Tíminn - 22.01.1988, Blaðsíða 5

Tíminn 5
Föstudagur 22. janúar 1988
Alþjóöahvalveiðiráðiö að gliðna í sundur:
Japanar kaupa hvalkjötið
og Norðmenn hefja veiðar
Útlendingaeftirlitiö athugað alla ferðamenn undanfarið:
Vísar fólki dag-
lega frá tslandi
Lög- og öryggisgæsla hefur verið
hert til muna meðan á ráðstefnu
um skynsamlega nýtingu sjávar-
spendýra stendur. Útlendingaeftir-
litið hefur fylgst gaumgæfilega með
mannaferðum inn í landið í fleiri
vikur af þessu tilefni og þótt ekki
hafi fengist staðfest, að mönnum
hafi verið vísað úr landi af ótta við
að þeir kynnu að tengjast skemmd-
arvörgum Sea Shepherd, sagði
Árni Sigurjónsson, lögreglufull-
trúi, að daglega væri mönnum
vísað frá af ýmsum ástæðum.
„Ég er ekki til viðtals um þetta,“
sagði Árni. „Það segir sig sjálft, að
það eru ekki lengur öryggisráðstaf-
anir, eftir að frá þeim er sagt í
blöðunum."
Staðin er vakt við öll þau mann-
virki, skip og aðrar eignir, sem
snerta hvalveiðar eða stjórnun
þeirra að einhverju leyti. Tugir
lögreglumanna eru bundnir við.
öryggisgæsluna og mega vegfar-
endur vera viðbúnir því að gera
grein fyrir ferðum sfnum eigi þeir
leið þar hjá. Leynd hvíldi lengi yfír
hvar ráðstefnan yrði haldin og
fengu fréttamenn enga vitneskju
um það fyrr en klukkustundu áður
en fundurinn hófst. Þar var þeim
heimilt að hlýða á ávarp ráðherra,
en var svo vísað út.
Ráðstefnunni lýkur í kvöld með
boði hjá sjávarútvegsráðherra,
Halldóri Ásgrímssyni.
w
Lögregluvakt seint um kvöld fyrir utan Stjórnarráðið vegna ráðstefnu u
skynsamlega nýtingu sjávarspendýra. (Tfmtnn: Pjetv
Ráðstefna á
hárréttum tíma
Hann vildi einnig koma á fram-
færi þökkum sínum til íslenskra
stjórnvalda, fyrir að halda þessa
ráðstefnu, enda væri mjög mikil-
vægt að þessar þjóðir ræddust við.
„Hún kom á hárréttum tíma,“
sagði Tresselt.
Ráðstöfunarfé
friðunarsamtaka
100 milljónir
Á ráðstefnunni í gær var einnig
rætt um hin ýmsu friðunarsamtök.
Hélt Charles R. Pucie, Jr. m.a.
ræðu um hvað til ráða væri, til að
sporna við áróðri þessara samtaka
og snúa vörn í sókn. Tíminn hefur
eftir áreiðanlegum heimildum, að
Hvalveiðiráðið á
að starfa eftir lögum
Einn ráðstefnugesta frá Japan er
þingmaðurinn Kazuo Shima. í
samtali við blaðamann Tímans
sagði Shima, að hugmynd Halldórs
Ásgrímssonar, um svæðisbundna
stjórnun, þar sem rannsakað væri
vistkerfið í heild, en ekki einungis
hvaða áhrif hval- eða selveiðar
hefðu á það, væri vel þess virði að
hún væri athuguð nánar, ef miðað
væri við að IWC héldi áfram að
starfa ekki eftir lögum, heldur eftir
skipunum frá friðunarsamtökum.
Hann sagðist ekki styðja stofnun
nýrra samtaka eins og er, en það
færi eftir niðurstöðum IWC, sem
nú eru að ákveða hvort einnig eigi
að banna vísindaveiðar. Hann
sagði þjóð sína hafa mætt mikilli
andstöðu innan IWC og því væri
stofnun nýrra samtaka hlutur sem
þyrfti að ræða nánar, þó honum
þætti ekki tímabært að fara út í
slfka stofnun núna.
Við erum á móti,
við erum á móti
Hvað friðunarsinna varðaði, þá
sagðist hann vissulega styðja frið-
unarstarfsemi, en þeirra hlutverki
væri nú lokið. Hvalveiðum í ágóða-
skyni hefði verið hætt og nú væri
aðeins veitt til að rannsaka hvalinn.
„Það eina sem þeir segja er við
erum á móti, við erum á móti. Slíkt
leiðir aldrei til góðs,“ sagði Shima.
„Á þeim vísindaráðstefnum sem
ég hef mætt á, hef ég séð að
vísindamenn eru ekki á eitt sáttir
um hvalveiðar. En það má ekki
láta sína eigin ákvörðun blinda
mann. Menn verða að opna hjarta
sitt og hug og ræða saman og taka
sameiginlega ákvörðun. Það er
mín sannfæring, en mér hefur virst
að friðunarsamtökin hafi ekki
áhuga á að ræða málin. Þau vilja
bara öfgafullar aðgerðir," sagði
Shima.
Að sjálfsögðu
keypt hvalkjöt
Aðspurður um hvort að Japanar
myndu kaupa íslenskt hvalkjöt
sagði Shima:
„Að sjálfsögðu. Það er alveg
sama hvað kemur upp á. Við
munum kaupa íslenskt hvalkjöt."
