Fréttablaðið - 11.04.2003, Blaðsíða 12
Mikil umræða hefur farið framum skattamál á síðustu dög-
um. Hafa skattar hækkað eða
lækkað? Árið 1988 var tekið upp
staðgreiðslukerfi skatta, sem þýð-
ir að skatturinn er tekinn af jafn-
óðum, þ.e.a.s. launþeginn fær
aldrei greidd út laun að fullu, sé
hann yfir skattleysismörkum, sem
eru kr. 67.468 kr. á mánuði. Þetta
þótti skilvirkt, réttlátt og einfalt
eins og þáverandi fjármálaráð-
herra, Jón Baldvin Hannibalsson,
kallaði það þegar hann barðist fyr-
ir fylgi við þessa breytingu, sem
vissulega var róttæk. Þá var talað
um 35% sem eðlilegt skatthlutfall.
Tekjuskattsprósentan hærri
en stefnt var að
Síðan fengum við nýjan fjár-
málaráðherra og skattar hækk-
uðu. Það getur eflaust verið rétt-
lætanlegt í einhverjum tilfellum.
Ef við lítum til síðustu ára, þá hef-
ur þróunin verið sú að skatthlut-
fallið var lækkað um 4 prósentu-
stig frá árunum 1997-1999 og á
síðustu árum hafa skatttekjur rík-
issjóðs lækkað sem hlutfall af
landsframleiðslu úr 29,4% árið
2000 í 26,9% 2002. Engu að síður
er tekjuskattsprósentan há miðað
við það sem stefnt var að við kerf-
isbreytinguna 1988.
Varlegar áætlanir í þágu vel-
ferðarkerfisins
Við framsóknarmenn höfum
sett fram það markmið í kosninga-
stefnuskrá okkar að lækka tekju-
skatt úr 38,55% í 35,20% á næsta
kjörtímabili. Við segjum sem svo
að í lok næsta kjörtímabils hafi
tekjur ríkissjóðs stóraukist, m.a.
vegna stóriðju og virkjanafram-
kvæmda. Árleg tekjuaukning
verður 20-25 milljarðar. Við viljum
skila þessu aftur til fólksins með
því að verja 16 milljörðum til
tekjuskattslækkana og hækkunar
barnabóta. Þessar áætlanir okkar
eru varlegar vegna þess að við vilj-
um halda áfram að styrkja velferð-
arkerfið. Sjálfstæðismenn hafa
með samþykktum sínum yfir-
trompað all rausnarlega með því
að vilja verja 30 milljörðum í
skattalækkanir en ég tók eftir að
Davíð Oddsson sagði að sjálfstæð-
ismenn vildu ekki veikja velferð-
arkerfið. Í þessu liggur m.a. mun-
urinn á þessum stjórnmálaflokk-
um. Tillögur sjálfstæðismanna eru
óraunhæfar. ■
14 11. apríl 2003 FÖSTUDAGUR
!"#
$%%$&
!
'&
$%%$&
( )*#
'&
$%%$&
+,
!"#! $%& '()'
Sjálfstæðisflokkurinn ætlaðigreinilega ekki að láta skatt-
leysismörkin fylgja lækkun
tekjuskattsins
um 4% eins og
lofað var á
landsfundinum.
Davíð gaf út að
skattapakkinn
kostaði í heild
22 milljarða og
út frá því var
auðvelt að reik-
na að hugmynd
hans var greini-
lega að hækka
ekki skattleysis-
mörkin. Greini-
lega átti að leika sama leikinn og
þegar skattar einstaklinga voru
fyrir nokkrum árum lækkaðir úr
rúmlega 41% í 38%. Þá fylgdi
ekki sambærileg hækkun skatt-
leysismarka né persónuafsláttar.
Stöð 2 lýsti því svo fyrr í vetur að
þessi lækkun á skatthlutfalli án
breytinga á skattleysismörkum
kæmi verr út fyrir fólk með lág-
ar og millitekjur en að halda
óbreyttu skatthlutfalli í rúmum
41% en skerða ekki skattleysis-
mörkin.
Davíð negldur
En nú er búið að negla Davíð
niður á eigin bragði. Hann verður
að hækka skattleysismörkin í 77-
78 þúsund krónur samfara lækk-
un á skatthlutfallinu. Hvenær
hann gerir það er svo annað mál.
Hugsanlega ekki fyrr en í lok
næsta kjörtímabils og ávísa þá
meginþunga skattalækkana yfir á
þarnæstu ríkisstjórnin. Kjósend-
ur skyldu muna að skattbyrðin
var í tíð fráfarandi ríkisstjórnar
flutt frá stórfyrirtækjum og fjár-
magnseigendum yfir á launafólk,
lífeyrisþega og atvinnulausa sem
borguðu í reynd fyrir skattalækk-
anir þessara aðila með aukinni
skattbyrði, einkum vegna fryst-
ingar á skattleysismörkunum.
