Tíminn - 22.01.1988, Blaðsíða 9

Föstudagur 22. janúar 1988
Tíminn 9
Magnús Reynir Guömundsson, bæjarritari og form. stjórnar íshúsfélags ísfirðinga h.f.
Vestfjarðaþing-
menn og Tíminn
Það hefur vakið athygli mína í
allri umræðunni um fiskveiðistefnu
framtíðarinnar, hversu blaðamenn
Tímans hafa verið ómerkilegir og
rætnir í garð vestfirsku þingmann-
anna, sem hafa barist gegn eða
viljað fá fram breytingar á frum-
varpi sjávarútvegsráðherra, Hall-
dórs Ásgrímssonar. Oftast, þegar
skýrt hefur verið frá umræðum á
Alþingi þar sem vestfirsku þing-
mennimir hafa sett fram skoðanir
sínar um fiskveiðimálin, hefur
Tíminn séð ástæðu til að gera
þingmennina tortryggilega, hlægi-
lega eða væna þá um vanþekkingu
og jafnvel telja lesendum trú um
að þeir séu á atkvæðaveiðum. Ekki
veit ég hvort blaðamenn Tímans
hafa staðið í þeirri trú að þeir væru
að þóknast Halldóri Ásgrímssyni
með slíkum niðrandi skrifum um
samþingsmenn hans, en af kynnum
mínum af ráðherranum dreg ég
stórlega í efa að honum hafi þókn-
ast þessi málflutningur.
Fiskveiðar eru undirstaða mann-
lífs á íslandi, það ætti öllum íslend-
ingum að vera ljóst og þar með
blaðamönnum Tímans. Það er því
ekki undarlegt að alþingimenn vilji
kanna til hlítar allar hliðar málsins,
þegar setja skal lög um fiskveiðar.
Það að reyna að gera Matthías
Bjamason, Ólaf Þ. Þórðarson,
Karvel Pálmason, Sighvat Björg-
vinsson og Þorvald Garðar Krist-
jánsson hlægilega eða koma á þá
fávitastimpli, hlýtur að mistakast
a.m.k. gagnvart þeim, sem eitt-
hvað þekkja til fiskveiða og
vinnslu.
í þessu greinarkomi mun ég
ekki taka dæmi um skrif Tímans á
undanfömum mánuðum. Þau em
þó ótalmörg þar sem bæði beint og
óbeint, undir rós og með ýmis
í þessu greinarkorni
mun ég ekki taka dæmi
um skrif Tímans á
undanförnum mánuð-
um. Þau eru þó ótal-
mörg þar sem bæði
beint og óbeint, undir
rósog meðýmiskonar
áróðri, hefur verið
þjarmað að fyrrnefnd-
um þingmönnum.
Þessi málflutningur er
Tímanum til skammar
og blaðamönnum hans
til minnkunar.
konar áróðri, hefur verið þjarmað
að fyrrnefndum þingmönnum.
Þessi málflutningur er Tímanum til
skammar og blaðamönnum hans
til minnkunar.
Skoðanir og virðing
Sjávarútvegsráðuneytið er að
mínum dómi erfiðasta ráðuneytið
eða a.m.k. jafn erfitt og fjármála-
ráðuneytið. Það hefur því hvflt
gífurleg ábyrgð á sjávarútvegsráð-
herrum undanfarinna ára, bæði
Halldóri Ásgrímssyni og Matthíasi
Bjarnasyni. Þessir tveir ráðherrar
hafa að mörgu leyti gjörólíkar
skoðanir á grundvallaratriðum, svo
sem fram hefur komið á undan-
fömum missemm. Báðir hafa þeir
notið, og njóta enn trausts og
virðingar vegna starfa sinna að
sjávarútvegsmálum og báðir, trúi
ég, hafa tekið ákvarðanir á grund-
velli sannfæringar sinnar. Það er
því ljóst, að þótt skoðanir manna
séu skiptar geta þeir notið jafn
mikillar virðingar og álits þjóðar-
innar. Skoðanafrelsi er ein af
undirstöðum lýðræðis og fjölmiðl-
ar eiga ekki að grafa undan því
með óábyrgum skrifum.
Að kunna að tapa
og sigra
Vestfirskir framsóknarmenn
hafa allt frá upphafi verið á móti
kvótakerfi í sjávarútvegi. Þeir hafa
á samkomum sínum ítrekað þessar
skoðanir sínar og komið þeim á
framfæri. Á meðal þeirra, sem
staðið hafa að samþykktum, þar
sem kvótakerfinu er mótmælt, er
formaður Framsóknarflokksins,
fyrrverandi forsætisráðherra og
þingmaður Vestfirðinga, Stein-
grímur Hermannsson. Ég minnist
þess ekki að Tíminn hafi á þeim
tíma hamast á Steingrími, eins og
hann hefur hamast á núverandi
þingmönnum Vestfjarða.
Það er mikill og góður eiginleiki
að geta sætt sig við að verða undir
í baráttu, sem háð er undir merkj-
um lýðræðisins. Það höfum við
vestfirskir framsóknarmenn gert.