Hann furðaði sig einnig á afstöðu
Breta og Bandaríkjamanna til vís-
indaveiða Japana.
Hann sagði einnig að bæði ís-
lendingar og Japanar hefðu verið
f gær hófst í Reykjavík alþjóðleg ráðstefna um stjórnun veiða
og skynsamlega nýtingu sjávarspendýra. Hafbúskapur af því tagi
hefur verið þyrnir í augum ýmissa öfgafullra friðunarsamtaka, og
með samstilltum aðgerðum hafa þessi samtök nú komið málunum
í þann farveg, að hvalveiðar í ágóðaskyni eru bannaðar, af þjóðum
sem aldrei hafa og munu ekki veiða hvali, og líkur eru á að
vísindaveiðar verði heldur ekki leyfðar. En nú lítur út fyrir að
Alþjóðahvalveiðiráðið (IWC) sé að syngja sitt síðasta, ef marka
má orð sumra ráðstefnugesta. Japanar hafa t.d. ákveðið að kaupa
allt hvalkjöt af íslendingum og Norðmenn hyggjast með sumrinu
hefja sínar eigin vísindaveiðar.
Ráðstefnan hófst í gærmorgun,
með ræðu Halldórs Ásgrímssonar,
sjávarútvegsráðherra, og er hún
birt hér til hliðar, en því næst
hófust umræður og ræðuhöld, sem
stóðu fram á miðjan daginn, en þá
tóku vinnuhópar til starfa. Vinnu-
hóparnir fjölluðu um þrennt. í
fyrsta lagi um núverandi stjórnun
veiðanna og aðra möguleika í þeim
efnum. í öðru lagi um vísindaveið-
ar og í þriðja lagi upplýsingamiðl-
un. Hóparnir munu skila af sér
niðurstöðum seinna í dag.
gagnrýndir harðlega á hvalaráð-
stefnunni í Bournemouth fyrir að
vilja veiða hval. Síðan ákveði ís-
lendingar að hefja vísindaveiðar,
og Bandaríkjamenn samþykkja og
Bretar þegja. En þegar Japanar
ákveða að hefja vísindaveiðar, þá
neita Bretar og Bandaríkjamenn
því.
„Af hverju eru Bretar á móti
okkar vísindaveiðum? Þetta lyktar
Halldór Ásgrímsson, sjávarútvegsráðherra, og Guðmundur Eiríksson,
þjóðréttarfræðingur, eru meðal íslenskra ráðstefnugesta, en gestir hafa
lýst hrifningu sinni með tillögur Halldórs um svæðisbundna stjórnun.
Per Tresseit, formaður norska ráðstefnuhópsins (lengst til vinstri), sagði
það ekkert leyndarmál að Norðmenn hygðust hefja hvalveiðar í
vísindaskyni og hefur það verið túlkað sem dæmi um gliðnun Alþjóðahval-
veiðiráðsins.
af mismunun, jafnvel kynþáttamis-
munun. En þetta er greinileg mis-
munun milli íslendinga og Japana.
Þá erum við einnig mjög ósáttir við
framkomu Bandaríkjamanna,“
sagði Shima.
Norðmenn hefja
vísindaveiðar
Umræðurnar eru miklar bakvið
tjöldin. Menn ræðast við í her-
bergjum og á göngum. Þar heyrast
m.a. skoðanir um að þjóðirnar
ættu að kljúfa sig út úr IWC, enda
hefði það ekkert hlutverk lengur,
ef engin hvalveiðiþjóð væri ( því.
Þar heyrist einnig sagt frá vísinda-
áætlun Norðmanna, sem ekki hef-
ur verið vitað um fyrr en nú.
Per Tresselt, formaður norsku
ráðstefnugestanna, neitaði þessu
ekki í samtali við Tímann.
„Samkvæmt ákvörðun norsku
ríkisstjórnarinnar 1986 var ákveðið
að draga úr hvalveiðum á síðasta
ári. Þá voru veiddir 375 hvalir og í
ár mun hvalveiðum í ágóðaskyni
vera frestað. En Norðmenn munu
Kazuo Shima (annar frá hægri) sagði þjóð sína hafa mætt mikilli andstöðu
innan IWC, og sagði þetta jafnvel dæmi um kynþáttamismunun.
Tímamyndir: Pjetur.
halda í þá ákvörðun sína, að hval-
veiðar ættu að vera stundaðar með
tilliti til stærðar stofnanna og að-
eins veiða skynsamlega mikið.
Hópur óháðra vísindamanna hefur
unnið fyrir okkur að rannsóknum
og þeir skiluðu skýrslu til okkar í
maí sl. Þannig að við sjáum fram á
að við munum veiða hvali í vísinda-
skyni á þessu ári, en það verður
einungis einn liður í rannsókninni.
Enn hefur samt ekki verið ákveðið
hve marga hvali við veiðum," sagði
Tresselt.
í máli Pucies, hafi komið fram að
ráðstöfunarfé samtaka innan
Bandaríkjanna einna, væri 100
milljónir á ári hverju. Þá mun
Pucie hafa sagt að nauðsynlegt
væri að koma í veg fyrir að samtök-
in notfæri sér þekkingarleysi borg-
arbúa, sem átta sig ekki á tilgangi
veiðanna og að afhjúpa öfga-
skoðanir og öfgafullar og oft hættu-
legar baráttuaðferðir þeirra.
Ráðstefnunni lýkur annað kvöld
með móttöku í boði Halldórs Ás-
grímssonár. -SÓL