stjúp-
dóttur hans, Erlu Guömundsdóttur og
móöur þeirra hefur veriö stoö hans og
stytta i ellinni, um mörg og dimm ár.
Eftirlifandi börn Bjarna eru Guöfinna,
búsett á Akureyri, ekkja Frímanns
Pálmasonar, bónda f Garöshorni á Þela-
mörk, Jóna, ógift i Reykjavik, starfar hjá
Flugleiöum, Jón ólafur, kvæntur Þor-
geröi Gisladóttur, búsettur I Hafnarfiröi,
gjaldkeri i Grænmetisverslun Landbún-
aöarins, Skarphéöinn, kvæntur Sigríöi
Karlsdóttur, flugumferöastjóri, Friö
geröur, gift Benedikt R. Hjálmarssyni,
trésmiö, búsett Akranesi og stjúpdóttirin
Erla Guömundsdóttir, gift Gisla Sigurös-
syni, byggingarmeistara, búsett á Akra-
nesi.
Barnabörnin uröu sautján og barna-
barnabörnin fjðrtán.
Hér hefur veriö stiklaö á stóru um ævi-
feril Bjarna Bjarnasonar. Þó segir þar
litiö frá leiö erfiöismannsins um grýttar
götur hérvistardaga.
Þaö var ekki muliö undir efnalausa
ómagamenn á þeim árum og þaö segir sig
sjálft aö átakalaust hefur þaö ekki veriö
aöeignast 11 börná fáum árum ogsjá öllu
farboröa.
„Kjik-in setja á manninn mark”. Bjarni
ólst upp viö haröhnjóskuleg skilyröi og viö
tók hörö lifsbarátta.
Ég kynntist Bjarna nokkuö á yngri
árum enda var hann alla tiö sem ég man,
heimagangur há afa og ömmu á Hanhóli,
þar sem ég ólst upp. Svo vildi og til aö
hann tók viö býli þeirra þegar þau hættu
og bjó þar um skeiö.
Bjarni heitinn þótti stundum hrjúfur og
hvatvis, en alltaf var hann glaöbeittur og
villaus á hverju sem gekk og mun svo
hafa veriö til hinstu stundar.
Mér kom hann fyrir barngóöur og hlýr
undir hjúpnum, enda tók hann gjarnan
málstaö þeirra sem minna máttu sfn.
Hann lét aldrei bugast þótt á brattann
væri aö sækja lengst af, en ekki hefur þaB
veriö auövelt starfssömum ákafá
manni sem Bjarni var, aö lifa blindur og
verklaus i nærfellt 20 ár.
Bjarni er nú farinn leiöina okkar allrá
yfir móöuna miklu.
Viö minnumst hans meö hlýhug.
Guömundur Jakobsson.
islendingaþættir