7 milljarðar og 17 milljarðar
Ef gera á tilraun til að bera
saman skattalækkanir Sjálfstæð-
isflokksins og Samfylkingarinnar
verður að skoða málið í því ljósi
að 10 þúsund króna lækkun skatt-
leysismarka kostar rúma 7 millj-
arða en 4% lækkun á tekjuskatti
með hækkun á skattleysismörk-
um um 7-8 þúsund kostar 17 millj-
arða. Leið Samfylkingarinnar
skilar sér þó betur fyrir lágtekju-
fólk. Óraunhæft er síðan að bera
saman hvor leiðin bætir betur
kjör fólks með meðaltekjur, því í
tillögum Samfylkingarinnar er
boðuð skattlækkun sem einkum á
að létta enn frekar skattbyrði
fólks með lágar og meðaltekjur
með því að endurskoða skatta-,
bóta- og almannatryggingakerfið
og lækka sérstaklega jaðarskatta.
Jafnvel án þeirrar endurskoðun-
ar liggur þó þegar fyrir að tillög-
ur Samfylkingarinnar í heild,
bæði í skatta- og velferðarmálum,
munu tryggja betri lífskjör
Yfirboð Davíðs Kosningarmaí 2003
JÓHANNA SIG-
URÐARDÓTTIR
■ þingmaður
Samfylkingarinnar
skrifar um skattaloforð
Sjálfstæðisflokksins.„Davíð
verður að
hækka skatt-
leysismörkin í
77-78 þúsund
krónur sam-
fara lækkun á
skatthlutfall-
inu.
Hafa skattar hækkað
eða lækkað?
Kosningar
maí 2003
VALGERÐUR
SVERRIS-
DÓTTIR
■ iðnaðar- og
viðskiptaráðherra
skrifar um skattamál.
Hin nýju aðildarlönd Evrópu-sambandsins eru nú í óða önn
að samþykkja aðild landa sinna að
samtökunum í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Þegar hafa bæði Malta
og Slóvenía samþykkt aðild og
næstu atkvæðagreiðslur fara
fram í Ungverjalandi 12. apríl og
Litháen 11. maí. Samkvæmt
Eurobarometer er mikill meiri-
hluti í öllum löndunum sem sótt
hafa um aðild
fylgjandi aðild
þannig að Evr-
ópuhraðlestin er
á fullri ferð til
framtíðarinnar.
Þó sitja Noregur
og Ísland enn eft-
ir á EES biðstöð-
inni og virðast
f o r r á ð a m e n n
beggja landanna
ekki gera sér
grein fyrir því að
tíminn stendur
ekki í stað og eðli
og umfang Evrópuferðarinnar
hefur breyst mikið frá því árið
1994.
Malta náði fram 77 undan-
þágum
Eitt af því sem heyrist stund-
um í umræðunni er að ekki sé
hægt að semja um eitt eða neitt í
samningaviðræðum við Evrópu-
sambandið, þ.e. að við yrðum að
samþykkja lög og reglur ESB eins
og þær eru túlkaðar af stofnunum
í Brussel. En hver er staðreyndin?
Hver hefur verið reynsla þjóða
sem hafa gengið í Evrópusam-
bandið eða hafa lokið aðildarvið-
ræðum við það?
Skoðum reynslu eyþjóðarinnar
Möltu, sem samþykkti í mars síð-
astliðnum með töluverðum meiri-
hluta að ganga til liðs við sam-
bandið. Í grein sem dr. Austin
Gatt, dómsmálaráðherra Möltu og
ráðherra sveitarstjórnarmála,
skrifaði rétt fyrir þjóðaratkvæða-
greiðsluna tók hann saman niður-
stöðu samninganna: „Við stóðum
fast á kröfum okkar þannig að
tekið var tillit til sérhagsmuna
Möltu. Þær 77 undanþágur frá
reglum ESB sem við náðum fram
eru lýsandi dæmi um góðan ár-
angur í þessum viðræðum.“
[Austin Gatt: „This time, do not
postpone the future“ - The Times
of Malta: http://www.timesof-
malta.com].
Það sem vekur athygli er fjöldi
þessara atriða – 77 að tölu. Þar eru
Möltubúar bæði að semja um að-
lögunartíma [transitional period]
og síðan nokkrar varanlegar und-
anþágur [derogation]. Það sem
hefur fengið mesta athygli hér á
landi er eðlilega undanþágur
Möltu vegna sjávarútvegs. Þetta
er þó alls ekki það atriði sem
samningamenn Möltu lögðu
mesta áherslu á. Engu að síður
gekk þetta eftir. Samningsatriðin
hjá Möltu voru mörg en fjögur
meginatriðin voru: Malta sóttist
eftir tímabundinni aðlögun vegna
styrkja landsins við skipasmíða-
iðnað. Gekk eftir. Malta sóttist
eftir tímabundinni aðlögun vegna
umhverfismála. Gekk eftir: bæði
tímabundnar og varanlegar und-
anþágur fengust. Vegna meðal
annars smæðar Möltu var talið
Frestum ekki
framtíðinni
Kosningar
maí 2003
ANDRÉS
PÉTURSSON
■ formaður Evrópu-
samtakanna skrifar
um aðild Íslands að
Evrópusambandinu.
„Evrópu-
hraðlestin er
á fullri ferð
til framtíðar-
innar. Noreg-
ur og Ísland
sitja enn eftir
á EES bið-
stöðinni.
Fréttablaðið:
Aðsendar
greinar
GREINAR Fram að alþingiskosning-
um verður tekið við aðsendum
greinum sem tengjast kosningun-
um. Greinarnar eiga að vera á bil-
inu 200 til 400 orð í Word. Senda
skal greinarnar á netfangið
kolbrun@frettabladid.is.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til
þess að velja og hafna greinum
og stytta ef þurfa þykir. ■