Við höfum beygt okkur fyrir vilja
meirihlutans, eftir að hafa barist
einarðlega fyrir sannfæringu okkar
í því máli, sem við teljum vera
lífshagsmunamál okkar.
En það er ekki síður nauðsynlegt
að kunna að fara með sigur af
hólmi. Það á ekki að hæðast að
Þaö ermikilloggóð-
ur eiginleiki að geta
sætt sig við að verða
undir í baráttu, sem
háð er undir merkjum
lýðræðisins. Það höf-
um við vestf irskir f ram-
sóknarmenn gert. Við
höfum beygtokkurfyrir
vilja meirihlutans, eftir
að hafa barist einarð-
lega fyrir sannfæringu
okkar í því máli, sem
við teljum vera lífs-
hagsmunamál okkar.
þeim, sem bíða lægri hlut, slíkt
kann ekki góðri lukku að stýra.
Slíkt gera aðeins heimskir menn,
heimskir blaðamenn í tilfelli
Tímans.
Kvóti og postulínshundar
Aðstæður í þjóðfélaginu hafa
gjörbreyst á örskömmum tíma.
Kvóti í sjávarútvegi og landbúnaði
hefur gert fjölmörgum byggðarlög-
um ómögulegt að vaxa og dafna
svo sem áður var. Stórbændur og
aflaklær, sem áður nutu sérstakrar
’ virðingar vegna athafnasemi sinnar
og dugnaðar, teljast nú í hópi
þeirra Islendinga, sem mest hætta
stafar af. Og þótt ýmislegt hafi
verið gert til þess að mæta þeim
neikvæðu áhrifum, sem kvótakerf-
in hafa haft í för með sér fyrir
landsbyggðina, þá hefur það ekki
dugað til. Og reyndar hefur verið
þjarmað með öðrum hætti að
landsbyggðinni svo sem dæmin
sanna. Frystiiðnaður er nú rekinn
með 15% halla og prjónastofur vítt
og breitt um landið hafa verið að
segja upp starfsfólki, vegna rangrar
gengisskráningar. Á sama tíma
blómstrar verslun og þjónusta á
höfuðborgarsvæðinu, hversu lengi
sem nú varir og menn geta lifað af
því að selja hverjir öðrum postu-
línshunda og afruglara.
Það er vitlaust gefið
Hvert stefnir íslenskt þjóðfélag
þegar fískvinnslustöðvar geta ekki
borgað nema helminginn af þvi
verði fyrir fiskinn, sem fæst fyrir
hann, nettó, á erlendum mörkuð-
um? Hver er framtíð frystiiðnaðar-
ins miðað við þessa þróun? Hver
er framtíð fiskvinnslufólksins, ef
ekki verður breyting á? Flýtur á
meðan ekki sekkur.
í íslenska þjóðfélaginu er vit-
laust gefið. Það er byrjað á því að
taka frá fé af sölu sjávarafurða, til
að geta rekið þjónustugreinamar,
skóla, sjúkrahús, vegakerfi o.fl.
o.fl. Þegar stjórnvöld hafa séð fyrir
öllum þörfum þjónustugreinanna,
þá fá útgerð og fiskvinnsla afgang-
inn, ef einhver er. Og til að þjarma
enn frekar að útflutningsgreinun-
um er gengið vitlaust skráð. Sá
gjaldeyrir, sem kemur inn fyrir
sjávarafurðir (og reyndar líka
ullarvörur o.fl.) er seldur verslun-
inni fyrir slikk. Og eftirlit með
verðlagningu þjónustufyrirtækj-
anna, sem hafa mergsogið fram-
leiðslugreinamar um árabil, er
ekkert. Þau geta ákveðið tekjur
sínar sjálf í langflestum tilvikum.
Hverertilgangurinn?
Það em vafalaust flestir lands-
menn sem trúa því að ríkisstjórnin
eða ríkisstjómimar vilji gæta hags-
muna allrar þjóðarinnar, hvort sem
hún býr á landsbyggðinni eða á
höfuðborgarsvæðinu. í þeirri
stöðu, sem nú er uppi verður því
þó varla trúað að dugleysi ríkis-
stjómar Þorsteins Pálssonar sé um
að kenna. Hér virðist vera um
ásetning að ræða eða er ekki svo?
Hafsteinn Þorvaldsson:
íþróttalögin - félagsheimilasjóður
f Tímanum 13. og 14. janúar sl.
kveður sér hljóðs hinn kunni
félagsmálamaður Daníel Agústín-
usson og rekur af mikilli kunnáttu
og yfirsýn tilurð íþróttalaga frá
1940 og laga um félagsheimilasjóð
frá 1948, og framkomnar hug-
myndir um niðurfellingu eða breyt-
ingar á þessum lögum, í tengslum
við svonefnt „verkaskiptingarfmm-
varp“ ríkisstjómarinnar sem nú
liggur fyrir Alþingi.
Daníel er fyrrverandi stjórnar-
og starfsmaður UMFÍ og var full-
trúi UMFÍ í íþróttanefnd ríkisins
og stjóm félagsheimilasjóðs í yfir
30 ár. Á skýran og eftirminnilegan
hátt lýsir Daníel áhrifum nefndrar
lagasetningar á allt íþrótta- og
félagsstarf f landinu, ekki sfst hinna
dreifðu byggða.
Undirritaður vill f einu og öllu
taka undir orð Danfels, um leið og
ég vona að sem flestir hæstvirtir
alþingismenn lesi og kynni sér
þessi gagnmerku skrif. Verkaskipt-
ing á milli rfkis og sveitarfélaga er
að sjálfsögðu þarft mál, sömuleiðis
endurskoðun á löggjöf. En slfkt
hlýtur að þurfa að vanda vel, að
maður tali nú ekki um ákvarðana-
töku um að fella niður löggjöf sem
varðar eina af meginundirstöðum
menningarstarfs í landinu , félags-
heimilalögin.
Ráðherrar vita vel, að kynningu
á þessum áformum er vemlega
ábótavant, bæði meðal sveitar-
stjómarmanna og innan íþrótta-
hreyfingarinnar.
Hæstvirtur fjármálaráðherra,
eða aðrir ráðherrar, geta ekki leyft
sér í einhverju tímahraki vegna
þingstarfa, að grípa ofan úr hillu
hjá sér jafn merka löggjöf og hér
um ræðir, og kasta henni í „verka-
skiptingarpokann“.
Iþróttahreyfingin á íslandi á í
sínum fómm samþykktir og marg-
gefin loforð núverandi stjómar-
flokka og annarra, að standa vörð
um þessa löggjöf og efla hana.
Það hefur Ifka komið f ljós, að
fáir alþingismenn vissu hvað var f
„ verkaskiptingarpokanum" fyrr en
fjármálaráðherra slengdi honum
inn á Alþingi með fjárlagafrum-
varpinu þegar þing kom saman í
vetur.
Menn geta svo velt því fyrir sér
hvort ekki hefði verið eðlilegt að
íþróttanefnd ríkisins, stjóm félags-
heimilasjóðs, fþróttafulltrúi rfkis-
ins og forystumenn fþróttahreyf-
ingarinnar hefðu fengið að vita um
þessa xtlan stjómvalda, eða
kannski verið ástxða til þess að
nefndir aðilar fengju allavega til
umsagnar fyrirhugaða breytingu
og/eða niðurfellingu á löggjöf.
Ekkert slíkt hvarflaði að þessum
háu hermm, en forystumenn
íþróttahreyfingarinnar fengu þess
í stað „bjórfmmvarpið" til um-
sagnar.
Ég Ieyfi mér að taka mjög sterkt
undir þær fullyrðingar Daníels Ág-
ústínussonar, að ríkisvaldið getur
ekki með svo litlum fyrirvara og án
samráðs við viðurkennda hags-
munaaðila, losað sig undan fjár-
hagslegri aðstoð við þá uppbygg-
ingu sem áðumefnd löggjöf nær
yfir.
Allar bollaleggingar um jöfnun-
arsjóðsgreiðslur til þessara mála-
flokka í staðinn fyrir að greiða slíkt
í gegnum íþróttasjóð og félags-
heimilasjóð em yfirvarp eitt og
blekking því jöfnunarsjóður verð-
ur jafnan skertur þegar rfkisvald-
inu þóknast, loforð um annað
stendur ekki lengur en Alþingi
þóknast hverju sinni.
Ef alþingismönnum og ráðherr-
um er það alvara að koma lög-
bundnum og áföllnum skuldbind-
ingum áðumefndra sjóða f skil á 4
ámm, er það opin leið og hefur
fþróttanefnd rfkisins og stjóm fél-
agsheimilasjóðs margsinnis lagt
það til. Það þarf sem sagt engar
lagabreytingar til þess.
Sveitarstjórnarmenn sem á ann-
að borð hafa hugleitt þessi mál,
vita að ríkisvaldinu er ekki í mun
að breyta þessu breytinganna
vegna, og þess vegna vilja þeir vita
hvað tekur við? í dag getur enginn
svarað því og þess vegna ríkir mikil
óvissa hjá ýmsum framkvæmda-
aðilum víðsvegar um land.
Áríðandi er að íþróttahreyfingin
þ.e.a.s. ÍSÍ og UMFf taki nú
höndum saman við alla hugsandi
sveitarstjórnarmenn í landinu og
láti ekki ríkisvaldinu líðast að rústa
eða leggja niður löggjöf sem skuld-
bindur ríkið til þess að styrkja allt
að 40% einn umfangsmesta þátt
menningarstarfs á íslandi.
Skorað er á hæstvirta ríkisstjóm
að taka höndum saman við áður-
nefnda hagsmunaaðila, og vinna
þennan þátt verkaskiptingarfmm-
varpsins betur.
Þar við liggur heiður okkar.
Htfatdn Þorvaldsaon
ftrHtrúi UMFÍ f íþróttanefnd ríkis-
ins
og í stjóra félagsheimilsjóðs.